Derde jaar - Hoofdstuk 1 en 2 Flashcards
Wat is een primaire bron?
Een primaire bron is een bron die uit de tijd zelf komt.
Wat is een secundaire bron?
Een secundaire bron is een bron die uit een latere tijd komt.
Wat is een historische bron?
Een historische bron is het basismateriaal dat uit de tijd zelf komt.
Wat is een historisch werk?
Een historisch werk is een combinatie van 1 of meerdere bronnen die vaak uit een latere tijd komt.
Wat een humanist?
Een humanist is iemand die sterk waarde hecht aan menselijke kennis, waardigheid en creativiteit.
Waarom is het schilderij “De school van Athene” van de humanist Raphaël (1483-1520) bruikbaar voor historisch onderzoek?
Het toont hoe de humanisten keken naar de Klassieke oudheid.
De Prehistorhie (begin en eind jaartal):
3,5 miljoen jaar geleden - 3500 v.C.
Het Oude Nabije oosten (begin en eind jaartal):
3500 v.C. - 800 v.C.
De Klassieke oudheid (begin en eind jaartal):
800 v.C. - 500
De Middeleeuwen (begin en eind jaartal):
500 - 1500
De Vroeg-moderne tijd (begin en eind jaartal):
1500 - 1800
De Moderne tijd (begin en eind jaartal):
1800 - 1945
De Hedendaagse tijd (begin en eind jaartal):
1945 - nu
De Middeleeuwen (exacte begin en eind jaartal):
476 - 1492
De Vroeg-moderne tijd (exacte begin en eind jaartal):
1492 - 1789
De Moderne tijd (exacte begin en eind jaartal):
1789 - 1945
De vroege middeleeuwen zijn van:
476 - 1000
De hoge middeleeuwen zijn van:
1000 - 1250
De late middeleeuwen zijn van:
1250 - 1492
Het Ancien Régime is van:
476 - 1789
Wat is het eurocentrisme (eurocentrisch)?
Eurocentrisme is het centraal plaatsen van Europa.
Wat is het continuïteit?
Wat verder bestaat.
Wat is het discontinuïteit?
Wat ophoudt met bestaan.
(in een atlas) Wat vind je in de inhoudstafel?
Een overzicht van de kaarten met pagina erbij.
(in een atlas) Wat vind je in het register?
Plaatsnamen met kaartnummer erbij.
(in een atlas) Bij elke kaart staat ook een legende. Wat is de bedoeling van de legende?
Een legende geeft info bij de onderdelen op een kaart.
Het sociale domein:
- individu, groep
- verhouding tussen mensen
- rollenpatronen
- opvoeding
Het politieke domein:
- afspraken
- organisatie
- regels, wetten
- rechten, plichten
Het culturele domein:
- communicatie
- kunst
- geloof, godsdienst,
levensbeschouwing - wetenschap
Het economische domein:
- voedsel, kleding, woning
- werk
- handel
- transport
Kenmerken van een historische vraag:
- Tijd
- Ruimte
- Domeinen
- Vraag: Hoe/Waarom
Wat zijn enkele grote verschillen tussen het landschap in de vroege middeleeuwen en vandaag?
In de vroege middeleeuwen was het landschap moerassig, er waren meer bossen en slechts enkele nederzettingen (dorpen) en enkele heirbanen (wegen).
Wat is een natuurlandschap?
In een natuurlandschap zien we weinig tot geen tekenen van menselijke activiteit.
Wat is een cultuurlandschap?
In een cultuurlandschap zien we veel tekenen van menselijke activiteit.
Hoe verklaren we de evolutie van cultuurlandschap naar natuurlandschap tijdens de vroege middeleeuwen?
De bevolking daalde (in West-Europa) vanaf de 4de eeuw. Er waren dus minder tekenen van menselijke activiteit en was er dus een natuurlandschap.
(kaart van brussel) Welke verschillen en/of gelijkenissen zijn er tussen de historische kaar en de kaart van vandaag.
Verschillen: toen meer groen, kleiner, minder straten, (meer braakliggen terrein)
Gelijkenissen: grote wegen, vorm stadsring (vijfhoek = vroege stadsmuur)
Wat zijn de gevolgen van de klimaatopwarming?
Ijskappen smelten, zeespiegel stijgt, overstromingen, verzuring van de oceanen, meer extreme weeromstandigheden.
Wat zijn de 3 mogelijke bronnen die we kunnen gebruiken om het klimaat in de middeleeuwen te bestuderen (leg ook uit)?
- Jaarboeken: via informatie over wijn- of graanoogsten gaat men een idee hebben over het weer
- Jaarringen: dunne jaarring in het hout = droge zomer
- Bodemstudie: pollen vertellen welke planten waar groeiden (en zeggen dus iets over klimaat)
Geef de gevolgen van de dalende temperatuur in de vroege middeleeuwen:
Misoogsten → voedselgebrek → vatbaarder voor ziektes → meer doden bij (pest)epidemies
Geef de gevolgen van de stijgende temperatuur in de hoge middeleeuwen:
Meer landbouwgebieden + betere oogsten → meer voedsel → bevolkingsgroei → ontwikkeling van steden (12e eeuw) → bloei van handel
Geef de gevolgen van de dalende temperatuur in de late middeleeuwen (Kleine Ijstijd):
Meer stormen, regen, overstromingen → misoogsten → hongersnood → mensen verzwakken en sterven sneller aan bv. pestepidemies (Zwarte Dood)
Hebben klimaatontkenners een punt als ze wijzen op het feit dat temperatuurveranderingen van alle tijden zijn?
Ja, MAAR de stijging van de temperatuur sinds de industriële revolutie (sinds ca. 1800) is overduidelijk door de mens veroorzaakt.
Wat is de industriële revolutie?
De opkomst van fabrieken (CO²)
(grafiek hockeystick) De stok is de periode van:
ca. 1 tot 1850
(grafiek hockeystick) De haak is de periode van:
1850 tot nu
Wat valt op als je de evolutie van de temperatuur van de haak vergelijkt met die van de stok?
Stok: kleine schommelingen
Haak: sterke stijging
A) Kunnen we stellen dat klimaatverandering van alle tijden is?
B) Kunnen we stellen dat er toch iets fundamenteel anders is aan de klimaatopwarming die we vandaag kennen?
A) Ja, klimaat verandering is van alle tijden, klimaatopwarming niet.
B) Ja, het wordt veroorzaakt sinds 1850 door de mens via de uitstoot van CO² en andere broeikasgassen.
Wat was de naam van Brussel in de Oudnederlandse taal?
Bruocsella (bruoc = moeras ; sele = woning)
