De bestuurlijke kaart van Nederland Flashcards
Juridisch
Alle organisaties met een publiekrechtelijke grondslag
Publiekrechtelijke grondslag
Het bestaan van een organisatie is wettelijk vastgelegd
Economisch/financieel
Organisaties die gefinancierd worden uit algemene middelen, dus uit belastingen, premies, overheidssubsidies
Doel/taakstelling
Richten zich op het algemeen belang
Maatschappelijk middenveld
Maatschappelijke instellingen die publieke taken hebben, die soms worden gefinancierd uit belastingopbrengsten of premieheffingen
Waarin onderscheid Nederland zich ten opzichte van andere landen?
- Constitutionele monarchie
- Rechtsstaat
- Scheiden der machten
- Scheiding kerk en staat
- Parlementair stelsel
- Bestuurders worden niet door de bevolking gekozen
- Kiesstelsel is gebaseerd op evenredige vertegenwoordiging
- Gedecentraliseerde eenheidsstaat
- Geen constitutioneel hof
- Geen juryrechtspraak
- Omvangrijk functioneel bestuur
Constitutionele monarchie
We hebben een koning als staatshoofd, en zijn dus geen republiek met een president aan het hoofd
Rechtsstaat
Het overheidshandelen is onderworpen aan de regels van het recht
Legaliteitsbeginsel
De overheid mag niet met willekeur handelen. De overheid mag alleen handelen o.g.v. wettelijke bevoegdheden.
Scheiding der machten
Er bestaat een wetgevende, uitvoerende en rechtsprekende macht. Deze machten zijn onafhankelijk van elkaar en controleren elkaar.
Scheiding kerk en staat
Er is geen staatskerk
Parlementair stelsel
De bevolking kiest rechtstreeks het hoogst besluitvormende orgaan (Tweede Kameer).
Representatieve/indirecte democratie
De bevolking kiest vertegenwoordigers, die vervolgens besluiten nemen
Directe democratie
Democratie waarbij de burger direct zeggenschap heeft, zoals bv. met referenda
Ministeriële verantwoordelijkheid
De ministers zijn verantwoordelijk voor het optreden van het staatshoofd en het doen en laten van rijksambtenaren
Vertrouwensregel
Ministers worden geacht af te treden als zij het vertrouwen van de volksvertegenwoordiging zijn verloren
het parlementaire stelsel bestaat uit twee pijlers
- Ministeriële verantwoordelijkheid
- Vertrouwensregel
Dualistisch
De volksvertegenwoordiging is onafhankelijk van de regering, en ministers kunnen geen deel uitmaken van de Staten-Generaal.