cyfnewid nwyon Flashcards

1
Q

mae pob organeb byw yn cyfnewid nwyon gyda’r …….

A

Amgylchedd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

pam mae organebau angen ocsigen

A

troi moleciwliau organing,megis glwcos er mwyn rhyddhau egni trwy resbiradaeth

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

beth yw arwyneb resbiradol bodau dynol

A

yr alfeoli

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

beth mae arwyneb resbiradol angen i gael y cyfradd uchaf o trylediad

A

arwyneb digon mawr
denau-llwybrau trylediad byr
athraidd
llaith

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

beth yw arwyneb cyfnewid nwyon mewn amoeba

A

y gellbilen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

beth yw nodweddion amoeba

A

byw mewn dwr
ungellog wedi wastatu
arwyneb mawr:cyfaint isel
pellter tryledu fyr

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

yr lleiaf yw’r organeb

A

y mwyaf yw’r cymhareb
arwyneb:cyfaint

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

y mwyaf yw’r organeb

A

y lleiaf yw’r cymhareb
arwyneb:cyfaint

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

pam nad oes angen llawer o ocsigen ar anifeilaid amlgelog syml

A

cyfradd metabolaeth isel
gofynion ocsigen isel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

pan nad oes angen system gludo mewn llyngyren(worm)

A

llwybrau trylediad byr

cymhareb arwyneb arwynebedd:cyfaint fawr

byw mewn amgylchedd llaith

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

beth yw cyfradd fetabolaeth

A

cyfradd defnyddio egni yn y corff

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

sut mae pryf genwair wedi addasu ar gyfer cyfnewid nwyon

A

-groen yw yr arwyneb resbiradol
-creu mwcws i fod yn llaith
-cyflenwad gwaed o capilariau a haemoglobin

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

beth yw metabolaeth

A

yr adweithiau biocemegol sef yn digwydd yn y corff i cynnal bywyd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

beth yw cyfradd metabolaeth

A

yr cyflemder mae adweithiau biocemegol yn digwydd yn y corff

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

beth yw enghraifft o 3 arwyneb cyfnewid arbenigol

A

pryfed daearol-tiwbiau a elwir yn dracenau sy’n llawn o aer

pysgod(a phryfed dyfrol)-tagellau

adar,ymlusigiad ac mammolion-ysgyfaint

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

beth yw problemau i organebau daerol wrth cyfnewid nwyon

A

dwr yn cael ei colli trwy arwyneb y corff

17
Q

beth yw mantais ysgyfaint mewnol

A

amddifyn
ddim yn colli gwres na dwr

18
Q

sut mae broga yn cyfnewid nwyon

A

anactif-trwy croen

actif-ysgyfaint

19
Q

sut mae ysgyfaint broga yn gweithio

A

-

20
Q

sut mae adar yn anadlu

A

mewnanadliad : Mae aer yn llifo i’r tracea ac yn llenwi’r sachau aer ôl.

allananadliad: Mae aer yn symud o’r sachau aer ôl i’r ysgyfaint.

mewnanadliad: Mae aer yn symud o’r ysgyfaint i’r sachau aer blaenorol.

allananadliad: Mae aer yn symud o’r sachau aer blaenorol allan o’r tracea.

21
Q

beth yw 3 prif problem organebau dyfrol mewn cyfnewid nwyon

A

dwr yn cynnwys llai ocsigen nac aer

cyfradd trylediad dwr yn arafach

dwr yn fwy dwys nac aer felly nid yw’n llifo mor rhydd

22
Q

beth yw enw arwyneb resbiradol arbenig pysgod

A

tagell

23
Q

pam ydi tagellau ddim yn gweithio ty allan i dwr

A

oherwydd mae dwysedd y dwr yn atal y tagell rhag dymchwel a gorwedd un ar ben a llall sef yn lleihau arwyneb arwynebedd sef yn mygu y pysgodyn

24
Q

beth yw’r gwahanol darnau or tagell

A
25
Q

beth yw nodweddion pysgod cartilag

A

-hollol carilagaidd
-pum hollt tagell (gill slit) ar y ddwy ochr
-llif paralel
-rhan fwyaf yn byw yn y mor

26
Q

beth yw nodweddion pysgod esgyrnog

A

-sgerbwd mewnol o esgyrn
-opercwlwm
-dwr croyw ac dwr mor
-llif gwrth gerrynt

27
Q

beth sydd yn wneud y tagell yn effeithlon

A

arwyneb arbenigol hytrach na defnyddio yr holl corff

arwyneb arwynebedd syn cael ei ymestyn gan ffilamentau

rhwydwaith helaeth o gapilariau gwaed

haemoglobin i cludo ocsigen

28
Q

beth yw opercwlwm

A

flap o cartilag dros y tagellau er mwyn amddifyn

29
Q

beth yw mecanwaith awyru pysgod

A

Mae’r geg yn agor ac mae llawr y ceudod bochaidd yn gostwng.
Mae cyfaint y ceudod bochaidd yn cynyddu a’r gwasgedd yn
gostwng. Mae’r opercwlwm yn aros ar gau. Mae dŵr yn cael ei
dynnu i mewn i’r ceudod bochaidd o’r tu allan oherwydd y newidgwasgedd.Mae’r geg yn cau ac mae’r ceudod bochaidd yn cyfangu, gan godi
llawr y ceudod bochaidd. Mae dŵr yn cael ei orfodi dros y
tagellau.Mae’r gwasgedd yng ngheudod y tagellau’n cynyddu ac yn gorfodi’ropercwlwm (agen y dagell) i agor. Mae dŵr yn gadael drwy’r
opercwlwm.

30
Q

beth yw llif paralel

A

gwaed a dwr yn llifo ir run cyfeiriad

(pysgod cartilagaidd)

31
Q

beth yw llif gwrthgerrynt

A

gwaed a dwr yn llifo mewn cyferiadau dirgroes

(pysgod esgyrnog)

32
Q

sut mae pryfed wedi gwrthsefyll colled dwr

A

sgerbwd allanol

33
Q

beth mewn adeiledd pryfed sef yn wneud yn posibl i cyfnewid nwyon

A
34
Q

beth yw mecanwaith awyru pryfed

A

gwastadu ac ehangu yr abdomen

35
Q

pam mae angen system gyfnewid nwyol ar mamoliau

A

-actif
-croen yn cadw dwr felly methu cyfnewid nwyon
-rhy fawr i gael cyfnewid nwyon trwy’r croen

36
Q

beth sef yn secretu hylif sef yn lleihau ffrithiant yn yr assenau

A

philen eisbilennol

37
Q

beth yw adeiledd y system resbiradol

A
38
Q

beth sef yn digwydd yn yr ysgyfaint mewn mewnanadiliad ac allanadliad

A
39
Q
A