Cultuur van 1500 - 1900 Flashcards
Wat zijn de typische kenmerken van de Amerikaanse versie van de Arts and Crafts?
De sobere vormgeving die stoelt op een eigen Amerikaanse traditie., namelijk die van het Shaker meubilair. Naast de massieve, sobere vormgeving verschilt de Amerikaanse versie ook nog op een ander punt. Ze zijn minder zuiver in de leer en gaan over tot mechanisatie —> Voor een aantal producten is de ambachtelijkheid geen fetish.
Geef de kenmerken van de Art Nouveau in vier punten.
- Industriële architectuur. Zichtbaar ijzer en eigentijdse constructies. - Sierlijk ornament in organische vormgeving. - Overdadig ornament, kleur en textuur contrasten. - Gesamtkunstwerk.
Art Nouveau, wanneer?
Architectuur en interieur die een kortstondige, maar enorme bloei kende rond de eeuwwisseling. 1890 | 1910
Waarom spitst Thonet zich toe op het buigen van hout?
Bij transport over zee is er een hoge luchtvochtigheid waar de lijm oplost. Buigen van laminaat is in dit geval geen optie, buigen van massief hout wel.
Wat is een machine?
Een werktuig dat arbeid verricht, beweegt en/of energie omzet.
Aan de hand van afbeelding 2-8. Wat was het ultieme doel van August Thonet?
Het was zijn droom om een stoel uit één stuk te maken.
Wat is Taylorisme?
Efficiënte productie processen. - Hoofd- en handarbeid moeten gescheiden worden.. - Werkzaamheden opsplitsen tot in de kleinste details.
Gaudi werd beïnvloed door:
Moorse architectuur: Nog overdadige in ornament dan Art Nouveau. - De compositorische ‘angst voor de leegte’, het horror vacui, gecreeerd door de arabesken. - De kleurrijke en glanzende ceramische tegels (in Spanje azelujos genoemd). Orientalisme: Islamitische architectuur (buiten Spanje). - Perzische architectuur (Iran). - De ranke en getrapte minaret achtige torens. - De bontgekleurde en overdadige ceramische bekleding van muren en koepels. - Lemen architectuur uit Mali - De organische architectuur, een ongelijkmatige golvende, afgeronde stompe constructie. - Een monochrome, bruine natuurlijke kleur. Beinvloed door de Gotiek: - Spitsbogen, ribgewelven, maaswerk etc - Maar verbeterde Gotiek: paraboolboog.
Hoe is de werkverdeling in de fabrieken van Thonet?
- Mannen: zagen, stomen, buigen en monteren. - Vrouwen en kinderen: schaven en polijsten, vlechten, inpakken. (helft aan loon)
Industriële productie omvat vier aspecten.
- Mechanisatie (Werknemer en arbeider) - Standaardisatie (Fabriek en productie) - Productvernieuwing (Consument en markt) - Vormgeving (Smaak en ornament)
Bespreek de stijlevolutie van Thonet in zes stappen.
- Biedermeier: Duitse sobere versie van Empire. - Neo Rococo: Krullen + ronde rug. Vereenvoudigd. - Jugendstil: Emancipatie van gebogen hout. - Weense sezession: - Bauhaus: In jaren twintig tijdelijk buisstoelen. - Organisch jaren vijftig: Terug hout.
Werd Thonet gewaardeerd door de modernisten? Motiveer uw antwoord.
Zijn meubel is efficient, doelmatig functioneel —> uitgangspunt modernisme. Le Corbusier gebruikt stoel van Thonet in eigen interieur + inspiratie voor zijn Chaise Longue.
Wat is ISO? Geef een voorbeeld.
International Organization for Standardization. Een internationaal stelsel van eenheden.
Wat waren de gevolgen van de Industriële Revolutie? (Vier gevolgen)
- Urbanisatie (stadsvlucht). ‘Vervuilde industriesteden, proletariaat, krottenwijken, fabrieken verrijzen in kleine dorpen en steden. Vlucht van platteland naar de stad.’ - Industriële schoorsteen steden. ‘Vervuiling door rookwolken en loodsen van afval in rivieren.’ - Nieuwe klassen in de samenleving. ‘Arbeiders. Worden uitgebuit door fabriekseigenaren, lage lonen lange dagen.’ - Technomania en Materialisme. ‘Komst van moderne technologie, drang naar nieuwe snufjes.’
Vergelijk Symbolisme en Positivisme.
Symbolisme als reactie tegen het Positivisme (Enkel feiten) Symbolisme is vluchten naar een droomwereld. Reële, concrete, materiële, tastbare werkelijkheid, irreële, fantastische, ideële droomwereld.
Verklaar de term Art Nouveau.
Bing, een Duitse kunsthandelaar, verkoopt Japanse kunst en hedendaagse design in zijn winkel ‘Art Nouveau’ in Parijs. Beïnvloeden elkaar. Art Nouveau stijl —> Sierlijke golvende natuurlijk lijnen, overdadig ornament en rijke textuur contrasten.
Art nouveau en Neo Rococo gelijkenissen.
Gelijkaardig aan Rococo, wel het krullend overdadig ornament, niet de dynamische stuwende kracht.
In welke zin was Gaudi een product van de romantiek?
Vlucht naar het verleden (historisme): Neo Gotiek vanuit katholiek reveille en Neo Gotiek en Moors vanuit Catalaans nationalisme.
Kenmerken van de Art Nouveau en unieke kenmerken van Gaudi.
- Industriële architectuur. - Sierlijk ornament in organische vorm. - Overdadig ornament in kleur en textuur contrasten. - Gesamtkunstwerk. Unieke eigenschappen van Gaudi. - Organische architectuur. - Paraboolboog. - Moorse overdaad.
The Aesthetic Movement. Materiaal en techniek.
Ambachtelijk, handgemaakt, reactie tegen massaproductie en standaardisatie. Vooral eikenhout, verdonkerd met ammonia.
Art Nouveau en Japanse kunst: Gelijkenissen.
Golvende zweepslag lijn naar het voorbeeld van Japanse kunst. Kronkelende golfslag lijn en natuurlijk ornament van de Art Nouveau -> Japonisme naar het voorbeeld van Japans brons en smeedwerk, ivoor en houtsnijwerk en textiel.
Vergelijk de thematiek van Symbolisme en Realisme.
Realisme (en impressionisme): Eigentijdse, alledaagse, banale thema’s. Aandacht van thema verschuift naar wijze van schilderen (thema word onbelangrijk) De werkelijkheid zo objectief mogelijk weergeven. Symbolisme: Thema komt meer centraal te staan. Hij wil uitdrukking geven aan ideeën (geen inhoudsloze kunst meer). Mytologische of historische figuren, gebeurtenissen.
Verklaar de sobere vormgeving van de Amerikaanse Arts and Crafts.
Shakers zijn één van de vele christelijke sektes in Amerika. Ze leiden een sober, ascetisch leven en een autarkisch bestaan. (volledig zelfvoorzienend) Ze leven teruggetrokken op het platteland in gemeenschap van goederen. men vervaardigde ook meubels voor export voor extra inkomsten.
The Aesthetic Movement. Typering breed.
Plattelandsmeubilair, solide, eenvoudig, praktisch. Als reactie tegen het Victoriaanse Eclecticisme.
Waarom word Thonet #14 het meubel van de negentiende eeuw genoemd?
- Democratisering van de stoel, stijlvol meubel binnen bereik van de massa. - Massaproductie. Goedkopere productie door technologie uit de industriële revolutie. - Massa consumptie. Rijke middenklasser wordt omvangrijker en vermogender.
Hoe kan je het uitzinnige ornament bij deze meubels technologisch verklaren?
Hij zoekt naar nieuwe methodes of technieken die het uitzinnige ornament mogelijk maken. Gelamineerd hout: Dunne lagen hout op elkaar lijmen. Nerven loodrecht op elkaar lijmen. Vele lagen (meestal acht, soms zelfs zestien) Kiezen voor hardhouten. —> Gelamineerd hout met intense sterkte dat niet barst of scheurt. Ideaal voor overdadig ajour-gesneden ornamenten. Onder stoom gebogen hout (zoals Thonet). Ornament van papier-marche.
Op welke twee manieren kun je het productie proces standaardiseren?
- Standaardisatie van de goederen die geproduceerd moeten worden. - Arbeid opsplitsen in taken, elke arbeider heeft zijn eigen taak.
Leg uit, Femme Fatale.
Vrouw was schuldige -> fatale wezen die seksuele aantrekkingskracht gebruikt/misbruikt om mannen in de val te lokken en ten gronde te richten.
Wat is de rechtstreekse link tussen Romantiek en Symbolisme?
- Escapisme. - Neo Gotiek van William Morris | Art Nouveau. - Neo Gotische prerafaelieten 9Romantiek) Symbolisme.
In welke zin getuigen de wereldtentoonstellingen van het grote dilemma van de negentiende eeuwse architectuur?
Ook hier wordt technische ingenieurskunde verborgen achter een esthetiserende architectuur van het historisme.
Geef vijf soorten gebouwen waar het grote dilemma van de negentiende eeuwse architectuur tot uiting komt.
- Centraal Station Antwerpen. ‘Neo gevel maar ijzer en glas op het perron.’ - Tower Bridge in Londen. ‘Torens in Victoriaans Neo Gotiek, maar hydraulische stoommachine voor openen van de brug.’ - Koninklijke Serres in Laken. ‘Neo Classicisme maar ijzer en glas.’ - Jubelpark in Brussel. ‘Neo Classicistische gevel maar grote ijzeren hal.’ - Koninklijke Sint Hubertus gallerijen in Brussel. ‘Neo gevel maar ijzer en glas in overspanning.’
Art Nouveau en Arts and Crafts. Gelijkenissen en verschillen.
Gelijkenissen: - Invloed van natuur. - Voorstanders vat de ambacht. Verschillen: - Art Nouveau is organisch, Arts and Crafts is robuust.
Gaudi. Één relevant gegeven uit zijn leven.
Sagrada Familia —> Gaudi ontwierp deze kerk (Neo Gotiek) uit geloofsovertuiging. Vooral actief in Barcelona, door de stadsuitbreiding.
The Aesthetic Movement. Tijd.
1880 tot 1910.
Hoe werkt styling?
Bij de introductie van nieuwe technologie is de vormgeving van ondergeschikt belang. Als de markt verzadigd raakt, is de vormgeving juist wel van belang, de consument kiest een vormgeving dat bij zijn levensstijl past.
Wat is de Industriële Revolutie? (In vier lijnen)
- Omschakeling van handmatig naar machinaal productie proces. - Product van de 18e eeuwse verlichting. - De IR is het begin van de moderne tijd. - Twee fasen: De eerste IR eind 18e eeuw. De tweede IR eind 19e eeuw.