Circulatie Flashcards
Synoniem hartslag
Pulsus
Systolische druk
Maximale druk, wanneer het hart samentrekt
Diastolische druk
Minimale druk, wanneer hart ontspant
Factoren die een invloed hebben op de circulatie
Leeftijd, leefstijl, erfelijkheid, omgevingsfactoren, ongemak (pijn), circadiaans ritme
Welke invloed heeft leeftijd op circulatie?
Kinderen: lagere bloeddruk, hogere hartslag, soepele & elastische bloedvaten
Ouder: hogere bloeddruk, lagere hartslag, lagere elasticiteit van bloedvaten (minder aanpassingsvermogen voor inspanning en temperatuur) + vet en kalkafzetting
Gemiddelde pols en BD foetus
150/’, geen waarde voor bloeddruk
Gemiddelde pols en BD pasgeborene
120-140 /’
90/60 mm Hg (ppt), 70/50 (cursus)
Gemiddelde pols en BD 10 jarige
90-110/’
110/60 mm Hg, 90/60 (cursus)
Gemiddelde pols en BD volwassene
Man:
72 - 80/’
120/80 mm Hg
Vrouw
76 - 92/’
115/75 mm Hg
Gemiddelde pols en BD bejaarde
56 - 60 /’
165/90 mm Hg (140/85 in cursus)
Welke leefstijl beinvloedt circulatie
Lichaamsbeweging, roken, stress, voeding,…
Welke omgevingsfactoren beinvloeden de circulatie?
Woon- en werkomgeving, luchtverontreiniging, verkeerslawaai,…
Hoe beïnvloedt pijn de circulatie?
Acute pijn zorgt voor stress, hartslag en bloeddruk gaan stijgen
Welke invloed heeft het circadiaans ritme op de circulatie?
BD en pols zijn ‘s morgens het laagst, stijgt doorheen de dag bij inspanning. Slecht slapen en onregelmatig ritme heeft een negatieve invloed op de pols en BD
Hoe kan je gegevens verzamelen over de circulatie van een patiënt?
Vragen naar de levensstijl
Medische anamnese (medicatie, eerdere klachten,…)
Observatie
Wat zijn vitale parameters?
Objectief meetbare gegevens: ademhaling, pulsus, bloeddruk en lichaamstemperatuur.
Welke observaties kan je doen ivm circulatie?
Cyanose, kortademigheid, vermoeidheid, oedeem aan voeten, retrosternale pijn bij inspanning, pijn of krampen aan onderbeen, vaak wakker worden door beenkrampen, rode blos (zonder inspanning of temperatuurstijging)
Wat is cyanose?
Blauwkleuring, bij circulatieprobleem rond mond of extremiteiten door O2 tekort.
Wat zijn tekenen van verminderde cardiale reserve?
Kortademingheid, vermoeidheid, voetenoedeem, retrosternale pijn bij inspanning
Wat zijn tekenen van perifeer arterieel lijden?
Pijn of kramp in onderbenen, vaak wakke4 door beenkramp, rode blos zonder inspanning of temperatuurstijging
Wat is claudicatio intermittens?
Etalagebenen, perifeer arterieel lijden: door vernauwde beenslagaders krijgen de spieren niet genoeg O2. Klachten vnl bij lopen en verminderen bij stilstaan
Wat is de arteria radialis?
De slagader aan de pols. Bij normale omstandigheden de plaats om de hartslag te meten
Wat is de arteria carotis?
De halsslagader, hier pulsus meten in geval van nood (bij shock gaat er minder bloed naar de pols)
Wat is de arteria temporalis?
De slagader aan de slaap
Wat is de arteria subclavia?
De ondersleutelbeenslagader
Wat is de arteria femoralis (superficialis)?
De oppervlakkige dijslagader
Wat is de arteria poplitea?
Knieslagader
Wat is de arteria dorsalis pedes?
Slagader aan de bovenzijde van je voet
Wat is de arteria tibialis posterior?
Een slagader in de voet
Wat is ausculatie?
Luisteren met een stethoscoop of hoorbuis
Op welke plaatsen wordt de hartslag meestal gemeten?
Normale omstandigheden: pols (arteria radialis)
Nood: arteria carotis in hals
Om de beendoorbloeding te checken: arteria dorsalis pedes
Hoe meet je de hartslag?
Druk met de vingertoppen van wijs- en middelvinger tegen een van de oppervlakkig gelegen slagaders. Tel 15 sec het aantal pulsaties, bij afwijkingen 1 min lang tellen.
Notatie in verpleegdossier: slagen per minuut (X/’)
Wat is slagvolume?
De hoeveelheid bloed dat per contractie van het hart weggepompt wordt
Normaal: 70 - 100 ml/contractie
Meestal een schatting, kan niet niet-invasief gemeten worden
Wat is het verschil tussen een sterke en zwakke pols?
Sterke pols: goed voelbare pulsaties aan pols zonder veel druk te zetten
Zwakke pols: pulsaties niet goed voelbaar, zelfs met druk te zetten
Wat is het hartminutenvolume?
Hoeveelheid bloed dat er per minuut rondgepompt wordt
= slagvolume x hartfrequentie
Normaal 5l/min
Wat zijn voordelen van de hartslag te meten?
- objectief meetbaar
- geeft informatie over het hart en het metabolisme
- veel informatie af te leiden in relatie met andere parameters (bloeddruk, temperatuur, ademhaling)