Choroby tarczycy i przytarczyc Flashcards
Ile wynosi minimalna prawidłowa diureza godzinowa?
1ml/kg/h niemowląt,
większe dzieci <0,5 ml/kg/h,
spadek diurezy w gorączce, ONN, wodonerczu
Nadczynność przytarczyc
pierwotna - poj. gruczolak wtórna - ch. nerek powodują utratę wapnia i kompensacyjny przerost trzeciorzędowa - autonomiczny gruczolak Objawy: 1) PTH - wzrost wydzielania gastryny - nawracające owrzodzenia 2) zapalenie trzustki od wytracania się i tworzenia kamieni 3) kamica nerkowa - wielomocz, odwodnienie 4) osteodystrofia (torbiele, ch Recklinghausena) -> silne bóle i samoistne złamania
PNP - charakterystyka
1/1000 osób częściej kobiety (3:1) po 40 rż, wgl to po 50rż jest to choroba przewlekła, może być bezobjawowa hiperkalcemia wieloletnia
PNP - objawy
1) kamica nerkowa 2) wapnica nerek (aktywacja Ca-R w cewce dystalnej zmniejsza cAMP i tworzy oporność na ADH przez co nie ma zagęszczenia moczu, pojawia się poliuria, polidypsja i nykturia) 3) piasek nerkowy i krwiomocz 4) postępująca niewydolność nerek, pyelonephritis
Wskazania bezwzględne
- objawy osteitis fibrosa cystica w rtg - patologiczne złamania kości - kamica /wapnica nerek - objawy neurologiczne - wystąpienie epizodu hiperkalcemii zagrażającej życiu, bądz podejrzenie - Ca++ 11 - 12mg/100ml ( 2.7 – 3.0 mmol/l ) ze współistniejącą obniżoną gęstością kostną, kalciuria, chorobą nerek na tle NT lub cukrzycy - zwiększenie stężenia wapnia całk. o 0,25 mmol/l (1mg%) ponad górną granicę normy przyjętą w danym laboratorium (w co najmniej 3 oznaczeniach) - pogorszenie czynności nerek (zmniejszenie klirensu kreatyniny o 30%) (0,7-1,5 mg/dl czyli 60-125ug/l) - kamica nerkowa wykryta przypadkowo , przebiegająca bez objawów klinicznych - wydalanie Ca z moczem przekraczające 400mg/d - zmniejszenie gęstości mineralnej kości o co najmniej 2,5 odch.st.w stosunku do wartości szczytowej T-score w każdym punkcie kośćca ( wcześniej – zmniejszenie gęstości warstwy korowej kości lub gęstości kości gąbczastych) - wiek chorego <50 rż.
Taktyka PNP
poj gruczolak - usuwamy 1 PT, pierwotny rozrost subtotalna lub totalna z autotransp, rak to z ww i płatem środkowym tarczycy, w men 2 też trzeba najpierw pheochrome usunąć
Czynniki ryzyka raka tarczycy
- pojedynczy guzek tarczycy scyntygraficznie „zimny”
- wiek – dzieci poniżej 14r.ż.
- przebyte napromienianie szyi
regiony bogate w jod - rak brodawkowaty
rejony ubogie w jod – rak pęcherzykowy
- Mutacja RET rdzeniasty
- Płeć – pojedynczy guzek
- Powiększone węzły chłonne
- Porażenie nerwu krtaniowego wstecznego
- Objawy uciskowe (przełyk, tchawica)
Grupa niskiego ryzyka AGES
A - kobiety poniżej 50rż.
- mężczyźni poniżej 40rż.
G - dobrze zróżnicowany
E - ograniczony do tarczycy
S – guz poniżej 4 cm
Rak brodawkowaty
najczęstszy, od nadmiaru jodu
- młode kobiety
- hormonozależny
- 1/3 i 1/2 rośnie wieloogniskowo
- przerzuty do węzłów chłonnych szyi – struma aberrans
Leczenie
- zabieg operacyjny
- 131 J (jod radioaktywny)
- substytucja hormonami tarczycy
Rak pęcherzykowy-
kobiety
- jodochwytność, od niedoboru
- hormonozależny
- jednoogniskowo
- przerzuty drogą krwi do płuca, kości
Leczenie
- zabieg operacyjny
- 131 J (jod radioaktywny)
- substytucja hormonami tarczycy
Tyreoglobulina – marker
Leczenie uzupełniające w raku pęcherzykowym
Supresja TSH tyroksyną, radiojod
- w wieku podeszłym i z chorobą serca arytmie, postęp osteoporozy, ryzyko raka sutka
Rak z komórek Hürthle’a - kwasochłonny wariant raka pęcherzykowego
- 5 i 6 dekada życia; czasem wieloogniskowo; 10% wykazuje jodochwytność; daje przerzuty do węzłów chłonnych
Całkowite wycięcie tarczycy jako metoda z wyboru, reszta mały efekt
Nawrót raka tarczycy:
Nie ma pozostawionej tkanki tarczycy – nie ma miejscowych nawrotów
Pomimo pomyślnego rokowania w zróżnicowanych rakach tarczycy, około połowy chorych z nawrotem raka, umiera
Rak rdzeniasty
– rak z komórek C, okołopęcherzykowych
- postać sporadyczna>postać rodzinna 20-30%
- kalcytonina
Leczenie
zabieg operacyjny – usunięcie całej tarczyc y + węzły chłonne
Rak niskozróżnicowany – anaplastyczny
- na podłożu wola guzowatego, raka wysokozróżnicowanego
- bardzo szybki wzrost – rak zaduszający