chemistry Flashcards
Што е хемија, како е поделена
Хемијата е природна наука што се занимава со проучување на составот, својствата и промените на супстанците.
-Органска хемија
-неорганска хемија
-аналитичка хемија
-биохемија ( ги проучува супстнаците ви живите организми)
-физичка хемија
Корпускуларна теорија?
Ги објаснува движењата на честичките низ материите
Што е гасен притисок
Притисокот што го вршат честичките на гасот при движењето врз ѕидовите на садот во кој се затворени
Што е дифузија
Процес на минување на честичките од средина со поголема кон средина со помала концентрација
Кај која агрегатна состојба не постои дифузија
Цврста
Кој го измислил периодниот систем и кога
Димитри Менделеев, февруари 1869
Како е поделен периодниот систем
Хоризонталнпо, 7 периоди; вертикално, 18 групи
Каде се наоѓаат металите во периодниот систем
На левата страна
Каде се наоѓаат неметалите во периодниот систем
десна страна
Металоиди во периоден систем?
Тоа се (7) елементи кои се наоѓаат на дијагоналата повлечена од борот до Поломиумот. Тие не се ниту метали ниту неметали.
водород, хелиум, литиум, берилиум, бор, јаглерод, азот, кислород, флуор, неон?
H; He; Li; Be; B; C; N; O; F; Ne
Натриум, магнезиум, алуминиум, силициум, фосфор, сулфур, хлор, аргон, калиум, калциум
Na; Mg; Al; Si; P; S; Cl; Ar; K; Ca
Што се легури и видови?
Легура е смеса од метал и друг елемент (најчесто метал). Месинг, брозна, калај за лемење се легури
Што е атом
Основна градбена единка на елементите, најмала неделива честичка на еден елемент.
Градба на атом
https://www.google.com/url?sa=i&url=https%3A%2F%2Fwww.geeksforgeeks.org%2Fwhat-is-an-atom%2F&psig=AOvVaw1328XkmD2DoWcqelXliS6r&ust=1693336965915000&source=images&cd=vfe&ved=0CBAQjRxqFwoTCPDsoPSJgIEDFQAAAAAdAAAAABAH
Атомот во јадрото има неутрони со неутрален полнеж, протони со позитивен полнеж а во електронскиот слој-електрони со негативен полнеж
Што се прости супстанци
Супстанци кои се изградени само од еден вид атоми
Што се молекули
Честички изградени од два или повеќе атоми сврзани заедно
Што се смеси
Мешавина на две или повеќе супстанци пример H2O е смеса, а N2 е молекула
Што е валентност?
Бројот на хемиски врски кои може да ги образува елементот
Елементи со постојана валентост?
Водород-едновалентен
Кислород-двовалентен
Равенка за валентност?
Ах=Вy
A,B-валентност на елементот
x,y=индекс на елементот
Групи на елементи?
- карбонатна група, карбонати (CO3)
- сулфатна група, сулфати (SO4)
- нитратна група, нитрати (NO3)
- хидроксидна група, хидроксиди(OH)
O3? CaCO3? C12H22O11? H2S? HCl?
оксид, варовник, сахароза, сулфуроводородна киселина, хлороводородна киселина
Реактанти, продукти
Реактантите се наоѓаат на левата страна од равенката, тие се елементи кои стапуваат во реакција. Продуктите се на десната страна на равенката и се резултат од реакцијата
Закон за запазување на масата?
Закон на хемијата, според кој вкупната маса на елементите пред и после реакцијата не се менува
CaO+CO2=CaCO3
Ca=1 Ca=1
O=3 O=3
C=1 C=1
Што се оксиди и како се добиваат?
Бинарни соединенија на кислород и други елементи, се добиваат со согорување на супстанците во воздухот
Како се именуваат оксидите во зависност од тоа дали се метални или неметални
металните се именуваат без да се кажува бројот на атоми (MgO2 = магнезиум оксид)
неметалните се именуваат со бројот на атоми
(Cl2O2= дихлорид диоксид)
Што се хидроксиди?
НЕОРГАНСКИ соединенија изградени од МЕТАЛ и ХИДРОКСИДНА група (OH)
Како се добиваат хидроксиди
Со растварање на метал во вода,
реакција помеѓу сол и база и
реакција на алкален метал и вода
Што се хлориди
Соли на хлороводородна киселина
Како се добиваат хлориди
реакција на метал + киселина –> сол + водород
(хлорид е остатокот односно супстанцата сол+ водород пр. NaCl + H2)
реакција на метален оксид + киселина –> сол + вода
Што се соли
НЕОРГАНСКИ соединенија во чиј состав влегуваат елементи на метали, амониум групи и киселински остатоци
Што се нитрати
Соли на азотна киселина
Азотна киселина?
HNO3
Сулфурна киселина?
H2SO4
Што се сулфати
Соли на сулфурна киселина
Јаглеродна киселина
H2CO3
Што се карбонати?
Соли на јаглеродна киселина
Карбонати, сулфати, нитрати, хлориди се всушност горе наведените групи на елементи. Тие се остатоци од киселини, кога стапуваат во рекација.
Хидроксиди и оксиди се соединенија
Реакција на карбонати?
карбонат + киселина = сол + вода + јаглерод диоксид
Што се киселини?
Неоргански соединенија во чиј состав влегуваат елементи на ВОДОРОД и киселински остатоци
Што се бази
Бази се ХИДРОКСИДИ растворени во ВОДА
Ph скала?
1-6 кисело
7- неутрално
8-14 базно
Што е корозија
Разјадување на металите (‘рѓосување) под дејство на кислород
Што е галванизација?
Процес на заштита од корозија преку обложување на металот со теок слој друг метал
Што се органски соединенија
СИТЕ соединенија на јаглерод освен CO; CO2, CN, H2CO3. Овие, и сите други соединенија кои немаат јаглероден атом се неоргански
Што се јаглеводороди
Органски соединенија изградени само од јаглерод и водород
Молекулски формули?
Формули кои го даваат точниот број атоми од секој вид вп една единка CH4
Структурни формули?
Формули во кои е прикажан распоредот и начинот на поврзување на сите атоми во една градбена единка H
/
H-C-H
/
H
Рационални формули?
Скратен вид на структурна формула CH4 (methan) or CH3CH3 (ethan)
Што се алкани?
Соединенија во чиј состав влегуваат само елементи на јаглерод и водород и кај кои постојат единствено единечна С-С врска
Општа формула на хомологна низа?
CnH2n+2
n e реден број
пр. Етан е втор значи: C2H4+2=C2H6
Хомологна низа
Метан, Етан, Пропан, Бутан, Петан, Хескан, Хептан, Октан, Номан, Декан
Што е хомологна низа?
Низа во која хомологните соединенија се подредени според растењето на бројор на јаглеродни атоми во молекулата
Хомологни соединенија?
Соединенија чиј што формули меѓусебно се разликуваат за една или повеќе CH2 групи