Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Geology > Chapter 4 > Flashcards

Chapter 4 Flashcards

1
Q

قبل از اجرای پروژه های عمرانی مانند سد و نیروگاه و بزرگراه و برج و… که ـــــــــ نامیده میشوند چه چیزی ضروری است؟

A

سازه
انجام مطالعات زمین شناسی سنگ بستر آنها

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

انجام مطالعات زمین شناسی سنگ بستر چگونه است ؟

A

در این مطالعات، ناهمواری های سطح زمین، استحکام سنگ ها، نفوذپذیری، پایداری دامنه ها در برابر ریزش و جنس مصالح به کار رفته در سازه مورد بررسی قرار میگیرد

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

چه چیز در پایداری سازه تاثیر قابل توجهی دارد؟

A

مورفولوژی(شکل شناسی) و پستی بلندی های محل احداث سازه

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

چرا مقاومت پی در برابر نیروهای وارده از عوامل مهم در مکانیابی ساختگاه سازه‌ها است؟

A

به عنوان مثال، در پشت یک سد، فشار زیادی از طرف آب به لایه های زیرین و تکیه گاه و همینطور بدنه سد وارد میشود و خود سد نیز وزن زیادی دارد بنابراین آبرفت یا سنگ های پی سد باید در برابر تنش ناشی از وزن سد مقاوم بوده و دچار گسیختگی و نشست نشود

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

تنش چیست ؟

A

هرگاه سنگ تحت تاثیر نیرویی از خارج قرار گیرد در داخل سنگ نیز نیرویی بر واحد سطح وارد میشود که تنش نام دارد

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

تنش های وارده بر یک سنگ یا خاک، ممکن است به صورت ــــــــ، ـــــــــــ یا ــــــــــ یا ــــــــــــ از آنها باشند

A

کششی-فشاری-برشی-ترکیبی

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

تنش های وارده بر سنگ ها و خاک ها باعث ــــــــــــآنها میشود

A

تغییر شکل

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

رابطه تعیین میزان تنش را بنویسید ؟

A

F/A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

مقاومت سنگ را تعریف کنید ؟

A

حداکثر تنش یا ترکیبی از تنش ها که سنگ میتواند تحمل کند بدون آنکه بشکند

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

هرچه مقاومت سنگ در برابر تنش ها کمتر باشد چه اتفاقی می‌افتد ؟

A

سنگ ناپایدار تر و سطوح شکستگی بیشتر میشوند

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

شکستگی سنگ ها و ایجاد درزه ها باعث ـــــــ سنگ یا خاک در پی سازه میشوند

A

ناپایداری

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

در مطالعات آغازین یک پروژه، به منظور نمونه برداری از خاک یا سنگ پی سازه ــــــــ یا ـــــــــ های باریک و عمیقی حرف گشته و نمونه های سنگ یا خاک برداشت شده را به ــــــــــ ارسال میکندد و مقدار مقاومت انها را در برابر تنش های وارده مورد بررسی قرار میدهند

A

گمانه-چال-آزمایشگاه های تخصصی

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

چگونه میتوان مقدار مقاومت خاک یا سنگ پی سازه را در برابر تنش‌های وارده مورد بررسی قرار داد ؟

A

با نمونه برداری از خاک یا سنگ پی سازه (با گمانه یا چاله‌های عمیق و باریک در نقاط مختلف احداث سازه) و ارسال نمونه‌های حاصل به آزمایشگاه‌های تخصصی

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

چند نمونه از بناهایی که بعد از هزاران سال هنوز پابرجا هستند نام ببرید ؟

A

ستون‌های تخت جمشید، بناهای چغازنبیل، اهرام مصر، دیوار چین و قنات‌های باستانی

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

ریزش سنگ در کجا و به چه دلیل اتفاق می‌افتد ؟

A

جاده‌های کوهستانی و تخریب ساختمان‌ها و سازه‌های سنگین در اثر گودبرداری، ریزش تونل، فرار آب از سدها و تخریب بدنه سدها و ریزش پل و …

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

یکی از مسائل اصلی در ساخت و ساز و نگه‌داری سازه ها ــــ است

A

پایداری زمین

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

یکی از وظایف مهم یک زمین شناس را نام ببرید ؟

A

تشخیص احتمال وقوع فرایندهای مخرب و ارائه روش‌های مقابله با آنهاست به نحوی که آسیبی به تأسیسات و سازه‌های مهندسی وارد نشود

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

مواد جامد بر اثر تنش ـــ‌ میدهند. مقدار و نوع آن به چه چیزی بستگی دارد ؟

A

تغییر شکل
رفتار آنها در برابر تنش

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

رفتارهای سنگ‌های مختلف بر اثر تنش را نام ببرید ؟

A

کش‌سان
خمیرسان
شکننده

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

سنگ‌های کش‌سان را توصیف کنید ؟

A

این سنگ‌ها با اعمال تنش دچار تغییر شکل میشوند و با رفع تنش به حالت اولیه خود باز میگردند. اما اگر تنش ناگهانی و از حد مقاومت سنگ بیشتر شود سنگ دچار شکستگی میشود و درزه و گسیل به وجود می‌آید

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

اگه میزان تنش بر روی سنگ کش‌سان بیش از حد مقاومت آن باشد چه اتفاقی می‌افتد ؟

A

سنگ دچار شکستگی میشود و درزه و گسیل به وجود می‌آید

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

رفتار خمیرسان سنگ‌ها را توصیف کنید ؟

A

برخی از سنگ‌ها موقع اعمال تنش تغییر شکل میدهند اما بعد از رفع تنش به حالت اولیه خود باز نمیگردند

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

آیا سنگ‌های آذرین میتوانند تکیه‌گاه مناسبی برای سازه‌ها باشند ؟ مثال بزنید

A

بله، پی‌سنگ سد امیرکبیر که از جنس گابرو است

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

آیا همه سنگ‌های دگرگونی قابلیت تکیه‌گاه شدن برای پی‌سازه ها را دارند ؟

A

خیر،‌ سنگ‌هایی مثل کوارتزیت و هورنفلس که مقاومت زیادی دارند میتوانند به عنوان پی سازه‌های سنگین مورد استفاده قرار گیرند اما برخی دیگر از سنگ‌ها مانند شیست‌ها که سست و ضعیف هستند این قابلیت را ندارند

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

کدام سنگ‌های رسوبی استحکام لازم برای بودن پی‌سازه را دارند ؟ کدام ندارند ؟ دلیل بیاورید

A

سنگ‌هایی مثل ماسه‌سنگ‌ها استحکام لازم را دارند
اما سنگ‌های تبخیری مانند گچ و ژیپس نمک (به دلیل انحلال پذیری) و شیل‌ها (به دلیل تورق و سست بودن) در برابر تنش مقاوم نیستند

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

عوامل مهم در مکان‌یابی سازه‌ها ؟ ۲ مورد

A

مقاومت زمین پی آنها در برابر نیروهای وارده
نفوذپذیری خاک و سنگ پی آنها

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

سنگ‌های کربناتی به کدام سنگ‌ها گفته میشوند ؟

A

به سنگ‌های رسوبی که بیش از ۵۰ درصد آنها کانی‌های کربناتی (کلسیت و دولومیت) باشد

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

کانی‌های کربناتی را نام ببرید ؟

A

کلسیت و دولومیت

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

ویژگی‌ها سنگ‌های کربناتی را بنویسید؟

A

اغلب درزه‌دار هستند و با گذشت زمان و در جریان آب‌های نفوذی بخش‌هایی از این سنگ‌ها حل میشود و حفره‌هایی در آنها تشکیل میشود

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

درصورت پیشرفت عمل انحلال در سنگ‌های کربناتی امکان تشکیل چه چیزهایی به وجود می‌اید ؟

A

میتواند منجر به تشکیل حفره‌های انحلالی بزرگ در این سنگ‌ها و ایجاد غارها شود

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

چه نوع سنگ‌های آهکی مناسب پی سازه هستند ؟

A

سنگ آهکی ضخیم‌لایه که فاقد حفرات انحلالی باشد

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

چه نوع سنگ‌های آهکی مناسب پی سازه نیستند ؟ در صورت احداث سازه برروی آنها میتواند منجر به چه چیزی شود ؟

A

سنگ‌های آهکی که دارای حفرات انحلالی باشند. میتواند باعث مشکلات جدی از قبیل فرار آب و یا نشست زمین بشود

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

سنگ‌های تبخیری را نام ببرید و انحلال پذیری آنها را با سنگ‌های آهکی مقایسه کنید ؟

A

گچ و سنگ نمک
تبخیری > آهکی

34
Q

انحلال پذیری سنگ‌های تبخیری بیش از سنگ‌های آهکی است. بنابراین ـــ و ــــ در این سنگ‌ها سریع‌تر از سنگ‌های دیگر ایجاد میشوند

A

حفره‌ها و غارهای انحلالی

35
Q

اگر سدی برروی سنگ‌های تبخیری احداث شود، بروز چه مشکل‌هایی محتمل است ؟

A

ممکن است پس از چند سال حفرات انحلالی در سنگ ایجاد شود و باعث فرار آب از مخزن سد و همچنین ناپایداری بدنه سد شود

36
Q

اهداف عمده ساخت سد را بنویسید ؟ آیا سدی میتواند چند هدف داشته باشد ؟ چه نام دارد ؟

A

ذخیره آب،‌ مهار سیلاب، تأمین آب شرب،‌ کشاورزی و تولید برق
بله، چند منظوره

37
Q

دسته‌بندی انواع سد را نام ببرید ؟ مهم‌ترین عامل برای تعیین نوع سد احداثی در یک منطقه چیست ؟

A

خاکی و بتنی
شرایط زمین‌شناسی منطقه و مصالح مورد نیاز

38
Q

بر چه اساسی موقعیت احداث سد تعیین میشود ؟

A

متناسب با شرایط زمین‌شناسی منطقه و مصالح مورد نیاز

39
Q

در مطالعات زمین‌شناسی سد چه چیزهایی مورد بررسی قرار میگیرند ؟

A

وضعیت مخزن، تکیه‌گاه‌ها و پی سد از نظر پایداری و فرار آب مورد بررسی قرار میگیرند

40
Q

چگونه از فرار آب از مخزن سد جلوگیری میشود ؟

A

در صورتی که دیواره‌ها و کف مخزن نفوذناپذیر باشند و یا نفوذپذیری کمی داشته باشند فرار آب صورت نمیگیرد

41
Q

موقعیت هر لایه چین‌خورده با چه چیزی مشخص میشود ؟

A

شیب و امتداد

42
Q

امتداد لایه را تعریف کنید ؟ با چه چیزی مشخص میشود ؟

A

فصل مشترک یک صفحه افقی با سطح هر لایه را امتداد آن لایه میگوند و آن را با زاویه‌ای که نسبت به شمال یا جنوب میسازد مشخص میکنند

43
Q

شیب لایه را تعریف کنید ؟

A

زاویه‌ای است که سطح لایه با سطح افق میسازد و بین صفر درجه تا ۹۰ درجه متغیر است

44
Q

در صورت قرار گیری چه نوع سنگ‌هایی در محدوده دریاچه سدها، نامطلوب بودن کیفیت آب را در قبال دارد ؟

A

سنگ‌های تبخیری مثل لایه‌های نمک

45
Q

در صورت قرار گیری سنگ‌های تبخیری مثل لایه‌های نمک در محدوده دریاچه سد، چه پیامدی برای آب سد دارد ؟

A

باعث کاهش کیفیت آب سد میشود

46
Q

اگر رسوبات از طریق رودها به مخزن سد حمل شود، چه اتفاقی می‌افتد ؟ برای حل آن چه راهکاری انجام میشود ؟

A

به تدریج از ظرفیت مخزن میکاهد و باعث از دست رفتن بخش قابل توجهی از کارایی سد میشود
برای رفع این مشکل در فواصل زمانی لازم عمل لایروبی صورت میگیرد

47
Q

شباهت‌ها و تفاوت‌های تونل و مغار را بنویسید ؟

A

شباهت : فضاهای زیرزمینی هستند برای ایجاد زیرساخت

تفاوت : تونل کوچک‌تر از مغار است، تونل برای حمل و نقل، انتقال آب و فاضلاب یا استخراج مواد معدنی حفر میشود اما مغار برای تاسیسات زیرزمینی مانند نیروگاه،‌ ایستگاه مترو و ذخیره نفت حفر میشود

48
Q

کاربرد‌های تونل و مغار را بنویسید ؟

A

تونل برای حمل و نقل، انتقال آب و فاضلاب یا استخراج مواد معدنی حفر میشود اما مغار برای تاسیسات زیرزمینی مانند نیروگاه،‌ ایستگاه مترو و ذخیره نفت حفر میشود

49
Q

زمین‌شناس برای احداث ساز‌ه‌هایی مانند تونل و مغار باید بر روی چه چیزهایی تمرکز کند ؟

A

باید مطالعات خودرا بر شناسایی مناطقی با کمترین خورد شدگی، هوازدگی و نشت آب متمرکز کند

50
Q

آیا محور تونل عمود بر لایه‌بندی بهتر است یا محور تونل موازی با لایه‌بندی،‌چرا ؟

A

محور موازی با لایه بندی، زیرا میتوانیم تونل را در لایه محکم تا انتهای مسیر حفر کنیم و مزیت لایه محکم این است که امنیت سازه را تضمین میکند و از نشت آب جلوگیری میکند

51
Q

وجود آب‌های زیر زمینی بر ـــ و ـــ سازه‌های سطحی و زیرزمینی موثر‌اند

A

پایداری و ایمنی

52
Q

۲ مورد از عوامل ناپایداری تونل‌ها و فضاهای زیر زمینی را بنویسید ؟

A

جریان آب و فشار آب

53
Q

نام دیگر ترانشه چیست ؟ تعریف کنید

A

ژرف ناوه
فرورفتگی طبیعی یا مصنوعی که ژرفای آن از پهنایش بیشتر است و برای اهدافی مانند انتقال آب، جاده سازی،‌ قرار دادن لوله نفت و …. احداث میشود

54
Q

به طور کلی،‌کدام نوع از تونل‌ها پایدار تر هستند ؟

A

تونل‌های که در بالای سطح ایستابی تاسیس میشوند

55
Q

اگر سنگ‌های داخل تونل از نظر پایداری و نشت آب وضعیت مطلوبی نداشته باشند، برای رفع این مشکل چه اقدامی میتوان انجام داد ؟

A

دیوار و سقف تونل با محافظی از بتن یا سایر مصالح پوشیده میشود

56
Q

چند سازه دریایی مثال بزنید

A

اسکله‌، پایانه نفتی، تونل زیردریایی، پل و جاده

57
Q

علاوه بر مطالعات زمین‌شناسی در احداث سازه‌های آبی، چه چیزهایی باید مورد توجه قرار گیرند ؟

A

جریان‌های دریایی، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی آب

58
Q

زمین‌شناسان چگونه گسل‌ها را شناسایی میکنند ؟ گسل‌ها چه چیزی را تهدید میکنند ؟

A

با استفاده از عکس‌های ماهواره‌ای، هوایی و بازدید صحرایی گسل‌ها را شناسایی میکنند

پایداری و امنیت سازه را تهدید میکنند

59
Q

زمین‌شناسان چگونه احتمال فعالیت گسل‌ها را مشخص میکنند ؟

A

ابتدا گسل‌ها را شناسایی میکنند و با داده‌های ثبت شده توسط دستگاه‌های لرزه‌نگاری و اطلاعات زمین‌لرزه‌ها فعالیت مجدد گسل را پیش‌بینی میکنند

60
Q

حرکات دامنه‌ای شامل چه نوع حرکاتی است ؟

A

ریزش، لغزش، خزش، جریان گلی و …

61
Q

چه خطری سازه‌های موجود در مناطق شیب‌دار و کوهستانی تهدید میکند ؟

A

ریزش کوه و سقوط مواد

62
Q

چگونه میتوان از ریزش کوه و سفوط مواد جلوگیری کرد (دامنه‌ها را پایدار کرد) ؟

A

ایجادر دیوار حائل، زهکشی برای تخلیه آب اضافی، ایجاد پوشش گیاهی و میخکوبی

63
Q

لغزش توده‌های سنگ و خاک چه پیامدی برای سد دارد ؟ چگونه میتوان از این جلوگیری کرد ؟

A

امواج خطرناک ایجاد میکند، ظرفیت مخزن و عمر مفید را کاهش میدهد

انتخاب محل مناسب و پایدارسازی دیواره‌ها

64
Q

در احداث سد از چه موادی استفاده میشود ؟ این مواد باید چه ویژگی‌هایی داشته باشند ؟ در کجا تست میشوند ؟

A

خاک شن ماسه سنگ
باید مقاومت، نفوذپذیری و اندازه دانه مشخصی داشته باشند
در ازمایشگاه‌های مکانیک خاک و سنگ

65
Q

مواد مشترک سازنده سد خاکی و بتنی را بنویسید. کدام مواد در سد بتنی یافت میشود که در سد خاکی یافت نمیشود ؟

A

شن و ماسه
سیمان و میلگرد

66
Q

طبقه‌بندی مهندسی خاک‌ها بر چه اساسی انجام میشود ؟

A

دانه‌بندی، درجه خمیری بودن، مقدار مواد آلی

67
Q

بر مبنای دانه‌بندی خاک‌ها به چند دسته تقسیم میشوند ؟ مثال بزنید و تفاوتشان را بنویسید

A

ریزدانه و درشت‌دانه
رس و لای -> ریزدانه
شن و ماسه -> درشت‌دانه
اگر ذرات کمتر از ۰.۰۷۵ میلیمتر باشد ریزدانه محسوب میشود

68
Q

پایداری خاک‌های ریزدانه به میزان ـــ آنها بستگی دارد. توضیح دهید

A

رطوبت
هر مقدار رطوبت خاک ریزدانه بیشتر باشد، پایداری آنها کمتر است.

69
Q

پایداری خاک‌های ــــ به میزان رطوبت آنها بستگی دارد

A

ریزدانه

70
Q

اگر رطوبت خاک‌های ریزدانه از حدی بیشتر شود چه اتفاقی می‌افتد ؟

A

خاک به حالت خمیری در می‌آید و تحت تاثیر وزن خود روان میشود. لغزش خاک‌ها در دامنه‌ها و ترانشه‌ها در ماه‌های مرطوب سال ناشی از این پدیده است

71
Q

چرا سطح طبیعی زمین مناسب وسایل نقلیه نیست ؟

A

زیرا در مقابل عوامل جوی مانند بارش و تغییرات دما و نیروهای وارده از چرخ مقاومت کافی ندارد

72
Q

در احداث جاده از مصالح خاک، از چه بخش‌هایی استفاده میشود ؟ آن بخش‌ها از چه چیزهایی تشکیل میشوند ؟

A

زیرسازی و روسازی
زیرسازی -> زیر اساس و اساس
روسازی -> آستر و رویه

73
Q

زیراساس به عنوان چه چیزی عمل میکند ؟ از چه چیزی ساخته میشود ؟

A

زهکش
شن و ماسه یا سنگ شکسته

74
Q

آستر و رویه از چه چیزی ساخته میشوند ؟ دلیلش چیست

A

آسفالت که مخلوطی از شن و ماسه و قیر است
چون باید مقاوم باشند

75
Q

نام دیگر مصالح خرده سنگی چیست ؟ در کجا استفاده میشوند

A

بالاست
زیرسازی و تکیه‌گاه ریل‌های راه آهن

76
Q

بالاست در تکیه‌گاه ریل‌های راه‌آهن به کار گرفته میشود، چرا ؟

A

ریل‌ها را نگه‌داری میکند، بار چرخ‌ها را توزیع میکند، عمل زهکشی را به عهده دارد

77
Q

بالاست مورد نیاز راه آهن از کجا بدست می‌آید ؟

A

خرد کردن سنگی که از معدن استخراج میشود

78
Q

زمین‌شناسی مهندسی چه چیزی را بررسی میکند ؟

A

رفتار و ویژگی مواد سطحی زمین از نظر مقاومت در برابر فشارهای وارده و امکان ساخت یک سازه را در محلی خاص از زمین بررسی میکند

79
Q

زمین‌شناسی مهندسی نقش مهمی در چه چیزی دارد ؟

A

انتخاب مناسب‌ترین محل

80
Q

متخصصین زمین‌شناسی مهندس در چه مکان‌هایی کار میکنند ؟

A

سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، آزمایشگاه‌های مکانیک خاک و سنگ،‌ وزارت نیرو، وزارت راه و شهر سازی، صنعت معدن تجارت و شهرداری‌ها

Geology (3 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions