budowa i funkcjonowanie organizmu czlowieka II

Question 1

UKŁAD KRWIONOŚNY

—> budowa

Answer 1

• serce;
• tętnice o grubych, elastycznych ścianach;
• żyły o cieńszych, niż w tętnicach, ścianach, mające zastawki;
• naczynia włosowate o bardzo cienkich ścianach zbudowanych z jednej warstwy komórek;

Question 2

UKŁAD KRWIONOŚNY

—> serce - budowa

Answer 2

• dwie komory,
• dwa przedsionki,
• zastawki przedsionkowo-komorowe i komorowo-tętnicze,
• naczynia wieńcowe w mięśniu sercowym,
• osierdzie - błona otaczająca serce,

Question 3

UKŁAD KRWIONOŚNY

—> krwiobieg mały

Answer 3

1) tlen jest pobierany z płuc do krwi płynącej w naczyniach krwiobiegu małego (płucnego);
2) krew wypływa z prawej komory serca poprzez pień płucny;
3) ujście to dzieli się na dwie tętnice płucne rozgałęziające się na wiele naczyń włosowatych;
4) naczynia włosowate łącza się w coraz większe żyły, tzw. żyły płucne, które niosą krew zaopatrzoną w tlen do lewego przedsionka serca;

Question 4

UKŁAD KRWIONOŚNY

—> krwiobieg duży

Answer 4

1) natleniona krew dociera do narządów naczyniami krwiobiegu dużego (ustrojowego);
2) krew wypływa, z lewej komory serca, aortą która rozgałęzia się na mniejsze tętnice, przechodzące w naczynia włosowate;
3) krew płynąca tymi naczyniami oddaje do komórek tlen i substancje odżywcze, a pobiera zbędne produkty przemiany materii,
4) następnie wraca do serca żyłami, a później żyłami głównymi dociera do prawego przedsionka serca;

Question 5

UKŁAD KRWIONOŚNY

—> cykl pracy serca

Answer 5

1 FAZA - SKURCZ PRZEDSIONKÓW - krew przepływa wtedy do komór;

2 FAZA - SKURCZ KOMÓR - krew jest tłoczona do tętnic, którymi dopływa do narządów;

3 FAZA - FAZA SPOCZYNKU - przedsionki i komory serca są rozkurczone, a krew stopniowo wypełnia przedsionki;

Question 6

UKŁAD KRWIONOŚNY

—> skład krwi

Answer 6

• osocze,
• erytrocyty - czerwone krwinki,
• leukocyty - białe krwinki,
• trombocyty - płytki krwi,

Question 7

UKŁAD KRWIONOŚNY

—> rola

Answer 7

• fudhhjufhb

Question 8

UKŁAD LIMFATYCZNY

—> budowa

Answer 8

• naczynia limfatyczne wnikające do przestrzeni międzykomórkowych;
• węzły chłonne;
• limfa (chłonka) powstająca w przestrzeniach międzykomórkowych jako przesącz osocza o składzie podobnym do osocza (znacznie więcej leukocytów);

Question 9

UKŁAD LIMFATYCZNY

—> skład limfy

Answer 9

• osocze,

- leukocyty,

Question 10

UKŁAD LIMFATYCZNY

—> rola

Answer 10

• transport substancji na niewielkie odległości;

- zwalczanie patogenów;

Question 11

UKŁAD ODPORNOŚCIOWY

—> budowa

Answer 11

- narządy:
• węzły chłonne,
• śledziona,
• grasica,
• migdałki,
• szpik kostny,
• naczynia limfatyczne,
- komórki:
• limfocyty T,
• limfocyty B, 
• makrofagi (monocyty),
• granulocyty,

Question 12

UKŁAD ODPORNOŚCIOWY

—> rola

Answer 12

• rozpoznawanie oraz eliminowanie czynników rozpoznanych jako obce, takich jak grzyby, bakterie, wirusy czy pierwotniaki;
• obrona przed inwazją drobnoustrojów ze środowiska zewnętrznego;
• stały nadzór nad własnymi komórkami organizmu - wykrywanie np. komórek nowotworowych czy zainfekowanych przez wirusy;

Question 13

UKŁAD ODPORNOŚCIOWY

—> rola leukocytów

Answer 13

• LEUKOCYTY bronią organizmu przed czynnikami chorobotwórczymi - w razie ich ataku wywołują reakcję obronną organizmu;
reakcja ta następuje gdy układ odpornościowy rozpozna ciała obce zwane ANTYGENAMI;

Question 14

UKŁAD ODPORNOŚCIOWY

—> rodzaje odporności

Answer 14

• odporność nieswoista
• odporność swoista:
  • czynna - organizm sam wytwarza przeciwciała:
  • naturalna - przechorowanie;
  • sztuczna - szczepionka;
    • bierna - organizm dostaje gotowe przeciwciała:
  • naturalna - od matki;
  • sztuczna - surowica odpornościowa;

Question 15

UKŁAD ODPORNOŚCIOWY

—> odporność nieswoista i swoista

Answer 15

• > odporność nieswoista - chroni organizm przed wszystkimi czynnikami chorobotwórczymi, bez względu na to czy są to trujące związki, bakterie, grzyby czy pasożyty;
• > odporność swoista - zapewniają ją reakcje skierowane przeciwko konkretnym obcym cząsteczkom;

Question 16

UKŁADY REGULUJĄCE

—> UKŁAD HORMONALNY - budowa

Answer 16

- gruczoły dokrewne:
• przysadka mózgowa,
• tarczyca,
• przytarczyca,
• grasica,
• nadnercza,
• trzustka,
• jajniki/jądra,

Question 17

UKŁADY REGULUJĄCE

—> UKŁAD HORMONALNY - działanie

Answer 17

• gruczoły dokrewne - wydzielanie hormonów transportowanych przez krew do narządów docelowych;

Question 18

UKŁADY REGULUJĄCE

—> UKŁAD NERWOWY - SOMATYCZNY - budowa

Answer 18

• ośrodkowy układ nerwowy:
  • mózgowie (mózg, móżdżek, pień mózgu);
  • rdzeń kręgowy;
• obwodowy układ nerwowy:
  • nerwy odchodzące od mózgowia i rdzenia kręgowego;

Question 19

UKŁADY REGULUJĄCE

—> UKŁAD NERWOWY - SOMATYCZNY - działanie

Answer 19

• przemieszczanie się impulsów elektrycznych wzdłuż dendrytów i aksonów;
• powstawanie przekaźników elektrycznych w synapsach;

Question 20

AUTONOMICZNY UKŁAD NERWOWY

—> rola

Answer 20

• unerwiona mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, płuca, nerki, serce, naczynia krwionośne, narządy rozrodcze, skórę oraz liczne gruczoły;
• wywołuje reakcje niezależne od naszej woli;

Question 21

AUTONOMICZNY UKŁAD NERWOWY

—> podział

Answer 21

• współczulny - zwiększa ogólną aktywność organizmu;
• przywspółczulny;

układy działają antagonistycznie (przeciwstawnie) |