budowa i ff układu nerwowego Flashcards

1
Q

Podział mózgu(3)

A
  1. śródmózgowie:
    - twór siatkowaty
    - jj nakrywki
    - jądro międzykonarowe
    - istota czarna
  2. kresomózgowie(półkule mózgu):
    - część boczna:
    płaty czołowe, skroniowe, ciemieniowe, potyliczne
    - część przyśrodkowa:
    płat limbiczny
    zakręt obręczy
    hipokamp
    jądra podstawy
    opuszka węchowa
    spoidło wielkie
  3. międzymózgowie:
    - wzgórze
    - podwzórze
    - nadwzgórze
    - komora trzecia
    - niskowzgórze
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Podstawowa jednostka strukturalno-czynnościowa:

  • co to
  • z czego sie składa
  • jakie większe struktury tworzy
A

neuron = ciało(skupiska ciał -> jądra(OUN), zwoje(poza OUN) + włókna(-> nerwy -> sploty(grupa nerwów i połączeń nerwowych - wymiana włokien pomiędzy nerwami)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Które włókna tworzą przeważnie samodzielne nerwy - współczulne czy przywspółczulne ?

A

współczulne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

nerwy czaszkowe- czuciowe, ruchowe i mieszane

A

czuciowe: I, II, VIII
ruchowe: III, IV, VI, XI, XII
mieszane: V, VII, IX, X

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

nerwy rdzeniowe - podział, ile par w każdej, co unerwia

A
  1. szyjne - 8 par:
    C1-C4 -> głowa
    C3-C5 -> przepona
    C5 - kończyny górne
  2. piersiowe - 12 par:
    Th1 - kk. górne
    Th1 - Th12 - tułów
  3. lędźwiowe - 5 par:
    L1-L5 - kk. dllne
  4. krzyżowe - 5 par:
    S1-S2 - kk. dolne
    S2-S4 - krocze, narządy płciowe
    S5 - krocze, odbyt
  5. guziczne - zwykle jedna para:
    Co1 - krocze, odbyt
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

nerwy rdzeniowe - gałęzie(4), jakie włókna przewodzą, co unerwiają

A
  1. grzbietowe - czuciowe>ruchowe - skóra i mm tylnej ściany ciała
  2. brzuszne - ruchowe>czuciowe, autonomiczne - boczna i przednia ściana ciała + kończyny

część z gałęzi brzusznych pozostaje wolna -> nerwy piersiowe
pozostałe tworzą sploty(szyjny, ramienny, lędźwiowo- krzyżowy) -> włókna ruchowe, czuciowe, mieszane i wiodące włókna autonomiczne

  1. oponowe - czuciowe, współczulne - opona twarda RK, okostna kanału kręgowego, naczynia
  2. łączące - przedzwojowe -> zwój -> zazwojowe -> gąłęzie brzuszne i oponowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

układ autonomiczny - część współczulna - gdzie się zaczyna, jaki przebieg, jakie wyjątki w przełączaniu

A

słupy pośrednio-boczne(rogi boczne) RK C8-L3 -> włókna przedzwojowe -> gałęzie brzuszne nerwów rdzeniowych -> zwoje pni współczulnych na bocznej powierzchni trzonów kręgów -> włókna zazwojowe(dłuższe)

wyjątek ! - nerwy trzewne piersiowe - przełączenie dopiero w zwojach splotu trzewnego i gruczole nadnerczowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

narządy efektorowe dla układu współczulnego (6)

A
  1. mm gładkie naczyń
  2. narządy wew jamy brzusznej
  3. płuca
  4. serce
  5. gruczoły(potowe, ślinowe, trawienne)
  6. mm. przywłosowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

układ autonomiczny - część przywspółczulna

A

jądra śród/tyłomózgowia | rogi boczne RK S1-S3 -> nerwy III, VII, IX, X | gałęzie przednie splotu krzyżowego -> przełączenie w zwojach zlokalizowaych tuż przy narządach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

narządy efektorowe układu przywspółczulnego:

A
  1. naczynia głowy, szyi, narządów wew KP i brzucha
  2. gruczoły łzowe i ślinowe
  3. mm. gładkie wątroby, śledziony, okrężnicy, nerek, pęcherza moczowego i narządów płciowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Do czego może prowadzić przewlekły krwiak podtwardówkowy

A

przyczyna rozwoju zespołu otępiennego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

PMR - gdzie powstaje, jak krąży

A

powstawanie: sploty naczyniówkowe komór bocznych i komory trzeciej -> wodociąg mózgu -> komora czwarta(tu też troche powstaje) -> jama podpajęczynówkowa -> ziarnistości pajęczynówki -> zatoki żylne opony twardej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

wodogłowie normotensyjne - jaka przyczyna,
co widoczne w badanich obarzowych (ucisk !),
objawy

A

przyczyna: zaburzenia wchłaniania

poszerzenie układu komorowego, zaniki korowe, zmniejszenie objętości płatów mózgowych

objawy - triada Hakima:

  1. stopniowo narastające otępienie +/- depresja, apatia
  2. zaburzenia chodu (ataksja, niedowład spastyczny kk. dolnych)
  3. nietrzymanie moczu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

funkcjonalne i strukturalne połączenie półkul mózgu

A

ciało modzelowate

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Zespół Capgrasa - na czym polega, z czego wynika

A

przekonanie chorego o podmienieniu członków jego rodziny na identycznie wyglądające obce osoby, występuje w schizofrenii, otępieniu oraz urazach głowy(konsekwencja uszkodzenia prawej półkuli)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Rola węchomózgowia

A

regulacja procesów emocjonalnych i motywacyjnych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Układ hipokampa - co wchodzi w jego skład(8)

A
  1. zakręt przyhipokampowy
  2. hak
  3. formacja hipokampa
  4. zakręt zębaty
  5. zakręt tasiemczykowy
  6. zakręt nadspoidłowy
  7. strzępek
  8. sklepienie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Strefy korowe I-rzędowe - za co są odpowiedzialne

A

pola projekcyjne odp za odbiór wrażeń zmysłowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Strefy korowe II - rzędowe - odp, skutki uszkodzenia

A

przylegają do I-rzędowych, odp za spostrzeganie(gnozję) oraz integrację informacji zmysłowych
uszkodzenie -> zaburzenia percepcyjne ograniczone do danej modalności zmysłowej (agnozja wzrokowa, słuchowa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Strefy korowe III rzędowe - lokalizacja, funkcja

A

kora styku ciemieniowo-skroniowo-potylicznego
tam zanik specyfiki poszczególnych zmysłów, odpowiedzialne za integracje informacji z różnych zmysłów => uszkodzenie daje zaburzenia o char. ponadmodalnym
koordynacja wzrokowo i czuciowo-ruchowa
procesy pamięci

w obrębie płatów czołowych:
planowanie
podejmowanie decyzji
przewidywanie konsekwencji działań
samoocena
zauważanie i korygowanie błędów
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Podział funkcjonalny kory czołowej (3) - która ma największe znaczenie w psychiatrii i dlaczego

A
  1. pierwotna kora ruchowa(1-rzędowa, 4, proste ruchy)
  2. kora ruchowa dodatkowa(do przodu od pierwotnej, 2 - rzędowa, 6 i 8, planowanie ruchu)
  3. kora przedczołowa - 9-13, 24.32. 45, 46 - złożone ff psychiczne:
    - obszar grzbietowo boczny
    - przednia część zakrętu obręczy
    - kora przedczołowa brzuszno-przyśrodkowa
    - kora nadoczodołowa

ostatnia ma największe znaczenie - dominująca rola w globalnej kontroli zachowania i integracji osobowości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

kora przedczołowa - obszar grzbietowo-boczny - funkcja(6), konsekwencje uszkodzenia

A

funkcje:

  1. planowanie
  2. formułowanie celów
  3. pamięć operacyjna
  4. myślenie abstrakcyjne
  5. organizacja informacji
  6. wybór właściwych informacji z pamięci długotrwałej

uszkodzenie:
- zaburzenia logiki myślenia
- deficyty woli i motywacji
stwierdzane w schizofrenii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

kora przedczołowa - przednia część zakrętu obręczy - funkcje (4)

A
  1. ogniskowanie uwagi
  2. inicjacja i kontrola odpowiedzi na bodźce
  3. odpowiedzi zgodne z kryterium
  4. korygowanie błędnych odpowiedzi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Kora przedczołowa - brzuszno-przyśrodkowa - funkcje, konsekwencje uszkodzeń(zmiany osobowości)

A

percepcja, kontrola i nadawanie znaczenia emocjom

uszkodzenie:

  • część brzuszna -> rozhamowanie
  • część przyśrodkowa - > adynamia(inercyjność, brak napędu we wszystkich sferach zachowania, również w komunikacji i myśleniu)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Kora przedczołowa - kora nadoczodołowa - funkcje(3)
1. kontrola zachowania (odraczanie przyjemności, przestrzeganie norm społecznych) 2. krytycyzm 3. empatia
26
Objawy uszkodzenia części podstawnej płatów czołowych(2)
1. odhamowanie popędów 2. utrata kontroli zachowań: - żarłoczność - wzmożenie libido - nastrój moriatryczny(wesołkowatość) - obniżenie uczuciowości wyższej
27
Zespół apatyczno-abuliczny - efekt uszkodzenia jakiego obszaru, jakie objawy (4)
Objawy uszkodzenia sklepistości płatów czołowych: 1. spowolnienie psychoruchowe 2. brak spontaniczności 3. zaburzenia myślenia abstrakcyjnego i przyczynowo-logicznego 4. zaspokajanie jedynie podstawowych potrzeb animalo-wegetatywnych
28
zespół płata czołowego (11)
zespół braku kontroli nad własnym działaniem u uzależnianie go od środowiska 1. SPADEK: - samokontroli - myślenia abstrakcyjnego - umiejętności zestawiania danych - umiejętności sortowania danych wg podanego kryterium - planowania i realizowania działań zgodnie z planem, przewidywania konsekwencji działań - formułowania ocen - efektywności uwagi - pamięci świeżej - zdolności oceny własnych możliwości - elastyczność myślenia 2. nieuwzględnianie konsekwencji działań 3. nieuczenie się na błędach 4. niezwracanie uwagi na reguły(mimo zdolności ich zapamiętania i powtórzenia), niekorzystanie z podpowiedzi 5. niedostosowanie zachowania do wymagań otoczenia 6. liczne perseweracje, trudności w zmianie nastawienia 7. zachowania użytkownika???? 8. brak elastyczności w działaniu 9. trudności w hamowaniu działań 10. osłabienie fluencji słownej 11. trudności w wykonywaniu konfliktowych instrukcji 12. duża rozprzaszalnośc uwagi
29
Płat skroniowy - za co odpowiada (5)
1. węch 2. słuch 3. pamięć 4. emocje 5. integracje bodźców wzrokowych z innymi modalnościami
30
Struktury odpowiadające za procesy uwagi: 1. uwaga mimowolna 2. uwaga dowolna 3. podtrzymywanie uwagi 4. kontrola/ koordynacja działania
1. pień mózgu(układ siatkowaty) 2. kora limbiczna, kora przedczołowa, kora ciemieniowa(zwracanie się ku bodźcowi) 3. płaty czołowe 4. płaty czołowe
31
Kiedy wystąpi całkowita głuchota korowa i dlaczego ?
obustronne uszkodzenie zakrętów Heschla zakręty Heschla = zakręty skroniowe poprzeczne(zakręt górny i wieczko) - pola 41,42 - 1-rzędowa(projekcyjna) kora słuchowa
32
Drugorzędowa (kojarzeniowa) kora słuchowa - jakie pola, jakie zadanie, co wyjątkowego
22 specjalizowana stronnie ! półkula dominująca -> okolica Wernickego -> analiza i rozumienie mowy, gramatyka i prozodia(akcent, intonacja, iloczas) wypowiedzi półkula niedominująca -> bodźce niewerbalne (muzyka i inne wrażenia dźwiękowe)
33
Uszkodzenie płata skroniowego - jakie zaburzenia widzenia ?
górne kwadranty jednoimienne
34
Dyfunkcja której okolicy płata skorniowego spowoduje utratę węchu ?
część podstawna płata skroniowego
35
Objawy psychiczne wynikające z obustronnego uszkodzenia płatów skroniowych - jaki zespół, co się dzieje (10)
zespół skroniowy( Kluvera - Bucy'ego ) 1. nierozpoznawanie najbliższych 2. utrudniony kontakt uczuciowy z otoczeniem 3. hiperseksualizm 4. niepewne zachowywanie się 5. ciągłę szukanie czegoś 6. brak umiejętności spożytkowania dotychczasowych doświadczeń 7. utrata poczucia dystansu 8. podejmowanie działań podyktowanych potrzebą chwili 9. wypowiadanie skarg hipochondrycznych przy obojętnym nastroju 10. objawy zespołu otępiennego
36
Jedyne miejsca w mózgu dorosłego człowieka gdzie ma miejsce neurogeneza
zakręt zębaty hipokampa i opuszka węchowa
37
Co pobudza proces neurogenezy hipokampalnej ? (4)
1. endogenne czynniki neurotroficzne 2. ćwiczenie pamięci 3. uczenie sie nowych informacji 4. terapia lekami p/depresyjnymi
38
Co prowadzi do atrofii neuronów hipokampa ? (3)
1. stres 2. procesy starzenia się 3. depresja
39
zakręt dolny płata skroniowego - jakie funkcje (4)
1. rozpoznawanie obiektów 2. kategoryzacja obiektów 3. pamięć werbalna 4. zapamiętywanie
40
Neurologiczne objawy uszkodzenia płatów skroniowych
1. zaburzenia widzenia 2. afazja 3. aleksja - nie rozumiesz pisma 4. agrafia - nie możeszwyrazić myśli na piśmie 5. akalkulia 6. amuzja - głuchota wybiórczaw stosunku do tonów muzycznych, często towarzyszy afazji 7. napady padaczkowe o szczególnej symptomatologii 8. prozopagnozja (nierozpoznawanie twarzy znanych osób ) 9. amnezja 10. zaburzenia kontroli zachowań agresywnych
41
padaczka skroniowa - jak się objawia
napadowo pojawiające się zaburzenia czucia (drętwienie twarzy, języka), słuchu, postrzegania kształtu, odległości, wielkości przedmiotów (mikropsja, makropsja)
42
pierwszorzędowa kora czuciowa - który nr, jaki płat, za co odpowiada
3, płat ciemieniowy, zakręt zaśrodkowy czucie dotyku, bólu, temperatury, pozycji ciała, doznań kinestetycznych, wibracji
43
drugorzędowa kora czuciowa - jakie pola, za co odpowiada
1,2 ; kojarzeniowa
44
dolna część płata ciemieniowego - za co odpowiada ?
prawa dolna: - orientacja przestrzenna, - układ odniesienia na podstawie wrażeń wzrokowych lewa dolna: - modelowanie relacji przestrzennych palców - celowe ruchy - integracja ruchu i wzroku - integracja czucia i wzroku - manipulacja obiektami wymagająca koordynacji i wyobraźni przestrzenno-ruchowej - rozumienie języka symbolicznego, pojęć abstrakcyjnych, geometrycznych
45
Następstwa uszkodzenia płatów ciemieniowych (18)
1. zaburzenia czucia i percepcji dotykowej 2. trudność w dotykowym róznicowaniu przedmiotów 3. zaburzenia oreintacji przestrzennej oraz topograficznej (znajdowanie miejsca na mapie) 4. agnozja dotykowa i wzrokowo-przestrzenna 5. apraksja konstrukcyjna 6. aleksja i akalkulia przestrzenna 7. percepcja fantomowa 8. objaw obcej ręki 9. dysmorfognozja (wrażenie zniekształcenia twarzy i ciała) 10. ogniskowe objawy korowe 11. padaczka 12. zespół otępienny 13. organiczne zaburzenia osobowości 14. niezdolność do nazwania obiektu(anomia) 15. anozognozja 16. anozodiaforia - obojętność emocjonalna co do swojej choroby 17. niezdolność do odróżniania kierunku lewo-prawo 18. trudności w rysowaniu
46
Płat potyliczny - funkcje (6), skutki uszkodzenia (11)
Funkcje: 1. widzenie 2. analiza kolorów 3. ruchu 4. głębi 5. kształtu 6. skojarzenia wzrokowe Uszkodzenia: 1. ubytki pola widzenia 2. halucynacje wzrokowe 3. agnozja wzrokowa 4. trudności w umiejscowieniu widzianych obiektów 5. niedokładne widzenie obiektów 6. widzenie aureoli 7. trudności w rozpoznawaniu kolorów 8. trudności w rozpoznawaniu znaków, symboli, słów pisanych 9. trudność w rozpoznawaniu rysunków 10. trudności w rozpoznawaniu ruchu obiektów 11. trudności z czytaniem lub pisaniem
47
Jądra podstawne - jakie struktury je tworzą (4)
1. jądro ogoniaste 2. jadro soczewkowate 3. przedmurze 4. ciało migdałowate
48
Triada podkorowa - o co chodzi, co ją stanowi (3)?
Objawy uszkodzenia jąder podstawnych 1. depresja 2. otępienie 3. zaburzenia ruchowe
49
Prążkowie - co je stanowi
jądro ogoniaste + skorupa jadra soczewkowatego
50
Czym skutkuje blokowanie receptorów dopaminergicznych prążkowia przez leki przecipsychotyczne
d/n w postaci objawów pozapiramidowych
51
wzgórze - co to jest, za co odpowiada ?
skupisko istoty szarej po obu stronach linii środkowej mózgu filtruje i scala bodźce przed dotarciem do świadomości
52
zespół Lhermitte'a - kiedy występuje, na czym polega
uszkodzenie konarów mózgu, móżdżku lub wzgórza -> wystąpienie omamów pedunkularnych = omamy wzrokowe i słuchowe rzutowane na płaszczyznę zewnęrztną, układające się w barwne, żywe sceny
53
Główny ośrodek NA mózgowia
mijesce sinawe w pniu mózgu
54
Najważniejsza grupa komórek produkujących serotoninę i zaopatrująca w nie OUN
jądro grzbietowe szwu w pniu mózgu
55
jądro olbrzymiokomórkowe - gdzie umiejscowione, za co odpowiada
pień mózgu | odpowiada za regulacje napięcia mięśniowego
56
Tyłomózgowie - co wchodzi w jego skład
most i móżdżek
57
Tyłomózgowie - funkcje(5), konsekwencje uszkodzenia(14)
funkcje: 1. koordynacja ruchów celowych 2. utrzymanie równowagi 3. regulacja napięcia mięśni 4. pamięć niektórych odruchów 5. wpływ na ruchy oczu konsekwencje uszkodzenia: 1. brak koordynacji ruchów (asynergia) 2. niezgrabnośc, brak precyzji ruchów 3. problemy z utrzymaniem normalnej postawy ciała 4. zaburzenia równowagi 5. trudności w ocenie zasięgu i momentu zatrzymania ruchu 6. trudności w łapaniu obiektów 7. niezdolność do wykonywania szybkich ruchów naprzemiennych 8. drżenie ciała 9. potykanie się 10. tendencja do przewracania 11. chód na szerokiej podsatwie 12. hipotonia 13. niewyraźna mowa 14. oczopląs
58
Szlaki dopaminergiczne(5)
1. mezolimbiczny 2. mezokortykalny 3. nigrostriatalny 4. guzkowo-lejkowy 5. szlak unerwiający wzgórze
59
szlaki dopaminergiczne - szlak mezolimbiczny - przebieg, funkcja, efekt zaburzeń przekaźnictwa
brzuszna część nakrywki pnia mózgu -> prążkowie reguluje procesy motywacji, nagrody, uwagi nadmierne przekaźnictwo -> objawy wytwórcze(pseudohalucynacje, urojenia) ustępują w wyniku blokowania szlaku przez leki p/psychotyczne
60
szlaki dopaminergiczne - szlak mezokortykalny - przebieg, funkcja, efekt zaburzeń przekaźnictwa
brzuszna część nakrywki -> kora przedczołowa reguluje funkcje poznawcze i wykonawcze, afekt i emocje obniżenie przekaźnictwa w schizofrenii -> zaburzenie funkcji poznawczych i negatywne objawy choroby, dodatkowo nasilane przy stosowaniu leków blokujących rec. D
61
szlaki dopaminergiczne - nigrostriatalny - przebieg, funkcja, efekt zaburzeń przekaźnictwa
istota czarna -> prążkowie integracja bodźców, warunkowanie, koordynacja ruchowo-zmysłowa, inicjacja ruchu zmniejszenie wytwarzania w istocie czarnej -> zespół Parkinsona
62
szlaki dopaminergiczne - guzkowo-lejkowy - przebieg, funkcje, efekt zaburzeń przekaźnictwa
podwzgórze -> przedni płat przysadki regulacja gospodarki hormonalnej (m.in. D tutaj wytwarzana jest naturalnym inhibitorem przysadkowego wydzielania PRL) uszkodzenie/leki p/psychotyczne -> hiperPRL -> mlekotok, zaburzenia miesiączkowania i funkcji seksualnych
63
Układ NA - co reguluje
procesy związane z zaburzeniami nastroju i lękiem
64
Szlaki serotoninergiczne - jakie(2), za co odp
1. szlak łączący jj. grzbietowe szwu z przodomózgowiem - regulacja stanów lękowych i emocjonalnych reakcji na stres 2. środkowe jądro szwu z przodomózgowiem - unerwia głównie hipokamp - moduluje lęk i depresje do neuronów serotoninergicznych należą neurony syntetyzujące CRH w jądrze przykomorowym
65
Układ cholinergiczny - główne ośrodki gdzie i co reguują
podstawna część przodomózgowia -> procesy pamięciowe pień mózgu -> regulacja wzbudzenia i ff poznawczych
66
Najważniejszy neuroprzekaźnik pobudzający w OUN
GLU
67
GLU - na jakie receptory działa, jaki efekt
jonotropowe NMDA, AMPA - uczenie się, neuroplastyczność metabotropowe(mGlu) - nadmierne pobudzenie może skutkować ekscytotoksycznością (nadmierny napływ jonów Ca2+ -> aktywacja róznych enzymów -> śmierć neuronów)
68
Psychiatrtyczne stany w których występuje nadmierne pobudzenie układu GLU (4)
1. zespoły otępienne 2. objawy psychotyczne 3. mania 4. atak lęku panicznego
69
Główny przekaźnik o działaniu hamującym w układzie nerwowym - działanie
GABA; p/drgawkowo, uspokajająco, nasennie, p/stresowo, p/lękowo, redukuje łaknienie, hamuje PRL
70
Obniżenie poziomu GABA - przykłady schorzeń
schizofrenia zaburzenia lękowe choroba afektywna dwubiegunowa
71
Histamina - miejsce powstawania i działanie
jądro guzowo-suteczkowate (podwzgórze); sen i czuwanie