BUDOWA ATMOSFERY

Question 1

Co to atmosfera ziemska?

Answer 1

powłoka otaczająca ziemię. Jest to mieszanina gazów i aerozoli-powietrze. Jej górna granica sięga ok. 1500 km nad Ziemią.

Question 2

Jaki jest skład atmosfery?

Answer 2

W atmosferze występują
-stałe składniki powietrza- Azot 78,08%, tlen 20,95% i argon 0,93% i śladowe ilości to: neon hel krypton i wodór (0,003%)- w dolnych warstwach atmosfery są niezmienne.
-składniki zmienne: dwutlenek węgla ok. 0,03%, para wodna, ozon, tlenki siarki i tlenki azotu.- ich stężenie ulega w czasie i przestrzeni.
-aerozole ziemskie: pyłki roślin, bakterie, popioły, sadza, kryształki lodu, drobiny soli, cząstki gleby.-ich stężenie ulega w czasie i przestrzeni.

Question 3

Czym są aerozole ziemskie?

Answer 3

Są to substancje ciekłe i stałe będące domieszkami powietrza atmosferycznego.

Question 4

Jakie są źródła dwutlenku węgla?

Answer 4

Spalanie paliw kopalnych i biomasy
wybuchy wulkanów
Transport
Wylesianie
Produkcja towarów przemysłowych
Zawartość w atmosferze waha się od 0,02%-0,08%

Question 5

Jakie są źródła pary wodnej?

Answer 5

Procesy parowania wód
Sublimacja lodu
Zawartość pary wodnej waha się od 0% do 4%

Question 6

Jak powstaje ozon?

Answer 6

Powstaje w wyniku oddziaływania promieniowania ultrafioletowego Słońca na cząsteczki tlenu atmosferycznego. Zawartość ozonu zmienia się zależnie od szerokości geograficznej. W okolicach podbiegunowych jest najmniej skoncentrowany.
Występuje na wysokości 20-30 km (stratosfera) i tworzy warstwę ozonową

Question 7

Co robi warstwa ozonowa?

Answer 7

Pochłania szkodliwe promieniowanie ultrafioletowe Słońca
Chroni przed zmianami w organizmie człowieka- zmiany nowotworowe i skórne

Question 8

W jaki sposób dochodzi do niszczenia warstwy ozonowej?

Answer 8

Emisja freonów- czyli fluoropochodne związki metanu i etanu i HALONÓW- czyli związki używane jako środki gaśnicze. Ich emisja powoduje zanikanie warstwy ozonowej zwanej dziurą ozonową

Question 9

Jakie są skutki dziury ozonowej?

Answer 9

poparzenia skóry
zwiększona zachorowalność na nowotwory
szybsze starzenie się skóry i obniżona odporność naszego organizmu
wymieranie gatunków roślin i zwierząt
ograniczone ilości zbieranych plonów z upraw

Question 10

Jakie są funkcje atmosfery?

Answer 10

Ochrona Ziemi przed meteoroidami
Chroni Ziemię przed słonecznym promieniowaniem długofalowym
Umożliwia życie na Ziemi
Wpływa na intensywność procesów kształtujących powierzchnię Ziemi

Question 11

Wymień główne warstwy atmosfery.

Answer 11

Troposfera 0-15 km
Stratosfera 15- 50
Mezosfera 50-80
Termosfera 80-800
Egzosfera 800-1500
Są one od siebie oddzielone cienkimi warstwami przejściowymi: Tropopauza, Stratopauza Mezopauza

Question 12

Scharakteryzuj najniższą sferę atmosfery.

Answer 12

Troposfera znajduje się tuż nad Ziemią i stanowi ok. 80% masy atmosfery.
W tej strefie znajduje się prawie cała para wodna
Zachodzi w niej spadek temperatury powietrza z każdym wzrostem wysokości 0,6C na 100 m i spadek ciśnienia 11,5 hPa na 100 m
Sięga do wysokości 6-8 km na obszarach okołobiegunowych i aż do 18 km w strefie między zwrotnikowej. Różnica wysokości jest spowodowana nagrzewaniem się stref im bardziej nagrzana tym ciepłe powietrze wyżej się unosi.
Zachodzą w niej wszystkie procesy kształtujące pogodę i klimat
Przy górnej granicy sfery na równiku temp. wynosi -70C przez cały rok, a nad biegunami waha się pomiędzy -45C a -70C zależnie od pory roku.

Question 13

Opisz warstwy przejściowe atmosfery.

Answer 13

Tropopauza. Jej grubość wynosi 1-2km. Jej temperatura jest stała i wynosi w całej strefie ok. -60C
Stratopauza- warstwa przejściowa między stratosferą a mezosferą. Stała temperatura ok. 0C
Mezopauza- warstwa między mezosferą a termosferą. temperatura wynoski ok. -80*C, a ciśnienie 0,1 hPa

Question 14

Opisz Stratosferę

Answer 14

Stratosfera sięga wysokości 50-55 km. Na wysokości 20-50 km rozciąga się ozonosfera.
W dolnych partiach temperatura wynosi ok. -60C
W ozonosferze temperatura zaczyna wzrastać nawet do 0C w skutek pochłaniania przez ozon promieniowania ultrafioletowego.
Skupia ok. 20% atmosfery i niewielką ilość wody
W dolnej części sfery występują silne poziome ruchy powietrza 370 km/h

Question 15

Opisz trzecią warstwę atmosfery.

Answer 15

Mezosfera sięga wysokości 80-85 km
Charakteryzuje się spadkiem temperatury wraz z wysokością. Przy górnej granicy wynosi ok. -90*C
Spadek temperatury sprzyja intensywnemu mieszaniu się powietrza

Question 16

Opisz przedostatnią warstwę atmosfery

Answer 16

Termosfera sięga wysokości 800-900 km
Temperatura wzrasta razem z wysokością nawet do 1000-1500*C przy górnej granicy.
W tej strefie wyróżnia się JONOSFERĘ, w której dochodzi do jonizacji. Powoduje ona odbicie krótkich fal radiowych co umożliwia przesyłanie ich na znaczne odległości.
W jonosferze powstaje zorza polarna.

Question 17

Opisz najwyżej położoną warstwę atmosfery.

Answer 17

Egzosfera przechodzi w przestrzeń kosmiczną na wysokości ok. 1500 km
Temperatura osiąga -273,2*C
Powietrze jest znacznie rozrzedzone, a atomy poruszają się z prędkością 10 km na sekundę.