Brwydro dros Hawliau Sifil 1890-1990

Question 1

Gwelliant 13

Answer 1

Ni fydd caethwasiaeth na chaethwasanaeth ar draws yr U.D.A ac o fewn unrhyw dir dan ei reolaeth

Question 2

Gwelliant 14

Answer 2

Datgan bod pawb yn gyfartal

Question 3

Gwelliant 15

Answer 3

Rhoi’r hawl i ddynion Americanaidd Affricanaidd i bleidleisio

Question 4

Cyfaddawd Tri-Pumed

Answer 4

• 3 o bob 5 caethwas yn cael eu cyfri wrth benderfynu maint poblogaeth talaith
• Dangos bod pobl duon yn cael eu ystyried yn israddol

Question 5

Pryd oedd y Rhyfel Cartref?

Answer 5

1861 - 1865

Question 6

Pryd daeth y cyfnod ail-luniad i ben?

Answer 6

1877

Question 7

Ystyr dadryddfreinio

Answer 7

Gweithred o dynnu’r hawl i bleidleisio i ffwrdd

Question 8

Cymal dealltwriaeth

Answer 8

• Caniatau i ddynion anllythrennog nad oedd bia llawer o eiddo i allu dangos eu bod yn deall adran o gyfansoddiad y dalaith
• Gorfod eu darllen iddynt
• Os yn gallu, roedd o’n ennill yr hawl i bleidleisio

Question 9

Treth y Pen

Answer 9

• Treth cafodd ei osod ar bleidleiswyr
• Gwneud o’n anodd i pobl duon bleidleisio oherwydd roedd nhw’n dlotach
• Rheolau’n ddrud ac yn gymhleth

Question 10

Profion Llythrennedd

Answer 10

• Dynion yn gorfod pasio prawf llythrennedd er mwyn derbyn yr hawl i bleidleisio
• Pobl duon methu ei basio oherwydd diffyg addysg
• Hyn yn tanseilio Gwelliant 15, oedd yn rhoi’r hawl i bawb allu pleidleisio

Question 11

Cymalau Taid

Answer 11

• Cyfreithiau mewn rhai o daliaethau’r de
• Caniatau i bobl gwyn oedd methu pasio’r prawf llythrennedd nag yn bia eiddo i brofi bod eu cyndeidiau wedi pleidleisio cyn 1865
• Pobl duon methu gwneud hyn oherwydd roedd eu cyndeidiau yn gaethweision

Question 12

Sut wnaeth y de newid o 1860 - 1900?

Answer 12

Wedi troi’n fwy democrataidd

Question 13

Achos Plessey 1896

Answer 13

• Plessey wedi eistedd mewn set ‘gwynion’ yn unig ar dren. - - Dim ond yn 1/8 du
• Ar y pryd, os oedd unrhyw berson gyda ‘gwaed du’, roedd nhw’n cael eu ystyried yn ddu
• Plessey wedi gwrthod i symud ac o ganlyniad hyn, wedi cael ei arestio
• Goruchaf lys wedi penderfynu i bobl duon + gwyn cael eu drin yn ‘arwahan ond yn gyfartal’
• Arwyddocad : Goruchaf lys wedi gwneud arwahanu’n gyfreithlon

Question 14

Cumming v Board of Education (1899)

Answer 14

• Rhoi hawliau sifil a deddfol hafal a dinasyddiaeth i Americanwyr Affricanaidd a chaethweision a ryddhawyd ar ol y Rhyfel Cartref
• Achos llys yn dweud cyn belled oedd yna ysgol ddu oedd o’n dderbyniol
• Hyn yn caniatau arwahanu o safbwynt ysgolion

Question 15

Deddfau Jim Crow

Answer 15

• Enw am ddeddfau arwahanu
• Jim Crow : Term am Americanwyr Affricanaidd, deillio o ddiddanwr oedd yn peintio’i wyneb yn ddu
• Cael eu arwahanu mewn llefydd megis ysbytai, bwytai, y fyddin, ysgolion ayyb

Question 16

Cyflafan Wilmington 1898

Answer 16

• Terfysg hiliol achoswyd gan oruchafwyr gwyn
• Dymchweliad treisgar o lywodraeth oedd wedi cael eu etholi
• Eisiau atal Americanwyr Affricanaidd rhag cymryd rhan yn y llywodraeth
• 60 o bobl duon wedi cael eu lladd (ystadegau swyddogol), ond yn credu bod yna tua 300 ohonynt wedi cael eu lladd

Question 17

Lynsio

Answer 17

• Person yn cael ei ladd o flaen y cyhoedd am drosedd honedig nad oedd gydag unrhyw dystiolaeth i’w brofi
• Cyfnod arwahanu : K.K.K yn lynsio llawer o bobl duon. Dioddefwyr hefyd yn cael eu chwipio a’u herwgipio

Question 18

Ystadegau lynsio

Answer 18

1892 : 235 o Americanwyr du wedi cael eu lynsio
1882 - 1930 - 2,805 ohonynt wedi cael eu lynsio

Question 19

Amodau cymdeithasol ac economaidd

Answer 19

• Cyfraddau marwolaeth yn gostwng
• 1910 : 20% o ffermwyr yn berchen ar dir
• Busnesau Americanaidd Affricanaidd yn tyfu rhwng 1880 a 1900
• Sefydlu cwmniau yswiriant a banciau llwyddiannus Americanaidd Affricanaidd
• Addysg yn gwella. Miliynau yn mynychu’r ysgol, gyda chymorth cronfa Peabody

Question 20

Cefndir Booker T. Washington

Answer 20

• Caethwas
• Addysg oedd ei brif ffocws, yn enwedig galwedigaethol a sgiliau ymarferol

Question 21

Ffeithiau Allweddol Booker T. Washington

Answer 21

• Creu Coleg Tuskegee

Question 22

Cefndir W.E.B Du Bois

Answer 22

• Un o ysgolheigion du pwysicaf y cyfnod
• Un o arweinwyr protestio du pwysicaf hanner cyntaf y 20fed ganrif

Question 23

Ffeithiau Allweddol W.E.B Du Bois

Answer 23

• Un o sefydlwyr yr NAACP
• Credu bod newid cymdeithasol yn gallu cael ei gyflawni drwy protestio
• Mynd yn erbyn Booker T. Washington

Question 24

Cefndir Ida B. Wells

Answer 24

• Caethwas
• Hyrwyddo cyfiawnder i Americanwyr Affricanaidd
• Addysgwr a newyddiadurwr