bondio

Question 1

elfen metel + elfen anfetel =

Answer 1

cyfansoddyn ionig

Question 2

eflen anfetel + elfen anfetel=

Answer 2

cyfansoddyn cofalent

Question 3

Beth ydy Bondio ionig?

Answer 3

pan fydd metelau yn adweithio hefo anfetelau, bydd electronau yn cael eu trosglwyddo i’r atom anfetel gan ffurfio ionau.

Question 4

Bydd yr atom metel yn troi’n…(bondio ionig)

Answer 4

positif

Question 5

Byd yr atom anfetel yn troi’n…(bondio ionig)

Answer 5

negatif.

Question 6

Mae bond cofalent yn furfio pryd mae 2 atom yn…

Answer 6

…rhannu electron yn y plisgyn allanol.

Question 7

Beth yw adeiledd ionig enfawr?

Answer 7

Mae’r ïonau mewn cyfansoddyn, fel sodiwm clorid, wedi’u trefnu mewn adeiledd ïonig enfawr (neu ddellten ïonig enfawr). Mae’r trefniad rheolaidd hwn yn arwain at ffurfio grisial.

Question 8

Pam oes angen llawer o egni i torri bondiau mewn adeiledd ionig enfawr?

Answer 8

Oherwydd y grym electrostatig cryf

Question 9

Ydy cyfansoddion ionig yn dargludo trydan? Egluro.

Answer 9

Nac ydy, oherwydd mae’r ionau yn rhy dynn, ond os y mae’n hydawdd, mae’r ionau a gwefr yn rhydd i symud, felly ydy.

Question 10

Faint o moleciwlau cofalent syml sydd?

Answer 10

2

1) moleciwlau cofalent syml
2) Adeiledd cofalent syml

Question 11

beth yw priodweddau sylweddau moleciwlau syml?

Answer 11

1) Ymdoddbwyntiau a berwbwyntiau isel

2) Ddim yn dargludo trydan

Question 12

Disgrifiwch moleciwl syml fel Hydrogen.

Answer 12

Bondiau cofalent gryf ond grymoedd rhyngfoleciwlaedd llawer gwannach.

Question 13

Beth yw adeiledd cofalent enfawr?

Answer 13

Mae adeiledd cofalent enfawr yn cynnwys llawer o atomau a bondiau cofalent sydd yn cysylltu a bob un o’r atomau cyfagos. Wedi eu trefnu mewn dellt rheolaidd enfawr.

Question 14

Beth yw priodweddau adeileddau cofalent enfawr?

Answer 14

1) ymdoddbwynt uchel iawn

2) darglydydd trydanol newidiol

Question 15

Beth yw bondiau graffit fel?

Answer 15

mae gan graffit bondiau cofalent, hefo 3 atom carbon

Question 16

Oes gally i graffit dargludo trydan?

Answer 16

Oes, mae’r electron sbar sydd yn dadleoledig rhwng y haenau llythrig yn meddwl gall graffit dargludo trydan.

Question 17

Oes gally i diemwnt dargludo trydan?

Answer 17

Nac oes.

Question 18

Beth yw alortop carbon?

Answer 18

Alotrop carbon yw yr un elfen mewn furf wahanol yn yr un cyflwr.

Question 19

Pwy yw y tri alotrop carbon?

Answer 19

Graffit, deiamwnt a fullerenau

Question 20

Pam ydy bondio metelig yn dda am darglyddio trydan a gwres?

Answer 20

oherwydd bod yr electronau dadleoledig yn gally symud trwy y metel i gyd.

Question 21

Beth yw gronyn nano-raddfa?

Answer 21

sylwedd a diamedr rhwng 1-100nm (1 × 10–9m)

Question 22

Rhowch esiampl o priodweddau nano-raddfa.

Answer 22

1) Rydym yn defnyddi gronynnau nano-raddfa titaniwm deuocsid mewn eli haul
2) Ffenestri sy’n glanhau eu hun

Question 23

Beth yw defnydd clyfar?

Answer 23

Defnydd clyfar yw defnyddiau a phriodweddau sy’n newid an gildroadwy, h.y maen nhw’n gally newid yn hawdd ond yn gally newid yn ol yn hawdd, gan ddibynnu ar newidiadau amglycheddol.

Question 24

Enghreifftiau o defnydd clyfar?

Answer 24

1) pigmentau thermocromig
2) pigmentau ffotocromig
3) polymer sy’n cofio siap
4) Aloi sy’n cofio siap
5) Hydrogeliau