biotechnologia/mutacje Flashcards

1
Q

biotechnologia tradycyjna

A

wykorzystuje naturalnie występujące w przyrodzie organizmy lub produkowane przez nie substancje
dobór na drodze selekcji sztucznej - człowiek decyduje kto sie z kim skrzyżuje
naturalny mechanizm krzyżowania - bez ingerencji w genom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

gdzie używamy biotechnologii tradycyjnej

A

przy procesach warzenia piwa
produkcji wina
wypiekania chleba
kiszenia kapusty i ogórków
zakwaszania mleka na jogurty kefiry

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

biotechnologia molekularna

A

umożliwia zmienianie genomów organizmów by otrzymać organizm o pożądanych cechach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

co to są enzymy restrykcyjne

A

endonukleazy {enzymy mogące przecinać DNA} przecinają DNA w miescu wyznaczonym przez specyficzną sekwencje DNA
Enzymy restrykcyjne rozpoznają sekwencje palindrome o tępych lub lepkich końcach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

co to są metylazy

A

modyfikują DNA po replikacji. enzymy dodają grupe metylową do jednej lub wielu zasad w każdym miejscy restrykcyjnym co sprawia ze enzymy restrykcyjne nie rozpoznaja DNA i nie tną tych miejsc.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Po co są ligazy?

A

łączą fragmenty DNA przecięte wcześniej przez enzymy restrykcyjne. pomaga w tworzeniu wiązań fosfodiestrowych między dwoma fragmentami DNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

polimeraza DNA

A

powiela fragmenty DNA dubudowywuje nukleotydy komplementarne do nici matrycowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

co to są sekwencje polindromowe?

A

ok 4-8 pr zasad azotowych które sa rozpoznawane przez enzymy restrykcyjne. Sekwencja zasad jednej nici jest taka sama jak nici komplementarnej jeżeli obie są odczytywane w kierunku 5’ do 3’

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

co to sa końce lepkie sekwencji palindromowych

A

zakończone są jednoniciowym fragmentem - posiadają wolne nukleotydy które łatwiej mogą sie przłączyć do innego lepkiego końca

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Co to jest sonda molekularna?

A

jest to krótki sztucznie utworzony fragment kwasu nukleinowego. znakowany jest związkiem fluorescencyjnym aby był łatwy do zlokalizowania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

po co jest hybrydyzacja DNA

A

pomaga nam znaleść określony gen w całym genomie
wykorzystywany często w diagnostyce chorób genetycznych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

co to są biblioteki genomowe?

A

to zbió komórek bakterii które zawierają różne fragmenty genomu jednego organizmu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

jakie sa rodzaje bibliotek genomowych?

A
  1. cDNA cząsteczki DNA bez intronów każda cząsteczka posiada sekwencje kodujące jednego genu
  2. biblioteka cDNA
    najpierw jest odwrotna transkrypcja mRNA wyizolowanego z komórek. dane cDNA jest wstawiane do wketora
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

jak zachodzi klonowanie DNA

A
  1. plazmid i DNA pochodzące z innego organizmu są cietę tym samm enzymem restrykcyjny. Dzieki temu uzyskujemy cząsteczki o komplementarnych końcach
  2. Cząsteczki obu rodzajów są mieszane w wyniku czego ich lepkie końce łączą się parami. Ligaza DNA spaja fragmenty DNA
  3. plazmid obcym genem wprowadza się do komórki bakteryjnej - działanie prądem lub substancją chemiczną na ściane komórki bakteryjnej
  4. Plazmid ulega replikacji i dostaje się do komórek potomnych podczas podziaów komórkowych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

co to łańcuchowa reakcja polimerazy PCR

A

jest to podstawowa technika biologii molekularnej która umożliwia powielenie określonego fragmentu DNA in vitro - poza organizmem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

na czym polega łańcuchowa reakcja polimerazy - PCR

A
  1. Denaturacja DNA w ok 95 stopniach
  2. przyłączenie starterów ok 40-60 stopni
  3. Synteza komplementarnych nici DNA ok 70 stopni przy udziale termostabilnej polimerazy DNA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Termostabilna polimeraza DNA - jak powstaje?

A

jes to wyizolowana polimeraza od bakterii żyjących w bardzo wysokich temperaturach dlatego ich białka są odporne na denaturacje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

jak zachodzi PCR?

A

zachodzi w cyklach ok 20-30 podczas kolejnych cykli liczba produktów wzrasta wykładniczo - 2 do potęgi n

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

jakie są zalety i wady PCR?

A

zalety
umożliwia szybkie i tanie powielenie bardzo małej ilości materiału genetycznego
wady
jest bardzo czułe - nawet nieiwelka ilość niepożądanego DNA może zostać powielona jeżeli zawiera sekwencje komplementarne do starterów i zaciemnić wynik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

na czym polega elektroforeza?

A

mieszaniny makrocząstecze - biaałek polipepetydów, fragmentów DNA czy RNA mozę być rozdzielone
dzieki obecności łądunku elektrycznego mogą migrować w polu elektrycznym

21
Q

Elektroforeza DNA

A

DNA posiada ujemnie naładowane reszty fosforanowe dlatego w żelu kieruje się w stronĘ elektrody dodatniej.
szybkość przechodzenia zależy od wielkości cząsteczki - większe przechodzą wolnieJ

22
Q

Rodzaje transformacji genetycznej

A
  1. metody pośrednie - przy uzyciu wektorów - sztuczne chromosomy plazmidy wirusy czy bakterie
  2. metody bezpośrednie - mamy bezpośrednią ingerencje w komórki gospodarza w celu wprowadzenia materiału genetycznego
23
Q

Co to jest GMO?

A

to organizmy zmodyfikowane genetycznie - organizm którego cechy dziedziczone zostały zmienione wskutek ingerencji w jego materiał genetyczny np zmiana aktywności genu lub wstawienie dodatkowej kopii

24
Q

co to są organizmy transgeniczne?

A

to organizmy zmodyfikowane genetycznie który ma w swoim genomie gen pochodzenia innego gatunku

25
jak otrzymujemy mikroorganizmy GMO?
poprzez transformacje genetyczną z wprowadzeniem prazmidu z obcym genem lub przez wstawienie obcego genu w chromosom bakteryjny lub DNA jądrowy w przypadku grzybów przez wektor
26
jakie jest zastosowanie mikroorganizmów GMO?
1. medycyna - synteza insuliny produkcja fragmentów szczepionek 2. przemysł spożywczy - produkcja enzymów czy dodatkowej żywności 3. ochrona środowiska - usuwanie zanieczyszczeń
27
co to jest agroinfekcja?
wykorzystuje naturalną zdolność wnikania plazmidów bakterii Agrobacterium do komórek roślin.
28
po co są zwierzęta zmodyfikowane genetycznie?
tworzy się poprzez wprowadzenie zmian w genomach komórek zarodkowych poprzez zmodyfikowane wirusy zwierzęce i przez bezpośrednią metodę mikroiniekcji
29
co to jest mysz chimeryczna?
mysz zawierająca zarówno komorki zmodyfikowane genetycznie jak i komórki niezmodyfikowane
30
gdzie występują klony w naturze?
1. przy rozmnażaniu bezpłciowym poprzez podział np bakterie 2. przy rozmnażaniu wegetatywnym przez fragmentacje roślin 3. u organizmów powstałych z poliembrionii - wielozarodkowości - bliźniaki jednojajowe 4. u organizmów powstałych z pączkowania
31
co to jest mikrorozmnażanie?
to otrzymywanie wielu identycznych roślin z fragmentów rośliny macierzystej
32
jak zachodzi mikrorozmnażanie?
pobieramy frangment i umieszcamy na podłożu w którym tkanki stałej odzywskują zdolność do podziału - powstaje kallus tkanka kallusowa tworzy nowe komórki i organy przeniesienie powstałych sadzonek na podłoże zbliżone do naturalnego
33
jakie są metody diagnostyki molekularnej?
- PCR - hybrydyzacja DNA - sekwencjonowanie DNA
34
w czym używa się diagnostyki molekularnej?
*przy chorobach genetycznych - jednogenowych lub chromosowych - zwłaszcza w tych w których nastąpiła zmiana struktury chromosomu *przy chorobach zakaźnych - zakażenie wirusami lub bakteriami - wykrywany zostaje materiał patogenu *przy chorobach chorób nowotworowych - wykrywa się charakterystyczne mutacje, badanie poziomu ekspresji wielu genów *przy chorobach wieloczynnikowych - badanie DNA i mRNA wielu genów jednocześnie co pozwala na określenie stopnia zaawansowania choroby i rokowania
35
po co są stosowane przeciwciała nomoklonanlne?
są to przeciwciała o wysokiej swoistości - łączą się z konkretnym antygenem. używane przy leczeniu chorób autoimmunologicznych czy terapii nowotworowej
36
jakie zastosowania ma biotechnologia w medycynie sądowej?
przy ustalaniu ojcostwa przy ustalaniu tożsamości osoby podejrzanej o przestępstwo czy osób poszukiwanych
37
po co są badania ewolucyjne
ustalanie pokrewieństwa między wymarłymi a współczęsnie żyjącymi gatunkami ustalanie przebiegu zdarzeń ewolucyjnych
38
jakie są rodzaje zmienności?
1. środowiskowa - niedziedziczona 2. genetyczna - rekobinacyjne [pożadana przez nas], mutacyjna - może mięć negatywne konsekwencje
39
zmienność genetyczna u prokariota
1. pionowy transfer genów - przekazywanie informacji genetycznej podczas rozmnażania czyli z pokolenia na pokolenie 2. poziomy transfer genów - przekazywanie podczas koniugacji tranduckji i transformacji - może zachodzić między osobnikami należacymi do różnych szczepów
40
rodzaje zmniennosci genetycznej?
1. ciągła - dotycząca cech ilościowych geny kumulatywne 2. nieciagła - dotyczy cech jakościowych - geny pojedyńcze
41
kiedy zachodzi zmienność rekombinacyjna?
podczas procesu crossing-over podczas losowej segregacji chromosomów do gamej podczas mejozy ppodczas losowego łączenia się gamet podczas zapłodnienia
42
rodzaje zmienności mutacyjnej
1. mutacje spontaniczne 2. mutacje indukowane
43
charakterystyka mutacji spontanicznej
powstaje w wyniku błędów pojawiających się podczas replikacji DNA
44
charakterystyka mutacji indukowanych
przez czynniki mutagenne - UV kwas azotowy 3 wirus opryszczki zapalenie wątroby HPV
45
charakterystyka mutacji genowej - substytucji
punktowa zmiana jednego nukleotydu na inny - tranzycja - puryna na puryne pirymidyna na pirymidę transwersja - zamiana puryny na pirymidyne
46
mutacje genowe - delecja
utrata jednego lub kilkunastu nukleotydów
47
mutacje genowe insercja
polega na wstawieniu jendego lub kilku nukleotydów
48