Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA > BIOLOGIA Y GEOLOGIA 1-5 1ER EXAMEN > Flashcards

BIOLOGIA Y GEOLOGIA 1-5 1ER EXAMEN Flashcards

1
Q

Zer da osasuna?

A

Osasuna, erabateko ongizate (bienestar) fisikoa, burukoa eta soziala izatea da, eta ez gaixotasunik ez izatea bakarrik.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Zer da gaixotasuna?

A

Osasuna aldatzen duzunean da, eta aldi batez irauten du.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Zer da ongizate fisikoa?

A

Gorputzak ondo funtzionatzea da.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Zer da buruko edo gizarte-mailako ongizatea?

A

Lanan, familian eta lagunen artean ondo egotea.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Zeintzuk dira gaixotasunak gartzeko osasunaren faktoreak?

A

Ezaugarri genetikoak
Bizimoduak
Inguruak
Osasun publikoa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Zer dira ezaugarri genetikoen bidez garatzen diren gaixotasunak?

A

Jatorri genetikoa duten gaixotasunak dira; adibidez, diabetesa.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Zer dira bizimoduen bidez garatzen diren gaixotasunak?

A

Egunero egiten ditugun jardiereko gaixotasunak dira; adibidez, kirolik ez egitea, elikadura txarra izatea…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Zer dira ingurumenetan garatzen diren gaixotasunak?

A

Kutsaduraren, organismo patogenoen, zarataren…bitartez sortzen diren gaixotasunak dira.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Zer dira osasun publikoetan garatzen diren gaixotasunak?

A

Medikuntzaren aurrerapenak aplikatuz arduratzen direnak; osasuna hobetzeko eta zaintzeko; adibidez, elikagaien, ur edagaien, kutsagarrien…kontrola.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Nola dakizu gaixotasun bat daukazula?

A

Sintomak ateratzen direlako.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Zer dira sintomak?

A

Gaixotasuna organismoari eragiten dizkio kalteen adierazpenak; adibidez, sukarra, mina…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Sintomak atera ondoren zer egin behar duzu?

A

Segun eta zer sintomak dituzun, deitu edo joan medikura.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Zer egiten dizute medikuan?

A

Frogak
Diagnostikoa
Terapia/Tratamendua
Istorio klinikoa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Zeintzuk dira egiten dizuten frogak medikuan?

A

Odoleko frogak, erradiografiak…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Zer da egiten dizuten diagnostikoa medikuan?

A

Daukazun gaixotasuna detektazen dizute zure datuekin.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Zer da egiten dizuten terapia/tratamendua medikuan?

A

Sendatzeko ekintzak, medikamenduak…segun eta zein den daukazun gaixotasuna; adibidez, dieta aldatu, sendagaiak hartu, eskaiola eraman…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Zer da egin behar duzun istorio klinikoa medikuan?

A

Zure osasun bizitzako jarraipena.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Zeintzuk dira gaixotasun motak?

A

Infekziosoak eta ez infekziosoak.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Azaldu gaixotasun ez infekziosoak.

A

Ez dituzte organimo patogenoek eragiten; adibidez, istripuak; ez dira kutsatzen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Azaldu gaixotasun infekziosoak.

A

Organismo patogenoek eragiten dute ( birusak, bakterioak, onddoak, protozooak); adibidez, amigdalitisa, hoztura toxoplasmosia…; eta kutstzen dira.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Sailkatu gaixotasun ez infekziosoak.

A 
Toxikologikoak
Genetikoak
Nutrizionalak
Alergikoak
Autoimmuneak
Burukoak
Traumatismoak
Endekapenezkoak (degenerativas)
Endokrinoak eta metabolikoak
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Azaldu gaixotasun toxikologikoak.

A

Toxinak eragiten dituzte, heriotza eragin dezakete; adibidez, animali batzuen ziztadak, elikagai txarrak, drogak edo sendagaiak dosi handiegi batean…

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Azaldu gaixotasun genetikoak.

A

DNAko asaldurak sortzen dituzte; gurasoek ondorengoei transmititzen dizkiete, edo berez sor daitezke; adibidez, hemofilia, Down-en sindromea, zenbait minbizi mota…

24
Q

Azaldu gaixotasun nutrizionalak.

A

mantenugai batzuen eskasiak edo neurrigabekeriak, elikagaiak gaizki xurgatzeak…; adibidez, anemia, obesitatea, eskorbutoa…

25
Q

Azaldu gaixotasun alergikoak.

A

Kanpoko substantzia kaltegabe baten aurrean organismoa neurriz kanpo babesten denean gertatzen dira; adibidez, polenari alergia, katuen ileei alergia…

26
Q

Azaldu gaixotasun autoimmuneak.

A

Organismoak bere buruaz babesteko sortzen duen ezohiko erantzuna; adibidez, psoriasis…

27
Q

Azaldu buruko gaixotasunak.

A

Jarrerari eragiten dioten ingurune faktoreek edo genetikoek sortzen dituzte nerbio-sistemaren bidez; adibidez, depresioa, anorexia…

28
Q

Azaldu gaixotasun traumatismoak.

A

Istripuek larruazalean edo lokomozio-aparatuan eragindako aldaketak dira; adibidez, hausturak (rotura/fractura), lokadurak (dislocación)…

29
Q

Azaldu endekapenezko (degenerativas) gaixotasunak.

A

Organoak akitu (cansancio) izanak eragiten dituzte; adibidez, begietako kataratak, alzheimerra…

30
Q

Azaldu gaixotasun endokrinoak eta metabolikoak.

A

Endokrinoak: hormona bat gehiegi edo gutxiegi jariatzean eragiten da; adibidez, diabetesen intsulina…
Metabolikoak: zelulen barruko erreakzio kimikoa gaizki egitean sortzen da; adibidez, hiperkolesterolemia…

31
Q

Zer da agente infekziosoa?

A

Zelula suntsitzen duten (zuzenean edo toxinen bidez) organismoak dira.

32
Q

Zer da infekzioa?

A

Mikroorganismoek pertsona baten gorputza inbaditzea eta han ugaritzea da.

33
Q

Zer dira toxinak?

A

Zelulak hiltzen edo haien prozesu fisiologikoa aldatzen dituzten substantziak dira.

34
Q

Zer da birulentzia?

A

Organismoa daukan inbaditzeko eta toxinak eratzeko gaitasun maila.

35
Q

Zer da organismo patogenoa?

A

Gaixotasun infekziosoak eragiten duen organismoa da.

36
Q

Zer da transmisioa?

A

Transmisioa pertsona osasuntsuaren eta infekziosoaren artean kontaktu fisikoa dagoenean edo airetik baita ere (gaixotasunaren arabera aldatzen da), agente infekziosoa
kutsatzen denean esaten zaio transmisioari.

37
Q

Zeintzuk dira transmisio moduak?

A
  • Gaixoarekin kontaktu zuzena izanda; adibidez, hiesa, sifilisa…
  • Airearen, uraren, objektuen eta elikagai kutsatuen bidez; adibidez, gripea, kolera, salmonelosia…
  • Transmisio bektoreen bidez; adibidez, eltxoren ziztada (malaria)…
38
Q

Zeintzuk dira gaixotasuna sartzeko bideak?

A

Azala
Arnasa
Irenstea
Genitalak edo gernubideak

39
Q

Azaldu azalaren bidez gertatzen den transmisioa.

A

Ebakien (herida) edo urratuen (arañazo) bidez sar daitezke patogenoak, eta odolaren bidez zabaltzen dira organismoak.

40
Q

Azaldu arnas-bidearen bidez gertatzen den transmisioa.

A

Airean dauden bakterioak eta birusak arnas-bidetik sartzen dira arnas egiterakoan.

41
Q

Azaldu irenstearen bidez gertatzen den transmisioa.

A

Kutsatutako ura edo elikagaietan germenak daude eta jaterakoan sartzen dira.

42
Q

Azaldu genitalen eta gernubideen bidez gertatzen den transmisioa.

A

Patogenoak sexu-harremanetan sartzen dira.

43
Q

Zeintzuk dira gaixotasunaren garapenaren zatiak?

A

Sintomak ateratzea
Inkubazio-aldia
Garapen-aldia
Susperraldia

44
Q

Azaldu gaixotasun baten sintomak dituzunean zer gertazten den.

A

Sintomak abisu bat dira gaixotasun bat daukazula esateko; adibidez, sukarra, ahuldura…

45
Q

Azaldu gaixotasun baten inkubazio-aldian zaudenean zer gertazten den.

A

Mikroorganismoa sartzen denetik lehenengo sintomak ateratzen direneraino, mikroorganismoa ugaritzen da eta gorputza inbaditzen du.

46
Q

Azaldu gaixotasun baten garapen-aldian zaudenean zer gertazten den.

A

Gaixotasunaren sintomak agertzen dira.

47
Q

Azaldu gaixotasun baten susperraldian zaudenean zer gertazten den.

A

Azken etapa da, agente-infekziosoa desagertu da, organismoa suspertu (recuperar) egiten da gaixotasunak eragindako kalteetatik.

48
Q

Zer da immunitate-sistema?

A

Gorputzak gaixotasun infekziosoen aurre egiteko dituen babes-mekanismoen multzoa da.

49
Q

Zer da immunitatea?

A

Mikroorganismo patogenoekiko dugun erresistentzia da.

50
Q

Zer da immunitate sortzetikoa?

A

Zenbait agenteri aurre egiteko gaitasuna. (Ez espezifikoa)

51
Q

Zer da immunitate hartua?

A

Bizitza osoan hobetzen da, eta geratzen da.

Espezifikoa

52
Q

Azaldu immunitate ez-espezifikoa.

A

Gaixotasunaren eragilea edozein dela ere parte hartzen du lehenengo bi babes-hesiek: hesi fisikoek eta hanturak.

53
Q

Azaldu hesi-fisikoak?

A

Kanpoko agenteek gorputzean ez sartzeko balio dute; adibidez, azala, mukosak, jariakinak…
*Larruazala gorputzaren kanpoaldea estaltzen du.
*Mukosak barrunbea estaltzen du. *agente patogenoak ostopatzen dituzte.
Jariakinak substantzia antimikrobialak dira, organismoak suntsitzen dituzte; adibidez, izerdia, liztua…

54
Q

Azaldu hantura.

A

Agente infekziosoen bidez (ziztada, zauria…) hezi-fisikoak zeharkatzen baditu, babes mekanismoa da.
Basodilatazioarekin hazten da.
Odol hodiak zabaltzean, odol gehiago iristen da ehunera, ehun horretan fagozito (globulu zuria) asko badaude, eremua gorritu handitu eta berotzen da.
Batzuetan erantzun txarra ematen duenean temperatura igotzen da (sukarra).
Fagozito hanturen mekanismo bat, globulu zuri mota bat eraso egiten diete patogenoei, harrapatzen dituzte gorputzan.

55
Q

Zer da immunitate espezifikoa?

A

Bizitzan zehar lortzen dugu hesi espezifikoan gainditu dituzten agente infekziosoen eraginpena jartzea. ESTA MAL ESTE PUNTO

BIOLOGIA ETA GEOLOGIA (1 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions