bestuursrecht Flashcards
ORGAAN
- omdat je rechtspersoon mede bestuurt
- omdat je publiekrechtelijke bevoegdheden uitoefent
- omdat je een zelfstandige positie binnen de rechtspersoon bezit
rechtspersoon
Verenigingen, coöperaties, onderlinge waarborgmaatschappijen, Nv’s BV’s & stichtingen
belanghebbende
- eigen belang
- persoonlijk belang
- objectief bepaalbaar belang
- actueel, voldoende zeker belang,
- direct geraakt belang
toevertrouwde belangen
- algemeen of collectief belang wat volgt uit hun statutaire doelstelling & feitelijke werkzaamheden
aanvrager
een verzoek van een belanghebbende om een besluit te nemen
besluit
schriftelijke beslissing, bestuursorgaan, publiekrechterlijke rechtshandeling
publiekrechterlijk elementen
exclusiviteit, grondslag in de wet
beleidsregel
een bij besluit vastgestelde algemene regel, niet zijnde een avv, omtrent de afweging van belangen, de vaststelling van feiten of de uitleg van wettelijke voorschriften bij het gebruik van een bevoegdheid van een bestuursorgaan.
finaliteit: de bestuursrechter heeft 3 keuzes
- de rechtsgevolgen in stand laten
- zelf in de zaak voorzien, zijn uitspraak komt ipv van
- de bestuurlijke lus toepassen, het best organ in de gelegenheid stellen een gebrek in het bestreden besluit te herstellen of te laten herstellen.
bezwaar / beroep procedure
- besluit
- beslissing op bezwaar
- uitspraak bestuursrechter
- uitspraak in hoger beroep
- bezwaar bij het bes. orgaan dat het besluit heeft genomen
- bezwaar bij de bestuursrechter
- hoger beroep
- ?
eisen ontvankelijkheid
- op tijd ingesteld?
- is het griffierecht op tijd betaald?
- belanghebbende?
- bezwaar gemaakt voor beroep?
- beroepsgronden aangevoerd?
negatief overheidsoptreden
optreden van overheid dat inbreuk maakt op vrijheid van burgers, daar geldt het legaliteitsbeginsel
legaliteitsbeginsel
inbreuk alleen op grond van de wet
“de bevoegdheid tot het opleggen van een bestuurlijke sanctie bestaat slechts voor zover zijn bij of krachtens de wet is verleend”
positief overhieds optreden
overheid moet presteren, legaliteitsbeginsel geldt niet, maar wel gelijkheid vertrouwen & evenredigheid
soorten handelingen van bes. organen
rechtshandelingen
1. privaatrechtelijke rechtshandelingen
2. publiekrechtelijke rechtshandeling
feitelijke handelingen
discretionaire bevoegdheid
een bevoegdheid die een bestuursorgaan in meer of mindere mate de vrijheid toekent om in concrete gevallen naar eigen inzicht een besluit te nemen, omdat er geen wettelijke regel is
gebonden bevoegdheden
een bevoegdheid die een bestuursorgaan geen enkele ruimte geeft om een eigen beleid te ontwikkelen of te hanteren omdat een wet precies voorschrijft in welke gevallen en onder welke voorwaarden moet worden gehandeld
discretie vormen
beoordelingsruimte, beoordelingsvrijheid
beleidsvrijheid
omgaan met discretie
stelselmatigheid & consistentie
om dit te creëren worden beleidsregels opgesteld
stelselmatigheid
- vaste gedragslijn volgen
- werkinstructies vastleggen
- beleidsregels opstellen
specialiteitsbeginsel
Dat beginsel zorgt ervoor dat het openbaar bestuur in speciale gevallen waarvoor wet- of regelgeving is vastgesteld, alleen het specifieke belang behartigen waarop die wet- of regelgeving zich richt.
“het bestuursorgaan weegt de rechtstreeks bij het besluit betrokken belangen af, voor zover niet uit een wettelijk voorschrift of uit de aard van de uit te oefenen bevoegdheid een beperking voortvloeit”
evenredigheidsbeginsel
de een of meer belanghebbenden nadelige gevolgen van een besluit mogen niet onevenredig zijn in verhouding tot de met het besluit te dienen doelen.
vertrouwensbeginsel
gerechtvaardigd gewekte verwachtingen moeten zo enigzins mogelijk worden gehonoreerd
gewekt vertrouwen criteria
- toerekenbaar aan bestuursorgaan (schijn van bevoegdheid)
- geen onjuiste/ onvolledige inlichtingen door de burger
- welke gedragingen wekten vertrouwen ( een expliciete, ondubbelzinnige, schriftelijke toezegging van een bes. orgaan vereist)
- belang van de burger bij honorering (dispositievereiste, als hij handelingen verricht die hij anders niet had gedaan)
- algemeen belang dat zich verzet tegen honorering
- belang van derde dat zich verzet tegen honorering
bestuurlijke sancties
- herstelsancties : gericht op ongedaan maken of beëindigen overtreding
- last onder bestuursdwang
- last onder dwangsom
- intrekking vergunning - bestraffende sancties: leedtoevoeging
- bestuurlijke boete
- intrekking vergunning
- alcholslotprogramma
- naming & shaming
handhaven
is doorgaans een wettelijke bevoegdheid, geen wettelijke verplichting
beginselplicht handhaven
in de regel moet gebruik worden gemaakt van de bevoegdheid om te handhaven. uitzonderingen
- wanneer concreet zich op legalisatie bestaat
- handhavend optreden zodanig onevenredig zijn in verhouding tot de daarmee te dienen doelen
beginselplicht handhaven
in de regel moet gebruik worden gemaakt van de bevoegdheid om te handhaven. uitzonderingen
- wanneer concreet zich op legalisatie bestaat
- handhavend optreden zodanig onevenredig zijn in verhouding tot de daarmee te dienen doelen
toezicht
het controleren of en in hoeverre regels worden nageleefd
- interbestuurlijk toezicht: hogere op lagere overheden
- intern toezicht: binnen een organisatie: raad- B&W
handhaving
bereiken dat de regels worden nageleefd
toezichthouder 5:11 Awb
bij of krachtens wettelijk voorschrift belast met het houden van toezicht op de naleving van het bepaalde of bij krachtens enig wettelijk voorschrift.
ambtenaren & soms particulieren
principle based regulation vs command and control
eigenaar studenten huis moet waarborgen dat op iedere verdieping geschikte middelen aanwezig zijn om het huis in noodgevallen te kunnen verlaten,
of
voorschrijven dat op iedere verdieping een brandladder aanwezig moet zijn
lex certa
duidelijk, voorzienbaar en kenbaar
wie begaat een overtreding
- overtreder: normadressaat die alle bestanddelen van een delict vervult
- medepleger: bewuste samenwerking & gezamenlijke uitvoering
- functioneel dader: niet fysiek gepleegd maar had er iets aan kunnen doen ( beschikkingsmacht ) of risico bewust aanvaard (aanvaarding)
wanneer mag een bestuursorgaan sanctioneren?
- een overtreding
- een overtreder
- de bevoegdheid om sanctionerend op te treden