Begrippen

Question 1

Humanist

Answer 1

Iemand die in de Renaissance leefde en vond dat mensen veel moesten leren en zelf moesten nadenken. Ze hielden van de oude Griekse en Romeinse cultuur.

Question 2

Mentaliteit

Answer 2

Mentaliteit of ingesteldheid
is het denk- en gedrags-patroon van een persoon of een sociale groep.

Hoe mensen denken en zich voelen, hun houding tegenover het leven en de wereld.

Question 3

Renaissance

Answer 3

hergeboorte of wedergeboorte.

Een tijd waarin kunst, wetenschap en het bestuderen van de oude Griekse en Romeinse cultuur heel belangrijk werden. Het woord betekent “wedergeboorte”.

Question 4

Calvinisme

Answer 4

Een streng protestants geloof, bedacht door Johannes Calvijn. Calvinisten leefden heel sober en geloofden in hard werken.

Question 5

Hervorming

Answer 5

Een periode waarin mensen de Katholieke Kerk wilden veranderen omdat ze vonden dat er dingen misgingen, zoals de verkoop van aflaten.

Question 6

Reformatie

Answer 6

De beweging waarbij nieuwe protestantse kerken ontstonden, zoals die van Luther en Calvijn, los van de Katholieke Kerk.

Question 7

Katholiek

Answer 7

Mensen die het christelijke geloof van de paus in Rome volgen. De Katholieke Kerk heeft veel tradities en regels.

Question 8

Protestant

Answer 8

Mensen die zich afsplitsten van de Katholieke Kerk tijdens de Reformatie. Ze hadden andere ideeën over het geloof.

Question 9

Vervolgen

Answer 9

Iemand straffen of slecht behandelen vanwege hun geloof of mening, vaak door de overheid of kerk.

Question 10

Beeldenstorm

Answer 10

Een periode in 1566 waarin boze protestanten beelden en versieringen in katholieke kerken kapotmaakten, uit protest.

Question 11

Front

Answer 11

De plek waar gevochten wordt in een oorlog, zoals de grens tussen twee legers.

Question 12

(water-)geus

Answer 12

Vrijheidsstrijders die tegen de Spanjaarden vochten op het water tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Ze waren een soort piraten.

Question 13

De Republiek

Answer 13

De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden, het land dat ontstond na de opstand tegen Spanje en onafhankelijk werd.

Question 14

soevereiniteit

Answer 14

De hoogste macht in een land. Een soeverein land beslist zelf over zijn eigen zaken, zonder dat een ander land dat bepaalt.

Question 15

stadhouder

Answer 15

Een belangrijk leider in de Republiek die het leger aanvoerde en soms het land bestuurde.

Question 16

Staten

Answer 16

De groep mensen die een gewest bestuurden in de Republiek. Ze namen belangrijke beslissingen, zoals over oorlog en belastingen.

Question 17

Opstand

Answer 17

Een periode van verzet tegen het Spaanse bestuur, die uiteindelijk leidde tot de onafhankelijkheid van Nederland (Tachtigjarige Oorlog).

Question 18

Tachtigjarige Oorlog

Answer 18

De Tachtigjarige Oorlog was een strijd van 80 jaar waarin de Nederlanders vochten om vrij te zijn van Spanje. Ze wilden zelfbestuur en godsdienstvrijheid. Uiteindelijk wonnen ze, en Nederland werd een onafhankelijk land.

Question 19

Terreur

Answer 19

Periode van groot geweld en angst, vaak gebruikt door een regering om mensen bang te maken of onder controle te houden.

Question 20

Grootmacht

Answer 20

Een land dat heel veel macht en invloed heeft in de wereld, zoals Spanje en Engeland in de 16e eeuw.

Question 21

Wereldrijk

Answer 21

een rijk dat gebieden over de hele wereld heeft, zoals het Spaanse en het Portugese Rijk.

Question 22

Europese expansie

Answer 22

De periode waarin Europese landen de wereld gingen verkennen en koloniseren, zoals in Amerika, Afrika en Azië.

Question 23

Indiaan

Answer 23

De naam die Europeanen gaven aan de inheemse volken van Amerika, omdat Columbus dacht dat hij India had bereikt.

Question 24

inheems

Answer 24

Mensen of dingen die oorspronkelijk uit een bepaald gebied komen, zoals de oorspronkelijke bewoners van Amerika.

Question 25

Indie

Answer 25

De naam die Europeanen vroeger gebruikten voor het gebied rond India en Zuidoost-Azië.

Question 26

ontdekkingsreis

Answer 26

Een lange reis om onbekende gebieden te verkennen, zoals de reizen van Columbus en Magellaan.

Question 27

Nieuwe en Oude Wereld

Answer 27

“Oude Wereld” betekent Europa, Afrika en Azië. “Nieuwe Wereld” betekent Amerika, dat werd ontdekt door Europeanen.

Question 28

Ottomaanse Rijk

Answer 28

Een groot islamitisch rijk dat bestond van de 14e tot de 20e eeuw en zich uitstrekte over het Midden-Oosten, Noord-Afrika en delen van Europa.

Question 29

Spaans-Habsburgse Rijk

Answer 29

Een machtig rijk dat werd geregeerd door de Habsburgse familie. Het omvatte Spanje en gebieden in Europa en Amerika.

Question 30

Middellandse Zeehandel

Answer 30

De handel die plaatsvond in de Middellandse Zee, een belangrijke plek voor handel tussen Europa, Afrika en Azië.

Question 31

Inca

Answer 31

Een groot en machtig volk dat in de Andes in Zuid-Amerika leefde, bekend om hun indrukwekkende bouwwerken, zoals Machu Picchu.

Question 32

Azteken

Answer 32

Een machtig volk dat in Mexico leefde voordat de Spanjaarden kwamen. Ze bouwden grote tempels en hun hoofdstad was Tenochtitlan.

Question 33

hacienda

Answer 33

Een groot Spaans landgoed in Amerika, waar landbouw werd bedreven met de hulp van arbeiders of slaven.

Question 34

conquistadores

Answer 34

Spaanse veroveraars die Zuid- en Midden-Amerika veroverden in de 16e eeuw, zoals Hernán Cortés en Francisco Pizarro.

Question 35

Verdrag van Tordesillas

Answer 35

Een verdrag uit 1494 waarin Spanje en Portugal afspraken wie welke nieuwe gebieden mocht verkennen en veroveren.

Question 36

encomienda

Answer 36

Een systeem waarin Spaanse kolonisten in Amerika het recht kregen om inheemse mensen te laten werken in ruil voor bescherming en kerkleer.

Question 37

excommunicatie

Answer 37

betekent dat iemand uit de kerk gezet wordt

Question 38

tijd van ontdekkers en hervormers

Answer 38

Een periode in de geschiedenis (ongeveer 1400-1600) waarin mensen nieuwe landen ontdekten en er veel veranderde in de kerk en het geloof.

Question 39

Mens en werels beeld

Answer 39

Hoe mensen naar zichzelf en de wereld kijken. In de Renaissance begon men anders over de wereld en mensen te denken, met meer aandacht voor wetenschap en ontdekkingen.