Begrippen Flashcards
Aanslibbingskust
Kust waarbij de afzetting van materiaal overheerst
Aardkorst
Dunne laag gesteente om de aarde, met een dikte van 1 tot 7 km onder de oceanen en 20 tot 70 km onder continenten
Afbraakkust
Kust waarbij het wegslaan van materiaal overheerst
Atmosfeer
De lucht om ons heen
Benedenloop
Het laatste stuk van een rivier (dicht bij de zee)
Biologische verwering
Verwering door levende organismen
Biosfeer
Het leven op aarde (planten, dieren, mensen)
Bovenloop
Het eerste stuk van een rivier (dicht bij de bron)
Branding
De breking van golven in het zeewater
Breuk
Barst of scheur in de aardkorst
Chemische verwering
Verwering waarbij de samenstelling van het gesteente verandert
Debiet
Hoeveelheid water die een rivier afvoert
Delta
Een gebied vlak voor de monding, waar de rivier zich vertakt in vele rivierlopen
Eindmorene
Verpulverd materiaal dat een gletsjer voor zich uit heeft geschoven
Endogene kracht
Kracht die van binnenuit de aardkorst verandert
Erosie
Het uitschuren en afschuren van hard gesteente door met verweringsmateriaal geladen water, ijs of wind
Estuarium
Brede riviermonding, uitgeschuurd door eb- en vloedstromen
Exogene kracht
Kracht die van buitenaf de aardkorst verandert
Firn
Korrelige, overjarige en ijsachtige sneeuw
Firnbekken
Een verzameling van overige sneeuw hoog in de bergen
Gemengde rivier
Rivier die smeltwater van gletsjers en regenwater afvoert
Geofactor
Factor die mede het landschap bepaalt
Glaciaal
Periode waarin de gemiddelde temperatuur op de aarde een paar graden daalde. Heet ook wel ijstijd
Gletsjer
Ijsveld in het hooggebergte dat onmerkbaar langzaam de berg afschuift
Gletsjerpoort
De plek waar het smeltwater uit de gletsjer stroomt
Gletsjerrivier
Rivier die smeltwater van een gletsjer afvoert
Gletsjertunnel
Tunnel die onder in een gletsjer ontstaat als zich daar veel smeltwater verzamelt
Golf
Rimpel in het water die meestal wordt veroorzaakt door de wind die over het wateroppervlak waait
Grondmorene
Sediment dat achterblijft als een gletsjer smelt
Heuvelland
Gebied met een hoogteligging tussen 200 m en 500 m
Hoefijzermeer
Meer dat is gevormd door de afsnijding van een meander van een rivier
Hooggebergte
Gebied met bergen die hoger zijn dan 1.500 m
Horst
Een lang een breukvlak omhoog gekomen deel van de aardkorst
Hydrosfeer
Het water op aarde
IJstijd
Periode waarin de gemiddelde temperatuur op aarde een paar graden daalde
Interglaciaal
Warmere periode tussen twee ijstijden in
Jong gebergte
Gebergte met hoge toppen, scherpe bergkammen en diepe dalen; minder dan 65 miljoen jaar oud
Klifkust
Steile kust die is ontstaan doordat de zee de onderkant heeft afgebrokkeld en afgekalfd
Kustduin
Heuvel die is ontstaan doordat de wind zand op een hoop heeft geblazen
Laagland
Gebied met een hoogteligging lager dan 200m
Landijs
Laag eeuwige sneeuw op het land die tot ijs is samengeperst
Meander
Natuurlijke bocht in rivier
Mechanische verwering
Verwering waarbij de samenstelling van het gesteente niet verandert
Middelgebergte
Gebied waar de meeste bergtoppen tussen 500 m en 1.500 m hoog zijn
Neerslag
Water dat in vaste of vloeibare vorm uit de dampkring op aarde neerslaat
Oud gebergte
Gebergte met afgeronde toppen en ondiepe dalen; ouder dan 65 miljoen jaar
Plaat
Stuk van de aardkorst. Heet ook schol
Plooiingsgebergten
Gebergte dat is ontstaan door buiging van de aardkorst
Regenrivier
Rivier die helemaal afhankelijk is van regenwater
Regiem
Schommelingen in de hoeveelheid afgevoerd water door een rivier
Reliëf
Hoogteverschillen in het landschap
Rivier
Een natuurlijke waterloop die water afvoert uit een gebied
Schol
Stuk van de aardkorst
Sediment
Afzettingsmateriaal
Sedimentgesteente
Gesteente dat is ontstaan uit materiaal dat is aangevoerd door ijs, water of wind
Slenk
Een langs een breukvlak omlaag gezakt deel van de aardkorst
Strandwal
Zandbak die door de branding is opgeworpen en boven zeeniveau ligt
U-dal
Dal dat de vorm van een U heeft en is ontstaan door de uitschurende werking van een gletsjer
V-dal
Dal dat de vorm van een V heeft en is ontstaan door de uitschurende werking van een rivier
Verhang
Het verval per kilometer
Verval
Hoogteverschil tussen twee plaatsen aan een rivier
Verwering
Het uiteenvallen van gesteente onder invloed van weer en plantengroei
Verweringsmateriaal
Puin dat bij verwering ontstaat
Vorstverwering
Vorm van mechanische verwering waarbij het gesteente door vriezen en ontdooien uiteenvalt
Waterscheiding
Grens tussen twee stroomgebieden
Zijmorene
Gletsjerpuin aan de zijkant van een ijstong