Basiskennis Antibiotica Flashcards
1
Q
Hoe is de toediening van flucloxacilline?
A
Zowel IV als oraal (Tablet of suspensie)
2
Q
Wat zijn de bijwerkingen van flucloxacilline?
A
Allergie
3
Q
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van flucloxacilline?
A
- Cave kruisallergie tussen bètalactamantibiotica
- Dosis aanpassen aan slechte nierfunctie
- Oraal: Op en nuchtere maag innemen
4
Q
Wanneer wordt flucloxacilline ingezet?
A
- Infecties door S. aureus
- Huidinfecties of diepe infecties, zoals infectie van gewricht, bot of hartklep
5
Q
Hoe is de toediening van penicilline?
A
Zowel IV (benzylpenicilline IV) als oraal (Feneticillinetablet of -suspensie). Het kan ook intramusculair worden ingezet (langwerkend penicilline inzetten)
6
Q
Wat zijn de bijwerkingen van penicilline?
A
- Allergie
- Controleer bij langdurig gebruik lever-, nierfunctie en bloedbeeld
7
Q
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van penicilline?
A
Cave kruisallergie tussen bètalactamantibiotica
8
Q
Wanneer wordt penicilline ingezet?
A
- Huid- of luchtweginfecties door streptokokken
- Intramusculair bij syfillis
9
Q
Hoe is de toediening van amoxicilline?
A
Zowel IV als oraal (Tablet/suspensie)
10
Q
Wat zijn de bijwerkingen van amoxicilline?
A
- Allergie
- Controleer bij langdurig gebruik lever-, nierfunctie en bloedbeeld
11
Q
Wanneer wordt amoxicilline ingezet?
A
Huid- of luchtweginfecties door streptokokken
12
Q
Wat zijn de belangrijke bijzonderheden van amoxicilline?
A
Cave kruisallergie tussen bètalactamantibiotica
13
Q
Hoe is de toediening van Augmentin (amoxicilline + clavulaanzuur)?
A
Zowel IV als oraal (tablet/suspensie)
14
Q
Wat zijn de bijwerkingen van Augmentin (amoxicilline + clavulaanzuur)?
A
- Allergie
- Diarree
- Controleer bij langdurig gebruik lever-, nierfunctie en bloedbeeld
15
Q
Wanneer wordt Augmentin (amoxicilline + clavulaanzuur) ingezet?
A
- Infecties van het KNO-gebied
- Bovenste of onderste luchtweginfecties
- Huidinfecties
- Buikinfecties
16
Q
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van Augmentin (amoxicilline + clavulaanzuur)?
A
- Dosering aanpassen aan slechte nierfunctie
- Cave kruisallergie tussen bètalactamantibiotica
17
Q
Hoe is de toediening van ceftriaxon?
A
Alleen IV (Het kan ook IM worden ingezet)
18
Q
Wat zijn de bijwerkingen van ceftriaxon?
A
Diarree
19
Q
Wanneer wordt ceftriaxon ingezet?
A
Ernstige infecties zoals:
- Pneumonie
- Abdominale infecties
- Gewrichtsinfecties
- Huid- en wekedelen infecties
- Meningitis
- Endocarditis
- Gonorroe (Intramusculair)
- Neuroborreliosis (Ziekte van Lymfe)
20
Q
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van ceftriaxon?
A
Cave kruisallergie tussen bètalactamantibiotica
21
Q
Hoe is de toediening van meropenem?
A
Alleen IV
22
Q
Wat zijn de bijwerkingen van meropenem?
A
- Geen bijzondere bijwerkingen
- Bij langdurig gebruik bloedbeeld en leverenzymen controleren
23
Q
Wanneer wordt meropenem ingezet?
A
Ernstige infecties:
- Meningitis
- Pneumonie
- Urineweginfecties
- Intra-abdominale infecties door zeer resistente bacteriën
24
Q
Wat zijn de belangrijke bijzonderheden van meropenem?
A
- Dosering aanpassen aan slechte nierfunctie
- Cave kruisallergie tussen bètalactamantibiotica
- Kan de bloedspiegel van valproïnezuur verlagen
25
Hoe is de toediening van vancomycine?
Zowel IV (Bij systemische infecties) als oraal (Darminfectie met C. difficile)
26
Wat zijn de bijwerkingen van vancomycine?
Intraveneus is vancomycine ototoxisch en nefrotoxisch bij met name te hoge serumspiegels
De dosering moet worden aangepast aan de nierfunctie
27
Wanneer wordt vancomycine ingezet?
- Intraveneus: Infecties met grampositieve bacteriën waarvoor gebruikelijke antibiotische therapie niet geschikt is, zoals MRSA en E. faecium
- Oraal: Darminfecties met C. difficile
28
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van vancomycine?
- Oraal wordt vancomycine niet geresorbeerd
- Bij te snelle intraveneuze toediening kan roodheid van de huid van het hoofd en bovenlichaam optreden als gevolg van histaminerelease
29
Hoe is de toediening van ciprofloxacine?
Zowel IV als oraal (Tablet/suspensie)
30
Wat zijn de bijwerkingen van ciprofloxacine?
- Tendinitis en achillespeesruptuur
- QTc-verlenging
- Hartafwijkingen (Hartfalen en klepafwijkingen)
31
Wanneer wordt ciprofloxacine ingezet?
- Infecties door gramnegatieve staven, inclusief pseudomonas
- Pneumonie door atypische verwekkers
32
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van ciprofloxacine?
- Dosering aanpassen aan slechte nierfunctie
- Bij tegelijkertijd gebruik met calcium, magnesium, aluminium, zink of ijzer ontstaat onoplosbaar complex in de darm. Dit wordt niet gereabsorbeerd, waardoor ciprofloxacine dan onvoldoende werkt tegen infecties
33
Hoe is de toediening van rifampicine?
Zowel IV als oraal
34
Wat zijn de bijwerkingen van rifampicine?
- Rode verkleuring lichaamsvloeistoffen
- Griepachtig gevoel
- Hepatitis
35
Wanneer wordt rifampicine ingezet?
- Infecties door stafylokokken van lichaamsvreemd materiaal
- Tuberculose
36
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van rifampicine?
- Nooit als monotherapie toepassen
- Controleer leverenzymen
- Héél veel interactief via cytochroom P450
37
Hoe is de toediening van metronidazol?
Zowel IV als oraal (tablet/suspensie)
38
Wat zijn de bijwerkingen van metronidazol?
Bij langdurig gebruik:
- Perifere polyneuropathie
- Verstoring instelling vitamine-K-antagonisten
39
Wanneer wordt metronidazol ingezet?
- Infecties door anaerobe bacteriën
- Infecties met amoeben of Giardia Lamblia
- Vaginale infectie met Trichomonas vaginalis
40
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van metronidazol?
- Dosering aanpassen aan slechte nierfunctie
- Bij gebruik met alcohol disulfiram-achtige reactie
41
Hoe is de toediening van cotrimoxazol?
Zowel IV als oraal
42
Wat zijn de bijwerkingen van cotrimoxazol?
- Huiduitslag: Van mild tot zeer ernstig
- Nierfunctiestoornissen
- Beenmergdepressie (Neutropenie, trombopenie, anemie)
- Hyperkaliëmie
43
Wanneer wordt cotrimoxazol ingezet?
- Infecties met bacteriën met bewezen gevoeligheid voor cotrimoxazol, bijv. urineweginfecties-, PJP-(PCP)-profylaxe en -behandeling
44
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van cotrimoxazol?
- Dosering aanpassen aan slechte nierfunctie
- Gecontra-indiceerd bij vitamine-K-antagonisten
- Niet geven met andere foliumzuursynthese remmende medicijnen, zoals methotrexaat
45
Hoe is de toediening van erytromycine?
Zowel IV als oraal
46
Wat zijn de bijwerkingen van erytromycine?
QT-verlenging
47
Wanneer wordt erytromycine ingezet?
- Bovenste of onderste luchtweginfectie
- Atypische luchtweginfectie
- Huidinfecties met streptokokken
- Maagontledigingsstoornis
48
Wat zijn de belangrijke bijzonderheden van erytromycine?
- Remmer en substraat CYP3A
- Remmer en substraat P-glyco-proteïne (PgP)
49
Hoe is de toediening van claritromycine?
Alleen oraal
50
Wat zijn bijwerkingen van claritromycine?
QT-verlenging
51
Wanneer wordt claritromycine ingezet?
- Bovenste of onderste luchtweginfectie
- Atypische luchtweginfectie
- Huidinfecties met streptokokken
- Behandeling met H. pylori
52
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van claritromycine?
- Remmer CYP3A
- Remmer en substraat P-glyco-proteïne (PgP)
53
Hoe is de toediening van azitromycine?
Alleen oraal
54
Wat zijn de bijwerkingen van azitromycine?
QT-verlenging
55
Wanneer wordt azitromycine ingezet?
- Bovenste en onderste luchtweginfectie
- Atypische luchtweginfectie
- Huidinfecties met streptokokken
- Behandeling chlamydia trachomatis (SOA)
56
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van azitromycine?
- Geen remmer van CYP3A
- Remmer van P-glyco-proteïne (PgP)
- Immuunmodulerend effect
57
Hoe is de toediening van clindamycine?
Zowel IV als oraal (Tablet/suspensie)
58
Wat zijn de bijwerkingen van clindamycine?
Pseudomembraneuze colitis
59
Wanneer wordt clindamycine ingezet?
Infecties met grampositieve bacteriën of anaerobe bacteriën, met name huidinfecties en osteomyelitis
60
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van clindamycine?
Geeft neuromusculaire blokkade
61
Hoe is de toediening van fusidinezuur?
Alleen oraal (Tablet/suspensie)
62
Wat zijn bijwerkingen van fusidinezuur?
- Leverenzymstoornissen
- Nierfunctiestoornissen
- Rhabdomyolyse
63
Wanneer wordt fusidinezuur ingezet?
Infecties met grampositieve bacteriën, met name huidinfecties en osteomyelitis
64
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van fusidinezuur?
- Het wordt gemetaboliseerd door CYP3A en kan CYP3A remmen. Pas op met comedicatie die ook door CYP3A worden gemetaboliseerd
- Bij langdurig gebruik leverenzymen controleren
65
Hoe is de toediening van chlooramfenicol?
Let op: Dit wordt gebruikt als oogzalf en oogdruppels!
66
Wat zijn de bijwerkingen van chlooramfenicol?
Beenmergaplasie (Zeldzaam)
67
Wanneer wordt chlooramfenicol ingezet?
Ooginfectie met grampositieve en gramnegatieve staven
68
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van chlooramfenicol?
Géén
69
Hoe is de toediening van doxycycline?
Zowel IV als oraal (Tablet/suspensie)
70
Wat zijn de bijwerkingen van doxycycline?
- Fotosensibiliteit
- Irreversibele verkleuring van de tanden
71
Wanneer wordt doxycycline ingezet?
- Bovenste en onderste luchtweginfecties (Inclusief pneumonie door atypische verwekkers)
- Andere infecties, zoals de ziekte van Lymfe, Q-koorts, malaria, leptospirose, rickettsia en syfilis
72
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van doxycycline?
- Gecontra-indiceerd bij zwangere en kinderen tot 8 jaar
- Geeft irreversibele verbinding met oraal magnesium-, bismut-, aluminium-, calcium- en zink bevattende preparaten
- Geneesmiddelen die de pH van de maag verhogen (zoals maagzuurremmers) kunnen de absorptie verminderen
73
Hoe is de toediening van gentamicine?
Alleen IV
74
Wat zijn de bijwerkingen van gentamicine?
- Nefrotoxiciteit
- Ototoxiciteit
75
Wanneer wordt gentamicine ingezet?
Ernstige infecties met gramnegatieve staven (Werkt niet tegen anaerobe bacteriën)
76
Wat zijn belangrijke bijzonderheden van gentamicine?
- Dosering moet worden aangepast aan nierfunctie
- Doseren op basis van serumspiegels
