Bakteriyel ve Viral hastalıklar Flashcards
Tifo tedavisi ve çeşitleri?
1)Destekleyici tedavi : kan transfüzyonu, yatak istirahati, posasız gıda, yüksek kolorili gıda, antipiretik
2) Spesifik tedavi:
a) Kinolonlar: siprofloksasin, levofloksasin, ofloksasin
b) Sefalosporinler: seftriakson, sefiksim
c) Azitromisin
Tifo bulaş yolları?
- Gis: Fekal, oral
- Endemik bölgelerde Fekal olarak kirlenmiş su ve gıdalar
- Altyapı yetersiz
- Bireysel hijyen bozuk
- Kanalizasyon problemli
- Yazın su kesintisi, sonbaharda aşırı yağış
Tifo tanı yöntemleri?
- ALTIN STANDART: Kültür-> kan, dışkı, ki, idrar
- Rutin Lab: Lökopeni, eozinofili, lenfosit ve monosit yüzdesi ARTMIŞ (rölatif lenfomonositoz), sedimentasyon hızı ARTMIŞ, ALT ve AST ARTMIŞ
- Gruber Widal testi: 1/200
- Lateks aglütinasyon
Tifo korunma yolları?
- Besin, çevre, el hijyeni
- iyi pişirme
- meyve sebzeler kabuksuz
- restorant çalışanları taranmalı
- Taharet yapılmamalı
- İçme suları klorlanmalı, kaynatılmalı
- Kanalizasyon altyapısı güçlenmeli
- Tifo portörlerine KİNOLON tedavisi
- Tifo aşısı (endemik)
Tifo etkeni?
Salmonella entericaserovar Typhi
Tifoda 1. hafta
- kırgınlık
- iştahsızlık
- ürperme
- baş ağrısı
- ATEŞ: 38,5 (s-a farklı 1dereceden FAZLA)
- rölatif bradikardi
- kabızlık
- nonproduktif öksürük
Tifoda 2. hafta
- ATEŞ: 39-40 (s-a farklı 1dereceden AZ, plato, kontinü), terleme yok
- rölatif bradikardi artar
- dikrot nabız
- tifoshali
- splenomegali-hepatomegali
- kabızlık, karında distansiyon
- rozeol
Tifoda 3. hafta
- ATEŞ: 39-40, plato, kontinü, devamlı
- GAYGURMAN: bağ. har. azalmış ileoçekalde gaz geçiş sesi
- kabızlığın ardından gelen ishal-> bakterilerin safra ile yeniden bağ.a atılması sırasında
ÖLÜM HAÇI
- bağırsak kanaması, perforasyonu: hipovolemik şok
- nabız hızlanır
- ateş düşer
Tifoda 4. hafta
- Semptomlar hafifler
- Hala bağırsak komp. riski vardır
- ya tam şifa, ya da portör
Bruselloz bulaş yolları?
- GİS (kontamine et, süt)
- Direkt temas, cilt ve mukozadan (infekte hayvan dokuları, kan, lenfası)
- İnhalasyon
Bruselloz endemiği?
- Akdeniz ülkeleri
- Arabistan
- Hindistan
- Meksika
- Türkiye (Konya, Şanlıurfa, Diyarbakır)
Bruselloz triadı?
- Ateş
- Artralji
- Terleme
Bruselloz rutin tanı yöntemleri?
1- Periferik Kan: -lökosit AZALIR, trombosit AZALIR, anemi, trombositopeni, pansitopeni. - lenfosit ve monosit yüzdesi ARTAR.
2-İdrar
Bruselloz spesifik tanı yöntemleri?
1- Spesifik İzolasyon: -kan kültürü -ki kültürü -idrar -periton -plevral sıvı kültürü
2-Serolojik Testler:
- Wright st. tüm aglütinasyonu:1/160
- Rose Bengal lam aglütinasyonu
- Spot test
- Süt halka testi
- Spesifik antikor: EIA, KBR, RIA
Bruselloz biyokimya bulguları?
crp, alt, ast ARTAR
Bruselloz ideal tedavisi?
KOMBİNE tedavi (direnç gelişimi olmuş)
- Doksisiklin + Rifampisin
Bruselloz osteoartiküler tutulum tedavisi?
Doksisiklin+Rifampisin+Streptomisin
Bruselloz nörobruselloz tedavisi?
- Doksisiklin+Rifampisin+Streptomisin+Kotrimoksazol
- 3. kuşak sefalosporin + Rifampisin
Kronik bruselloz olgu tedavisi?
Antimikrobiyal + Levamizol + Oksitetrasiklin
1- 8- çocuk bruselloz tedavisi?
2- 8+ çocuk?
1- Kotrimoksazol + Rifampisin
2- Doksisiklin + Gentamisin
Sıtma bulaş yolları?
- enfekte dişi anofel ısırığı
- kan transfüzyonu
- konjenital
- organ transplantasyonu
Malarya endemiği?
- Sahra altı Afrika
- Papua Yeni Gine
- Solomon adaları
- Vanuatu
Sıtmada dişi anofel ısırığı, insana hangi formu bulaştırır?
sporozoid
Sıtmada dişi anofel ısırığı ile insana bulaşan sporozoid form, kc’de hangi forma dönüşür?
hepatik şizont ( şizontlar, merozitlerden meydana gelir)
Sıtma etkenlerinin hepatik şizont hallerinin açılıp merozitlerin dökülme döngüleri arasındaki fark?
- P. Falciparium, P. Malaria: eş zamanlı, sadece eritrositer döneme etkili ilaç kullanırız
- P. Vivax, P Ovale: eş zamanlı DEĞİL, uykuda kalan HİPNOZOİDler var. Hem eritrositer hem de kc dönemine etkili ilaçlar kullanırız.
Sıtmada Akut Böbrek Yetmezliği mekanizması?
Enfekte eritrosit rüptürü ile — HEMOLİZ —- HEMOGLOBİNÜRİ —- ABY
Sıtma klinik bulguları?
- Ateş (terleme ile düşer)
- Sarılık
- Hepatomegali - splenomegali
- Abdominal hassasiyet
- Herpes labialis
- Bilinç bulanıklığı, koma
Sıtma etkenleri ayrı ayrı hangi tür eritrositleri enfekte ediyor?
- P. vivax-ovale: genç
- P. malaria: yaşlı
- P. falciparium: her ikisi **klinik seyir ağır
Sıtma etkenlerinden P. vivax histolojik özellik?
-eozinofilik schüfner granülleri
Sıtma etkenlerinden P. falciparium histolojik özellik?
- genç trofozoit (headphone)
- yarım ay gamet
- taşlı yüzük
- mauer lekeleri
P. Falciparium kliniği?
- en ağır seyirli
- yoğun parazitemi
- yüzde5+ eritrosit enfekte
- organ yetmezliği
- ABY
- hipoglisemi
- metabolik asidoz
- derin anemi
- akut solunum sıkıntısı sendromu
- kreatinin yüksekliği
- LDH, bilirubin artmış
P. malaria kliniği?
- nefrotik sendrom
Sıtma tanısı?
ALTIN STANDART: Periferik ince yayma+kalın damla
boyaması: giemsa
fiksasyon: alkol
P. vivax tedavisi?
Klorokin (eritrositer dönem) + Primakin (kc dönemi)
P. falciparium tedavisi?
KLOROKİN DİRENCİ VAR.
- atovaquone+proguanil
- artamer+lumefontrin
- kinin+doksisiklin
Acil malaryal durumlar nedir ve tedavisi?
- bilinç bozukluğu, koma, sarılık, hipotansiyon, aby, ards
- kinidin+doksisiklin+tetrasiklin+klindamisin
- artesunat ıv+ atovaquone+proguanil
Gebelerde sıtma tedavisi?
KONTRENDİKE OLANLAR:
- primakin
- tetrasiklin
- doksisiklin
- halofantrin
ne kullanırız?
-KLOROKİN.
- klorokine dirençli p.vivax: quininesulfate
- klorokine diren.li p.falciparium: quininesulfate+clindamycin
Sıtmadan korunma yöntemleri?
- gece ev dışı faaliyetleri azaltmak
- permetrin emdirilmiş giysiler
- uyku tulumları
- dietil metil benzamit i.eren bçcek ilacı
Sıtma etkenlerinin ateş döngüleri?
- p.vivax,ovale: 1gün ateşli, 1gün ateşsiz
- p.malaria: 1gün ateşli, 2 gün ateşsiz
- p. falciparium: düzensiz
Noninflamatuar diyare etkenleri?
- vibrio chlorea
- enterotoksik escheria coli AĞIRSEYİR
- enteropatojenik escheria coli
- giardia lamblia
- clostridum perfringes
- bacillus careus
- staphlycoccus aureus
- rotavirus
- norwalk virus
- cryptosporidium
Besin zehirlenmesiyle noninflamatuar diyare yapan etkenler?
- clostridum perfringes
- bacillus careus
- staphlycoccus aureus
İnflamatuar diyare etkenleri?
- shigella
- enterohemorajik escheria coli
- enteroinvaziv escheria coli
- salmonella enteridis
- vibrio parahemolyticus
- clostridum difficile antibiyotik kullanımı
- yersinia enteroclitica
- campylobacter jejuni
- entoamoeba histolytica
Staphlycoccus Aureus besin zeh. karakteristik bulguları?
- 1-6 saat
- bulantı, kusma, ishal
- enterotoksinli
- nişastalı gıdalar: mayonez, krema vs.
Bacillus Careus besin zeh. karakteristik bulguları?
- 1-6 saat
- bulantı, kusma, ishal
- pirinçli gıdalar
Clostridum Perfringes besin zeh. karakteristik bulguları?
- 8-16 saat
- bulantı, kusma, karın ağrısı
- kötü koşullarda saklanmış hayvansal gıdalar
Salmonella Enteridis besin zeh. karakteristik bulguları?
- 16-36 saat
- ateş, kusma, ishal, karın ağrısı, bakteriyemi, sistemik enfeksiyon
- yaşlı, çocuk, immunsupresiflerde ANTİBİYOTİK gerekir.
Besin zeh.de sıvı tedavisi?
a) ORAL REHİDRATASYON: glukoz, nacl, nahco3, kcl
b) PARENTERAL: ringerlaktat, isolyte
1- Shigelloz 2- Enterotoksijenik Escheria Coli 3- Salmonella Enterica 4- Vibrio Chlorea Besin zeh.de antimikrobiyal tedavi?
KİNOLONLAR: ofloksasin, siprofloksasin
Amibiyazis besin zeh.de tedavi?
metronidazol
Giardiyazis besin zeh.de tedavi?
nitroimidazol
Clostridum difficile besin zeh.de tedavi?
ornidazol
Vibrio Cholera mikrobiyolojik özellikleri nelerdir?
gram - virgül aerob hareketli noninvaziv enterotoksinli
Vibrio Cholera bulaş yolu?
Gis; fekal, oral. kontamine su
Vibrio Cholera klinik bulguları?
- bağırsak peristaltizmi ARTAR.
- ani, bol sulu, pirinç suyu ishal
Vibrio Cholera tanısı?
a) DIŞKIDAN İZOLASYONU: normal kültürde ÜREMEZ.
- TCBS safralı agar
- Tellurit Taurokolat jelatin agar
- Mansur agar
b) immobilizasyon testleri
Amibiyazis etkeni?
entoamoeba histolytica
Amibiyazis bulaş yolu?
gis; fekal, oral. KİST formları alınır.
Amibiyazis klinik bulguları?
- kolon tipi ishal (eritrositBOL, lökositAZ)
- şeffaf mukuslu dışkı
- ateş YOK
- karın ağrısı
- kolonda ters dönmüş şişe şeklinde ÜLSER (trofozoitler hem hareket ediyorlar hem de proteinöz, kollajenöz salgılarlar.)
Shigelloz klinik bulguları?
- kolon tipi ishal (eritrositAZ, lökositBOL)
- ateş VAR ama bakteriyemi YOK.
- pürülan dışkı
- ülserler oluşturur
- enfektif doz azdır; 100-200 bakteri
Clostridum Tetani mikrobiyolojik özellikleri?
- gram +
- anaerob
- hareketli
- terminal sporlu
- basil
- proteolitik
Clostridum Tetani bulaş yolu?
- TRAVMA: yaralanmalar
Clostridum Tetani toksinleri nelerdir?
1- TETANOLİZİN: proteolitik, hüc. memb.nı parçalıyor, komşu dokuların redoks potansiyelini düşürür.
2- TETANOSPAZMİN: klinik bulguların sorumlusu, nörotoksin, zn bağ. matriks matallo proteinaz
Tetanospazminin sinir sistemine etkileri?
- GABA, glisin’i DÜŞÜRÜR.
- Ach’ı DÜŞÜRÜR.
- katekolaminleri ARTTIRIR.
Tetanoz klinik bulguları?
-ense sertliği
-opistotonus
-rizussardonikus
-abdominal gerginlik
-disfaji
-trismus
-plantar fleksiyon
-laringospazm
-taşikardi
- periferal vasküler daralma
- co2 atımında artış
- derin tendon reflkekslerinde artış
-
Tetanoz çeşitleri nelerdir?
1- Jeneralize Tetonoz; max
2-Maternal Tetonoz
3- Lokal Tetonoz: örn– sefalik tetonoz
4- Neonatal Tetonoz
Tetanoz tedavisi nasıl yapılır?
- reanimasyon ünitesinde
-
Türkiye’de en sık görülen inf. diyare etkenleri?
- shigelloz, salmonelloz
Türkiye’de en sık görülen sıtma etkeni?
- p. vivax (güneydoğu anadolu), hindistanda da fazla.
Afrika’da sık görülen sıtma etkeni?
- p. malaria
Brusellozda neden kombine tedavi tercih edilir?
-Hücre içi bakteri olup yavaş ürediği için etkinliği arttırıp direnç oluşumunu engellemek için.
Tifo patogenezi nasıldır?
1- Etken, fekal ve oral yolla vücuda alınır. Normalde mide asitine duyarlı olan etken; bol besin maddeleri ya da antiasit kullanımı ile beraber vücuda alındığında mideyi aşar.
2-Mideyi aştıktan sonra ince bağ. mukozasına geçerler.
3- Peyer plakları
4- Mezenterik lenf bezleri– kana karışır PRİMER BAKTERİYEMİ
5-Res yayılımı: kc, dalak, ki makrofajlarınca tutularak çoğalır.
6- Resten sonra tüm doku ve organlara ulaşır SEKONDER BAKTERİYEMİ
Tifo portörleri, etkeni nerede taşırlar?
Safra keselerinde
Brusellozun en önemli- ciddi komplikasyonu nedir?
nörolojik komplikasyonlar: NÖROBRUSELLOZ
Brusellozun en sık görülen komplikasyonu?
sakroileit
Bruselloz patogenezi nasıldır?
1- Etken vücuda alınır.
2- İlk üremesini bölgesel lenf bezinde yapar.
3-Hematojen yolla vücuda yayılır BAKTERİYEMİ
4-RES’E geçer.
RES organları nelerdir?
- kc
- dalak
- ki
- akciğer
- gevşek bağ dokusu
Bruselloz korunma yöntemleri?
- çiğ süt tüketimi yapılmamalı
- infekte hayvanlarla temas edilmemeli
- hayvanlar aşılanmalı
- bilinçdirilme
- temas sonrası profilaksi: doksisiklin+rifampisin
Şarbon patogenezi?
1-ödem 2-hemoraji 3-nekroz: lenfositik infiltrasyon 4- bakteriyemi 5- toksemi 6- menenjit- şok 7- ölüm
Şarbon virulans faktörleri?
- toksin kompleksi: protektif antijen+ letal faktör+ ödem faktör
- kapsül
Ulaşılamayan bölgedeki beyin apsesi tedavisi?
- seftriakson+metranidazol
- ampisilin sülfaktan
- amoksisilin klavunolik asit
- alerjikse: klindamisin, moksifloksasin
Nocardia bulaş?
inhalasyon
Nocardia klinik?
- fırsatçı patojendir dolayısı ile hücresel bağ. bozulmuş olan kimselerde
- nekrotizan kaviter pnömoni
- nodül
- beyin apsesi
- tbc ile karışabilir
- invaziv enfeksiyon
Nocardia tanı?
EZN + boyama
saç yumağı, dallı, zincirli kok (tbc olsa idi dağınık nasil)
Nocardia tedavisi?
Tremetoprim + Sülfametaksazol
Beyni seven bakteriler?
- nocardia
- listeria monositogenez
meningoensafalit nedir?
beyin zarı+parankim tutulumu
ensefalit nedir?
- beyin parankimi tutulumu (beyaz+gri madde)
- viral sebepler
serebrit nedir?
- yalnızca gri cevher tutulumu
- bakteriyel sebepler
Şarbon etkeni nedir?
Bacillus Anthracis
Şarbon bulaş yolu?
SPORLAR ile: canlı vücudunun dışında sporlaşır. dayanıklılık verir.
- fekal oral
- inhalasyon
- deriden
Bacillus Anthracis mikrobiyolojik özellikleri?
- gram +
- aerob
- kapsüllü
- bambu kamışı görünümü
- ters çam ağacı görünümü
Şarbon klinik formları nelerdir?
a) Lokalize:
- kutanöz–tarımsal
b) Sistemik:
- gastrointestinal– tarımsal
- pulmoner–endüstriyel
- meningeal
Şarbon Türkiye’de hangi bölgelerde sık?
- doğu anadolu
- iç anadolu
