Bakterie- morfologia i metody barwienia Flashcards
Wielkość (wymiary) bakterii- ogólnie:
UWAGA!!!
Nowo odkryte gatunki na przykład (x1) ……………………. są kilkaset razy większe od bakterii przeciętnej wielkości i mogą być widziane już gołym okiem
Większość od 1 do kilku mikrometrów
np. Thiomargarita namibiensis
1 mikrometr ile to metrów
10 do potęgi -6 metra
Najmniejsze bakterie- podaj rodzaj bakterii i wielkość
Mycoplasma i riketsje -> 0,15 do 0,2 mikrometra
Największe bakterie- podaj rodzaj bakterii i wielkość
Spirillum -> ponad 40 mikrometrów
Typy morfologiczne bakterii- ze względu na kształt:
Wyróżniamy 4 typy bakterii:
- kuliste (owalne)
- cylindryczne
- spiralne
- nitkowate
Bakterie kuliste (owalne) to: x5
dwoinki ( Neisseria ) tetrady ( Micrococcus ) czworaczki i sześcianki ( Sarcina ) gronkowce ( Staphylococcus ) paciorkowce ( Streptococcus )
Bakterie cylindryczne to: x5
pałeczki (np. Escherichia coli) laseczki ( Bacillus, Clostridium ) maczugowce ( Corynobacterium ) prątki ( Mycobacterium ) wrzecionowce ( Fusobacterium )
Bakterie spiralne to: x3
śrubowce ( Spirillum )
przecinkowce ( Vibrio )
krętki ( Leptospira, Borrelia, Treponema )
Bakterie nitkowate to: x2
Actinomyces
Nocardia
Różnice między Eukaryota a Prokaryota
-Komórki zwierząt, roślin i grzybów określane są mianem eukariontów
-bakterie i niebieskozielone glony
(sinice) należą do prokariontów
- Komórki prokariotyczne różnią się od eukariotycznych: -brakiem jądra i niektórych organelli
-chromosomami
-> chromosom typowej bakterii (takiej jak Escherichia coli) jest:
pojedynczą
dwuniciową
kolistą cząsteczką (DNA)- zawierającą ok 5 milionów par zasad o długości 1,3 mm
najmniejsze chromosomy bakteryjne (np. mykoplazm) są 4 razy krótsze
**Dla porównania – ludzie posiadają:
dwie kopie 23 chromosomów, których
długość wynosi 990 mm, a liczba par zasad to aż 2,9 × 10 do potęgi 9
Rybosomy bakteryjne są mniejsze/ większe od rybosomów komórek eukariotycznych
mniejsze
u większości bakterii występuje podobna w swej strukturze do gęstego sita, peptydoglikanowa:
ściana komórkowa otaczająca błony i chroniąca je przed czynnikami środowiskowymi
Bakterie potrafią / nie potrafią przeżyć w nieprzyjemnych warunkach środowiska
potrafią przeżyć a w niektórych przypadkach nawet
wzrastać w nieprzyjaznym środowisku
(np. zew. ciś.osmotycznym tak niskim, że doprowadziłoby ono do lizy większość komórek eukariotycznych)
Bakterie potrafią przetrwać także w ekstremalnie wysokich i niskich temperaturach, w warunkach suszy i w obecności bardzo nikłych źródeł energii
Dlaczego bakterie potrafią przetrwać w ekstremalnie wysokich i niskich temperaturach i w warunkach suszy i w obecności bardzo nikłych źródeł energii??
Bo wykształcają struktury i mechanizmy pozwalające im na adaptację do takich warunków
Bakterie wstępnie identyfikuje się przez analizę ich wzrostu na charakterystycznych podłożach selekcyjnych
kolor rozmiar kształt zapach zdolność do rozkładu cukrów( np. laktozy -rozróżnienie między E. coli a Salmonella ) zdolność do lizy erytrocytów- hemoliza zdolność do hydrolizy tłuszczów (np. lipaza Clostridium). oporność na określone antybiotyki
Mikroskopu używa się w mikrobiologii do
dwóch głównych celów:
1) wstępnego wykrycia drobnoustrojów
2) wstępnej lub ostatecznej identyfikacji drobnoustrojów
Badanie mikroskopowe próbek materiału klinicznego jest stosowane do wykrywania:
komórek bakteryjnych
form morfologicznych grzybów, pasożytów (jaja, larwy, postaci dorosłe)
wtrętów wirusowych obecnych w zainfekowanym
materiale
Metody mikroskopowe: x5
a) Mikroskopia jasnego pola (świetlna)
b) Mikroskopia ciemnego pola
c) Mikroskopia kontrastowo-fazowa
d) Mikroskopia fluorescencyjna
e) Mikroskopia elektronowa
Mikroskopia jasnego pola (świetlna)
- źródło światła
2.kondensor skupia światło na preparacie
3.system dwóch soczewek (soczewka obiektywu
i soczewka okularu) - powiększenie obrazu jest pochodną
powiększenia soczewki obiektywu i okularu
5.trzech różnych soczewki obiektywu:
>małej mocy (powiększenie x10) do przeglądania próbki
>dużej mocy (powiększenie x40) do poszukiwania dużych drobnoustrojów jak pasożyty i grzyby strzępkowe
>bardzo dużej mocy z użyciem immersji olejowej (100xpowiększenie) do obserwowania bakterii,
drożdży i szczegółów morfologicznych większych organizmów i komórek - Ograniczeniem jest rozdzielczość obrazu (zdolność do rozróżnienia, że dwa obiekty są odrębne i nie są jednym)
- Zdolność rozdzielcza większa, gdy olejek
immersyjny umieszczony między soczewką obiektyw a preparatem, bo olejek redukuje dyspersję światła - Najlepsze mają zdolność rozdzielczą o wartości w przybliżeniu 0,2 µm - zobaczenie większości bakterii, ale NIE WIRUSÓW
Mikroskopia ciemnego pola:
- system dwóch soczewek (soczewka obiektywu
i soczewka okularu)
2.używa się specjalnego kondensora (lub kondensora pokrytego olejkiem immersyjnym)- zapobiega
bezpośredniemu oświetlaniu preparatu
3.preparat jest podświetlony na jasno w ciemnym tle - lepsza zdolność rozdzielcza (0,02 µm w porównaniu z 0,2 µm)
- struktury wewnętrzne drobnoustrojów nie
mogą być obserwowane, bo światło przechodzi wokół niż przez drobnoustroje
- struktury wewnętrzne drobnoustrojów nie
Mikroskopia kontrastowo-fazowa:
- badanie szczegółów budowy wew. drobnoustrojów + obraz 3D
- równoległe wiązki światła przechodzą przez obiekty o różnej gęstości wiązka przechodząca przez bardziej gęsty materiał jest opóźniona bardziej niż druga wiązka
3.pierścieniowehobwódki w kondensorze i soczewce obiektywu - światło w obserwowanym obiekcie wydaje
się jaśniejsze niż poza nim