Ba3A De levenscyclus - 1 Week 1 colleges Flashcards
Subfertiliteit
Verminderde fertiliteit
Infertiliteit
Absoluut onvermogen zich voort te planten
Fecundity
Het vermogen om levend nageslacht te krijgen
Voorbeelden infertiliteit
<ul><li>Azoospermie<br></br></li><li>Anovulatie<br></br></li><li>Afsluiting Tubae Falopii<br></br></li></ul>
Vruchtbaarheidskansen normale fertiele paren
Cyclus fecunditeit van ongeveer 7%
Kans op doorgaande zwangerschap in periovulatoire periode
20-25%
Vruchtbaarheidskansen vroege miskraam
30-40%
Vruchtbaarheidskansen miskraam
0.14
Leeftijd invloed op vruchtbaarheid
<ul><li>Vanaf 25e gaat vruchtbaarheid achteruit</li><li>Vanaf 35e gaat vruchtbaarheid bergafwaarts</li></ul>
Leefstijlfactoren helpende bij zwangerschap
<ul><li>Zwangerschapskans daalt met 4%/BMI</li><li>Roken is slecht</li><li>Alcohol is slecht</li></ul>
Oligomenorroe
Onregelmatig en minder frequente menstruaties
Amenorroe
Afwezigheid van menstruaties (> 4 mnd)
Hevig Menstrueel Bloedverlies (HMB)
Regelmatige , maar langdurige en overvloedige menses, tot Hb ondermijnend.
Metrorrhagie
Bloedingen zonder cycluspatroon herkenbaar
Anovulatie
Afwezigheid van ovulatie
Dysmenorrhoea
Pijnlijke menstruatie
Organische cyclusstoornissen oorzaak
<ul><li>Uterus myomatosus</li><li>Endometrium/cervix pathologie</li><li>Stollingsafwijking</li><li>Iatrogeen: (antistolling; IUD)</li></ul>
Hoe wordt de menstruatiecyclus hormonaal geregeld
<ol><li><b>Hypothalamus</b> stuurt <b>hypofyse</b> aan via <b>GnRH</b></li><li><b>Hypofyse</b> geeft <b>LH</b> en <b>FSH</b> af aan de <b>ovaria</b></li><li><b>Oestrogenen</b>, <b>progesteron</b> en <b>inhibines/activines</b> worden geproduceerd</li><li><b>LH</b> en <b>FSH</b> geven negatieve feedback aan de <b>hypofyse</b> en deels de <b>hypothalamus</b></li></ol>
Wat is de Corpus Luteum
<ul><li>Overgebleven follikel</li><li>LH is nodig om progesteron te produceren --> Opbouw slijmvlies</li></ul>
Diagnostiek cyclusstoornissen
<ul><li>Ovulatietesten meten LH-hoeveelheid in urine</li><li>Progesteronlevels is beter --> Hoog betekend corpus luteum is aanwezig</li></ul>
Wat is Tanner stadia
Meting puberteitsontwikkeling (1-5)
Wat is Ferriman-Gallweyscore
Meting beharing (1-4)
Laboratoriumonderzoek bij cyclusstoornissen
<ul><li>FSH</li><li>LH</li><li>Oestrdiol</li><li>Prolactine</li><li>Androgenen</li><li>Steroiden</li><li>SHBG</li><li>TSH/FT4</li><li>Echoscopie</li></ul>
Secundaire amenorroe
Uitblijven van eerder wel aanwezige menstruatie
- Uitblijven menarche na 14e jaar bij afwezigheid groei/ontwikkeling secundaire geslachtskenmerken
- Uitblijven menarche na 16e jaar bij aanwezigheid groei/ontwikkeling secundaire geslachtskenmerken
- Hyperprolactinemie is frequent voorkomende oorzaak van anovulatie en amenorrhoe (7.5%)
- Hoewel niet groot aandeel in cyclusafwijkingen zijn schildklierafwijkingen eenvoudig op te sporen en te behandelen.
- Herstel van zowel hyperprolactinemie, als schildklierfunctie, leidt vrijwel altijd tot cyclusherstel en ovulatie.
- Laag FSH/LH en laag oestrdiol
- Amenoroe
- Hypothalamus-aanleg
- Hypothalame functiestoornis
- Hypofyse functiestoornis
- Anamnese
- Lichamelijk onderzoek: Tanner
- Beeldvorming: MRI-hypofyse en -hypothalamus
- Aanvullend onderzoek: Prolactine, TSH, vrij T3 en T4, LH, ACTH, cortisol, androgenen en GH
- Korte termijn: Infertiliteit/anovulatie
- Lange termijn: Osteoprose, cardiovasculaire complicaties
- Cyclusherstel door orale anticonceptie
- Hormoonsubstitutie
- FSH normaal, LH normaal/verhoogd, oestrdiol normaal
- Oligo- of amenorroe, overgewicht, hyperandrogenisme en PCOS
- Anamnese
- Lichamelijk onderzoek: Hirsutirms, Ferriman-Gallweyscore
- Transvaginale echoscopie
- Aanvullend: Androgenen, SHBG, glucose, 17-OH-progesteron, dexamethason suppressietest, syn-ACTH test
- Kort: Subfertiliteit, hyperandrogenisme, meer miskramen, lastiger te behandeling
- Lang: Diabetes mellitus II, endometriumcarcinoom, cardiovasculaire aandoeningen, depressiviteit
- Reduceren overgewicht
- Orale conceptie
- Gonadotrofinenen of oestradiol-receptor modulatie
- Verhoogd FSH en LH, verlaagd oestradiol
- Amenorroe, verkorte cyclus
- Anamnese
- Lichamelijk onderzoek: Chromosoom, Tanner
- Beeldvorming: Transvaginale-echo
- Aanvullend: Inhibine B, auto-antistoffen tegen thyroid, FMTR-premutatie
- Menopauze
- Ovarieel falen
- Turner syndroom
- Kort: Infertiliteit, beperkte kans op succesvolle behandeling, hoge kans op afwijkingen bij kind
- Lang: Osteoporose, Bijnierinsufficiëntie, Cardiovasculaire aandoeningen
- Hormoonsubstitutietherapie
- Androgeens substitutietherapie
- Hypofysair Prolactine wordt gereguleerd door dopamine uit hypothalamus en vice-versa.
- Dopamine beinvloed negatief GnRH afgife
- Hyperprolactinaemie gaat samen met verstoring (verlaging) GnRH pulsatiliteit, via verhoogde dopamineactiviteit in hypothalamus
- Beweging van chromosomen (bouquet formation) --> uiteinde van chromosomen komen bij elkaar
- Maken van dubbelstrengs DNA-breuken --> Cross-over vindt plaats
- Na meiotische profase I: Primaire spermatocyten
- Na meiose I: Secundaire spermatocyten
- Na meiose II: Spermatiden
- Spermatozoa
- Oöcyt in diplotene arrest groeit --> Synthese van mRNA en rRNA --> Voorraad materiaal klievingsdelingen gevormd
- Vorming zona pellucida
- Vorming gap junctions tussen granulosacellen van de follikel en de eicel
- Corticale granula vorming --> Voorkoming polyspermie
- Meiotic inhibitory factor --> Hoge cAMP concentratie
- LH-piek zorgt voor verdwijning gap junctions --> MIF heeft geen invloed meer
