Athair Flashcards
Saol Nuala Ní Dhomhnaill
Rugadh í i Sasana sa bhliain 1952.
Ba as Gaeltacht Chorca Dhuibhne dá teaghlach.
Tógadh í le Ghaeilge.
Bhí sí mar bhall den ghrúpa INNTI, fillí óga a scríobhann as Gaeilge.
Throid sí go mór ar son cearta an Ghaeilge labhartha in Éirinn.
Scríobhann sí an-chuid dáin uaigneach, brónach agus maoitheanach.
An dán é féin – cur síos
Scríobhann an file le meon linbh.
Tá an file ag déanamh cur síos sa dán seo ar cuimhne a bhí aici ar a hathair agus í an-óg.
Bhí sí an-óg ag an am, mar sin níl cuimhne na hócáide an-soiléir ina haigne.
Níl sa dán seo ach cuimhne beag amháin a d’fhan in aigne an file ó bhí sí an-óg.
Níl sí lánchinnte gur tharla an eachtra seo fiú, an bhrionglóid a bhí ann?
Bhí an aimsir an fuar ag an am, tugann sé seo le fios dúinn gur an geimhreadh an bhí ann.
Bhí a hathair ag imeacht – cá raibh sé ag dul?
D’fhéach sí siar agus bhí sé imithe.
Ní raibh sí ach dhá nó trí bhliain d’aois nuair a thréig sé í.
Ní cuimhin léi mórán sonraí ach go bhfaca sí a hathair ag fágáil an bhaile an mhaidin chinniúnach sin.
Téama an dáin
Is é cuimhní óige téama an dáin seo.
Mothúcháin an dáin/ Conas ar bhraith tú….
Éadóchas
Brón
Uaigneas
Íomhánna an dáin
Athair an fhile ag seasamh ag an ngeata le hata mór dubh ar a cheann – “a chonac ann é ina sheasamh leis an ngeata is hata mór dubh ar a cheann”.
Droch aimsir an gheimhridh – “aimsir an dúluachair ag teacht nó ag imeacht uainn”.
Laethanta ghearradh an gheimhreadh – “bhí scáillí fada dorcha is grian mhí-lítheach bhán”
Athair an fhile ag fágaint an baile – “ach gur cuimhin liom m’athair ag fágaint baile maidin i mí Feabhra”.
An file ag féachaint siar ag iarraidh cuimhneamh ar an lá a d’fhág a hathair an tigh.
Teicnící Fileata
An tsaorvéarsaíocht
is é atá i gceist leis an tsaorvéarsaíocht ná dán nach leanann aon meadaracht, rithim nó pátrún.
Leanann sé patrún agus rithim nádúrtha labhartha de ghnáth.
Níl aon poncaíocht le feiscint ann.
