Arresten Flashcards
EHRM Cengiz a.o./Turkije
Rechtsvraag
Is het blokkeren van YouTube een schending van mensenrechten?
Hof: ja → het is een schending van art. 10 EVRM (vrijheid van meningsuiting).
Ontvankelijkheid
Zijn de tweede bij het EHRM klagende professoren slachtoffer?
Turkije: nee
Professoren: ja
Hof: ja. De professoren zijn actieve gebruikers van YouTube die video’s bekijken voor hun werk en ook zelf academisch werk uploaden. Dat kon niet meer door het verbod. Volgens het EHRM zijn er geen alternatieven voor het populaire YouTube om op eenzelfde manier politieke informatie te delen (die door mainstream media wordt genegeerd).
Schending vrijheid van meningsuiting
Hof:
→ Blokkeren YouTube is niet direct gericht op de professoren, maar raakt hen wel.
→ Dus: beperking vrijheid van meningsuiting (want YouTube geeft toegang tot muziek, cultuur en politiek en er is geen alternatief voor)
→ Niet toegestaan (want niet bij de wet voorzien), want de wet waarop de YouTube-blokkade was gebaseerd, stond alleen het blokkeren van specifieke publicaties toe (en dus niet een hele site)
Rb. Noord-Holland LinkedIn uitspraak
Vordering van politicus (Van Haga) om zijn profiel terug te plaatsen op social media platform toegewezen. Verwijderde berichten hoeven niet te worden teruggeplaatst. Zijn terecht als misinformatie aangemerkt, maar verwijdering van het profielwas onvoldoende zorgvuldig tot stand gekomen, omdat de beleidsrichtlijnen onvoldoende duidelijk waren over wat als misinformatie over Covid-19 kon worden aangemerkt (terwijl dat wel moest op grond van art. 12 DSA (= Digital Services Act)).
Rb. Amsterdam Café Weltschmerz
YouTube hoeft de door haar verwijderde video’s met interviews (over Hydroxychloroquine als ‘geneesmiddel’ voor corona) niet terug te plaatsen op het YouTube kanaal van Café Weltschmerz. Strikte toepassing door YouTube van haar beleid om uitsluitend content die in lijn is met de WHO en het RIVM toe te laten wordt te beperkt geacht, maar het gaat erom hoe YouTube haar beleid inzet. De interviews, waarin wordt gesteld dat het middel hydroxychloroquine werkt tegen Covid-19, worden als desinformatie aangemerkt en mochten door YouTube verwijderd worden.
In tegenstelling tot LinkedIn, heeft YouTube de voorwaarden geconcretiseerd met voorbeelden over wat niet acceptabel is.
HvJ EU Aranyosi en Căldăraru
Slechte gevangenisomstandigheden in Hongarije. EAB is echter gebaseerd op wederzijdse erkenning.
Maar: weigeren mag wel bij een ernstige en voortdurende schending.
Dus:
1) Risico op schending art. 3 EVRM in het algemeen?
2) Individueel risico aanwezig?
3) → uitstellen tenuitvoerlegging
HvJ EU Gebreken in het gerechtelijk apparaat
In dit geval werd geklaagd over een reëel gevaar van flagrante rechtsweigering in Polen als het EAB werd uitgevoerd.
Hier: bedreiging art. 47 lid 2 Handvest
Rechterlijke onafhankelijkheid is dus een reden waarop het EAB mag worden geweigerd, mits de 2 stappen van het arrest hiervoor zijn doorlopen.
HvJ EU Puig Gordi
Er is verzocht om overlevering van de Catalaanse Minister voor Cultuur van België naar Spanje middels een EAB. België wilde dat niet.
Toch moest het in deze zaak van het HvJEU. Het belang van justitiële samenwerking prevaleerde boven het belang van art. 47 lid 2 Handvest (rechterlijke onafhankelijkheid).
De 2-stappentoets geldt dan ook nog steeds.
ABRvS Aerius II
Onderscheid tussen standaard- en maatwerk-invoergegevens
Maatwerk-invoergegevens: de individuele gegevens die de gebruiker zelf invoert (en dus afhangen van de belanghebbende), inclusief in elektronische vorm vastgelegde gegevens, met inbegrip van invoerdata, grafische weergaven en afbeeldingen.
Dit zijn op de zaak betrekking hebbende stukken (art. 8:42 Awb).
Deze moeten uit eigen beweging op papier of anderszins waarneembaar worden overlegd, maar:
Voldoende is dat in of met het besluit duidelijk is gemaakt welke keuzen bij de invoer zijn gemaakt ten aanzien van de maatwerk-invoergegevens.
Standaard-invoergegevens: hiervoor geldt geen verplichting tot openbaarmaking uit eigen beweging (zoals rekenmodellen, basiskaarten, etc.).
Deze zijn dus onafhankelijk van de belanghebbende.
Wel geldt ten aanzien van de niet verplicht openbaar te maken maatwerk-invoergegevens en standaard-invoergegevens dat deze op verzoek beschikbaar moeten worden gesteld/moeten zijn in te zien.
Er is dus een plicht om ze uit te leggen, maar niet om ze te overleggen (wegens auteursrechtelijk eigendom).
ABRvS 21 oktober 2020
Het gaat in deze zaak om een Wob-verzoek van Branchebelang Thuiszorg Nederland. De organisatie wilde documenten over acties die zijn verricht met betrekking tot een thuiszorgorganisatie die in financiële moeilijkheden verkeerde. In eerste instantie werd dit verzoek afgewezen, maar later werden toch een paar documenten deels gedeeld.
Whatsapp-berichten waren volgens de rechtbank ook ‘documenten’, waardoor ze onder de reikwijdte van de Wob vielen (mits het telefoonabonnement op naam staat van het bestuursorgaan, want anders ‘berusten’ ze niet onder de minister).
Maar: de ABRvS besliste dat óók berichten op privételefoons onder de reikwijdte van de Wob vallen.
Inmiddels zijn telefoons echter vervangen (en daarom grondig geschoond of gedemonteerd) en zijn de oude berichten dus niet langer opgeslagen. Dat is volgens de ABRvS niet verboden. De berichten vallen ook onder de Archiefwet, maar zijn geen archiefbescheid in de zin van die wet. Daarom moeten ze op de juiste manier worden vernietigd, maar mede vanwege de AVG kan dat prima vroeg moeten in plaats van dat bewaring noodzakelijk is wegens een eventueel Wob-verzoek.
Wel moeten de gegevens worden bewaard als eenmaal een Wob-verzoek is ingediend.
ABRvS 24 december 2019
DigiD alleen verstrekken aan Nederlanders of aan inNederland wonenden en niet aan anderen die daarom vragen, terwijl hun identiteit even goed kan worden gecontroleerd, is indirecte discriminatie.
EHRM Stichting Landgoed steenbergen e.a./Nederland
Louter elektronisch kennisgeven van (ontwerp)besluiten is niet in strijd met art. 6 EVRM.
Gelet op, onder meer, het hoge percentage internetgebruikers (= internet penetration rate) in Nederland en het feit dat de praktijk van het uitsluitend online kennisgeven en bekendmaken van (ontwerp)besluiten ten tijde van het bestreden besluit al enige tijd in werking was en deze praktijk bij de introductie ervan is bekendgemaakt in lokale kranten, oordeelt het Hof dat klagers geen argumenten naar voren hebben gebracht die het hof in staat stellen te concluderen dat de klagers geen duidelijke, praktische en effectieve gelegenheid hebben gehad om hun zienswijze naar voren te brengen en beroep tegen het besluit in te stellen.
ABRvS 19 oktober 2019
Hieruit volgt dat ondanks art. 26 Awir toch NIET het gehele bedrag aan toeslag bij de toeslagenaffaire hoefde te worden teruggevorderd. De ABRvS ging dan ook ‘om’.
En dus kreeg de Belastingdienst/Toeslagen discretionaire ruimte bij de terugvordering. Daarom kon art. 3:4 Awb worden toegepast en dus kan het terugvorderingsbesluit worden getoetst aan het evenredigheidsbeginsel.
ABRvS 1 maart 2023
Een ouder vroeg pas na 6 maanden een toeslag aan. En dus kreeg die het alleen maar over de laatste 3 maanden. De ouder deed een beroep op het evenredigheidsbeginsel.
ABRvS → jammer, maar helaas; de wet is hard en daar kunnen wij niks aan veranderen
(want geen discretionaire ruimte, dus art. 3:4 Awb lid 2 kan niet; toetsingsverbod art. 120 Gw, dus direct toetsen aan beginsel kan niet en HR Harmonisatiewetarrest gaat niet op, want er zijn geen bijzondere omstandigheden waarmee de wetgever geen rekening heeft kunnen houden bij het maken van de wet)
EHRM Magyar Helsinki Bizottság/Hongarije
Schending art. 10 EVRM wegens weigeren toegang NGO tot informatie over werk van pro deo advocaten. Er was namelijk geen proportionaliteit tussen de beperking van het recht op informatie aan de ene kant en de bescherming van de rechten van de betrokken advocaten anderzijds.
ABRvS 20 oktober 2021
De NOS en NTR hebben drie Wob-verzoeken ingediend voor een aflevering Nieuwsuur over Covid-19. De verzoeken hebben betrekking op zo’n 25.000 documenten. De minister zei dat hij vanwege het grote aantal aanvragen elke maand een hoop stukken zou vrijgeven, maar hier waren de NOS en NTR het niet mee eens: die wilden dat hun verzoek gewoon werd behandeld (binnen de termijnen).
De Afdeling snapte dat de minister wegens de omstandigheden meer tijd nodig had.
HvJEU Associação Sindical dos Juízes Portugueses
Portugal wilde bezuinigen op de rechters, maar zij wilden dat natuurlijk niet. Dus gingen ze naar het HvJEU.
Volgens art. 2 VEU moet er sprake zijn van een rechtsstaatbeginsel. Art. 19 VEU zegt dat hiervoor ook nationale rechters belangrijk zijn. Daarom moet ook diens onafhankelijkheid worden gewaarborgd. Maar die onafhankelijkheid verzet zich niet tegen algemene maatregelen van salarisverlaging om een begrotingstekort van een staat terug te dringen.
Dus Portugal mocht gewoon bezuinigen op de rechters.
