Angielska wojna domowa Flashcards
Sytuacja religijna w Anglii w XVII wieku
- dominujące wyznanie anglikanizm
- katolicy w szkocji, irlandii
- purytanie - radykalni kalwini - równość, wolność chłopów, surowe życie
Nowe grupy społeczne w Anglii w XVIIw.
- burżuazja - bogaci, ale nie szlachta, nie ma praw politycznych
- gentry - nowa szlachta, dorobili się majątku w wyniku przemian gospodarczych
- wolni chłopi
Sytuacja gospodarcza Anglii w XVII wieku
- manufaktury należące do burżuazji
- merkantylizm
- rozwój górnictwa, hutnictwa, sukiennictwa
- giełdy
- odejście od rolnictwa na rzecz hodowli owiec
- handel kolonialny
Rządy Stuartów
- Elżbieta I ostatnia z dynastii Tudorów bez męża
- synowie Marii Stuart
- I połowa: Jakub I i Karol I (dążenia absolutystyczne: cenzura, brutalna polityka wobec opozycji, konfiskaty majątków, nie zwoływanie parlamentów)
- Karol I 11 letnia tyrania bez parlamentów
- II połowa Karol II i Jakub II
- unia personalna Szkocja, Anglia, Walia, Irlandia
Wybuch wojny domowej w Anglii - przyczyny
- powstanie w szkocji przeciw Karolowi 1637r.
- 1640r. Karol zwołuje parlament po 11 latach (chce podnieść podatki i chce kasy na pomoc ze szkocją - PARLAMENT KRÓTKI rozpędza jak się nie zgadzają
- 1640r. PARLAMENT DŁUGI 13 lat - opozycja wobec króla Olivier Cromwell, król nie ma prawa rozwiązać go bez zgody parlamentarzystów
Strony konfliktu w Anglii
- parlament (Cromwell), burżuazja, gentry, purytanie, mieszczanie
- po stronie króla: stara szlachta, duchowni anglikańscy
Armia Nowego Wzoru
- stanowili wolni chłopi, rzemieślnicy, drobni właściciele ziemscy
- dyscyplina
- awans za zasługi jako motywacja do walki
- twórcą Cromwell
Karol ucieka do Szkocji
- aresztują go i przekazują parlamentowi
- 1645r. bitwa pod Naseby armia króla z parlamentarzystami
- 1649r. Cromwell zostawia w parlamencie długim tylko swoich wyznawców,m resztę przegania
- parlament kadłubowy - zniesienie monarchii, za zdradę narodu Karol I ścięty
Dyktatura Cromwella
1649-1660
- dyktatura wojskowa (Armia Nowego Wzoru)
- pacyfikacja wszystkich powstań, buntów i przeciwników politycznych
- Akty Nawigacyjne (towary sprowadzane tylko na statkach angielskich/kompanii angielskiej)
- 1653r. Lord Protector (dyktatura formalnie)
- 1658r. Cromwellumiera, zastępuje go syn Ryszard
- 1660 parlament bierze sprawy w swoje ręce
Restauracja monarchii Angielskiej
1660 parlament likwiduje republikę
- Karol II Stuart (współpraca z parlamentem, tolerancja, nie ma dążeń absolutystycznych)
- 1685r. Jakub II Stuart (nie wdzięczny parlamentowi, dążenia absolutystyczne)
Habeus Corpus Act
1679r. dokument uchwalony przez parlament i króla gwarantujący nietykalność osobistą - nikt nie może zostać aresztowany bez wyroku sądu
Chwalebna Rewolucja
1688r. bzkrawawa zmiana władzy, królem WIlhelm Orański, którego władza wynika z woli parlamentu
Akty prawne
- Bill of rights 1689r. (parlament musi wyrazić zgodę, swoboda działalnośći parlamentu, wważniejszy niż król)
- Akt tolerancyjny (gwarantuje tolerancje, równouprawnienie, omija katolików)
- Ustawa o następstwie tronu (odsunięto od dziedziczenia katolików, kontrasygnata, ministrowie odpowiedzialni przed parlamentem, król panuje nie rządzi)
Powstanie Wielkiej Brytanii
1707r.