Ang Saysay ng Kasaysayan at ang mga Historyador Flashcards
Chronological Record of Significant Events
Ang record ang dokumento ng nakaraan
History
Sino nagsulat ang kasaysayan?
Edukado
Ang _____ ay isang salaysay o kuwento
ang salitang-ugat nito kaya
binibigyan-diin ang elemento ng pagiging
makabuluhan at pagsasalaysay
Saysay
Ang _____ rin ay katuturan, kabulahan, kahalagahan.
Saysay
- saysay/salaysaya
- saysay
- may saysay para kanino?
- Zeus Salazar: salaysay na may saysay para sa sinasalaysayang grupo ng tao.
Kasaysayan
ukol sa nakalipas na
pangyayaring may saysay para sa sariling
grupo na iniuulat sa pamamagitan ng
sariling wika at kalinangan
Salaysay
Kanino makabuluhan ang
pangyayari/kaganapan?
Para sa isang tiyak na grupo (hal: sangkaPilipinuhan, sariling barangay, lalawigan o bansa, pagiging Austronesyano o Asyano, ugnayan natin sa ibang bansa, atb.)
(unlapi – may
ugnayan, koneksyon
Ka (sa kasaysayan)
hulapi –
maramihan, kolektibo
An (sa kasaysayan)
Kuwento, naratibo
salaysay
pagsisisyasat, impormasyon mula sa pananaliksik, at may dokumentong nakasulat
History
History sa Latin
Historia
“ἱστορία
Griyego
nakabatay sa
mga dokumentong nakasulat. “Kung
walang dokumento (sanggunian, batis o
source), walang history!”
History (tradisyunal)
Ngunit sa “Kasaysayan” tinatawag ding
_______ (Kasaysayan ng
Pilipinas)
Bagong Kasaysayan
nakabatay ito sa mga ss: alamat, epiko o guman (pasalita), tarsila \+ historia (kronika) na dala ng mga Espanyol + history na dala ng mga Amerikano
Bagong Kasaysayan
gamit ang “______” na
ang buod ay ang siyentipikong
metodolohiya sa pananaliksik/pag-aaral
sa nakaraan batay sa mga dokumento
Ito ang pinagbatayan na dala ng Amerikano sa Pilipinas.
positibismo
Hinahati ang mga batis sa dalawang kategorya:
Primarya, sekondarya
Maaaring ituring na
_____ ang mga sanggunian na nagbibigay ng direktang ebidensya tungkol sa isang kaganapan, lugar,
tao, o bagay. Napakahalagang katangian ang pagiging saksi ng may-akda o ang pagiging kapanahon ng
akda sa paksang inaaral. Ilang halimbawa ng primaryang sanggunian ang mga sulat, talambuhay, ulat, at
panayam.
primarya
sanggunian naman ang tawag sa mga ebidensyang walang direktang ugnayan
sa kaganapan, lugar, tao, o bagay na inaaral. Maaaring paglalarawan, pagsusuri, o pagbubuod na lamang
ito ng mga primayang sanggunian.
Sekondaryo
Isang likas na proseso sa buhay ng tao ang pagbabago, ngunit ang
binibigyan-pansin ng mga historyador ay ang mga kaganapang nagdulot ng
malaki o malawak na pagbabago sa buhay ng tao o sa mas malawak na
lipunan.
Pagbabago at Pagpapatuloy
Sa pisikal na espasyo, nakita ang paglipat sa mga tao mula sa mga
sinaunang pamayanan patungo sa isang pueblo sa prosesong tinatawag na
“_______.”
reduccion
T or F: Dahil nabago ng mga dayuhang mananakop ang sistema ng ating relihiyon, walang naiwanb katubong kultura sa mgapaniniwala.
False
T or F: Ang history ay nakabatay sa mga dokumentong nakasulat. Kung walang mga dokumentom walang history.
True
T or F: Yamang nakatuon sa mga nakalipas na pangyayari, ang kasaysayan at history ay walang pinagkaiba.
False
T or F: Hindi ibinibilang ang alamar ar taraila ng kasaysayan o bagong kasaysayan.
False
T or F: Dahil agham, ang kasaysayan ay maihanay rin na isang perpektong disiplina.
False
Ang history ay naggalumg sa mga Griyego at dinala sa Pilipinas noong dantaon ng mga _____
Espanyol
T or F: Ang mga pasalitang tradisyon tulad ng mga epiko, alamat, mito, at kwenting bayan, bagama’t kathang isip ay maaaring maging batis ng kaisipan at mga tao na hindi nagsisulat ng mga dokumento.
True
Siya ang Ama ng Pantayong Pananaw na naniniwalang mahalaga ang katutubong wika upang lubos na maunawaan ang sariling kasaysayan at kultura.
Zeus Salazar
Ito ang mga akronim na ibinahagi ni Dad(I) sa unang araw ng klase.
Titik a at b
Nagmula sa salitang Griyego at Latin ang history (istoria/historia) na ang ibig sabihin ay
Pagsisiyasat
Kung tatanungin natin kung kanino dapat makabuluhan ang kasaysayan, kinakailangan nating tandaan na ang pagsasalaysay ay laging para sa isang tiyak na grupo. Sa kotekstong Pilipino, ang grupong ito ay ang _____.
sangkaPilipinuhan
T or F: Sa Bagong Kasaysayan, ang pinahahalagahan lamang ay mga dokumento.
False
T or F: Natangi ang kasaysayan mula sa iba pang disiplina dahil nakatuon ito sa pag-aaral ng nakaraan.
True
T or F: Bilang isang agham panlipunan, ang kasaysayan ay isang sistematikong pag-aaral ng nakaraan na gumagamit ng siyentipiking metodolohiya sa pananaliksik.
True
T or F: Ang hulapi na “an” sa Kasaysay-an ay nagangahulagang may ugnayan.
False
Isinasaad sa mito ng mga sinaunag Pilipino na “Si Malakas at Maganda” ay sabay na lumabas sa kawayan. Ito ay nagpapakita na…
B. Pantay ang pagtingin sa kasarian ng ating mga ninuno noon at itinuturing nila ang kalikasan bilang kanilang pinagmulan at kasamang may buhay.
Sa historyador na ito, kumplikado ang kasaysayan ng Pilipinas kubg gagamiting ang mga mapa nito bilang batayan ng impormasyon.
Ambeth Ocampo
T or F: Lahat ng primaryang batis ay dapat nating paniwalaan
False
- Senior author
- Ang ama ng makaPilipinong pananaw saka(?) saysayan sa Pilipinos.
Teodoro Andal Agoncillo
Ang isang primaryang batis ay maaaring pineke o binago. Upang maiwasan ang paggamit ng
mga peke o mga pinakialamang batis, sinusuri ang mga ito ng historyador gamit ang dalawang proseso:
(a)
kritikang panlabas, at (b) kritikang panloob
