anatomie en fysiologie Flashcards
uit welke segmenten bestaan het ruggenmerg
Cervicale zenuwen C1 tm C8
Thoracale zenuwen T1 t/m T12
Lumbale zenuwen L1 t/m L5
Sacrale zenuwen S1 t/m S5
Wat voor soort zenuwen bevinden zich in de voorkant van het ruggenmerg
Motorische zenuwcellen
Wat voor soort zenuwen bevinden zich an de achterkant van het ruggenmerg
Sensibele zenuwen
Wat is een dermatoom
Een deel van de huid die word geascoieerd met een een zenuw uit de wervelkolom
Waaruit zijn neuronen opgebouwt
Dendrieten, axonenen, celllichaam en uitloper
Wat doen dendrieten
Vangen prikkels op
Wat doen axonen
Geven prikkels door
Wat zit aan het einde van de axon
een synaps
Wat doe synapsen
Dragen neurotransmitters over tussen zenuwcellen
Waar bestaat witten stof uit
De uitlopers (axonen) van zenuwcellen
waar vestaat grijze stof uit
Cellichamen van zenuwcellen
Efferente banen -
Dalen
Afferente banen
stijgen
Hoeveel Hersenkwabben hebben de grote hersenen
4: Frontaal, partieel, occipitaal, temporaal
Waar is de frontale kwab verantwoordelijk voor
Motorisch en gedrag
Waar is de partiele kwab verantwoordelijk voor
Sensorisch en taal
aar is de occipitale kwab verantwoordelijk voor
zien
Waar is de temporale kwab verantwoordelijk voor
Geheugen, taal en gehoor
Waar is de hypothalamus verantwoordelijk voor
hormonale functies
Waar is het cerebellum verantwoordelijk voor
Gecoordineerde motoriek
Hoeveel hersenzenuwen zijn er
12
hoeveel mensen per jaar krijgen een complete dwarsleasie
150
paralyse =
volledige verlamming
parese =
Gedeeltelijk verlies van kracht
spinale shock =
het eerste stadium van een acuut optredende dwarsleasie. Dit wordt gekenmerkt door slappe verlamming en afwezigheid van reflexen onder het aangedaane deel
Neurogene shock
Cordiovasculaire stoornis van spinale shock met hypotensie, bradycardie en hypothermie
Hoeveel weken duurt de acute fase van een dwarsleasie
4 a 6 weken
Wanneer krijg je respiratoir arrest
vanaf C3 of hoger
Wanneer moet je aan de beademing met een dwarsleasie
Vanaf C4 of hoger
Vanaf welk niveau blijft buikademhaling mogelijk
c5-c6
Hoe wordt een dwarsleasie gediagnosticeerd
Met een CT-scan, MRI-scan en neurologisch lichamelijk onderzoek.
Wat is de ASIA imparment scale
American Spinal Injury Association
Waneer krijg je een ASIA score A
Bij een complete dwarseleasie
Wanneer krijg je een ASIA score B
Bij een incompleet dwarsleasie met afwezzige motoriek maar met aanwezige snensibiliteit onder het leasieniveau
Wanneer krijg je een ASIA score C
Bij een incomplete dwarsleasie met motische activiteit onder het leasieniveau ( minstens 50% heeft een MRC van minder dan 3)
Wanneer krijg je een ASIA score D
Bij een incomplete dwarsleasie met motorische activiteit onder het leasieniveau ( minstens 50% heeft een MRC van 3 of meer
Waarmee kan je een dwarsleasie behandelen
Corticosterioden Dut remt zwelling wat schade kan beperken
Waardoor wordt plotselinge stijging van de RR bij dwarsleasie patienten veroorzaakt
overstimmulatie van het verlamde deel
wat is MS
Multiple Sclerose
Waar worden de symptomen van ms door veroorzaakt
Demyelinistie
Ronde welke leeftijd treed ms meestal op
Tussen de 15 en 50
Komt MS bij mannen of vrouwen vaker voor
Bij vrouwen komt dit 2x zo vaak voor
Hoeveel op de 1000 mensen heeft MS
1
Hoevaak begint ms met acute blindheid aan 1 oog
30% van de gevallen
wat is urge incontinentie
Wanneer de blaasspier al samenknijpt terwijl de balss niet vol is
Wat is RRMS
Relapsing Remitting MS: Exarcebaties met periodes van herstel
Wat is SPMS
Secundair-progressieve MS: exarcebaties met progresieve verslechtering
Wat is PPMS
Primair progresieve MS: Geen exarcebatie en geleidelijk verslechtering
Na hoveel jaar beland je in de chronische fase van MS
10 jaar
Wat is de oorzaak van MS
Auto-immun factoren
Is MS erfelijk?
Nee maar kan wel vaker in bepaalde families voorkomen
Hoe kan je MS diagnosticeren
-Kijken naar de combinatie van symptomen
-Onderzoek liquor
-MRI
Wat is EDSS
Expanded Disability Status Scale
Hiermee kan je van een schaal 1 tot 10 aangeven hoe neurologisch beperkt iemand is.
Wat is ataxie
Ongecoordineerde bewegingen
Wat is neuritis optica
ontsteking van de oogzenuw
Wat zijn de McDonald criteria
Criteria om de diagnose MS te stellen
Wat is de functie van de N. phrenicus
Aansturing van het diafragma
Is MS een dodelijke ziekte
Nee
Complicaties MS
Longontseking en urineweg infectie
Welke stoffen slaan de botten op
Calcium en fosfaat
wat is hematopoese
De aanmaak van rode bloedcellen
Wat zijn sesambeentjes
Botten die niet vastzitten aan andere botten zoals de knieschijf
Wat is de Diafyse
Het deel van het met daarin beenmerg
Wat is de epyfise
De uiteinde van het bot met spongieus bot en groeischijven
Wat doen osteoblasten/clasten
Blasten = bot aanmaak
Clasten = bot afbraak
Hebben botten pijnreceptoren
Nee maar het periost wel
Wat doen osteocyten
Botweefsel ondehouden
Welke soorten spierweefsel hebben we
-Dwarsgestreept: voor spieren die we met wil kunnen beinvloeden
-Glad gestreept:voor spieren die we niet met ons wil kunnen besturen
-hart
Wat doet actine en myosine
Dit zijn 2 eiwitten in spiercellen die beweging mogelijk maken
wat zijn de insoeringen van Ranvier
De onderbrekingen van de myelineschede
Wat is het epineurium
buitenste zenuwvlies
Wat is het perineurium
Binnenste zenuwvlies
Wat zijn de cummissuren
structuren die de 2 hersenhelfden met elkaar verbinden
Hoe heet de laag om de spiervezel heen
Het endomysium
Hoe geet de laag om de spierbundel heen
Perimysium
Hoe heet de laag om de spier heen
Epimysium
wat zijn de dikke en wat zijn de dunne elementen van spierweefsel
Dik: Myosine
Dun: Actine
ATP zorgt ervoor dat-
Myosine aan actine wilt koppelen
Calcium zorgt ervoor dat-
Actine aan Myosine wilt koppelen
Wat is spiertonus
Natuurlijke spierspanning
Wat is spieratrofie
Volumeverlies van spieren
Wat is spierhypertrofie
Toenemende massa/grootte van een spier
Wat is isotonische contractie
Waarbij er beweging ontstaat
Wat is isometrische contractie
Waarbij kracht wordt geleverd maar spierlengte gelijk blijft
Wat is osteoperose
Botontkalking
Tot welke leeftijd wordt er meer bot aangemaakt dan afgebroken
30 jaar
Waarom komt osteoperose vaker bij vrouwen voor
Omdat na de menopouze oestrogeen afneemt wat botontkalking tegenhoud
Wat is de geadviseerde consumptie van calcium
1000 tot 1200 Mg per dag
Welke soorten geneesmiddelen kunnen osteoperose behandelen
-Botafbraak remende
-Anabole middelen
-Middelen met een gemengd effect
Is oestroegen effectie voor het behandelen van osteoperose
Nee oestrogeen geeft een verhoogde kans op kanker
Wat is artrose
Schade en verlies van gewrichtskraakbeen
Wat zijn osteofyten
Botvormingen waar eerst kraakbeen zat
Wat is synoviaal weefsel
Een dun laagje slijmvlies wat gewrichtssmeer aanmaakt
Waar komt artrose het vaakst voor
In de knie, heup en handgewrichten
wat is jicht
ontsteking van een gewricht
Waarvoor wordende ACR criteria gebruikt
Voor classificatie van heup en knie artrose
Sarcopenie is
Snellere afbraak dan aanmaak van spieren door ouderworden
Gevolgen van Sarcopenie
Mobiliteits beperking en diabetes door verminderde glucose hemostase
Hoeveel spiermassa verliest iemand na een week bedrust
1,5 kilo
Waneer begint de ouderdomsfase volgens Erikson
rondom de 70 jaar
Vanaf welke leeftijd nemen hersencellen af
50 jaar
Hoeveel ouderen zijn wel is eenzaam
1 op de 3
Hoeveel van de ouderen boven de 85 zijn wel is eenzaam
1 op de 2
Wat zijn de 6 geriatrische reuzen
-Vallen
-Duiziligheid
-Cognitieve stoornissen
-Delier
-Ondervoeding
-Incontinentie
Wat is een Cascade breakdown
Een situatie waarin de ene aandoening leidt tot een andere (grotere)
Wat is geriatrie
Ziekteleer van ouderen
Wat is Gerontologie
De leer van het verouderen
Wat zijn de vier I’s van de geriatrische reuzen
-Immobiliteit
-Instabiliteit
-Incontinentie
-Intelectuelle stoornissen
Wat is de windketelfunctie
Het zorgen voor een continue bloedstroom met behulp van elastische vaten
De resorptie van geneesmiddelenis op hoge leeftijd verminderd
niet waar
Parkinson komt voor 80% voor bij-
65+
Door welke klachten wordt de ziekte van parkinson gekenmerkt
-Stijfheid
-bewegingsarmoede
-Trillen
Welk geslacht krijgt vaker parkinsonisme
geen van beide
Wanneer is iets een atypische parkinsonisme
Wanneer de ziekte niet famillair of idiopathisch is
Benoem de 6 vormen van atypisch parkinsonisme
1 Medicamenteus parkinsonisme
2 Vasculair parkinsonisme
3 Multipele systeematrofie (MSA)
4 Progressieve supranucleare paralyse (PSP)
5 Corticobasale degeneratie (CBD)
6 Dementie met lewylichaampjes
Wat doet het piramidale systeem
Aansturen van bewegingen (nauwkeurig)
Wat doet het extrapiramidale systeem
Automatische bewegingen zoals houding en ondersteunen fijne motoriek
Welk systeem wordt bij parkinson aangedaan
Het extrapiramidale systeem
War veroorzaakt parkinson
- Te weinig dopamine
- Eiwitstapeling
- Disbalans acetylcholine en serotonine
Waar wordt dopamine aangemaakt
Door de substantia nigra een hersengebied in de middenhersenen
Wat zijn de 6 motorische symptomen van dementie
1 Bradykinese
2 Rigiditeit
3 rusttremor
4 gestoorde houding/reflexen
5 Moeite met evenwicht
6 Maskergelaat
Wat zijn 4 niet motorische symptomen van parkinson
1 Vegetatieve of autonome verschijnselen (zoals hoge bloeddruk, plasproblemen, vette huid)
2 Neuro psychiatrische problemen
3 Cognitive symptomen
4 Pijn, tintelingen
Wat zijn prodromale verschijnselen
Voortekens van een ziekte
Waarmee kan je dopamine activiteit meten
SPECT/PET
Minstens 2 van de volgende symptomen moeten aanwezig zijn om van parkinson te spreken welke zijn dat?
-Bewegingsarmoede en traagheid
- Rigiditeit
- tremor
- Stoornis in de houding
Wat is Dyskinese
Onbedoelde overmatige beweging
Hoe kunnen off periodes behandeld worden
Met apomorfine subcutaan
Hoe kan Parkinson behandeld worden
- Met medicatie wat dopaminde aanvult zoals levodopa, carboxylaseremmer.
- Elektrische stimulatie
- Anticholinergica
Complicaties van parkinson
- Depressie
- Slaappoblemen
- Problemen met kauwen slikken
- plasproblemen
Wat is de EMV score bij een normale patient
4-6-5
Wat is alexie
Stoornis met lezen
Wat is agrafie
Stoornis met schrijven
Wat is apraxie
Problemen met handelen of gebaren
Wat is agnosie
Het niet kunnen herkennen van zintuigelijke waarnemingen
Welke 3 hoofdcatagorien voor neurocognitieve stoornissen staan in de DSMV
1 Delier
2 Uitgebreide neurocognitieve stoornissen (dementie)
3 Beperkte neurocognitieve stoornissen (alzheimer
Wat is affectlabiliteit
Sterke schommeling in het uiten van gevoelens
Wat is de DOSS
Delerium observation scale een score hoger dan 3 geeft een waarschijnlijk delier aan
Hoeveel mensen hebben dementie
270.000
Hoeveel procent van de mantelzorgers betrokken bij dementie is overbelast
50%
wat is MOCA
Screening met behulp van korst vragen over verschillende cognitieve domeinen
Wat is MMSE
Hierbij wordt iemands taalvermogen en concentratie duidelijk. Dit kan geen onderscheid maken tussen dementi en veroudering
Wat is een NPO
Neuropsychologisch onderzoek
Bij wie komt Fronto-temporale dementie vaker voor
Jongeren
Wat is inprenting
Korte termijn geheugen van 1min
Hoelang is het kortetermijngeheugen
24 uur
Wat is decorumverlies
Het verlies van het gevoel voor gepast gedrag
Wat is kenmerkend aan vasculaire dementie
- Ontstaat binnen 3 maanden na CVA of opeens
- Stapsgewijs of snelle progressie
Wat is kenmerkend aan lewy body dementie
- Snelle achteruitgang
- Visuele illusies en hallucinaties
- Toestand kan wisselend zijn per dag
Wat is kenmerkend aan fronto temporale dementie
- Ontremt gedrag
- Slikproblemen
- Taal problemen
Wat is het axiaal skelet
Skelet zonder ledematen
Wat is het apendiculair skelet
Skelet zonder romp en hoofd
Wat is lordose
Holle rug
Wat is kyfose
Kromme rug
Wat doet de schaal van Hoehn en Yahr
De progressie van parknison bescrhijven
Wat is sopor
bewusteloosheid
Wat is ROT
Realiteitsorientatie Training voor mensen met dementie
Wat is een normale MMSE socre (dementie)
28 of hoger
Welke cellen hebben de kortste levensduur
Witte bloedcellen
Verschil tussen kanker en maligniteit
Kanker= verstoorde balans tussen celgroei en celdood
Maligniteit= Ongeremde celdeling waarbij cellen infiltreren en metastaseren
Wat zijn oncogenen
Genen die aanwezig zijn bij kankercellen. Oncogenen zorgen ervoor dat de cel sneller gaat delen.
Wat is een proto gen
een normaal gen
Wat is angiogenese
Wanneer een kankercel in staat is bloedvaten te vormen
verschil tussen infiltratie en metastasering
Infiltratie = in andere weefsels groeien
Metastatering = uizaaien via de lymfe of bloed
Welke 4 plekken zait kanker graag naartoe
-longen
-lever
-hersenen
-skelet
Welke tumor is pijnlijk benigne of maligne
benigne
Welke tumor is elastisch benigne of maligne
Benigne
Wat is histologisch onderzoek
onderzoek van de weefsels
Wat is sytologisch onderzoek
onderzoek van de cellen
Wat is een PET scan
Een scan die beeld vormt met behulp van radioactieve stof in de patient
Verschil tussen een MRI en CT scan
MRI gebruikt magnetische velden CT gebruikt Rontgen stralen.
Wat is de tnm classificatie
Clasifficatie voor tumoren
Tumor (1-4)
Nodus (0-3)
Metastase (0-1)
Welke long heeft 3 kwabben
de rechter
Normaal ademvolume
0,5 L
Normaal inspiritoir reservevolume bij m en v
3L bij man 2L bij vrouw
Normaal expiritoir reservevolume
1 liter
Normale vitale capaciteit bij m en v
Man 4,5L. Vrouw 3,5L
Normaal residu volume bij m en v
Man 1,5 liter, vrouw 1 liter
Normale totale longcapaciteit bij m en v
Man 6 liter vrouw 4,5 liter
Hoeveel lucht word in de ln de longen ververst na een normale ademhaling
10%, 0,35 liter
normal Afh
15 tot 30
Wat is de meest voorkomende vorm van kanker
longkanker
Wat is de grootste oorzaak van longkanker
roken 80%
Is een tumor in de luchtpijp longkanker
ja
hoeveel patiente per jaar krijgen longkanker
12.000
Wat is SCLC
Small cell Lung Carcinoma
Wat is NSCLSC
Non Small Cell Lung Carcinoma
Hoeveel % van longkanker is SCLC en NSCLC
SCLC = 20%
NSCLC = 80%
Wat is de hilus van de long
De plek waar longen verbonden zijn met het Mediastinum. Bevat de vaten en lymfe
Welke vorm van NSCLC komt het vaakst voor
Grootcellig ongedifferentieerd carcinoom 70%
Wat is het pancoast syndroom
Tumor weefsel in de thoraxpertuur wat doorgroeit naar de plexus brachialis
waardoor onstaat COPD
Bijna altijd door roken
Hoe noem je het fenomeen waarbij je geheugeverlies hebt na een ongeval
Posttraumatische amnesie
Wat is de Conchae
Neusschelp
Welke zit hoger pharynx of larynx
pharynx (mondholte)
Hoe noem je het binnenste longvlies
pleura visceralis
Hoe noem je de doorstroom van vloeistof
perfusie
wat is pulsus paradoxis
Bloeddrukverlaging van hoger dan 10mmhg tijdens inspiratie
waar worden trommelstokvingers door veroorzaakt
chronische ischemie
Wat is FEV 1
de hoeveelheid lucht die je in 1 seconde kan uitblazen
wat is pleura empyeem
Pus tussen de longvliezen
Wat doet B2 symphaticomimetica
Verwijden de luchtwegen
Wat is een paraneoplastisch syndroom
Wanneer de stoffen die tumorcellen afgscheiden organen beinvloeden.