Airway Flashcards
6 stappen klinisch redeneren voor casus
1: orientatie situatie > SBARR
2: Klinische probleemstelling > ABCDE > kernset
3: Aanvullend onderzoek > lich. oz, anamn, lab, bv, fysiologisch functie onderzoek
4: Klinische beleid
5: Uitvoering & verwachting > lang en korte termijn, verwacht en onderverwacht effect
6: Evaluatie handelen en denkproces
Airway > doel
Herken en behandel (potentieel) bedreigde luchtweg
Herken en behandel nekletsel
Airway > Beoordelen van
Beoordeel risico op nekletsel
Airway > Look
- Letsel of zwelling van gelaat
- Mondinspectie: braaksel, bloed, sputum, corpus alienum, losse gebitsdelen, zwelling tong of slijmvliezen, tongbeet
- Ademhalingsexcursies
Airway > Listen
- Ademhalingsgeluiden
- Stridor = gierende, piepenende ademhaling
- Snurken
- Gorgelen
- Heesheid
Airway > Feel
- Luchtstroom
- aanwijzingen voor fracturen van kaak
Airway > Handelen
- Immobiliseer nek bij risico nekletstel
- 10 sec afwezige ademhalings check
- Luchtwegvrijmaken (Cervivaal letsel aaleen jaw trust)
- Luchtweg vrijhouden: Mayotube/Guedel of nasopharyngeale tube
- Get Help > Anesthesioloog, intesivist, SEH-arts voor intubatie
- Dyspnoe met normale bewustzijn: handhaaf voorkeurspositie (zittend, voorovergebogen)
- Denk aan anafylaxie bij stridor en/of zwelling lippen/tong
Airway > Handelen
- Immobiliseer nek bij risico nekletsel
- 10 sec afwezige ademhalingscheck
- luchweg vrijmaken (Cervicaal letsel > alleen jaw trust)
- Luchtweg vrijhouden: Mayotube/Guedel of nasopharyngeale tube
- Get help > Anest, intens, SEH-arts voor intubatie
- Dyspnoe met normaal bewustzijn: verkeurspositie zittend/voorovergebogen
- Denk aan anafylaxie bij stridor en/of zwelling lippen/tong
Breathing > Doel
Herken en behandel respiratoire insufficiëntie: falende ventilatie en/of oxygenatie
Herken (apannings)pneumonthorax, bronchospasmen, longoedeem
Breathing > Look
- Letsel of zwelling hals en thorax
- Verhoogde CVD (centrale veneuze druk)
- Cyanose > blauwzucht
- Ademhalingsfrequentie
- Ademhalingsdiepte
- Symmetrie
- Gebruik hulpademhalingsspieren
Breathing > Feel
- Tracheadeviatie
- Subcutaan emfyseem/crepiteren
- Pijn/instabiliteit bij compressie van thorax
Breathing > Listen
- Ausculteer longen lateraal: ademhalingsgeluiden, links-rechts verschil, bijgeluiden, verhouding inspirium-experium
Breathing > Aanvullingen en monitoring
- Zuurstofsaturatie monitoren
- Overweeg arterieel bloedgas
- X-thorax
Breathing > Handel
- Geef O2 voor <94%, saturatie onbekend > 15 L/min met Non Rebreather Mask
- Spanningspneumonthorax > onmiddeling naaldthoracocentese met grootst mogelijke IV-naald met spuit, tweede intercostaalruimte midclaviculair opzoeken, aspirerend inbrengen over bovenzijde van rib, bij aanuigen van lucht spuit en naald verwijderen met achterlaten van canule
- Bronchospasme (piepen) > vernevelen
- Longoedeem (o.a. astma cardiale): non-invasieve beademing met drukmasker/CPAP
Ausculatie > Anatomie
Voor: 5e rib (1 rib onder tepel)
Achter: 10e rib (2 ribben onder scapula-punt)
Ausculatie > Vesiculair ademgeruis
Normaal/Zachte verspreiding door steeds kleinere luchtwegen
Ausculatie > Brinchiaal ademgeruis
Niet normaal/Harde luchtstroom via een buis
Bovenste en onderste luchtwegen
bovenste: neus, keel, strottenhoofd
onderste: luchtpijp, luchtpijptakken (bronchiën), longweefsel (longblaasjes)
Luchtwegweestand
hoeveelheid inspanning om in- of uitademing te maken
Ademprikkel
1: CO2 in bloed
2: pH in bloed
Compliantie
Meegaandheid van orgaan
Pleura Pariëtalis en Pleura Visceralis
PP = buitenste longvlies
PV = binnenste longvlies
Citroenzuurcyclus
Krebscyclus/Cyclus waardoor eiwitten, vetten en koolhydraten energie leveren
COPD Gold fases
1 licht
2 matig
3 ernstig
4 zeer ernstig
Longembolie
Bloedpropje in bloedvat van longen
Longoedeem
Vocht lekt uit bloedvaten in longweefsel
Atelectase
(Deel van) long krijgt geen lucht mee en daardoor samenvalt/Klaplong
Empyeem
Pus in ruimte tussen longvliezen
Bèta2-sympathicomimetica
Stimuleren sympatisch zenuwstelsel in luchtwegen, waardoor brinchiale gladde spierweefsel relaxeert
parasympathicolytica inhalatie
remmen werking van acetulcholine door competitieve blokkade van muscarinereceptoren > relaxatie gladde spieren in luchtwegen
combinatiepreparaten bij astma/COPD
- foster
- symbicort
- seretide
- flutiform
corticosteroïden
bijnierhormoon dat energie, mineralen en zouten vrij maken en op slaan. Remt ontstekingen en overgevoeligheidsreacties
mucolytica
stoffen die viscositeit van bronchiale slijm verminderen
D dimeer
(kans op) bloedstolsel/trombose
arteriële bloedgasanalyse
onderzoek naar:
o2 gehalte
koolzuur gehalte
zuurgraad
uit bloed voor longfunctie controle
