ABCDE Flashcards
Beoordeling airway
- verdenking CWK letsel
- slachtoffer helder en georienteerd?
- letsel, obstructie of zwelling aangezicht
- bijgeluiden
- voelen naar uitgeademde lucht als slachtoffer niet praat
Wanneer verdenking CWK letsel
- val van > 1 m of > 5 traptreden
- axiaal trauma
- ongeval motorvoertuig met hoge snelheid
- uit voertuig geslingerd
- relevante aanrijding tweewielers
- direct na trauma bij nekpijn
- direct na ongeval gevoelsstoornissen, krachtverlies of tintelingen
- situational awareness
luchtweg vrijmaken bewusteloos slachtoffer
head tilt chin lift, jaw thrust, stabiele zijligging
beoordeling breathing
- kleur van de huid (cyanose)
- externe verwondingen thorax
- ademarbeid, is slachtoffer benauwd?
- ademhalingsfrequentie
- symmetrie thoraxexcursies
- diepte thoraxexcursies
- piepen bij ademhaling
Cyanose > gebruik hulpademhalingsspieren > thoraxverwondingen > diepte, frequentie en symmetrie van
de thoraxexcursies beoordelen middels kijken en voelen en tegelijk luisteren naar piepen.
als slachtoffer niet ademt
reanimeren en hulpdiensten inschakelen
circulation
herkennen van shock en stoppen ernstige bloedingen
beoordelen circulation
- grote externe wonden
- kleur huid: conform etniciteit, bleek, gemarmerd? Bij gekleurde huid kijken naar nagelbed, in alle gevallen bleek
- capillaire refill: op sternum drukken en loslaten (normaal binnen 2 seconden weer doorbloed)
- pols voelen (radialis of carotis): frequentie en regelmaat
- temperatuur meten
5 C’s circulation
catastrophic haemorrhage, cardiac rhythm, colour, celsius, capillary refill
shcok
toestand van hypoxie en hypoperfusie weefsels
hypovolemische shock
tekort circulerend bloedvolume door bijv bloedverlies of vocht/elektrolyten verlies
cardiogene shock
pompfalen hart
distributieve shock
dilatatie van vaten door verminderde vaattonus en verminderde vaatweerstand (anafylactische reactie, dwarslaesie, sepsis)
obstructieve shock
obstructie cardiovasculair systeem, bijv door spanningspneumothorax, harttamponade of longembolie
dissociatieve shock
perfusieprobleem (koolstofmonoxide vergifting, cyanide vergiftiging, diepe anemie)
symptomen shock
tachypneu, tachycardie, verlengde capillaire refill, bleek en klamme huid, lage BD/zwakke pols, verward, verstoord bewustzijn
SAFE
shout for help
approach with care
free from danger
evaluate
bloeding ABC
alarmeren, bloedingsplaats vinden, compressie
bloeding armen en benen
belangrijkste oorzaak van te voorkomen sterfte, stop bloeding door directe druk of tourniquet
bloeding overgangsgebieden naar romp
hals, schouder en lies hebben grote bloedvaten, stop bloeding met directe druk en stop de wond op
bloeding borstkas en buik
meestal inwendig bloedverlies, kan niet terplekke worden behandeld
Hoe geef je directe druk
handen of textiel, altijd blijven drukken en niet checken of het minder is geworden (onnodig bloedverlies)
tourniquet
5-8 cm boven bloeding, niet improviseren (kan schade opleveren), 2e tourniquet als bloeding niet stopt, kan 2 uur blijven zitten
Gebruik tourniquet
ledemaat erdoorheen halen > klitteband strak trekken > band om ledemaat trekken > spil 2/3 keer rondraaien, als dat niet werkt moet klitteband opnieuw > haak spil achter klip en druk de rest van klitteband aan > zeker spil en klitteband > noteer tijdstip van aanbrengen
opstoppen wond
open kleding en verwijder opgestopt bloed > zoek naar plek met meest actieve bloeding > stop wond op met gaas of textiel > blijf directe druk geven
disabilities beoordelen
AVPU, neurologische uitval en glucose
AVPU
Alert > reageert slachtoffer adequaat, mag licht verward zijn
Verbal > reageert alleen op aanspreken
Pain > reageert alleen op pijn
Unresponsive > reageert niet
pijnprikkel toedienen
op nagelbed drukken, met duim op oogkassen, wrijven op sternum met vuist, NIET BIJ CWK letsel
Denk aan een beroerte bij
- Acute hevige hoofdpijn
- Gevoelloosheid of zwakte van arm, been of gezicht
- Slecht zien, slecht lopen of stoornissen in het evenwicht
- Een afhangende mondhoek
- Verlamming van de armen of benen
- Moeite met spreken
- Verwardheid
FAST
Face: vraag om glimlachen
Arms: wegzakken arm + proneren hand
Speech: onduidelijk
Time: tijdstip van klachten noteren
Bel 112, controleer ABCDE, laat slachtoffer niet eten/drinken, probeer gegevens te achterhalen met AMPLE
hypoglycaemie
inname snelle koolhydraten, bij bewustzijnsverlies 112
hyperglycaemie
assisteer bij controleren bloedsuiker, bij bewustzijnsverlies 112, spuit nooit insuline in!
flauwte
- Vermoeidheid
- Weinig eten
- Ziekte
- Inspanning/opwinding
Benen omhoog, slachtoffer moet 10 min blijven liggen
Wat doe je bij epilepsie
112 bellen, situatie veilig maken, iets zachts onder hoofd leggen en incontinentie bedekken
Tijdens aanval: ABCDE, bij minder schokken op zij liggen
exposure beoordelen
top tot teen inspectie, bijv bloedende wonden, rare stand ledematen, temperatuur voelen
interventies environment
toedekken, vooral op vloer en hoofd!
triad of death
Als de lichaamstemperatuur afneemt tot < 34 ̊C, zullen er stollingsstoornissen optreden > geen stolsel > meer bloedverlies
- kan ook leiden tot stolsels in bloedvaten > anaeroob
- afname pompfunctie > meer afkoeling
AMPLE
na ABCDE
Allergie, Medicatie, Past (voorgeschiedenis/ziektes), Laatste maaltijd, Event (wat is er gebeurd)
SBAR
Situation: jezelf, locatie, patient, probleem
Background: relevante voorgeschiedenis en recente behandelingen, medicatiegebruik, andere info
Assessment: oordeel ABCDE
Recommendation: Welke behandelingen zijn gegeven en hoe heeft de patiënt hierop gereageerd? Geef aan welke acties je verwacht van degene aan wie je overdraagt.
