Aandoeningen van het bewegingsstelsel bij het volwassen paard Flashcards
Hoefabces
oorzaken
- Pododermatitis
- Trauma + secundaire infectie
Hoefabces
Ontstaat meestal thv witte lijn
- zoolabces
- wandabces -> fistel
Hoefabces
symptomen
- Kreupelheid, kan acuut ontstaat
- Visistatie hoeftang = pijnlijk
- Pulsatie
Evt - warme hoef
- oedeem
- lichte stijging LT
Als wandebaces - Drainage thv kroonrand
- Fistel
- Keratoma-achtig letsel door extra hoornvorming
- Horizontale onderbreking in de hoefwand
Hoefabces
behandeling zoolabces
- Open maken en draineren
- Afwijkend hoornweefsel wegnemen (stoppen als puntbloedingen)
Hoefabces
behandeling wandabces
- Open maken, draineren prox en dist, doorspoelen!
- Als blein spontaan uitgebroken: draineren en doorspoelen
- Excisie als chronische fistel (keratoma)
- Afwijkend hoornweefsel wegnemen
Hoefabces
nabehandeling
- Verband, voetgips
- Tetanusprofylaxie
- Beslag aanpassen
- NSAID (eenmalig IV)
- (AB)
Nageltred
- steekwonde thv zool of straal
- ernst vd verwonding is afh van
locatie steekwonde
richting steekkanaal
diepte steekkanaal
Nageltred
diagnose
- Urgentie!
- Graad v kreupelheid is niet gelijk aan ernst vh letsel (pas als opsluiting infectie zeer mank)
- Opp exploratie (regionale anesthesie)
- RX
verloop steekgang -> synoviocentesis
aspiratie synoviaalvocht (OZ op infectie)
injectie fys opl / contrastmiddel
visualisatie botletsels
Hoefbevangenheid
- Loslaten vd lamellen = symptoomloos
- Laminitis = pijn
Tractie op DB -> belasting -> collaps
- kanteling hoefbeen en/of sinking
- acuut founder = laminitis, pijn, kanteling, zakking
- chronic founder = gekantelde/verzakte hoef komt op die manier vast te zitten (pony’s)
Hoefbevangenheid
pathogenese
- Matrixmetalloproteïnasen: katalytische enzymen worden niet meer geïnhibeerd -> loslating
- Circulatiestoornissen
VC/VD?
V/A?
shunting/stase?
Hoefbevangenheid
etiologie
- Voeding: overmaat aan KHD (fructanen!)
afbraakproducten?
florawijziging? S. bovis exotoxine - Ziekte
enteritis, koliek -> endotoxines?
endometritis -> endotoxines? - Cortico’s: endogeen (Cushing) vs exogeen (iatrogeen)
vnl. dexamethasone en triamcinolone - Contralaterale hoefbevangenheid door overbelasting
vasocompressie + ischemie
Hoefbevangenheid
symptomen en letsels
- Pijn
- Pulsatie (~ laminitis)
- Depressie thv kroonrand + gebombeerde tot geperforeerde zool (founder) + dehiscentie thv kroonrand + verbrede witte lijn (chronisch)
- Secundaire infecties!
- Remodellering hoefbeen
Hoefbevangenheid
diagnose
- KOZ symptomen (pulsatie? pijn hoeftang? indeuking/dehiscentie thv kroonrand?) milde vormen: moeilijk - RX dikte hoefwand parallelliteit hoefwand - kroonrand
Hoefbevangenheid
behandeling: preventie
- Ret sec vermijden
- Cushing behandelen
- Cortico’s: beperken / D verlagen
- Efficiënte analgesie (voorkomt contralaterale hoefbevangenheid)
- Preventief hoeven koelen? douchen
- Rust
- Dikke bedding
- Straalsteun
Hoefbevangenheid
behandeling chronic founder
- Draineren
- Necrotisch weefsel wegnemen
- Wondbehandeling
Eens paard comfortabel -> phalangeal realignment
-> druk van hoef op zool wegnemen door distaal CL door te snijden, bij erge kanteling evt doorsnijden DB
Hoefbevangenheid
prognose
Afhankelijk van
- gewicht dier
- herstel vd dermo-epidermale verbinding
Podotrochleïtis
= ontsteking van de regio podotrochlearis
- Vaak voorkomend
- Warmbloeden
- 6-9j
- Vaak bilateraal, soms quadrupedaal
Podotrochleïtis
etiologie
- Herhaald microtrauma icm predisposities (genetisch en conformatie vd voeten)
- Acuut trauma (zelden)
Podotrochleïtis
symptomen
Pijn! - slecht presteren - ontlasting voet in rust - stram draven - kreupelheid e frigore vaak intermitterend verschillende gradaties progressief erger
Podotrochleïtis
letsels
- Straalbeenpathologie!
- cysteuze verwijding voedingskanalen
- sclerose spongiosa
- enthesiofytose
- subchondrale cyste
- flexor cortex erosie - Tendinitis/enthesiopathie DB
- Bursitis
- Desmitis/enthesiopathie
- ligamentum impar
- collateraalligamenten
- zoolband - Synovitis / artritis hoefgewricht
Podotrochleïtis
diagnose
- Anamnese
- Inspectie en palpatie
- distaal aspect kootholte -> DB
- vullingsgraad hoefgewricht
- pijnbeenarterie soms verzwaard - Bewegingsonderzoek
- volte! incl harde bodem
- diagnostische anesthesie ivm localisatie
lage anesthesie
anesthesie bursa podotrochlearis - RX (D55°/65°Pr Pl/PaDi)
- typische letsels
Podotrochleïtis
behandeling acuut stadium
- Ontstekingsremmers
- NSAID/cortico’s
- Phytotherapeutica? - Hoefbeslag aanpassen
- Spanning thv DB en straalbeelligamenten afnemen
tijdens rust / landen voet / overbreken voet
balkijzer + verhogen hiel - Revalidatie
- 4w stap
- 2w stap + draf
- 2w licht werk
- verdere arbeid: regelmatig
Podotrochleïtis
behandeling chronisch stadium
- Lokale injectie bursa/hoefgewricht
- Paard reformeren
- Neurectomie
onvolledig resultaat mogelijk (acc zenuwtakjes)
tijdelijk (reïnnervatie)
complicaties mogelijk (pijnlijk neuroma, ruptuur DB, fractuur sraalbeen, luxatie hoefgewricht)
Tendinitis/desmitis
- OB (VB)
- DB (VB)
- DCL (VB)
- MIM + schenkels (AB, thv insertie)
Tendinitis/desmitis
diagnose
Echografie!
- Exacte lokalisatie
- Ernst letsel
- Evaluatie heling
Tendinitis/desmitis
behandeling
- Rust!
- Anti-inflammatoir
- Regenerative medicine
van rust naar opdrijving in +/- 6m tijd - Fysiotherapie
Tenosynovitis sesamschede
- Ontsteking vd peesschede
- Hydrops (vochtophoping)
- 3 “soorten”
1. Pure synovitis (ontsteking zonder letsel)
2. Synovitis geassocieerd met peesletsel - longitudinale scheur DB (meestal VB)
- manica flexoria scheur (meestal AB)
3. Constrictie lig anulare
Tenosynovitis sesamschede
diagnose
- Inspectie en palpatie
- Beweginsonderzoek + flexieproef
- Intrasynoviale anesthesie
- Echo
- RX (contrastradiografie)
- Tenoscopie
Tenosynovitis sesamschede
behandeling
- Conservatief
- rust
- lokale injectie met cortico’s of hyaluron - Chirurgisch
- tenoscopische debridement
Proximale insertiedesmopathie van de MIM
- Vnl achterbeen
- Enthesiopathie
- 2 vormen
enthesiopathie
enthesiopathie + aantasting prox deel MIM - Evt + desmitis + neuropathie
Proximale insertiedesmopathie van de MIM
diagnose
- Onderzoek in stand
- steile sprong en hyperextensie kogel!
- pijnlijke palpatie, lokale zwelling, warmte - Onderzoek in beweging
- kreupelheid in draf: rechte lijn, zachte bodem buitenbeen, harde bodem binnenbeen
- verkorte anterieure fase
- voet minder hoog opgeheven
- flexieproeven positief
- lokale anesthesie - Echografie
- moeilijk -> bilateraal - RX
- PlD -> bilateraal / evt LM
- beoordeling lateraal aspect
Proximale insertiedesmopathie van de MIM
behandeling acute stadium
- Rust (90% succes VB, slechts 15% AB)
- Lokale injectie cortico
- Aanpassen beslag
Proximale insertiedesmopathie van de MIM
behandeling chronisch stadium
- Neurectomie + fasciotomie
Spat
= niet infectieuze osteoartritis vd kleine tarsaalgewrichten
- distaal intertarsaalgewricht
- tarsometatarsaal gewricht
Spat
letsels
Agressieve (lytisch -> geen ankylose) vs rustige spat (graduele verdwijning KB -> ankylose)
- Vernauwing gewrichtsinterlinie
- Subchondrale lyse / sclerose
- Peri-articulaire nieuwbeenvorming (dorsomediaal)
- Ankylose (-> stop mankheid)
Spat
symptomen
- Kreupelheid
- Positieve flexie
- Spatknobbel (dorsomediale nieuwbeenvorming)
Spat
diagnose
- Inspectie en palpatie
- Bewegingsonderzoek
+ flexie + anesthesie - RX (typische letsels)
Spat
behandeling
- Medicamenteus
- lokale injectie cortico’s - Artrodese
- chemisch
- chirurgisch
Fracturen
Kootbeen!
- vaak onvolledig (barst)
- door acute overbelasting
- evt pathologische fractuur
Fracturen
aandachtspunten
- Diagnose
- Correct advies geven aan eigenaar
- Degelijke eerste hulp
Proximale patellafixatie
= de patella zit vast boven de mediale trochleakam (= normaal in rust via het spanzaagmechanisme, uithalen dmv contractie quadriceps) en geraakt er niet meer uit
- Permanent vs intermitterend
- Totaal vs partieel
- Uni- of bilateraal
Proximale patellafixatie
etiologie
- Onvoldoende spiermassa / atrofie quadriceps
- slechte alg conditie
- jonge paarden
- lange stalstand - Hoefconformatie / stand
- lange teen
- lage buitenkant (bodemnauwe stand) - Hormonaal? Genetisch?
Proximale patellafixatie
symptomen
Met één been gestrekt naar achteren
staan met een gebogen kogelgewricht als vast bij losschieten: eerste stap hanentred (hyperflexie knie)
- vooral a frigore
- secundair aan Wobbler? -> neurologisch OZ
Proximale patellafixatie
behandeling
CONSERVATIEF
- Patella losmaken bij permanente fixatie: manuele reductie, laten achteruitstappen,…
- Quadriceps aansterken
- voeding
- training
- vit E - Hoefconformatie / stand aanpassen
- teen inkorten
- binnenkant hoef inkorten - Lokale injectie joodpreparaat?
CHIRUGISCH
- Desmotomie mediale patellaband
- Splitting mediale patellaband
Proximale patellafixatie
nabhenadeling
- Desmotomie: 3m boxrust
- Splitting: gecontroleerde beweging vroeg post-op
