Биология 5ай 2апта Flashcards

You may prefer our related Brainscape-certified flashcards:
1
Q

Лимфоидті ұлпаның плазма жасушалары синтездейтін қан плазмасының нәруыздары?

A

антидене

Антиденелер иммундық жауаптың маңызды компоненті болып табылады.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Антиденелерге тән қасиет көрсететін плазма нәруызының жиынтығы?

A

иммуноглобулиндер

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Қанда барлық антиденелердің 80% құрайтын иммуноглобулин?

A

Ig G

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Термотөзімді, фагоцитозды, лизисті бейтараптауды жеңілдететін иммуноглобулин?

A

Ig G

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Барлық антиденелердің 5 – 10% құрайтын иммуноглобулин?

A

Ig M

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Плазма мен секретте болатын иммуноглобулин?

A

Ig A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Қан өндіретін ұлпалардың ісігі?

A

миелома

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Жұқпа жұқтырған соң пайда болатын иммуноглобулин?

A

Ig M

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Температураға қарай өзгереді, жылдам жүретін гиперсезімталдық реакциясына қатысатын иммуноглобулин?

A

Ig E

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Аллергиялық реакцияға қатыспайтын, плацентадан өте алмайтын иммуноглобулин?

A

Ig M

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Грам оң бактерияға әсер ететін, фагоцитозды белсендіретін иммуноглобулин?

A

Ig M

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Еріген антигендерді тұнбаға түсіретін қабілеті болмайтын, токсиндерді бейтараптау реакциясына қатысатын иммуноглобулин?

A

Ig A

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Қан плазмасындағы концентрациясы 1% артық емес болатын иммуноглобулин?

A

Ig D

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Гельминтоздар мен протозойлы ауруларда қорғаныс рөлін атқаратын иммуноглобулин?

A

Ig E

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Антиденелердің бір антигенді екіншісінен ажырата алатын қабілеті?

A

комплементарлық

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Антиденелер антигендермен әрекеттесу сипатына қарай түрлері?

A
  • коагуляциялаушы
  • лизисдейтін
  • бейтараптандыратын
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Фагоцитозды оңайлататын антидене түрі?

A

коагуляциялаушы

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Антигеннің еруін туғызатын антидене түрі?

A

лизистейтін

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Антигеннің уытын қайтаратын антидене түрі?

A

бейтараптандыратын

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Тірі организмдерде жүретін химиялық реакциялардың катализаторы ретінде әрекет ететін зат?

A

ферменттер

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Ферменттер туралы ғылым?

A

энзимология

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Крахмалды қантқа айналдыратын фермент?

A

амилаза

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Ферменттің кілт құлып моделін тапқан ғалым?

A

Э.Фишер

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Ферменттің белсенді орталықтарының түрлері?

A
  • субстратты
  • катализдік
  • аллостериялық
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Сутектік және Ван дер ваальс сияқты әлсіз байланыстырады, гиброфобты өзара әрекеттесуді пайдаланатын белсенді орталық?

A

субстратты

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Субстраттың өзгеруіне жауап беретін белсенді орталық?

A

катализдік

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Төмен молекулалы заттарды қосып алуды қамтамасыз ететін белсенді орталық?

A

аллостериялық

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Ферменттің кей ерімейтін тасымалдаушыға бекітілуі?

A

иммобилизация

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Фермент белсенділігін төмендететін заттар?

A

ингибитор

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Ингибитор түрлері?

A
  • қайтымды
  • қайтымсыз
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Қайтымды ингибирлену түрлері?

A
  • бәсекелес
  • бәсекелес емес
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Ферменттің белсенді орталығымен байланысқан және фермент субстрат кешенінің пайда болуына кедергі келтіретін ингибитор?

A

бәсекелес

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Бәсекелес емес ингибитор ферментпен белсенді орталықтан ерекшеленетін аймақта әрекеттесетін ингибитор?

A

бәсекелес емес

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Қайтымсыз ингибиторға жататын ауыр металдар?

A
  • сынап
  • күміс
  • мышьяк
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Несеп пен қандағы глюкоза мөлшерін анықтауда пайдаланатын фермент?

A

глюкозооксидаза

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Несеп пен қандағы несепнәр мөлшерін анықтау үшін қолданылатын фермент?

A

уреаза

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

ДНҚ дан ақпаратты РНҚ түзілу процесі?

A

транскрипция

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Аминқышқылдарынан нәруызды ақпараттық РНҚ матрицасында рибосомалар көмегімен синтездеу процесі?

A

трансляция

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Трансляция процесінің кезеңдері?

A
  • инициация
  • элонгация
  • терминация
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Рибосоманың старттық кодонды тануы және синтездің басталуы?

A

инициация

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Нәруыз синтезіндегі тізбектің ұзаруы?

A

элонгация

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Терминациялаушы кодонды (стоп кодон) тануы мен өнімнің бөлінуі?

A

терминация

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Нәруыз синтезі басталатын кодон?

A

АУГ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Рибосоманың мРНҚ бойымен бір триплетке орын ауыстыруы?

A

транслокация

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Нәруыз синтезінің аяқталуы жүретін рибосомадағы стоп кодондар?

A
  • УАГ
  • УАА
  • УГА
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Информосоманы ашты?

A

М.Айтхожин

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Геннің түрлері?

A
  • реттеуші
  • құрылымдық
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Нуклеотид қалдықтарының орналасу реттілігінің көмегімен ДНҚ дағы нәруыз аминқышқылдарының орналасу реттілігі туралы ақпаратты жазу жүйесі?

A

Генетикалық код

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Алғаш рет «код» терминін енгізген ғалымдар?

A
  • М.Ниренберг
  • Г.Маттеи
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

20 аминқышқылының көмегімен жазылған нәруыздық мәтін?

A

Генетикалық код

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Гендердің арасындағы тыныс белгі?

A

стоп кодон

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Кодтың триплеттігін және оның үздіксіздігін дәлелдеді?

A
  • С.Бензер
  • Ф.Крик
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Генетикалық кодтың мРНҚ кодондары мен нәруыздағы аминқышқылдарының сызықтық реттілігінің сәйкестігі?

A

коллинеарлық

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Генетикалық кодта әр аминқышқылына тек белгілі бір кодондардың сай келуі?

A

арнайылық

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Генетикалық кодта кодондар қандай бағытта оқылады?

A

бірбағыттылық

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Адам митохондриясында кодтың артықтығы ережесіне келетін мінсіз код ашқан?

A

Б.Г.Берелл

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Хлоропласттың ішінде ішкі мембранадан қатпарлана өсіп шығатын құрылым?

A

тилакоид

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Хлоропластты толтырып тұратын гель тәрізді зат?

A

строма

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Тилакоидтің ішкі кеңістігі?

A

люмен

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

Тилакоидтар бірігетін құрылым?

A

грана

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

Тилакоидтер бір бірімен байланысатын құрылым?

A

ламелла

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

Фотосинтездің қараңғы кезеңінің реакциялары жүретін бөлім?

A

строма

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Кальвин цикліне қатысатын еритін ферменттер болатын хлоропласт бөлімі?

A

строма

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

Фотосинтезге қажет газ алмасуды қамтамасыз ету үшін ашылып жабылып тұратын құрылым?

A

лептесік

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

Жетілмеген, жіктелмеген пластидтердің әртүрлі типтерінде дамитын жасушалардан пайда болатын құрылым?

A

пропластид

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

Граналар түзетін мембраналардың құрамына кіретін жасыл пигмент?

A

хлорофилл

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

Фотосинтездің жарық фазасында түзілетін заттар?

A
  • су фотолизі
  • АТФ
  • НАДН*H2
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

Пластидтерде шоғырланған пигменттер?

A
  • хлорофилл
  • каротиноид
  • фикобилин
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

Фотосинтез процесінде маңызды рөл атқаратын жасыл пигменттер?

A

хлорофилл

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

Жапырақтан жасыл затты бөліп алып, оны хлорофилл деп атаған ғалымдар?

A
  • П.Ж.Пелетье
  • Ж.Кавенту
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

Жоғары сатыдағы өсімдіктердің барлығында болатын хлорофилл?

A
  • а
  • в хлорофилі
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

Диатомды балдырларда болатын хлорофилл?

A

с хлорофилі

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

Қызыл балдырларда болатын хлорофилл?

A

д хлорофилі

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

Жасыл бактерия жасушасындағы бактериохлорофилдері?

A
  • с
  • д
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

Күлгін бактериялар жасушасында болатын бактериохлорофилдері?

A
  • а
  • в
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

Жоғары сатыдағы өсімдіктердің жасыл жапырағының пигменттері туралы ашқан ғалым?

A

М.С.Цвет

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

Бор н/е сахароза ұнтағы толтырылған шыны түтікше арқылы жапырақтан сорып тәжірибе жасаған ғалым?

A

М.С.Цвет

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

Хлорофиллді толық синтездеген ғалым?

A

Г.Вудворд

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

Хлорофиллдің пигменттік химиялық құрылысын алғаш анықтаған ғалым?

A

К.А.Тимирязев

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

Алифатикалық құрылысы бар сары мен қызғылт сары пигменттер, изопреннің туындылары?

A

каротиноид

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

Құрамында оттек бар каротиноидтар?

A

ксантофилл

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

Каротиноидтардың екі түрлері?

A
  • каротин
  • ксантофилл
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
83
Q

Цианобактериялар мен кей балдырларда болатын қызыл мен көк пигменттер?

A

фикобилин

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
84
Q

Фотосинтездің жарық кезеңінде жүзеге асатын процестер?

A
  • АТФ синтезі
  • НАДФ*Н2
  • Бос оттек
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
85
Q

Тотығу тотықсыздану процестерінің жүруін бағыттап, жылдамдататын табиғаты нәруыз емес биологиялық катализатор?

A

кофермент

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
86
Q

Жарық энергиясы есебінен АДФ тен АТФ синтездеу процесі?

A

фотофосфорлану

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
87
Q

Барлық фототрофты эукариоттар, бактериялар, архейлерде болатын фотосинтездің өте ежелгі формасы?

A

фотофосфорлану

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
88
Q

Фотофосфорлану түрлері?

A
  • циклді
  • циклсіз
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
89
Q

Циклсіз фотофосфорлануды ашқан?

A

Д.Арнон

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
90
Q

Фотосинтездің қараңғы фазасы қайда жүреді?

A

строма

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
91
Q

Фотосинтездің қараңғы фазасын ашты?

A

М.Кальвин

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
92
Q

С4 фотосинтезді ашты?

A
  • М.Хетч
  • С.Слэк
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
93
Q

Фотосинтездің қараңғы фазасына тән белгілер?

A
  • Органикалық зат түзіледі
  • АТФ АДФ айналуында энергия бөлінеді
  • Көмірқышқыл газының сіңірілуі
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
94
Q

Жапырақ мезофилінің түрлері?

A
  • бағаналы паренхима
  • борпылдақ паренхима
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
95
Q

Эпидермистің астында жарыққа қарап орналасатын жапырақ хлоропласттың басым бөлігін құрайтын жасуша?

A

Бағаналы паренхима

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
96
Q

Жасушааралық кеңістікте жүретін химиялық реакциялар есебінен жапырақ мезофиліне СО2нің жинақталуына қатысатын жасуша?

A

борпылдақ паренхима

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
97
Q

Ксилема, флоэма, механикалық ұлпалардан (склеренхима, колленхима) тұратын жапырақ мезофилінде тармақталған күрделі жүйе?

A

өткізгіш шоқ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
98
Q

Жасуша қабырғасы қалыңдаған, созылыңқы өлі жасушалардан тұратын құрылым?

A

ксилема

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
99
Q

Басты жасушалары түтікшелі элементтері болып табылатын құрылым?

A

ксилема

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
100
Q

Жапырақ ұлпаларындағы зат алмасу процестеріне қатысатын су мен минералды тұздарды тасымалдайтын, бүйір қабырғаларына байланысты тірек ж/е механикалық қызмет атқаратын құрылым?

A

ксилема

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
101
Q

Ксилема қандай қызмет атқарады?

A

Су мен минералды тұздарды тасымалдайды, тірек және механикалық қызмет атқарады

Ксилема - өсімдік тіндеріндегі су мен минералды заттардың тасымалдануын қамтамасыз ететін ұлпа

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
102
Q

Флоэма қандай құрылымдардан тұрады?

A

Сүзгі тәрізді түтікшелер мен паренхималық жасушалардан тұрады

Флоэма фотосинтез өнімдерін жапырақтан өсімдіктің басқа мүшелеріне тасымалдайды

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
103
Q

Ксилеманың басты жасушалары қандай элементтер?

A

Түтікшелі элементтері

Ксилема - су мен минералды заттарды өсімдік бойымен тасымалдайтын тін

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
104
Q

Механикалық ұлпаның құрамында не бар?

A

Склеренхима мен колленхимадан тұрады

Механикалық ұлпа өсімдіктердің беріктігін қамтамасыз етеді

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
105
Q

Колленхима мен склеренхима қандай қызмет атқарады?

A

Жапырақтарға беріктік қасиет береді, тірек қызметін атқарады

Бұл механикалық ұлпалар өсімдіктің құрылымын қолдайды

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
106
Q

Малат жолы дегеніміз не?

A

Карбон диоксиді байланысып, пируватқа айналатын жол

Малат жолы фотосинтез процесінде маңызды рөл атқарады

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
107
Q

Кальвин циклінің маңызды ферменті?

A

Rubisco

Rubisco - фотосинтездің негізгі ферменті, көмірқышқыл газын фиксациялайды

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
108
Q

Хемосинтезді ашқан ғалым?

A

С.Н. Виноградский

Хемосинтез - бактериялардың химиялық энергияны пайдаланып көмірсу бөлу қабілеті

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
109
Q

Хемосинтетик бактериялардың түрлері?

A
  • Күкірт бактериялар
  • Темір бактериялар
  • Азоттандырушы бактериялар

Бұл бактериялар қоректік заттарды синтездеу үшін химиялық энергияны пайдаланады

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
110
Q

Транслокация дегеніміз не?

A

Еріген қоректік заттардың түтікшелі өсімдіктің бір бөлігінен екінші бөлігіне жылжуы

Транслокация өсімдіктерде қоректік заттардың тасымалдану процесі

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
111
Q

Флоэма бойымен транслокацияның ерекшеліктері?

A
  • Тасымалданатын еріген заттардың мөлшері көп
  • Транслокация жылдамдығы жоғары
  • Тасымалдау өте үлкен қашықтықта жүреді
  • Флоэманы салыстырмалы массасы үлкен емес

Флоэма - фотосинтез өнімдерін тасымалдайтын жүйе

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
112
Q

Су тасымалдану түрлері?

A
  • Апопласттық
  • Симпласттық
  • Вакуольдық

Су өсімдіктерде әртүрлі жолмен тасымалданады, әр жолдың өз ерекшеліктері бар

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
113
Q

Симпласттық тасымалдану жолы қандай?

A

Плазмодесмалары цитоплазмалық жолмен байланысатын су тасымалдану жолы

Симпласттық жол арқылы су мен қоректік заттар бір жасушадан екінші жасушаға өтеді

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
114
Q

Енжар тасымалдың қандай түрлері бар?

A
  • Қарапайым диффузия
  • Жеңілдетілген диффузия

Енжар тасымал заттардың мембрана арқылы энергиясыз өтетін процесс

115
Q

Белсенді тасымалдау дегеніміз не?

A

Заттарды градиентіне қарсы бағытта тасымалдау

Белсенді тасымалдау АТФ энергиясын талап етеді

116
Q

Симпорт дегеніміз не?

A

Бір мезгілде, екі заттың бір бағытта тасымалдануы

Симпорт белсенді тасымалдау механизмі болып табылады

117
Q

Антипорт дегеніміз не?

A

Екі заттың қарама қарсы бағытта тасымалдану процесі

Антипорт белсенді тасымалдау механизмі ретінде жұмыс істейді

118
Q

Гормондардың негізгі қызметі неде?

A

Физиологиялық процестерді реттеу

Гормондар өсімдік және жануарлар организмдерінде физиологиялық қызметтерді басқаруда маңызды рөл атқарады

119
Q

Ауксиннің қызметі?

A

Фототропизмді бастайды, жасушаларды созу арқылы өсіреді

Ауксин - өсімдіктердің өсуін реттейтін фитогормон

120
Q

Гиббереллиннің рөлі?

A

Дәндердегі крахмалды ыдыратып, өсімдіктің өсуіне жұмсалады

Гиббереллин - өсімдіктердің өсуін ынталандыратын фитогормон

121
Q

Цитокинин не істейді?

A

Жасушалардың бөлінуін стимулдайды, жапырақтардың қартаю процесін баяулататын фитогормон

Цитокинин - өсімдіктердің жасушалық бөлінуін ынталандырады

122
Q

Этиленнің қызметі?

A

Жемістің пісуін стимулдайды, өсу процестерін тежейді

Этилен - жемістердің пісу процесінде маңызды рөл атқаратын фитогормон

123
Q

Кальций ионының қызметі?

A

Басқару жүйесінде иондық сигналдар береді

Кальций ионы - жасушааралық сигнализацияда маңызды рөл атқарады

124
Q

Колеоптиль неден шығады?

A

Жапырақты ж/е келесі жапырақты шығарады

Колеоптиль - өсімдіктердің өсуі мен дамуына қатысты маңызды құрылым.

125
Q

Сперматогоний мен оогониялар түзілетін гаметогенез кезеңі?

A

Көбею

Гаметогенез - жыныс жасушаларының (гамета) қалыптасу процесі.

126
Q

Жыныс жасушалары митозбен бөлінетін гаметогенез кезеңі?

A

Көбею

Митоз - жасушалардың бөлінуі, нәтижесінде генетикалық материалдың тең бөлінуі.

127
Q

Тек сперматогенезде болатын үдеріс?

A

Түзілу (спермиогенез)

Спермиогенез - сперматидтердің сперматозоидтарға айналу процесі.

128
Q

Жасушалардың көлемі ұлғайып, біріншілік овоцит пен сперматоцитке айналатын гаметогенез кезеңі?

A

Өсу

Бұл кезеңде жыныс жасушаларының көлемі мен құрылымы өзгеріске ұшырайды.

129
Q

І мейоздың интерфазасы жүретін гаметогенез кезеңі?

A

Өсу

Интерфаза - мейоздың бірінші кезеңінің алдындағы дайындық кезеңі.

130
Q

Мейоздың бөліну жүретін гаметогенез кезеңі?

A

Пісіп жетілу

Бұл кезеңде хромосомалар саны жартылай төмендейді.

131
Q

Екінші реттік сперматоциттер мен овоциттер түзілетін гаметогенез кезеңі?

A

Пісіп жетілу

Бұл кезеңде гаметалардың дамуы жалғасады.

132
Q

Сперматид жетілген сперматозоидке айналатын гаметогенез кезеңі?

A

Түзілу

Түзілу кезеңінде сперматидтер функционалдық сперматозоидтарға айналады.

133
Q

Сперматогенездің ерекшеліктері?

A

Жетілу кезінде бір жасушадан 4 бірдей гаплоидті жасуша түзіледі; Түзілу кезінде ядро мен цитоплазма тығыздалып, өлшемі кішірейеді. Түзілу кезеңі тән

Сперматогенез - еркек жыныс жасушаларының қалыптасу процесі.

134
Q

Оогенездің ерекшеліктері?

A

Жетілу кезінде бір жасушадан 4 бірдей емес гаплоидті жасуша түзіледі; Жетілу кезінде бір жұмыртқа жасушасы, үш полярлы денешік түзіледі; Өсу процесі ұзақ

Оогенез - әйел жыныс жасушаларының қалыптасу процесі.

135
Q

Оогенезде болмайтын үдеріс?

A

Түзілу

Оогенезде тек жұмыртқа жасушасы ғана қалыптасады.

136
Q

Гаметогенезде жыныс жасушалары үзіліссіз жүретін кезеңі?

A

Сперматогенез

Сперматогенез процессі үздіксіз жүреді.

137
Q

Кішкентай қозғалғыш жасуша, митохондрияға бай жасуша?

A

Сперматозоид

Сперматозоид - еркек жыныс жасушасы.

138
Q

Адам организміндегі ең ірі, матрицалық РНҚ болатын жасуша?

A

Жұмыртқа жасуша

Жұмыртқа жасушасы - әйел жыныс жасушасы.

139
Q

Жыныс жасушаларының көпіршігі Графф көпіршіктері деп аталады?

A

Фолликул

Фолликул - жұмыртқа жасушасымен бірге дамитын құрылым.

140
Q

Бағаналы жасушаларды «ересек» сүйек кемігінің мезенхимасында анықтады?

A

А.Я.Фриденштейн

Фриденштейн - бағаналы жасушаларды зерттеген ғалым.

141
Q

Эмбрионды жасушалардың жиынтығы?

A

Эмбриоидті дене

Эмбриоидті дене - эмбрионалды дамудың алғашқы кезеңіндегі жасушалар жиынтығы.

142
Q

Нейралды жасушалардың жиынтығы?

A

Нейросфера

Нейросфера - нейралды жасушалардың жинақталған құрылымы.

143
Q

Бағаналы жасушалардың қасиеттері?

A

Өздігінен жаңару, потенттілік

Потенттілік - бағаналы жасушалардың әртүрлі жасуша типтеріне айналу қабілеті.

144
Q

Организмдегі бағаналы жасушаларының популяциясын ұстап тұратын механизмдері?

A

Асимметриялық бөліну, Стохастикалық бөліну

Бұл механизмдер бағаналы жасушалардың өміршеңдігін қамтамасыз етеді.

145
Q

Бұл кезде жасушалардың бір ғана жұбының бөлінуі?

A

Асимметриялық бөліну

Асимметриялық бөліну - бір жасушаның екі түрлі жасушаға бөліну процесі.

146
Q

Бір бағаналы жасуша екі біршама арнайыланған жасушаға бөлінеді?

A

Стохастикалық бөліну

Стохастикалық бөліну - жасушалардың кездейсоқ бөлінуі.

147
Q

Өсімдіктер мен жануарлар организмінде ұлпаның, жасушалардың көбеюі?

A

Пролиферация

Пролиферация - клеткалардың көбейю процесі.

148
Q

Бағаналы жасушаларды алу көзіне байланысты түрлері?

A

Эмбрионалды, феталды, постнаталдық

Бағаналы жасушалардың әртүрлі көздері олардың қолдану саласына байланысты.

149
Q

Иммундық тапшылығы бар жануарларға ауыстырып салу кезінде эмбрионалды бағаналы жасушалар?

A

Тератома

Тератома - эмбрионалды бағаналы жасушалардың атипті өсуі.

150
Q

Сүтқоректілерде жасуша типінің кез келгенінен ересек организм түзу қабілеті?

A

Плюрипотенттілік

Плюрипотенттілік - жасушалардың әртүрлі типтерге айналу қабілеті.

151
Q

Бағаналы жасушаларды организмге енгізгенде зақымдану аймағын тауып, сол жерге бекіп жойылған қызметін қалпына келтіруі?

A

Хоуминг

Хоуминг - зақымданған тіндерді қалпына келтіру механизмі.

152
Q

Ұрықтанғаннан кейін 11 күн, тұтас организм түзіп жіктелу қабілеті?

A

Тотипотенттілік

Тотипотенттілік - жасушалардың барлық типтеріне айналу қабілеті.

153
Q

Ұрықтың ерте дамуына жауап беретін барлық 3000 геннің мРНҚ болуы?

A

Бағаналы жасушалар

Бағаналы жасушалар - ұрықтың дамуы мен қалыптасуына қажетті генетикалық ақпарат.

154
Q

Ұрықтың құрсақ ішіндегі дамуы қанша уақытты құрауы?

A

9 – 12 апта

Бұл кезең ұрықтың қалыптасу кезеңі.

155
Q

Ересек организмнің кей ұлпаларында кездесетін бағаналы жасушалар?

A

Полипотентті

Полипотентті бағаналы жасушалар ересек организмде кездеседі.

156
Q

Ересек адамның бағаналы жасушалардың топтары?

A

Гемопоэздік; Мультипотентті мезенхималық; Арнайы ұлпаға арналған ізашар жасушалар

Бұл топтар әртүрлі жасуша типтерін қалыптастыруға қабілетті.

157
Q

Қан жасаушы жасушалар?

A

Гемопоэздік

Гемопоэздік жасушалар қан клеткаларын өндіреді.

158
Q

Жедел лейкоздар?

A

Жедел лимфобласты лейкоз; Жедел миелобласты лейкоз; Жедел сараланбаған лейкоз

Лейкоз - қанның қатерлі ісігі.

159
Q

Миелоидті өскіннің пролиферациясының патологиясымен байланысты аурулар?

A

Жедел миелофиброз; Идиопатикалық миелофиброз; Шынайы полицитемия

Бұл аурулар қан жасушаларының қалыптасуына әсер етеді.

160
Q

Фагоцитарлық дисфункция?

A

Чедиак Хигаси ауруы. Ретикуляциялық дисгенезия

Бұл аурулар фагоцитоз процесіне кедергі келтіреді.

161
Q

Зат алмасудың бұзылуынан тұқым қуалайтын аурулар?

A

Мукополисахаридоз, Гурлер ауруы, Гюнтер ауруы; Моркио ауруы, адренолейкодистрофия, Краббе ауруы; Метахромды лейкодистрофия, Вольман ауруы

Бұл аурулар зат алмасу процестерінің бұзылуымен байланысты.

162
Q

Иммундық жүйенің бұзылуынан тұқым қуалайтын аурулар?

A

Атаксия телеангиоэктазия, Костманн ауруы. Лимфоцит адгезиясының тапшылығы. Диджордж ауруы

Иммундық жүйенің бұзылуы инфекцияларға қарсы тұру қабілетін төмендетеді.

163
Q

Созылмалы лейкоздар?

A

Созылмалы миелоидті лейкоз. Ювенилді миеломоноцитарлық лейкоз. Созылмалы лимфоцитарлық лейкоз

Созылмалы лейкоздар ұзақ уақыт бойы дамиды.

164
Q

Бағаналы жасушаалрдың патологиясымен байланысты аурулар?

A

Апластикалық анемияның ауыр түрі. Фанкони анемиясы, пароксизмалды түнгі гемоглобинурия. Маркиафав Микели ауруы, парциалды қызыл жасушалы аплазия

Бұл аурулар бағаналы жасушалардың қызметін бұзады.

165
Q

Лимфопролиферативті аурулар?

A

Ходжкиндік емес лимфома, Ходжкин лимфомасы (лимфогранулематоз)

Лимфопролиферативті аурулар лимфоидты тіндердің қатерлі өсуімен сипатталады.

166
Q

Гистиоцитарлық дисфункциялар?

A

Отбасылық эритрофагоцитарлы лимфогистиоцитоз, Гистиоцитоз Х. Гемогфагоцитоз

Гистиоцитарлық дисфункциялар иммундық жүйенің бұзылуымен байланысты.

167
Q

Эритроциттердің тұқым қуалайтын аномалиялары?

A

Ауыр бетаталассемия. Орақ тәрізді жасушалы анемия

Бұл аномалиялар қанның қалыпты қызметіне әсер етеді.

168
Q

Мутагендердің әсерінсіз организмде мутацияның пайда болу процесі?

A

Кезейсоқ мутагенез

Кезейсоқ мутагенез - генетикалық материалдың спонтанды өзгеруі.

169
Q

ДНҚ молекуласы құрылымының өзгеруінен пайда болатын мутация?

A

Гендік

Гендік мутациялар генетикалық ақпараттың өзгеруіне әкеледі.

170
Q

ДНҚ молекуласы тізбегінде белгілі бір орынды білдіретін компоненті?

A

Сайт

Сайт - генетикалық кодтың нақты бөлігін білдіреді.

171
Q

Бағытын өзгертпейтін (АТ ЦГ) жұбының орын алмасуы, пурин мен пиримидин жұптары арасындағы қарапайым алмасушылық болып табылатын гендік мутация түрі?

A

Транзиция

Транзиция - нуклеотидтердің бір түрінің екінші түріне ауысуы.

172
Q

Бағытын өзгертетін нуклеотидтер (АТ ЦГ, АТ ТА, ГЦ ЦГ) жұбының орын алмасулары, яғни пурин мен пиримидин нуклеотидтерінің қиғаш алмасушылық болып табылатын гендік мутация?

A

Трансверсия

Трансверсия - нуклеотидтердің құрылымының күрделі өзгеруі.

173
Q

Нуклеотидтердің артық жұбын қою?

A

Инсерция

Инсерция - ДНҚ тізбегіне жаңа нуклеотидтердің қосылуы.

174
Q

Нуклеотидтер жұбының түсіп қалуы?

A

Делеция

Делеция - ДНҚ тізбегінен нуклеотидтердің жоғалуы.

175
Q

Мутация тудыратын үш «Р» қателігі?

A

Репликация, репарация, рекомбинация

Бұл қателіктер мутациялардың пайда болуына әкеледі.

176
Q

Молекуладағы сутек жағдайының өзгеруіне байланысты химиялық қасиеттерінің өзгеруі?

A

Таутомерлену

Таутомерлену - молекуланың құрылымындағы динамизм.

177
Q

ДНҚ молекуласындағы нуклеотидтердің реттілігін анықтауға мүмкіндік беретін әдістердің жалпы атауы?

A

Секвенирлеу

Секвенирлеу - ДНҚ реттілігін анықтау процесі.

178
Q

ДНҚ секвенирлеудің әдістері?

A

Химиялық, ферменттік

Бұл әдістер ДНҚ реттілігін анықтау үшін қолданылады.

179
Q

Жасушаға қатты бөлшектердің енуі?

A

Фагоцитоз

Фагоцитоз - жасушаның сыртқы заттарды жұту процесі.

180
Q

Жасушаға сұйық заттардың тамшы түрінде енуі?

A

Пиноцитоз

Пиноцитоз - сұйық заттардың жасушаға енуі.

181
Q

Кальций оксалатының көптеген ұсақ өсірілген кристалдарынан тұратын шар тәрізді түзілімдер?

A

Друздар

Друздар - өсімдіктерде кальций оксалатының кристалдық формасы.

182
Q

Өсімдік жасушаларында кездесетін бумаларға қосылған кальций оксалатының инелі кристаллдары?

A

Рафидтер

Рафидтер - кальций оксалатының ерекше түрі.

183
Q

Нысанды жарық өрісінде өтпелі сәуле арқылы зерттеуге мүмкіндік береді?

A

Жарық өрісті микроскопия

Жарық өрісті микроскопия - нысандарды жарық арқылы көру әдісі.

184
Q

Микроскоптың оптикалық жүйелері?

A

Объектив, окуляр

Бұл компоненттер микроскоптың негізгі функционалды элементтері.

185
Q

Микроскопияның бұл түрі жасуша морфологиясын, көлемін, олардың өзара қатар орналасуын, жасушаның құрылымдық ұйымдасуы, басқа да ерекшеліктерін зерттеуге арналған?

A

Жарық өрісті микроскопия

Жарық өрісті микроскопия - биологиялық үлгілерді зерттеу үшін жиі қолданылады.

186
Q

Тірі мөлдері нысанды анық бақылауға мүмкіндік береді, олардың сындыру коэффициенті ортаның сындыру коэффициентіне жақын?

A

Фазалы контрасты микроскопия

Фазалы контрасты микроскопия - тірі организмдерді зерттеу үшін тиімді.

187
Q

Жасушалардың пішіні, көлемі, өзара орналасуы, қозғалысы, көбеюі, микроорганизмдердің спораларының өсуі зерттелетін микроскопияның түрі?

A

Фазалы контрасты микроскопия

Бұл әдіс микроорганизмдердің динамикасын зерттеуге мүмкіндік береді.

188
Q

Микроскопияның бұл түрін қолдануға байланысты боялмаған тірі микроорганизмдердің контрасты бірден артады, олар жарық фонда күңгірт н/е күңгірт фонда ашық түсті болып көрінеді?

A

Фазалы контрасты микроскопия

Бұл әдіс тірі клеткаларды бақылау үшін жиі пайдаланылады.

189
Q

Нысанды жарықтың қисық сәулелерімен жарықтандыруға негізделген микроскопия?

A

Қараңғы өрісті микроскопия

Қараңғы өрісті микроскопия - нысандарды жарықтың ерекше әдісімен көру.

190
Q

Бірқатар биологиялық заттардың шығу тегіне н/е көзге көрінбейтін ультракүлгін н/е көк түсті жарық түсіргенде кей жарқыраған бояулардың қабілетіне негізделген микроскопия?

A

Люминесценттік микроскопия

Люминесценттік микроскопия - флуоресцентті заттарды зерттеу үшін қолданылады.

191
Q

Микроскопияның осы түрін жасушалардың тіршілік қабілетін анықтау үшін цитологиялық ж/е иммунологиялық зерттеулерде қолдануға мүмкіндік береді?

A

Люминесценттік микроскопия

Бұл әдіс жасушалардың тірі немесе мерт екенін анықтауға көмектеседі.

192
Q

Кескінді анық көрсетіп, барлық өріс бойынша фокуста нысандарды бақылауға мүмкіндік береді?

A

Конфокалды лазерлік микроскопия

Конфокалды лазерлік микроскопия - жоғары сапалы кескіндер алуға мүмкіндік береді.

193
Q

Субжасушалық құрылымдарды бақылауда жоғары контрасты кескін алуға мүмкіндік беретін, көп жағдайда тірі жасушаны зерттеуге қолданылатын микроскопия?

A

Компьютерлік интерференциялық микроскопия

Бұл әдіс субжасушалық құрылымдарды терең зерттеуге мүмкіндік береді.

194
Q

Нысандарды микроорганизмдер толықтай жоятындай етіп өңдеу?

A

Стерильдеу

Стерильдеу - микроорганизмдерді жою процесі.

195
Q

Бактериологиялық ілмектерді, металл мен шыны заттарды стерильдеудің сенімді әдісі?

A

Отта қыздыру

Отта қыздыру - стерильдеу әдісі, әсіресе лабораторияларда қолданылады.

196
Q

Зертханалық ыдысты, құрал жабдықтарды, минералды майларды, вазелинді стерильдейді?

A

Құрғақ ыстық қызған ауамен стерильдеу

Бұл әдіс ұзақ уақыт бойы стерильділікті қамтамасыз етеді.

197
Q

Киімді, резеңкені, таңғыш материалдарды, сүтті стерильдеп, сақтау үшін қолданылады?

A

Автоклавта стерильдеу

Автоклав - жоғары қысым мен температурада стерильдеу әдісі.

198
Q

Бактериялық фильтр сұйықтықты бактериялардан тазарту үшін қолданылады?

A

Фильтрлеу арқылы стерильдеу

Фильтрлеу - микробтарды жоюдың тиімді әдісі.

199
Q

Қоршаған ортадағы ауру тудыратын микробтарды жою?

A

Дезинфекция

Дезинфекция - инфекциялардың таралуын болдырмау үшін жүргізіледі.

200
Q

Жұқпалы ауру қоздырғыштарды таратушыларды жою?

A

Дезинсекция

Дезинсекция - жәндіктер мен паразиттерді жою әдісі.

201
Q

Кеміргіштерді жою үшін қолданылады?

A

Дератизация

Дератизация - кеміргіштермен күресу әдісі.

202
Q

Дезинфекция түрлері?

A

Профилактикалық, ошақтық

Бұл әдістер жұқпалы аурулардың таралуын болдырмау үшін пайдаланылады.

203
Q

Тұрғындар арасында жұқпалы аурулар таралуының алдын алуға мүмкіндік береді, азық түлік өнімдерін сататын орындарда, жануар шикізатын өңдейтін кәсіпорында, қоғамдық орындарда, сумен жабдықтау құрылысында, медициналық мекемелерде жүргізілетін дезинфекция түрі?

A

Профилактикалық

Профилактикалық дезинфекция аурулардың алдын алу үшін маңызды.

204
Q

Эпидемия ошағында, науқас орналасқан ауруханада, үй ағымдағы дезинфекция, науқас сауыққаннан кейін жүргізілетін дезинфекция түрі?

A

Ошақтық

Ошақтық дезинфекция - жұқпалы аурудың таралуын шектеу үшін жүргізіледі.

205
Q

Қоректік ортаның бастапқы компоненттер бойынша жіктелуі?

A

Табиғи орталар, жасанды орта

Бұл жіктеу қоректік орталардың табиғатына байланысты.

206
Q

Дайындау ережесі бойынша қоректік орта түрлері?

A

Құрғақ қоспа, дайын қоректік орта

Бұл түрлер қоректік ортаның дайындау әдісіне байланысты.

207
Q

Консистенциясы бойынша қоректік орта түрлері?

A

Сұйық, жартылай сұйық, тығыз

Бұл жіктеу қоректік ортаның физикалық күйіне байланысты.

208
Q

Құрамы бойынша қоректік орта түрлері?

A

Күрделі, қарапайым

Күрделі орта - құрамында бірнеше компоненттері бар қоректік орта.

209
Q

Көптеген микроорганизмдерді өсіру үшін қолданылады, ет пептонды сорпа, ет пептонды агар, сорпа, шоколадты агар, пептонды су жататын қоректік ортаның түрі?

A

Негізгі

Негізгі қоректік орта микроорганизмдердің өсуі үшін қолайлы.

210
Q

Қарапайым орталарды өспейтін микроорганизмдерді бөліп алып, өсіру қызметін атқарады, белгілі бір антибиотиктерді, тұздарды қосқанда, рН ортасын өзгерткенде элективтіге айналатын қоректік орта түрі?

A

Арнайы

Арнайы қоректік орта микроорганизмдердің белгілі бір түрлерін өсіруге арналған.

211
Q

Белгілі бір микроорганизмдердің түрлерін бөліп алып, олардың өсуіне қолайлы жағдай туғызып, микроорганизмдердің өсуін тоқтататын қоректік орта түрі?

A

Элективті

Элективті орта микроорганизмдердің ерекше түрлерін өсіруге арналған.

212
Q

Микробтардың бір түрін басқа түрлерден ферменттік белсенділігі бойынша ажыратуға мүмкіндік береді?

A

Дифференциалды диагностикалық

Дифференциалды диагностикалық орта микроорганизмдердің ферменттік қасиеттерін зерттеуге мүмкіндік береді.

213
Q

Алғашқы себіндіге ж/е зерттелетін материалды тасымалдауға арналған қоректік орта түрі?

A

Транспорттық

Транспорттық орта зертханалық анализ үшін материалдарды тасымалдау үшін пайдаланылады.

214
Q

Фракциялық сұйылту әдістерін ұсынды?

A

Л.Пастер

Л.Пастер - микробиологияның негізін қалаушылардың бірі.

215
Q

Қатпарлы сұйылту әдісін ұсынған, желатин мен агар агар негізіндегі тығыз қоректік ортаны қолданған ғалым?

A

Р.Кох

Р.Кох - бактерияларды зерттеуде маңызды үлес қосқан ғалым.

216
Q

Өсіріндіні белгілі бір температурада не өзге жағдайларда белгілі бір уақыт аралығында ұстау?

A

Инкубация

Инкубация - микроорганизмдердің өсуі үшін қажетті жағдайларды қамтамасыз ету.

217
Q

Жасушалар кристалл күлгінді жинап, көк түске боялатын бактериялар?

A

Грам оң

Грам оң бактериялар кристалл күлгінмен боялады.

218
Q

Кристалл күлгін этанолмен шайылып, жасуша түссізденеді?

A

Грам теріс

Грам теріс бактериялар кристалл күлгінді жоғалтады.

219
Q

Сұйылту әдісін ұсынған ғалым кім?

A

Р.Кох

220
Q

Инкубация дегеніміз не?

A

Өсіріндіні белгілі бір температурада не өзге жағдайларда белгілі бір уақыт аралығында ұстау.

221
Q

Грам оң бактериялар қандай түске боялады?

A

Көк түске боялады.

222
Q

Грам теріс бактериялардың кристалл күлгінмен шайылуынан кейінгі күйі қандай?

A

Жасуша түссізденеді.

223
Q

Грам оң бактериялардың жасуша қабықшасының құрамына не кіреді?

A
  • Мукопептидтер
  • Тейхой қышқылы
224
Q

Грам оң бактерияларға тән ерекшеліктер қандай?

A
  • Қалың пептидогликан
  • Липидтер мөлшері аз
  • Эндотоксиндері жоқ
225
Q

Грам теріс бактерияларға тән ерекшеліктер қандай?

A
  • Жұқа пептидогликан
  • Липидтер мөлшері көп
  • Құрамында липополисахаридтері бар сыртқы мембрана
226
Q

Грам оң бактериялар қандай микроорганизмдерге жатады?

A
  • Стрептококк
  • Стафилококк
  • Бацилла
  • Клостридия
  • Коринобактериялар
  • Listeria
227
Q

Грам теріс бактериялар қандай микроорганизмдерге жатады?

A
  • Диплококк
  • Спирохета
  • Сальмонелла
228
Q

Кокка жасушаларының тізбектері қалай аталады?

A

Стрептококк

229
Q

Кокка жасушаларының түрлі агрегаттары қалай аталады?

A

Стафилококк

230
Q

Аэробты таяқшаларға қандай бактериялар жатады?

A

Бацилла

231
Q

Анаэробты таяқшаларға қандай бактериялар жатады?

A

Клостридия

232
Q

Грам оң микрофлораның эндотоксин бөлетін жалғыз өкілі?

A

Listeria

233
Q

Коккалардың формасының екі типі қандай?

A
  • Стрептококк
  • Стафилококк
234
Q

Спора түзуші таяқшалардың екі типі қандай?

A
  • Бацилла
  • Клостридия
235
Q

Спора түзбейтін таяқшалардың екі типі қандай?

A
  • Коринобактериялар
  • Listeria
236
Q

Коккалардың грам теріс бактерияларға жататын жалғыз тобы қандай?

A

Диплококк

237
Q

Мерез қоздырғышы қандай бактерия?

A

Спирохета

238
Q

Сыртқы ортада тіршілігін ұзақ уақыт сақтай алатын қозғалғыш майда бактериялар?

A

Сальмонелла

239
Q

Гендік инженерия әдісін қолдана отырып, in vitro жағдайында алынған ДНҚ молекуласы қалай аталады?

A

Рекомбинантты ДНҚ

240
Q

Гендік инженерия әдісімен алынған препараттар қандай?

A
  • Адам инулині
  • Вирусқа қарсы препараттар
  • Интерферон
241
Q

Организмнің вирустық инфекцияға қарсы жауап ретінде синтездейтін нәруызы қандай?

A

Интерферон

242
Q

Клондау түрлері қандай?

A
  • Толық (репродуктивті)
  • Ішінара (жартылай)
243
Q

Емделушінің бағаналы жасушасынан алынатын клондай түрі қалай аталады?

A

Терапиялық

244
Q

Клондалған адамдардан қорқу қандай терминмен аталады?

A

Бионализм

245
Q

Тірі организмнің дәл генетикалық көшірмесі қалай аталады?

A

Клон

246
Q

Бақа уылдырығының ядроларын алып, орнына соматикалық жасушаларынан алынған ядролар салған ғалым кім?

A

Г.В.Лопашев

247
Q

Ядроны ауыстыру әдісінің көмегімен қойды клондаған ғалым кім?

A

Я.Уилмут

248
Q

Клон терминін ұсынған ғалым кім?

A

Уэбстер

249
Q

Жүгері эмбриондарына жасаған тәжірибелері қандай нәтижелер көрсетті?

A

Каллус пен тамыр түзетінін көрсетті.

250
Q

Өсімдіктерді субстратқа егу клонды микрокөбеюді аяқтайтын жауапты кезең қандай?

A

Регенерант

251
Q

Өсімдіктерді клонды микрокөбейтуде қолданылатын негізгі әдіс қандай?

A

Меристеманы белсендіру

252
Q

Жіктелмеген жасушалар, тотипатентті ж/е бейімделгіш, өсімдіктің толық өнуіне бастама беретін жасушалар қандай?

A

Каллус

253
Q

Жасушаның бөліну арқылы организмнің кез келген жасуша типін тудыруы дегеніміз не?

A

Тотипотенттілік

254
Q

Шырғанақ өсімдігінің көбейту жолы қандай?

A

Қалемше арқылы

255
Q

Радионы ойлап тапқан ғалым кім?

A

А.С.Попов

256
Q

Радиотолқындардың биологиялық әсеріне тәжірибе жүзінде зерттеу жүргізген ғалым кім?

A

В.Я.Данилевский

257
Q

Адам есту аппараты арқылы қабылданатын сыртқы ортаның механикалық тербелістері қандай?

A

Дыбыс

258
Q

Жағымсыз шығарылған дыбыстардың бірігуінен туындайтын қатты дыбыстар қандай?

A

Шу

259
Q

Биология ғылымының салыстырмалы түрде жаңа бағыты қандай?

A

Эпигенетика

260
Q

Эпигенетика терминін ұсынған ғалым кім?

A

К.Уоддингтон

261
Q

Эпигенетикалық маркерлердің жиынтығы қалай аталады?

A

Эпигеном

262
Q

Әкелік 15 хромосоманың делециясы қандай синдромды тудырады?

A

Прадера Вилли синдромы

263
Q

Аналық 15 хромосоманың делециясы қандай синдромды тудырады?

A

Ангельман синдромы

264
Q

Прадера Вилли синдромының белгілері қандай?

A
  • Бас бет сүйек дисморфизмі
  • Аласа бой
  • Семіздік
  • Бұлшықет гипотониясы
  • Гипогонадизм
  • Гипопигментация
  • Ақыл ойының кешеуілденуі
265
Q

Ангельман синдромының белгілері қандай?

A
  • Микробрахицефалия
  • Астыңғы жақтың ұлғаюы
  • Шығыңқы тіл
  • Макростомия
  • Сирек тістер
  • Гипопигментация
266
Q

11 хромосоманың қысқа иығындағы метилденудің бұзылуы қандай синдромды тудырады?

A

Беквит Видеман

267
Q

Жасушаның генетикалық материалының эпигенетикалық өзгерістерінің толық жиынтығын зерттеу қандай терминмен аталады?

A

Эпигеномика

268
Q

ДНҚ метилденуін бақылайтын процестер қандай?

A
  • Репликация
  • Репарация
  • Рекомбинация
  • Транскрипция
269
Q

Химиялық ацетил – топтарының гистонның бос бөлігімен қосылуы қандай процесс?

A

Ацетилдену

270
Q

Цитоплазма мен ядро арасындағы өзара әрекеттесу механизмдерінің бірі қандай?

A

Дифосфорлану

271
Q

Фосфорлану анықталған алғашқы нәруыздар қандай?

A

Гистондар

272
Q

Ата – анасынан тұқым қуалаған аллельді гендердің тек біреуінің ғана эпигенетикалық таңдамалы экспрессиясы қандай терминмен аталады?

A

Геномдық импринтинг

273
Q

Биологиялық деректерді басқару ж/е талдау кезінде туындайтын деректер базасын, алгоритмдерді, есептеу ж/е статистикалық әдістерді, тәжірибелік ж/е теориялық мәселелерді шешуге арналған теория не деп аталады?

A

Биоинформатика

274
Q

Қазақстандық биоинформатика мектебін құрған ғалым кім?

A

А.Т.Иващенко

275
Q

Экстракорпоралды ұрықтандыру алғаш жасалған ел қандай?

A

Англия

276
Q

ЭКО негізін салушылар кімдер?

A
  • Р.Эдвартс
  • П.Стептоу
277
Q

Қазақстанда құтыдағы сәбидің дүниеге келуінің авторы кім?

A

С.Байқошқарова

278
Q

Моноклоналды антидене маңызы қандай?

A
  • Қатерлі ісікті емдеу
  • Дифтерия
  • Сіреспе
  • Жылан уын қайтару
  • Қанға түскен вирустарды бейтараптандыру
279
Q

Гибридома әдісін шығарған ғалымдар кімдер?

A
  • Келер
  • Мильштейн
280
Q

Экологиялық пирамиданың түрлері қандай?

A
  • Энергиялық
  • Биомассалық
  • Сандық
281
Q

Экологиялық пирамиданың негізін құрайтындар кімдер?

A
  • Продуценттер (өсімдік)
  • Бірінші реттік консумент (шөпқоректі)
  • Екінші реттік консумент (жыртқыштар)
282
Q

Кез келген экожүйенің әр келесі буындағы биомасса алдыңғы буындағы биомассадан қанша есе аз болады?

A

10 есе

283
Q

Берілген экожүйенің трофикалық деңгейлерінің әрқайсысындағы даралар санын көрсететін пирамида қалай аталады?

A

Сандық пирамида