4.5 Reaksi Penduduk Tempatan terhadap Penyerahan Sarawak

Question 1

Pemimpin kumpulan menentang/menyokong

Answer 1

Menentang
-Datu Patinggi Abang Haji Abdillah

Menyokong
-Datu Bandar Abang Haji Mustapha
-Datu Amar Abang Haji Suleiman

Question 2

Faktor Penentangan

Answer 2

1. Tindakan CVB
   bertentangan dengan
   Perlembagaan 1941
2. CVB mengetepikan (ignore)
   surat wasiat (will letter)
   Charles Brooke.

Question 3

Faktor Penentangan (1.bertentangan dengan
Perlembagaan 1941)

Answer 3

Prinsip Kelapan dalam Perlembagaan 1941

-pemerintahan sendiri (self-rule)
akan diberikan kepada rakyat Sarawak

Question 4

Faktor Penentangan (2. surat wasiat Charles Brooke)

Answer 4

• VB tidak berbincang dengan:
  -Raja Muda (Anthony Brooke)
  -Tuan Muda (Bertram Brooke)
• rakyat ingin memulihkan pemerintahan Dinasti Brooke (kemerdekaan dengan mudah)

Question 5

Faktor Penentangan (3. menggunakan Muslihat)

Answer 5

Gerard T. MacBryan menggunakan pelbagai muslihat
-tekanan (pressure)
-desakan (force)
-pujukan (persuasion)
-sogokan (bribery)
untuk mendapatkan persetujuan ketua tempatan.

Question 6

Faktor Penyokongan ()

Answer 6

1. Memajukan Negeri
2. Memajukan Penduduk Tempatan
3. Memberikan peluang pekerjaan dalam perkhidmatan awam

Question 7

Faktor Penyokongan (1. Memajukan Negeri)

Answer 7

• selepas PD2, Sarawak mengalami banyak kemusnahan.
• Sarawak dimajukan dalam aspek:
  i. Politik
  ii. Perhubungan
  iii. Perdagangan
  iv. Pertanian
  v. Pendidikan
  vi. Kesihatan
  vii. Taraf hidup rakyat

Question 8

Faktor Penyokongan (2. Memajukan Penduduk
Tempatan)

Answer 8

Young Malay Association (YMA)
-menggalakkan kemajuan orang Melayu dalam bidang:
=ekonomi
=sosial

• membantu orang Melayu yang ketinggalan dalam aspek:
  =Pelajaran
  =Agama
  =Sukan

-cawangannya di:
=Sibu
=Miri

Question 9

Faktor Penyokongan (3. Peluang
pekerjaan dalam perkhidmatan awam)

Answer 9

• golongan intelektual diberikan peluang mengisi jawatan tinggi dalam perkhidmatan:
  =Peguam
  =Doktor
  =Jurutera
• British mungkin memberikan taraf berkerajaan sendiri

Question 10

Bentuk Penentangan

Answer 10

1. Mengadakan persidangan
2. Mengadakan demonstrasi
3. Meletakkan Jawatan BeramaiRamai (Mass Resignation)
4. Bantahan golongan wanita
5. Menggunakan akhbar
6. Menulis surat bantahan
7. Menubuhkan Kumpulan Rukun 13

Question 11

Bentuk Penentangan (1. persidangan)

Answer 11

• dihadiri oleh perwakilan dari seluruh Sarawak:
  =Persekutuan Bumiputera
  =Barisan Pemuda Sarawak (BPS)
  =Persatuan Kebangsaan Melayu Sarawak (PKMS)
• Pengerusi: Johari Anang
• demonstrasi pada setiap 1 Julai (tarikh penyerahan Sarawak )

Question 12

Bentuk Penentangan (2. demonstrasi)

Answer 12

1st- ketika kedatangan Gabenor Sarawak pertama

• Ketua: Datu Patinggi Abang Haji Abdillah
• Disertai oleh 16 persatuan Melayu

(sepaduk/poster antipenyerahan)
(“Sarawak adalah hak kami”)

Question 13

Bentuk Penentangan (3. Meletakkan Jawatan)

Answer 13

pemimpin antipenyerahan terdiri daripada pegawai
perkhidmatan awam /guru.

Pekeliling No.9
-melarang pegawai awam menyertai Gerakan
antipenyerahan

• 409 kakitangan kerajaan meletakkan jawatan
• 56 pelajar Maktab Perguruan Melayu Sarawak menamatkan pengajian

Question 14

Bentuk Penentangan (4. Bantahan golongan wanita)

Answer 14

• ketua Kaum Ibu: Cikgu Lily Eberwein

-pergi ke rumah panjang untuk mengadakan kempen kesedaran
-demonstrasi

Question 15

Bentuk Penentangan (5. Menggunakan akhbar)

Answer 15

-saluran menyebarkan penentangan mereka

• Penulis menggunakan kritikan tajam terhadap
  penyerahan Sarawak.

Question 16

Bentuk Penentangan (6. Menulis surat bantahan)

Answer 16

• Pergerakan Pemuda Melayu (PPM) menghantar surat bantahan ke London
• Barisan Pemuda Sarawak (BPS) menghantar referendum
• Anthony Brooke menentang penyerahan melalui sistem perundangan;
  =membuat rayuan (appeal) di Privy Council
  =membawa kes ke Mahkamah Tinggi Brunei

Question 17

Bentuk Penentangan (7. Menubuhkan Kumpulan Rukun 13)

Answer 17

• ditubuhkan secara sulit (secret) oleh PPM.
• menghapuskan pegawai British di Sibu

-mengadakan mesyuarat sulit untuk membunuh Gabenor Kedua Sarawak (Duncan Stewart)

**Peristiwa Sungkit Berdarah

Question 18

Peristiwa Sungkit Berdarah

Answer 18

• Tokoh Pejuang: Rosli Dhoby
• Menikam Duncan Stewart

Question 18

Peristiwa Sungkit Berdarah

Answer 18

• Tokoh Pejuang: Rosli Dhoby
• Menikam Duncan Stewart

Question 19

Kesan Sungkit Berdarah

Answer 19

-British menindas gerakan antipenyerahan
- British menutup pejabat PPM/PKMS/BPS/ASAS

• Rosli Dhoby + pemimpin digantung sampai mati
• Anggota Rukun 13 dipenjarakan