4.1 (k2) Flashcards
Jak usuwana jest woda przez liście?
Na drodze transpiracji (stan gazowy) lub drodze gutacji (stan ciekły, kiedy jest duża wilgotność powietrza, przez hydatody)
Jaki organ charakteryzuje się największą zawartością wody a jaki najmniejszą?
NAJWIĘKSZĄ - soczyste owoce
NAJMNIEJSZĄ - nasiona
Jakie funkcje pełni woda w organizmie rośliny?
- Rozpuszczalnik subst. hydrofilowych (środowisko wielu reakcji biochemicznych)
- Bierze udział w niektórych reakcjach biochemicznych, np. fotosyntezie jest substratem fotolizy
- Odpowiada za utrzymanie turgoru tkanek i komórek
- Umożliwia szybki wzrost wydłużeniowy komórek
- Bierze udział w transporcie subst. mineralnych i organicznych w obrębie rośliny
- Chroni tkanki przed przegrzaniem
3 etapy transportu wody w roślinie:
1) Pobieranie wody i jej poziomy transport w poprzek tkanek korzenia (mała odległość, transport uwarunkowany procesami dyfuzji i osmozy)
2) Pionowy transport w elementach przewodzących drewna
3) Poziomy transport przez tkanki liścia (mała odległość, podobny jak w etapie 1)
Jak przebiega pierwszy etap transportu wody?
Pobieranie wody z roztworu glebowego przez korzeń –> z ryzodermy korzenia woda dostaje się do kory pierwotnej a następnie przez śródskórnię do walca osiowego –> tam przechodzi do martwych elementów przewodzących (cewek lub naczyń)
3 sposoby transportu wody:
1) Apoplastyczny - wzdłuż ścian kom. w przestrzeniach między włóknami celulozy i przestrzeniach międzykomórkowych
2) Symplastyczny - przez protoplasty sąsiadujących komórek, woda przekracza błonę kom. raz dalej jest przenoszona przez plazmodesmy
3) Transmembranowy - przez protoplasty sąsiadujących kom woda przekracza błonę kom. (membranę) wielokrotnie za każdym razem jak przechodzi z kom. do kolejnej
Jak woda może przenikać przez błonę komórkową w transportach?
Na drodze dyfuzji prostej (osmozy) lub przez kanały wodne (akwaporyny)
Jak przebiega drugi etap transportu wody? Czym się charakteryzuje?
Woda przemieszcza się z korzeni liścia przez martwe elementy przewodzące zlokalizowane w łodydze
- Transport ten zachodzi wbrew grawitacji (pionowo) na dużą odległość.
- Martwe el. przewodzące drewna są elementami apoplastu (określanymi jako superapoplast), przepływ wody przez niego jest uwarunkowany:
a) silnym ujemnym ładunkiem ligniny umożliwiającym dobrą adhezję
b) różnicą ciśnień na przeciwległych tkankach kom. przewodzącej (przepływ masowy/ciśnieniowy)
Jak przebiega trzeci etap transportu wody?
Gdy woda dopłynie do liści opuszcza wiązki przewodzące w żyłkach liściowych –> przemieszcza się miękiszem as. do powierzchni epidermy –> zachodzi transpiracja
Dzięki czemu odbywa się ruch wody w roślinie?
Dzięki potencjałom wody roztworu glebowego
W czym wyrażamy potencjał wody? Jakie jest jego równanie?
W megapaskalach (MPa)
Ψw (pot. H2O) = Ψs (pot osmotyczny) - Ψp (pot. ciśnienia turgorowego)
Na czym polega osmoza?
Na przenikaniu wody przez błonę półprzepuszczalną
Jak czysta woda przepływa do roztworów substancji?
W sposób ciągły ale w marę upływu czasu tempo osmozy maleje przez rozcieńczenie roztworu
Jak woda przepływa w przypadku roztworów o różnym stężeniu?
Z roztworu hipotonicznego do hipertonicznego
Kiedy samorzutny przepływ wody powoduje wzrost ciśnienia osmotycznego (π)?
Kiedy roztwór znajduje się w zamkniętym naczyniu o stałej obj.
Czym charakteryzuje się ciśnienie osmotyczne?
Ma zawsze wartość dodatnia i rośnie ze wzrostem stężenia roztworu, jego miarą może być wysokość do jakiej podniesie się roztwór w rurce osmometru
Czym jest potencjał osmotyczny?
Zdolność cząsteczek wody do dyfuzji przez błonę półprzepuszczalną, przyjmuje wart, ujemne liczbowo równe ciśnieniu osmotycznemu
Jak przebiega przewodzenie wody w komórkach korzenia?
H2O przemieszcza się od ryzodermy do granicy śródskórni za pośrednictwem transportu apoplastycznego –> tam przepływ zostaje zablokowany prze posiadanie pasemek Caspary’ego przez komórki tej tkanki –> dlatego woda wnika do protoplastów kom. śródskórni –> dalej jest transportowana symplastycznie/transmembranowo
Czym jest turgor?
Stan napięcia ściany komórkowej poddanej działaniu ciśnienia hydrostatycznego wywieranego przez protoplast komórki
Co jest efektem turgoru?
Stan jędrności tkanek roślinnych
Czym jest potencjał turgorowy?
Wpływ napięć ściany komórkowej na potencjał wody
Jakie wartości przyjmuje potencjał turgorowy i od czego one zależą?
DODATNIE - w kom. nasyconych wodą i el. przewodzących drewna przy braku transpiracji (parcie korzeniowe)
ZERO - w kom. splazmolizowanych których protoplasty odstają od ściany kom.
UJEMNE - w el. przewodzących rośliny transpirującej(siła ssąca)
Gdzie zachodzi osmotyczny przepływ wody a gdzie ciśnieniowy?
OSMOTYCZNY w żywych tkankach korzeni i liści
CIŚNIENIOWY w martwych el. przewodzących drewna
Jaki jest wpływ ciśnienia i subst rozpuszczonej na potencjał wody?
woda –> subst. osmotycznie czynna
woda <– ciśnienia
Jak woda przepływa w układzie gleba-roślina-atmosfera?
Z roztworu o wyższym (gleba) potencjale do niższego (atmosfera)
Na czym polega mechanizm siły ssącej?
Wykorzystuje transpiracje do podciągania wody wbrew grawitacji. Źródłem energii jest słońce. Wyparowywanie wody z powierzchni liści powoduje wytworzenie w słupie ciśnienia ujemnego które zasysa wodę z tkanek korzenia gleby. Jest to mechanizm bierny
Co jest warunkiem transportu wody w elementach przewodzących? Dzięki czemu możliwe jest jego utrzymanie?
Istnienie nieprzerwanego słupa wody
Dzięki KOHEZJI (sile wzajemnego przyciągania się cząst. wody) i ADHEZJI (sile przylegania cząst. wody do ścian cewek lub naczyń)
Jaka jest szybkość przewodzenia wody w warunkach fizjologicznych?
Taka jak szybkość transpiracji
Na czym polega mechanizm parcia korzeniowego?
Źródłem energii jest ATP. Aktywny transport subst. osmotycznie czynnych z żywych kom. walca osiowego do el. przewodzących korzenia pociąga za sobą osmotyczny napływ H2O. Powoduje to wytworzenie ciśnienia dodatniego które tłoczy wodę w górę rośliny. Jego przejawem jest gutacja.
Co odgrywa najważniejszą rolę w regulacji ilości wody w roślinie?
Transpiracja
3 rodzaje transpiracji:
1) Kutykularna - zachodzi przez epidermę, jej intensywność zależy od od grubości kutykuli
2) Szparkowa - rośliny tracą w niej najwięcej wody, intensywność jest zmienna i zależy od wielu czynników (wewnętrznych i zewnętrznych np. wzrost temperatury zwiększa transpirację)
3) Przetchlinkowa - przez przetchlinki korka pokrywającego łodygi roślin drzewiastych, regulacja intensywności tego rodzaju transpiracji jest niemożliwa przez to, że przetchlinki nie zmieniają swojej szerokości
Okres krytyczny to:
Okres życia rośliny to czas w którym jest ona najbardziej podatna na niedobór wody, jest to najczęściej faza kwitnienia
Na czym polega zrównoważmy bilans wodny?
Na pobieraniu przez roślinę takiej ilości wody aby móc zrównoważyć jej użycie na własne potrzeby z utratą w wyniku transpiracji
Kiedy występuje susza fizjologiczna?
Gdy w podłożu znajduję się woda ale jest ona niedostępna lub słabo dostępna
Jakie rośliny przystosowały się najlepiej do suszy fizjologicznej spowodowanej zamarzaniem wody?
Rośliny szpilkowe przez bud. kseromoficzną (przystosowana do ograniczania transpiracji)
Jakie rośliny przystosowały się najlepiej do suszy fizjologicznej spowodowanej silnym zasoleniem gleby? Jakie mechanizmy regulacji sól w organizmie wykształciły?
Rośliny słonolubne/słonorośla/halofity
- Magazynowanie soli w wakuolach
- Rozcieńczanie (w kom. miękiszu wodnego magazynowanie H2O która rozcieńcza roztwór soli)
- Usuwanie nadmiaru soli
