4. zdrowie behawioralne. styl życia a zdrowie

Question 1

medycyna behawioralna

Answer 1

dziedzina interdyscyplinarna, integracja wiedzy z zakresu nauk behawioralnych i biomedycznych. zrozumienie zdrowia i choroby i zastosowanie wiedzy w prewencji, diagnozie, leczeniu i rehabilitacji

Question 2

konferencje w Yale

Answer 2

1977 i 1978. Schwartz, Weiss, Jenkins, Mechanic, Lazarus, Janis, Miller. Diagnoza, rehabilitacja, profilaktyka.

Question 3

Farmington Heart Study (od 1948)

Answer 3

czynniki ryzyka choroby sercowo-naczyniowej: niewłaściwa dieta, palenie, picie, brak aktywności fizycznej, nadmierne opalanie

Question 4

cholesterol HDL

Answer 4

“dobry” cholesterol

Question 5

Konsorcjum Zmiany Zachowań Zdrowotnych

Answer 5

1999 r.; programy wykorzystujące mechanizmy wpływu społecznego; spadek umieralności w wyniku chorób serca i raka piersi w USA.

Question 6

WHO raport z 2017

Answer 6

choroby przewlekłe odpowiedzialne za ok. 70% zgonów na świecie i nawet 90% w Polsce

Question 7

najczęstsze przyczyny zgonów

Answer 7

choroby układu krążenia/oddechowego, nowotwory, cukrzyca

Question 8

styl życia a zdrowie - klasyfikacja zachowań zdrowotnych:

Answer 8

1. funkcja zachowania względem zdrowia
2. poziom organizacji behawioralnej
3. poziom świadomości i cel zachowania
4. poziom zdrowia, w stosunku do którego podejmuje się zachowanie
5. wynikające z roli społecznej

Question 9

grupy zachowań zdrowotnych (Gniazdowski)

Answer 9

1. sposób odżywiania
2. aktywność fizyczna
3. palenie tytoniu
4. picie alkoholu
   współcześnie też:
5. walka ze stresem
6. zapobieganie wypadkom
7. prewencyjne zachowania seksualne

Question 10

cukrzyca I stopnia

Answer 10

nie można jej zapobiec, związana z niedostatkiem produkcji insuliny; insulinozależna.

Question 11

cukrzyca II stopnia

Answer 11

wynika z nieefektywnego użycia insuliny w organizmie; insulinoodporność.

Question 12

kwestionariusz zachowań zdrowotnych Beckera:

Answer 12

• zachowania prewencyjne dostosowane do norm zdrowotnych i oczekiwań
• zdrowa dieta i ruch
• relaks, odpoczynek, higiena psychiczna

Question 13

zachowania zdrowotne podobne u członków rodziny (Mechanic)

Answer 13

• małżonkowie podobni w zachowaniach prewencyjnych
• dzieci w wieku studenckim mają wyniki zbliżone do matek

Question 14

pierwsze działania w zakresie promocji zdrowia na świecie

Answer 14

1. 1974 - raport Lalonde’a: “nowe perspektywy dla zdrowia Kanadyjczyków)
2. 1978 - WHO i “zdrowie dla wszystkich do roku 2000”
3. 1986 - publikacja Karty Ottawskiej

Question 15

cele Narodowego Programu Zdrowia

Answer 15

• profilaktyka nadwagi i otyłości
• profilaktyka uzależnień
• promocja zdrowia psychicznego
• zdrowie środowiskowe i choroby zakaźne
• wyzwania demograficzne