κεφάλαιο 4 Flashcards
θεωρίες για την κωδικοποίηση της δηλωτικής γνώσης
- θεωρία του ενός κώδικα
- θεωρία των δύο κωδίκων
- τρικωδική θεωρία
θεωρία του ενός κώδικα
- αφηρημένος προτασιακός κώδικας
- η αναπαράσταση των πληροφοριών στη μνήμη είναι αφηρημένη και σημασιολογική
- η αναπαράσταση δεν έχει αισθητηριακό χααρακτήρα
- σημασιολογική μονάδα : αφηρημένη πρόταση
που στηρίζεται η θεωρία του ενός κώδικα;
- οι άνθρωποι δεν συγκρατούν στη μνήμη τους τις λέξεις που χρησιμοποιήθηκαν για τη μετάδοση ενός μηνύματος, αλλά το περιεχόμενό του
- οι οπτικές λεπτομέρειες μιας εικόνας χάνονται με την πάροδο του χρόνου, αλλά παραμένει η ανάμνηση της σημασίας/του νοήματος της σκηνής
θεωρία των δύο κωδίκων
- ο άνθρωπος διαθέτει τόσο νοερές εικόνες, όσο και λεκτικές ετικέτες για τα πράγματα
- συνυπάρχουν ο αφηρημένος προτασιακός κώδικας (λεκτικά ερεθίσματα) και ο ΝΟΕΡΟΣ ΕΙΚΟΝΙΚΟΣ ΚΩΔΙΚΑΣ (οπτικές πληροφορίες και άλλα αισθητηριακά ερεθίσματα)
- υποστηρικτής θεωρίας : Paivio
- μετατροπή οπτικής εικόνας σε “ανάλογο”
ανάλογο
-σύμφωνα με τη θεωρία των 2 κωδίκων η εικονική αναπαράσταση χάνει σταδιακά τα οπτικά/αισθητηριακά της χαρακτηριστικά και γίνεται αφηρημένη αναπαράσταση
- τα ανάλογα είναι δομές που διατηρούν τις χωρικές σχέσεις μεταξύ των στοιχείων των πραγματικών αντικειμένων
- επιτρέπουν μεταβολές κατά μήκος συνεχών διαστάσεων
τρικωδική θεωρία
- Anderson
- συνυπάρχουν τα ΧΡΟΝΙΚΑ ΝΗΜΑΤΑ με τον αφηρημένο προτασιακό κώδικα και τον νοερό εικονικό κώδικα
κώδικας χρονικών νημάτων
αναπαράσταση της χρονικής διάστασης των πραγμάτων : σειρά εμφάνισης επιμέρους στοιχείων, χρονική ακολουθία
κινητικός- κιναισθητικός κώδικας Posner
- κώδικας για την αναπαράσταση των κινήσεων
- δεν έχουν οριστεί τα ακριβή χαρακτηριστικά ούτε ο τρόπος λειτουργίας του
- συνδέεται με τη διαδικαστική γνώση ; με ποιον τρόπο ;
σημασιολογική αναπαράσταση
(αφηρημένος προτασιακός κώδικας)
- η αναπαράσταση των πραγμάτων κωδικοποιεί αρχικά τη σημασία/το νόημά τους
- βασική μονάδα σημασιολογικής αναπαράστασης : αφηρημένη πρόταση
- ορισμένοι υποστηρίζουν ότι οι αφηρημένες προτάσεις αποτελούνται από επιμέρους έννοιες
μοντέλα σημασιολογικών χαρακτηριστικών
ορισμός κάθε έννοιας ως ένα σύνολο βασικών θεμελιωδών χαρακτηριστικών που διαφέρεουν ως προς τη σπουδαιότητα ή την εμφαντικότητα
παραδείγματα ορισμών βάσει των μοντέλων σημασιολογικών χαρακτηριστικών
- καναρίνι : ουσιώδες χαρακτηριστικό -πουλί, εμφανή χαρακτηριστικά- κίτρινο χρώμα, κελάηδημα
- χελιδόνι : ουσιώδες χαρακτηριστικό - πουλί, εμφανή χαρακτηριστικά - μαύρο χρώμα, αποδημητικό πτηνό
σχέσεις μεταξύ εννοιών στα μοντέλα σημασιολογικών χαρακτηριστικών
- δύο έννοιες μοιράζονται χαρακτηριστικά (πχ. καναρίνι- χελιδόνι : πουλιά)
- μια έννοια έχει ιδιομορφίες που τη διακρίνει από άλλες (πχ. το χρώμα του κάθε πουλιού)
- δύο έννοιες δεν έχουν κανένα κοινό (πχ. καναρίνι, σχολείο)
- οι σχέσεις μπορεί να περιγραφούν με τη λογική των τάξεων
- οι έννοιες μπορεί να βρίσκονται σε ιεραρχική σχέση
παράδειγμα ιεραρχικής σχέσης εννοιών
καναρίνι : υποκείμενη έννοια της έννοιας πουλί
πουλί : υποκείμενη έννοια της έννοιας ζώο
παραδείγματα πειραμάτων σημασιολογικής επαλήθευσης
- “το καναρίνι είναι κίτρινο” : το υποκείμενο εξετάζει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που συναπαρτίζουν την έννοια “καναρίνι” και δίνει την απαντήσή του
- ” το καναρίνι τρώει τροφή” : δεν αρκεί η εξέταση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της έννοιας “καναρίνι”
το υποκείμενο θα πρέπει να μετακινηθεί από την έννοια “καναρίνι” στην έννοια “πουλί” και στη συνέχεια στην έννοια “ζώο”, στην οποία προσιδιάζει η έννοια της τροφής
η δεύτερη διαδικασία απαιτεί περισσότερο χρόνο νοητικής επεξεργασίας
αξιολόγηση των μοντέλων σημασιολογικών χαρακτηριστικών
+ ικανοποιητική ερμηνεία δεδομένων με χρόνους αντίδρασεις σε προτάσεις που αφορούν ομοιότητες και ορισμούς
- δεν εξηγούν τη μετάβαση από έννοιες σε προτάσεις (ιδίως όταν αφορούν γεγονότα/συμβάντα)
- δεν εξηγούν φαινόμενα που σχετίζονται με διαφορετικά επίπεδα οργάνωσης της γνώσης (πχ. εξαγωγή συμπερασμάτων από προτάσεις, κατανόηση κειμένων)
- δεν λαμβάνει υπόψιν άτομα που κατέχουν μια έννοια αλλά δεν μπορούν να περιγράψουν τα σημασιολογικά χαρακτηριστικά της/ να δώσουν τον ορισμό της (πχ. παιδιά, άτομα χαμηλού μορφωτικού επιπέδου)
- δεν δείχνουν τη συνειρμική σύνδεση των γνώσεων