2014 próf Flashcards by Rannveig Björgvindsdóttir

Fyrsta skeið í siðferðisþroskakenningu Kohlbergs einkennist af ….

Reglum samfélagsins

Félagslegum sjónarmiðum

Sveigjanlegum siðareglum

Sjónarmiðum einstaklingsins

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Ef að 3 ára barn er með 78 stig út úr BRIGANCE þroskaskimun og 37 stig út úr fimm prófhlutum prófsins sem hafa sérstakt forspárgildi. Hvernig metur þú þessar niðurstöður?

Barnið er yfir viðmiðunarmörkum og yfir áhættuviðmiðunarmörkum

Barnið svaf illa og náði því ekki að sýna alla sína hæfileika

Barnið er yfir viðmiðunarmörkum en undir áhættuviðmiðunarmörkum

Barnið gæti hafa fengið litla örvun í uppeldi sínu

Barnið er yfir viðmiðunarmörkum og yfir áhættu viðmiðunarmörkum

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Hver af eftirfarandi fullyrðingum um sálfélagslegan þroska er ekki rétt?

Í gegnum samhæfingu (synchrony) lærir barn að lesa í tilfinningar annarra

Samkvæmt kenningu Freud skipta fyrstu 2-3 árin sköpum fyrir mótun persónuleikans og sálfélagslegan þroska

Samkvæmt Afferlisstefnunni mótast hegðun barna í gegnum herminám

Samkvæmt kenningu Erikson hefur fjölskylda, menning og umhverfi lítil sem engin áhrif á sálfélagslegan þroska

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Hvað af eftirfaransi er ekki eitt af
viðbrögðum (reflex) nýbura?

Grip viðbragð

Finnström viðbrað

Sog viðbragð

Moro viðbragð

Finnström viðbragð

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Einn af einkennandi þáttum þroska er Plasticity. Hver af eftirfarandi fullyrðingum útskýrir það best:

Hægt er að móta einstaklinga í ákveðið mót en þeir búa líka yfir ákveðnum varanleika

Skilja þarf hvert mannsbarn út frá mörgu samhengi

Þroski mannsins getur verið mismunandi eftir menningu

Þroski er ekki alltaf línulegur

Hægt er að móta einstaklinga í ákveðið mót en þeir búa líka yfir ákveðnum varanleika

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Þegar misræmi (inconsistency) einkennir samskipti umönnunaraðila og barns flokkast geðtengsl þeirra samkvæmt kenningu Mary Ainsworth sem:

Trygg tengsl

Ótrygg- forðunartengsl

Ótrygg- höfnunartengsl

Óskipulögð tengsl

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Hver af eftirfarandi fullyrðingum um málþroska er rétt?

Foreldri getur örvað málþroska barna með því að segja hvað það er að gera

Það örvar lítt málþroska barna að byrja að tala við þau nokkra vikna gömul

Börn segja gjarnan fyrsta orðið um 9 mánaða aldur

Þegar barn er 0-3 ára skiptir meira máli að fylgjast með tjáningu en málskilningi þess

Foreldri getur örvað málþroska barna með því að segja hvað það er að gera

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Samkvæmt kenningu Lev Vygotsky um áhrif menningar og félagslegra þátta á þroska þá skaltu merkja við þá staðhæfingu sem best lýsir inntaki kenningarinnar.

Leiðbeinandi þarf að vera næmur á það sem barnið kann svo að nám sé árangursríkt

Barnið lærir að herma eftir öðrum sem eru í nærumhverfi þess

Lögð er áhersla á hvernig barnið vinnur með upplýsingar sem það fær

Barnið hefur einfalda mynd af heiminum og heldur að hann haldist óbreyttur

Leiðbeinandi þarf að vera næmur á það sem barnið kann svo að nám sé árangursríkt

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Hvað af eftirfarandi fullyrðingum skýrir best út hugtakið varðveisla (conservation)?

Einblínt er á einhvern einn útlitseiginleika hlutar

Skilningur á að magnbundnir eiginleikar breytist

Skilningur á að þó ásýnd hluta breytist þá breytist ekki magn þeirra

Skilningur á að hlutir séu óafturkræfir

Skilningur á að þó ásýnd hluta breytist þá breytist ekki magn þeirra

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Urie Bronfenbrenner lagði áherslu á það í kerfakenningunni að hver manneskja yrði fyrir áhrifum margra kerfa. Tengið saman kerfin við viðeigandi skýringar:

Macrosystem
Microsystem
Exosystem

Skólinn
Hefðir samfélagsins
Fjölskyldan

Macrosystem- Hefðir samfélagsins
Microsystem - Fjölskyldan
Exosystem- Skólinn

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Merkið við þá fullyrðingu sem ekki er rétt um málþroska barna:

Skilningur barna á máli er iðulega meiri en fjöldi tjáðra orða

Barn á yfirleitt auðveldar með að bera fram samhljóða en sérhljóða

Heyrnarlaus börn babla með höndunum

Það er eðlilegt ungbarni að æfa öll möguleg málhljóð

Barn á yfirleitt auðveldar með að bera fram samhljóða en sérhljóða

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Merkið við þá fullyrðingu um hreyfiþroska sem ekki er rétt:

Umhverfið hefur áhrif á hreyfiþroska barna

Grófhreyfingar reyna á stærri vöðva líkamans

Tveggja mánaða gamalt barn er yfirleitt farið að grípa um hluti

Hreyfiþroski á sér stað alla ævi

Tveggja mánaða gamalt barn er yfirleitt farið að grípa um hluti

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Hver af eftifarandi fullyrðingum lýsir best öruggum tengslum (attachment) hjá barni samkvæmt rannsóknum Mary Ainsworth?

Barnið tekur ekki eftir því þegar foreldri þess fer

Barnið bregst ekki við foreldri þegar það kemur

Barnið á gott með að skoða umhverfi sitt

Barnið neitar að fara frá umönnunaraðila

Barnið á gott með að skoða umhverfi sitt

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Taktu afstöðu til eftirfarandi fullyrðinga um sálfélagslegan þroska: Ósönn/Sönn

Samkvæmt kenningu sálgreiningar skipta unglingsárin mestu fyrir mótun persónuleikans.

Samkvæmt kenningu Erikson veltur það á samskiptum einstaklingsins og félagslegs umhverfis hvernig honum tekst að komast í gegnum hvert þroskakrísustig.

Samkvæmt atferlisstefnunni er sálfélagslegur þroski stigbundinn.

Samhæfing (synchrony) milli barns og umönnunaraðila leggur grunninn að mannlegum samskiptum og kennir barninu að lesa tilfinningar.

Ó
S
Ó
S

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Lilja heldur því fram að bróðir hennar sé orðinn stelpa þegar hún sér hann með spennu í hárinu. Ef marka má kenningu Jean Piaget um vitsmunaþroska, benda viðbrögð hennar til að…

Hún einblíni á útlitseiginleika (focus on appearences)

Hún gangi út frá því að heimurinn haldist óbreyttur (static reasoning)

Hún sé ekki búin að átta sig á varanleika hluta (object permanence)

Hún hafi öðlast getuna til að hugsa í fleiri en einni vídd (multidimensionalthinking)

Hún einblíni á útlitseiginleika (focus on appearences)

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Parten, Piaget og Smilansky flokkuðu leik barna. Hvað af eftirfarandi atriðum lýsir best því sem er sameiginlegt með flokkun þeirra?

Tákrænn leikur barna

Leikir þar sem að ímyndunarafl barnsins nær að njóta sín

Leikir þar sem yngra barn leikur við sjálft sig

Leikir þar sem gilda ákveðnar reglur

Leikir þar sem að ímyndunarafl barnsins nær að njóta sín

How well did you know this?

Not at all

Perfectly

Ef rannsakandi er að skoða áhrif nærumhverfis á hegðun einstaklingsins. Hvaða kerfi (System) er hann þá að skoða?
Exosystem
Mesosystem
Microsystem
Macrosystem

Microsystem

Daníel sem er tveggja ára hefur einfaldan skilning á hugtakinu „pabbi“ sem kemur fram í því þegar hann sér mann með barn þá kallar hann manninn „pabbi“. Þegar hann lærir að þessir menn eru ekki „pabbi“ hans þá upplifir hann:

Varðveislu (conservation)

Varanleika hluta (object permanence)

Andlegt ójafnvægi (cognitive diseqilibrium)

Flokkun (classification)

Andlegt jafnvægi (cognitive equilibrium)

Andlegt ójafnvægi (cognitive diseqilibrium)

Kenning Erikson gengur út frá því að grundvallar verkefni unglingsáranna sé að skapa eða öðlast:
Nánd
Heiðarleika
Sjálfsmynd
Traust

Sjálfsmynd

Samkvæmt kenningu Piaget þá vísar vitsmunalegt jafnvægi (cognitive equilibrium) til:

Sérstaks stigs vitsmunaþroska

Andlegs jafnvægi

Fyrsta stigs gagnavinnsla (information processins)

Viss ójafnvægis sem leiðir til vaxandi vitsmuna

Andlegs jafnvægi

Hver af eftirfarandi fullyrðingum um sálfélagslega kenningu Erik Eriksin er ekki rétt?

Á skólaaldri eru börn að fást við togstreituna milli framkvæmdagleði (industry) og vanmáttarkenndar (inferiority)

Kenningar Sigmund Freuds og Erik Erikssons eru báðar í anda sálgreiningar

Ungbörn þurfa að þróa með sér traust gagnvart umönnunaraðila

Kenningin nær yfir allt æviskeiðið

Sá einstaklingur á erfitt með að mynda náin tengsl við aðra ef togstreitan mikli trausts (trust) og vantrausts (mistraust) leysist ekki farsællega

Á aldrinum eins til þriggja ára vinda börn sér í ýmis verkefni (initiative) og upplifa sektarkennd (guilt) þegar þeim mistekst eða mæta gagnrýni

Hver er meginmunur á þroska fullbura nýbura og fyrirbura? Merkið við þá fullyrðingu sem lýsir því best:

Fyrirburar hafa ytri skapabarma vel vaxna yfir innri skapabarma

Helix eyrans er þroskaðra hjá fullbura barni

Fullburar hafa sléttar iljar

Fósturfita er sérstaklega áberandi hjá fullbura barni

Helix eyrans er þroskaðra hjá fullbura barni

Hver af eftirfarandi fullyrðingum um málþroska er ekki rétt:

Barn á að geta sagt r og s þegar það er um 4 ára gamalt

Ein kenning um málþroska barna byggist á því að barnið læri sjálft að tala

Málskilningur er forsenda fyrir máltjáningu

Barn sem lærir nýtt mál leitar að reglum

Ein kenning um málþroska barna byggist á því að barnið læri sjálft að tala

Sóldís er 4 ára stúlka. Hún er á leikskóla. Hún situr við borð með Jónu sem er jafngömul henni. Þær eru að teikna og lita. Þær skiptast á litum og tala mikið saman um hvað þær séu að teikna. Sóldís er mjög einbeitt og hefur ákveðnar hugmyndir um það hvernig eigi að teikna bíl. Hún segir „pabbi minn teiknar alltaf bíla svona“. Hvernig er best að flokka leik þeirra samkvæmt Parten?

Þetta er tengslaleikur (associative play)

Þetta er ærlsaleikur (rough and tumble play)

Þetta er hlutverkaleikur (role play)

Þetta er látbragðsleikur (imaginary play)

Þetta er tengslaleikur (associative play)

Barn sem er innan við 3 mánaða gamalt er: Fært um að sitja í nokkrar sekúndur Eingöngu með viðbragðshreyfingar Fast í beygjustöðu nýburans Vill helst liggja á maganum Að byrja að rétta úr líkama vegna áhrifa frá þyngdaraflinu og vegna þess að réttivöðvar líkamans eru að virkjast.

Að byrja að rétta úr líkama vegna áhrifa frá þyngdaraflinu og vegna þess að réttivöðvar líkamans eru að virkjast.

Hver af eftirfarandi fullyrðingum lýsir ekki formlegri rökhugsun samkvæmt kenningu Piaget: Hugsunin er bundin við hér og nú Geta velt fyrir sér langtímaafleiðingum Vera gagnrýninn í hugsun Geta dregið ályktanir af hugsanlegum forsendum Geta hugsað í þátíð, nútíð og framtíð

Hugsunin er bundin við hér og nú

Í leiknum er barnið að þroskast siðferðislega. Eftirfarandi atriði nema eitt lýsa þessu. Barnið lærir að taka tillit til annarra barna Barnið lærir að greina rétt frá röngu Barnið lærir að vinna með öðrum börnum og fylgja reglum Barnið lærir að stjórna eigin tilfinningum

Barnið lærir að stjórna eigin tilfinningum

Það sem ekki einkenndi kenningu Eriksons um sálfélagslegan þroska er að: Það er samspil á milli áreitis og viðbragðs Maðurinn er á hverju stigi að ganga í gegnum ákveðna krísu Barnið verður fyrir áhrifum frá umhverfi sínu Kenningin nær yfir allt æviskeiðið

Það er samspil á milli áreitis og viðbragðs

Hvað af eftirfarandi fullyrðingum lýsir best annmarka á kenningu Lawrence Kohlbergs um siðferðisþroska? Engin áhersla var lögð á að forðast vanþoknun annarra Það vantaði að fjalla um sjónarmið einstaklingsins Kenningin fjallaði einungis um siðferðishugsun en ekki hegðun Það vantaði fjórða skeiðið sem lýsti æðsta stigi siðferðisþroskans

Kenningin fjallaði einungis um siðferðishugsun en ekki hegðun

Þegar börn eru að byrja að ganga óstudd Eru þau búin að ná góðum tökum á skriði á fjórum fótum og þar með tilbúin í næsta stig hreyfiþroskans sem er ganga Þarf að hvetja þau stöðugt til að standa upp og ganga Hvatning frá umhverfinu truflar þessa innri hvöt Hafa þau innri áhugahvöt til að ná tökum á göngunni og standa upp aftur og aftur þegar þau detta Missa þau tímabundið niður getuna til að velta sér

Hafa þau innri áhugahvöt til að ná tökum á göngunni og standa upp aftur og aftur þegar þau detta

Á grunnskólaárunum felst grófhreyfiþroski í því að börnin: Eru komin með fullkomna grófhreyfifærni í kringum 6-7 ára aldurinn Eru flest búin að finna „sína“ íþrótt við upphaf skólagöngu og æfa hana þannig að þau sérhæfa sig fljótt Fínstilla þær hreyfingar sem þau hafa áður náð tökum á, bæta útfærslu þeirra (betri tækni) og tengja saman í flóknari leiki Þurfa ekki mikið að æfa athafnir til að verða góð í þeim Læra stöðugt nýjar hreyfingar/athafnir

Fínstilla þær hreyfingar sem þau hafa áður náð tökum á, bæta útfærslu þeirra (betri tækni) og tengja saman í flóknari leiki

Á öðru skeiði í kenningu Lawrence Kohlbergs um siðferðisþroska lagði hann áherslu á eftirfarandi: Fara eftir reglum til að fá umbun Viðhalda góðum tengslum og forðast vanþóknun annarra Fara eftir reglum til að forðast refsingu Líta svo á að breyta megi reglunum

Viðhalda góðum tengslum og forðast vanþóknun annarra

Hvaða hugtak taldi Piaget mikilvægt að börn hefðu skilning á til að ná tökum á rökrænni hlutbundinni hugsu? Gagnsæi Andhverfa Flokkun Hringsvarnir

Flokkun

Hver af eftirfarandi fullyrðingum um siðferðisþroska er rétt? Ungabörn allt niður í 8 mánaða geta sýnt ósiðlega hegðun Hæfnin að setja sig í spor annarra er nauðsynleg en ekki nægjanleg forsenda siðferðisþroska Unglingsárin eru talin vera mikilvægasta skeiðið fyrir siðferðisþroska Lágmarks greind er nauðsynleg og nægjanleg forsenda siðferðisþroska

Hæfnin að setja sig í spor annarra er nauðsynleg en ekki nægjanleg forsenda siðferðisþroska

Merkið við það atriði sem sérstaklega einkennir ímyndunarleiki (imaginative play) barna: Börn fylgjast með því hvernig önnur börn leika sér Leiðtogi greinir frá reglum leiksins Börn eru í eltingarleik Börn lifa sig inn í annan heim og sýna athafnir sem honum tengist

Börn lifa sig inn í annan heim og sýna athafnir sem honum tengist

Um er að ræða þriggja og hálfs árs dreng sem er að leika sér með bíl. Hann tekur einn bíl og keyrir hann eftir gólfinu. Hann gefur frá sér burrr hljóð og talar fyrir bílstjórann. „tek stóra beygju“. Svo tekur hann fleiri bíla og lætur þá lenda í árekstri og býr til mikinn hávaða. Hver af eftirfarandi fullyrðingum er ekki rétt um leik barnsins: Það reynir á hreyfiþroska hans í leiknum Hann er táknrænum leik Hann er í einleik Hann er í ímyndunarleik Það reynir á málþroska hans í leiknum-

Hann er táknrænum leik

BRIGANCE þroskaskimun er mat á þroska barna á nokkrum sviðum. Merkið við það svið sem ekki er rétt: Leikfærni Skólafærni Samskiptafærni Hreyfifærni

Leikfærni

Flokkið saman eftirfarandi stig í kenningu Erik Erikson við viðeigandi lýsingar: 1-Nánd gegn einangrun 3-Sköpun gegn stöðnun 2-Heilsteyptur perónuleiki gegn sundruðu sjálfi. Fram kemur þörf mannsins til að tengjast öðrum einstaklingum tilfinningalegum böndum Maðurinn er að átta sig á því hver hann er Maðurinn hefur þörf fyrir að leggja af mörkum til samfélagsins

1-Nánd gegn einangrun- Fram kemur þörf mannsins til að tengjast öðrum einstaklingum tilfinningalegum böndum 3-Sköpun gegn stöðnun- Maðurinn hefur þörf fyrir að leggja af mörkum til samfélagsins: 2-Heilsteyptur persónuleiki gegn sundruðu sjálfi.- Maðurinn er að átta sig á því hver hann er

Hvað af eftirfarandi atriðum nema eitt á við um stærðahlutföll og þyngd nýbura? Höfuðið er um 1/3 af líkamslengd Meðallegnd er um 50 cm Búkurinn er um helmingur líkamslengdar Eðlileg lengd er um 46-56 cm

Höfuðið er um 1/3 af líkamslengd

Kenning kvikra kerfa er sú kenning sem notuð eru nú til dags til að útskýra hreyfiþroska. Hún útskýrir hreyfiþroska á eftirfarandi hátt: Mörg líkamskerfi verða að þroskast og það er breytileikinn í samspili milli kerfanna sem veldur því að barn nær tökum á nýrri athöfn (þ.e. nýjum hreyfiþroskaáfanga) Mörg líkamskerfi þurfa að þroskast og það er breytileikinn í samspili milli kerfanna og umhverfis sem veldur því að barn nær tökum á nýrri athöfn (þ.e. nýjum hreyfiþroskaáfanga) Miðtaugakerfið stýrir þróun á hreyfiþroska Stoðkerfið stýrir þróun á hreyfiþroska Umhverfisþættir hafa úrslitaþýðingu þegar barn er að ná tökum á nýrri athöfn (þ.e. nýjum hreyfiþroskaáfanga)

Mörg líkamskerfi þurfa að þroskast og það er breytileikinn í samspili milli kerfanna og umhverfis sem veldur því að barn nær tökum á nýrri athöfn (þ.e. nýjum hreyfiþroska áfanga)