2 Flashcards

1
Q

Co to przeciwciało?

A

Przeciwciało to glikoproteina zbudowana z czterech łańcuchów polipeptydowych połączonych mostkami siarczkowymi (-S-S-). Każdy monomer jest zbudowany z 2 łańcuchów lekkich i 2 łańcuchów ciężkich.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Jakie klasy łańcuchów lekkich wyróżniamy i jaka jest długość?

A

κ - kappa i λ - lambda, 220 aminokwasów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Jakie klasy łańcuchów ciężkich wyróżniamy i jaką długość?

A

α - alfa, μ - mi, γ -gamma, δ - delta, ε - epsilon definiujących klasę immunoglobuliny (odpowiednio: IgA, IgM, IgG oraz IgD i IgE), 440 aminokwasów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Opisz budowę łańcuchów lekkich i ciężkich

A

W obrębie łańcucha jesteśmy w stanie wyróżnić część stałą = niezmienną i część zmienną w obrębie której znajduje się sekwencje, które bezpośrednio reagują z epitopem. W budowie występują powtarzające się sekwencje aminokwasowe określane jako DOMENY, które obejmują od 100 do 110 aminokwasów, są spięte mostkami dwusiarczkowymi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Za co odpowiada część stała łańcucha ciężkiego?

A

Odpowiada za funkcje efektorowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Za co odpowiadają części zmienne?

A

Za oddziaływanie z epitopem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Co to CDR?

A

To sekwencje, które bezpośrednio będą łączyły się z epitopem, regiony determinujące dopasowanie, hiperzmienne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Co to paratop?

A

To fragment przeciwciała wiążący się bezpośrednio z epitopem na danym antygenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Jak dzielimy immunoglobuliny?

A

Na fragment Fab - łączenie się z antygenem i na fragment Fc - funkcje efektorowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Jak klasyfikujemy immunoglobuliny na podstawie markerów antygenowych?

A
  • markery izotypowe
  • markery allotypowe
  • markery idiotypowe
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Czym są markery izotopowe?

A

To uwarunkowane przez pewne zasadnicze różnice w budowie łańcuchów lekkich i ciężkich – podział na klasy i typy. Zdrowi osobnicy mają zazwyczaj wszystkie odmiany izotypowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Czym są markery allotypowe?

A

Są zależne od obecności w częściach stałych łańcuchów różnych aminokwasów w określonej pozycji łańcucha polipeptydowego. U różnych osobników danego gatunku można wykryć różne odmiany allotypowe. Odmiany allotypowe (allotypy) występują w obrębie łańcuchów ciężkich γ (wszystkie podklasy), μ i α, a także w łańcuchach lekkich κ i λ

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Czym są markery idiotypowe?

A

Są związane z różnicami w budowie części zmiennych łańcuchów polipeptydowych. Przeciwciała mające tę samą swoistość mają te same markery idiotypowe.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Jakie są funkcje immunoglobulin w układzie odpornościowym?

A
  • opsonizacja, fagocytoza
  • rozpoznanie, niszczenie patogenów
  • aktywacja dopełniacza drogą klasyczną
  • aktywacja komórek, uczulenie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Podaj wszystkie informacje o IgA

A
  • wyróżniamy dwie podklasy IgA1 i IgA2
  • przeciwciała tej klasy są wytwarzane w największej ilości w organizmie człowieka (50-130 mg/kg).
  • większość IgA jest wytwarzana w obrębie błon śluzowych i przechodzi do wydzielin śluzowo-surowiczych. Dlatego stężenie tych przeciwciał we krwi (w osoczu – 15-20%) jest mniejsze niż IgG.
  • forma monomeryczna IgA – głównie w osoczu (80-90% to IgA1)
  • w wydzielinach takich jak ślina, łzy, pot, wydzieliny gruczołów przewodu pokarmowego (IgA2), dróg oddechowych i dróg moczowych - IgA występuje w formie dimerów i tetramerów,
  • monomery połączonone są łańcuchem J oraz dodatkowo związane z tak zwanym fragmentem wydzielniczym (IgA1 i IgA2 po mniej więcej 50%).
  • wydzielnicze IgA czyli S-IgA (secretory IgA).
  • uczestniczą w odpowiedzi wtórnej
  • przekazywane wraz z mlekiem matki noworodkowi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Podaj wszystkie informacje o IgD

A
  • stanowi zaledwie 1% wszystkich immunoglobulin
  • wytwarzane są głównie przez niekatywowane (dziewicze, to znaczy takie, które nie zetknęły się jeszcze z antygenem) limfocyty B i są wbudowane w ich błonę komórkową, gdzie pełnią rolę immunoglobulin powierzchniowych.
  • struktura IgD zawiera dużą liczbę podjednostek oligosacharydowych
  • występuje krótki 8 aminokwasowy „ogonek”, i największy region zawiasowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Podaj wszystkie informacje o IgE

A
  • uczestniczą przede wszystkim w odporności przeciw wielokomórkowym pasożytom.
  • przeciwciała IgE uczestniczą w zjawiskach nadwrażliwości typu I (alergiach).
  • na powierzchni komórek tucznych, bazofili oraz eozynofilów znajdują sie odpowiednie receptory dla tych przeciwciał.
  • komórki tuczne wiążą duże ilości wolnych IgE, około 50% (to znaczy nie związanych z antygenem) i z tego powodu stężenie tych przeciwciał w osoczu jest bardzo niskie (najniższe spośród wszystkich klas).
  • przeciwciała IgE nie aktywują układu dopełniacza.
  • w strukturze duża zawartość węglowodanów, brak regionu zawiasowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Podaj wszystkie informacje o IgG

A
  • przeciwciała IgG osiągają w osoczu człowieka największe stężenie (70-75%).
  • wyróżnia się 4 podklasy tych przeciwciał.
  • wszystkie mają region zawiasowy, a w IgG3 jest on bardzo długi i zawiera aż 11 wiązań dwusiarczkowych łączących łańcuchy ciężkie.
  • receptory dla fragmentu Fc przeciwciał tej klasy (Fc R) znajdują się na powierzchni wielu komórek układu odpornościowego
  • indukują cytotoksyczność komórkową zależną od przeciwciał ADCC - komórki K (z ang. killers czyli zabójcy), są zdolne do zabicia komórek opłaszczonych przez IgG (np. komórek nowotworowych, zakażonych przez wirusy).
  • indukują immunofagocytozę – IgG1 i IgG3; komórki fagocytujące (żerne), takie jak neutrofile i makrofagi, dzięki obecności na ich powierzchni Fc R mogą fagocytować komórki i cząsteczki opłaszczone przeciwciałami.
  • wiążą i inaktywują toksyny
  • IgG3 aktywują układ dopełniacza.
  • przeważają w odpowiedzi wtórnej
  • IgG (IgG1, IgG3, IgG4) przechodzą przez łożysko – odpowiadają za odporność bierną płodu i noworodka
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Podaj informacje o IgM

A
  • przeciwciała tej klasy mają na ogół małe powinowactwo do antygenów i w początkowej fazie odpowiedzi immunologicznej często są to przeciwciała polispecyficzne. (10% w surowicy)
  • wytwarzane jako pierwsza klasa przeciwciał w odpowiedzi pierwotnej (pierwszy kontakt organizmu z antygenem) i dopiero po kilku/kilkunastu dniach są “wymieniane” na przeciwciała innych klas (IgG, IgA lub IgE).
  • występują głównie jako pentamery – wiążą jednocześnie aż do 10 epitopów (wartościowość – 10) - siła wiązania wielowartościowego (wieloepitopowego) antygenu jest duża.
  • bardzo niewielki odsetek IgM występuje w postaci heksamerów lub monomerów
  • występują jako receptory immunoglobulinowe na powierzchni dziewiczych komórek
  • najefektywniej aktywują dopełniacz
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Czym jest immunogenność?

A

Zdolność wywołania odpowiedzi immunologicznej przeciw sobie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Co to antygenowość?

A

Zdolność antygenu do swoistego łączenia się z:
● Immunoglobulinami (wolnymi jak i receptorami na powierzchni komórek B)
● Receptorami komórek T (TCR z pośrednictwem MHC)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Omów podział antygenów

A

Ze względu na sposób aktywacji układu odpornościowego:
- immunogeny – charakteryzujące się immunogennością i antygenowością
- hapteny – małe cząsteczki wykazujące tylko antygenowość, niezdolne do samodzielnego wywołania odpowiedzi odpornościowej, chyba że występują jako element kompleksu z cząsteczkami o większych rozmiarach
Ze względu na udział antygenów T:
- antygeny grasiczozależne, które wymagają udziału limfocytów T do wzbudzenia odpowiedzi
- antygeny grasiczoniezależne - niewymagające udziału limfocytów T w indukcji odpowiedzi

23
Q

Co to antygeny autogeniczne?

A

To antygeny występujące w prawidłowych tkankach danego osobnika, organizm nie reaguje na własne Ag.

24
Q

Czym są antygeny syngeniczne?

A

To antygeny występujące w organizmach o identycznej strukturze genetycznej np. bliźnięta jednojajowe.

25
Q

Co to antygeny ksenogeniczne?

A

To antygeny występujące u osobników różnych gatunków.

26
Q

Czym są antygeny allogeniczne?

A

Te antygeny występują w obrąbie gatunku u wszystkich osobników, choć u każdego może być ich inny zestaw

27
Q

Jakie powinien posiadać cechy aby wywołać odpowiedź immunologiczną?

A
  • odpowiednio dużą masę cząsteczkową = 5000 – 10000 Da i większą
  • mieć odpowiednią budowę chemiczną =
  • immunogeny odpowiedzi humoralnej białka, polisacharydy,
  • immunogeny odpowiedzi komórkowej białka, lipidy i glikolipidy
  • wyróżniać się heterogennością
  • im bardziej zróżnicowana cząsteczka tym mniej jej trzeba aby wywołać reakcję immunologiczną
    homopolimery nie wykazują właściwości immunogennych
28
Q

Jak możemy podzielić antygeny pod względem pochodzenia?

A
  • naturalne – Ag związane z powierzchnią komórki (np. leukocytami, erytrocytami, płytkami krwi), Ag związane z drobnoustrojami (białka, gliko- i lipoproteiny, wielocukry)
  • sztuczne – hapteny
  • syntetyczne – polimery aminokwasów o najprostszej strukturze
29
Q

Co to epitop?

A

Inaczej jest nazywany determinantą antygenową, jest fragment antygenu łączący się bezpośrednio z wolnym przeciwciałem, receptorem limfocytu B lub receptorem limfocytu T

30
Q

Co to antygeny poliwalentne?

A

To antygeny zawierające wiele epitopów

31
Q

Opisz hapteny

A
  • Reagują z przeciwciałami powstałymi pod wpływem pełnowartościowych antygenów, w skład których wchodzi dany hapten
  • Hapteny łącząc się z białkami ustrojowymi mogą tworzyć antygeny kompletne, w których odpowiedzialne są za ich swoistość.
  • Mogą nimi być zarówno substancje pochodzenia zewnętrznego, jak i własne składniki organizmu.
  • Haptenami mogą być m.in.: leki lub ich składniki, proste związki chemiczne, z którymi ustrój styka się np. w pracy zawodowej, ale także składniki własnych tkanek
32
Q

Jakie przeciwciała występują w formie monomerów?

A

IgG, IgD, IgE i IgA w surowicy

33
Q

Jakie przeciwciała występują w formie dimerów?

A

IgA wydzielnicze

34
Q

Jakie przeciwciała występują w formie pentametrów?

A

IgM

35
Q

Jak dzieli się przeciwciało na drodze proteolitycznego rozszczepienia?

A
  • papaina rozkłada IgG na dwa fragmenty wiążące antygen (Fab) oraz fragment Fc.
  • działaniem pepsyny uzyskujemy natomiast duży fragment (Fab’)2 zawierający oba miejsca wiążące antygen.
36
Q

Z czym wiąże się Fab?

A

Część Fab odpowiada za wiązanie się z antygenem.

37
Q

Z czym wiąże się Fc?

A

Część Fc to fragment efektorowy, który odpowiada za wiązanie się z:

  • Dopełniaczem
  • Receptorami dla przeciwciał obecnymi na komórkach immunologicznie kompetentnych
  • Łączenie się z białkiem A i G
  • Udział w reakcji cytotoksyczności zależnej od przeciwciał–ADCC
  • Transport przez łożysko
38
Q

Co to reakcja swoista?

A

Reakcja swoista zachodzi kiedy przeciwciało swoiście (precyzyjnie) rozpoznaje określone epitopy.

39
Q

Co to wartościowość?

A

To liczba determinant Ag, które może związać cząsteczka przeciwciała

40
Q

Co to powinowactwo?

A

To siła wiązania między pojedynczym miejscem wiążącym przeciwciała
a determinantą Ag

41
Q

Co to zachłanność?

A

To siła wiązania wielowartościowego Ag przez przeciwciała rozpoznające poszczególne determinanty Ag, zależy od powinowactwa poszczególnych miejsc wiążących.

42
Q

Co to miano surowicy?

A

Miano przeciwciał inaczej miano surowicy w serologii pomiar ilości swoistych przeciwciał (immunoglobulin) w badanej surowicy. Miano surowicy wyrażone w jednostkach wyznacza dodatnia reakcja antygen-przeciwciało (reakcja serologiczna) uzyskana z najwyższym rozcieńczeniem surowicy. Jeśli reakcja serologiczna wypada dodatnio jeszcze w rozcieńczeniu surowicy 1:200, miano surowicy można wyrazić jako 200 jednostek.

43
Q

Czym jest precypitacja?

A

Wytrącenie rozpuszczalnych Ag przez swoiste przeciwciała zwane precypitynami np. białkiem, wyizolowanym polisacharydem bakterii itp.

44
Q

Opisz precypitację w środowisku płynnym

A

W wyniku reakcji Ag-Ig powstaje precypitat w (strąt) o strukturze siatki – zmętnienie roztworu

45
Q

Opisz nefelometrię

A

W zależności od stężenia badanej substancji uzyskuje się odpowiedni stopień zmętnienia roztworu
– pomiar natężenia światła rozproszonego przez kompleks Ig-Ag w stosunku do światła padającego

46
Q

Opisz turbidymetrię

A

Zmętnienie roztworu jest wprost proporcjonalne do stężenia badanej substancji – Analiza stosunku światła padającego do przechodzącego przez mętny ośrodek

47
Q

Co to VDRL/RPR?

A

Jest to test wykonywany w diagnostyce kiły, odczyn mikrokłaczkujący z antygenem kardiolipinowym – oznaczamy przeciwciała IgM,IgG i IgA – przeciwciała oznaczamy w surowicy pacjenta lub w płynie mózgowo- rdzeniowym.
Surowicę należy podgrzewać w temperaturze 56°C przez 30 minut
Test ten jest najbardziej wartościowy w II fazie zarażenia kiła – Kiła wtórna i późna (narządowa).

48
Q

Opisz reakcje dyfuzji radialnej wg Macinniego

A

Służy do ilościowej oceny antygenu - Przeciwciała unieruchomione są w żelu agarozowym, antygen dyfunduje.

49
Q

Co to jest aglutynacja?

A

Zachodzi pomiędzy przeciwciałami a upostaciowanym antygenem.
Reakcję można zaobserwować w postaci „kłaczków” - przeciwciała -aglutyniny.
Antygen może znajdować się na powierzchni: komórek bakteryjnych i eukariotycznych (bezpośrednia) lub związany z cząsteczkami lateksu (pośrednia).
Najbardziej efektywnymi aglutyninami są IgM.
Aby doszło do porównywalnej aglutynacji antygenu z przeciwciałami IgG
potrzeba 100 lub nawet 1000 razy więcej niż cząsteczek IgM.

50
Q

Co to MicrogenStrep?

A

To ustalenie przynależności paciorkowców β hemolizujących do określonej grupy serologicznej, na podstawie zawartości wielocukru C;
Cząsteczki lateksu opłaszczone (uczulone) swoistymi dla tych antygenów przeciwciałami króliczymi.

51
Q

Opisz test hamowania hemaglutynacji

A

Białka niektórych wirusów mają zdolność do zlepiania erytrocytów. Właściwość ta jest wykorzystywana w diagnostyce – w teście hamowania hemaglutynacji.

52
Q

Do czego wykorzystuje się hemaglutynację bierną?

A

Odczyn biernej hemaglutynacji wykorzystuje się do określania miana przeciwciał.
W przypadku niektórych chorób np. zakaźnych i autoimmunizacyjnych określenie miana przeciwciał w surowicy może mieć wartość diagnostyczną, np. podwyższenie miana może wskazywać na aktywny proces chorobowy.

53
Q

Gdzie jest wykorzystywane zjawisko hemaglutynacji?

A
  • odczyn biernej hemaglutynacji

- test hamowania hemaglutynacji

54
Q

Jak nazywa się erytorocyty opłaszczone antygenem?

A

Krwinkami uczulonymi