10 κληρονομικοτητα Flashcards
Τι σημαίνει «κληρονομικότητα» ?
Η μεταβίβαση των γενετικών χαρακτηριστικών από γονείς (προγόνους) σε απογόνους.
Τα χαρακτηριστικά των οργανισμών διακρίνονται σε:
Γενετικά / κληρονομικά δηλ. χαρακτηριστικά τα οποία καθορίζονται από το DNA (γονίδια)
Επίκτητα δηλ. χαρακτηριστικά που αναπτύσσει ένας οργανισμός εξαιτίας εξωγενών (περιβαλλοντικών) επιδράσεων.
Κάθε κληρονομικό χαρακτηριστικό καθορίζεται από ένα ζεύγος αλληλόμορφων γονιδίων
Τα αλληλόμορφα γονίδια βρίσκονται στα ζεύγη ομόλογων χρωμοσωμάτων
&
σε κάθε τέτοιο ζεύγος το ένα χρωμόσωμα είναι μητρικής & το άλλο πατρικής προέλευσης.
Σε κάθε ζεύγος αλληλόμορφων γονιδίων το ένα αλληλόμορφο είναι μητρικής & το άλλο πατρικής προέλευσης
Γονότυπος:
το σύνολο των αλληλόμορφων ενός οργανισμού για ένα ή περισσότερα κληρονομικά χαρακτηριστικά.
Φαινότυπος:
το σύνολο των χαρακτηριστικών που εμφανίζει ένας οργανισμός (συμπεριλαμβάνει όλα τα κληρονομικά μορφολογικά, βιοχημικά και ανατομικά χαρακτηριστικά)
Ομόζυγος:
ο οργανισμός που διαθέτει όμοια αλληλόμορφα για χαρακτηριστικό/α
Ετερόζυγος
ο οργανισμός που διαθέτει διαφορετικά αλληλόμορφα για χαρακτηριστικό/α.
Επικρατές αλληλόμορφο
εκφράζεται και καθορίζει ένα γνώρισμα σε ομόζυγη ΚΑΙ ετερόζυγη κατάσταση. Συμβολίζεται με κεφαλαίο γράμμα.
Υπολειπόμενο αλληλόμορφο
εκφράζεται και καθορίζει το γνώρισμα ΜΟΝΟ σε ομόζυγη κατάσταση. Συμβολίζεται με το αντίστοιχο πεζό γράμμα.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ:
Α = ελεύθεροι λοβοί αφτιών
α = προσκολλημένοι λοβοί αφτιών
Πρώτη διασταύρωση
Πατρική γενιά (Ρ):
Ομόζυγα ψηλά Χ Ομόζυγα κοντά
Απόγονοι 1ης θυγατρικής γενιάς (F1): 100% ψηλά.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Το «ψηλό» ελέγχεται από επικρατές αλληλόμορφο (Ψ) ενώ το «κοντό» από υπολειπόμενο (ψ).
Όταν διασταυρώνονται ομόζυγα άτομα που διαφέρουν ως προς ένα γνώρισμα οι απόγονοί τους εμφανίζουν ΟΛΟΙ τον επικρατή χαρακτήρα.
Και κατόπιν διασταύρωσε…
Άτομα της F1 μεταξύ τους:
F1 X F1
Απόγονοι 2ης θυγατρικής γενιάς (F2):
3 ψηλά / 1 κοντό ή 75% ψηλά, 25% κοντά
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Από την διασταύρωση ετερόζυγων ατόμων προκύπτουν απόγονοι με τον επικρατή ΚΑΙ απόγονοι με τον υπολειπόμενο χαρακτήρα σε αναλογία 3 / 1.