1 - HÜCRE Flashcards
HÜCRE SİKLUSU
G1 FAZI
hücre metabolizması aktiftir
organellerin ve sitozolik içeriğin kopyalarrı : sentrozom replikasyonu başlar
S FAZI
DNA replikasyonu
G2 FAZI
hücre büyümesi sürer
enzimler ve diğer proteinler sentezlenir
sentrozom replikasyonu biter
HÜCRE DÖNGÜSÜNDE MOLEKÜLER MÜDAHALELER
G1 kontrol noktasındaki durdurma p53 proteini aracılığı ile gerçekleşir. Hücre S evresine girmeden önce hasarın tamirine olanak sağlar. bu olmazsa hasarlı DNA eşlenmiş olur.
G2 evresinde MPF (olgunlaşma başlatan faktör) protein, mitozun başlamasına, çekirdek kılıfının yırtılmasına ve mitozla ilgili diğer olayların gerçekleşmesine neden olur.
REJENERASYON KAPASİTELERİNE GÖRE VÜCUTTAKİ HÜCRE GRUPLARI
STABİL - SESSİZ HÜCRELER
parankimal epitel : hepatositler - renal hücreler - pankreatik epitel
mezenkimal hücreler : düz kas hücresi - fibroblastlar - kondrositler - endotel
BÖLÜNMEYEN - PERMANENT HÜCRELER
nöronlar - olfaktör ve hipokampal nöronlar hariç
iskelet kası
kalp kası
SERBEST RİBOZOMLARDA SENTEZLENEN PROTEİNLER
periferal membran proteinleri
sitozolik proteinler - sitoskeletal spektrin
nükleer proteinler
peroksizomal proteinler
mitokondriyal proteinler
mitokondriyal enzimlerin çoğu
kan hücrelerinde hemoglobin
kas hücrelerinde kontraktil proteinler (aktin-miyozin)
sinir hücrelerinde nörofilamanlar
derinin keratinositlerinde keratin
GRANÜLLÜ ENDOPLAZMİK RETİKULUMDA SENTEZLENEN PROTEİNLER
integral transmembran plazma proteinleri
golgi kompleks proteinleri
lizozomal proteinler
granüllü endoplazmik retikulum proteinleri
hücreden salgılanacak proteinler
PEROKSİZOM ÇOĞALMASININ ETKİNLEŞTİREN RESEPTÖRLER (PPAR)
bu reseptörler, steroid hormon reseptörlerini de kapsayan, hormona duyarlı çekirdek transkripsiyon faktörü üst ailesinin üyeleridir.
üç farklı gen tarafından kodlanan üç izoform vardır.
PPAR alfa : karaciğer ve iskelet kasında
PPAR delta : yağ dokusu ve iskelet kasında
PPAR gama : yağ dokusunda bulunur
PPAR lar üzerinden etki eden bazı ilaçlar : tiazoli-dinedionlar ve fibrik asit türevleri
PPAR delta mutasyonu metabolik sendrom ile ilişkilidir
PPAR gama glikojen metabolizmasının düzenlenmesinde görevlidir ve adinopektin sekresyonu stimüle eder.
PPAR alfa ekspresyonu ise lipid metabolizmasında önemlidir.
ÇEKİRDEK
BİYOKİMYASAL MARKER - DNA
DNA dan RNA sentezi. (transkripsiyon)
MİTOKONDRİ
BİYOKİMYASAL MARKER - glutamat dehidrojenaz
sitrik asit siklusu, oksidatif fosforilasyon
yağ asitlerinin beta oksidasyonu
keton cisimlerin sentezi ve yıkımı
RİBOZOM
BİYOKİMYASAL MARKER - yüksek ribozomal RNA içeriği
hücre içinde kullanılacak yapısal protein sentezi
GRANÜLLÜ ENDOPLAZMİK RETİKULUM
BİYOKİMYASAL MARKER - glukoz - 6 - fosfataz
hücre dışına verilecek proteinler ve lizozomal enzimelerin sentezi
DÜZ ENDOPLAZMİK RETİKULUM
BİYOKİMYASAL MARKER - glukoz 6 fosfataz - sitokrom b5 redüktaz
hücre membran fosfolipit sentezi
steroid hormon sentezi
kalsiyum ve karbonhidrat metabolizması
detoksifikasyon
yağ asitlerinin elengasyon ve desaturasyonu
LİZOZOM
BİYOKİMYASAL MARKER - asit hidrolazlar
asit hidrolazlarla hücre içi sindirim
otoliz
otofaji
HÜCRE ZARI
BİYOKİMYASAL MARKER - Na-K-ATPaz - 5 nükleotidaz
GOLGİ BİLEŞİĞİ
BİYOKİMYASAL MARKER - glukozil transferaz
posttranslasyonel modifikasyon
PEROKSİZOM
BİYOKİMYASAL MARKER - katalaz - ürat oksidaz
çok uzun zincirli yağ asitlerinin oksidasyonu
detoksifikasyon
SİTOZOL
BİYOKİMYASAL MARKER - laktat dehidrojenaz
İNSANLARDA BULUNAN ÖZELLİKLİ ARA FİLAMANLAR
SİTOKERATİN - epitel
VİMENTİN - mezenkimal bağ dokusu - fibroblast - kondroblast - makrofaj - endotel - damar düz kası
DESMİN - kas hücreleri - damar düz kası hariç
SİNEMİN - kas doku
GFAP - temel olarak astrositler - daha az olarak ependimal hücre - schwan hücresi - enterik glial hücre - satellit hücreler - pitüisit
PERİFERİN - nöronlar
NÖROFİLAMENTLER - nöron gövdesi (soma)
ALFA İNTERNEKSİN - embriyonik sinir doku
LAMİN A B C - çekirdek zarının stabilizasyonunu sağlayan ara filaman
NESTİN - nöral kök hücreler
FAKİNİN - FİLESİN - göz lens fiber hücreleri
DİFÜZYON HIZINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
membranda çözünebilme yeteneği fazla olan moleküller daha hızlı difüzyona uğrarlar. karbondioksit oksijenden 20 kat daha hızlı difüze olur.
akciğer fibrozisinde solunum membranı kalınlaşır ve difüzyon yavaşlar.
oksijen ve karbondioksitin taşınması basit difüzyonla gerçekleşir.
KOLAYLAŞTIRILMIŞ DİFÜZYON ÖRNEKLERİ
glikoz - galaktoz ve amino asitlerin ince bağırsak ve böbrek proksimal tübül epitel hücresinden kana veya ekstrasellüler sıvıya geçişleri.
demirin enterositten kana taşınması - ferroportin aracılı
fruktozun lümenden enterosite girişi - GLUT 5
fruktozun enterositten kana taşınması - GLUT 2
plasental glukozun emilimi
GLUT ilişkili tüm glukoz taşınımları
üre taşıyıcıları ile ürenin böbrekte taşınması
Gq PROTEİNİ - FOSFOLİPAZ C Yİ UYARIR
DAG ı arttırır - protein kinaz C
IP3 ü arttırır - endoplazmik retikulumdan kalsiyum salınır.
cAMP Yİ ARTTIRARAK ETKİ GÖSTEREN HORMONLAR
LH
FSH
TSH
ACTH
PTH
MSH
CRH
HCG
sekretin
glukagon
kalsitonin
katekolaminler - beta reseptörler
ADH - v2 reseptörleri ile su emilimi
anjiotensin 2 - epitel hücreleri
cAMP Yİ AZALTARAK ETKİ GÖSTEREN HORMONLAR
somatostatin
katekolaminler - alfa 2 reseptörleri
asetilkolin - M2 ve M4 reseptörleri
RESEPTÖR TİROZİN KİNAZ SİNYALİNİ KULLANANLAR
insülin
büyüme faktörü
büyüme hormonu
leptin
prolaktin
IGF - 1 (somatomedin C)
cGMP KULLANANLAR
NO
ANP
BNP
