1. Bölüm Flashcards
Sinir sistemi başı
Aferent
Duysal
Pseudounipolar
▪︎Tek aksonlu ama iki aksonluymuş gibi görünüyor.
▪︎Yalancı
Bipolar sinirler
İki aksonludur
Anaksonikler
▪︎Hiç akson yok.
▪︎Sadece dendrit ve soma var.
▪︎MSS genelde bu yapıdadır.
Multipolar
Çok aksonlu sinir hücreleri
Duyu nöronlarında karşımıza çıkabilecek sinir türleri
▪︎Pseudounipolar
▪︎Bipolar
MSS ara nöronlarında karşımıza çıkabilecek sinir türleri
▪︎Anaksonik
▪︎Multipolar
Eferent nöronlarında karşımıza çıkabilecek sinir türleri
Multipolar
Periferik sinir sistemindeki miyelin kılıfını oluşturan hücre?
Schwann hücresi
Sinir hücresinin ürettigi salgı tabana doğru taşınırsa bu taşıma şekline ne denir?
Anterograt taşıma denir.
İçeriğini Egzositozla sinaptik aralığı boşaltır.
Anterograt taşımanın zıt yönlü taşınmasına Ne ad verilir
Retrograt taşıma (geriye doğru taşıma)
Kinesin hangi taşımaya yardım eden bir proteindir?
Anterograt/Retrograt
Anterograt
Dinein hangi taşımaya yardım eden bir proteindir?
Anterograt/Retrograt
Retrograt
Glia hücreleri?
Genel isim
Destek hücreler
Merkezi sinir sistemindeki miyelin kılıfını oluşturan hücre?
Oligodendrosit
Astrositler
Mss
MSS’nde destek görevi görür.
Yan yana durarak KAN/BEYİN BARİYERİni oluştururlar.
Kan/beyin bariyeri?
Her ilaç/madde nin geçmesine izin vermez. Bazılarına izin verir. Çok önemlidir. Astrositler yan yana dizilerek oluşturur.
Mikroglia
Mss
Beyindeki temziliği yaparlar.
Bağışıklık sistemine katkıda bulunurlar.
Ependim hücreleri
mss
Beyinde sınırlayıcı bölümü oluşturur.
📝
Ependim hücresinin oluşturduğu sınırlamalar ile cerrahlar bölümleri anlayabilir
📝
Bir hücre polarizasyon durumundaysa uyartıya hazır.
Bir sinir hücresinde POLARİZASYON konumundayken DIŞ kısımda hangi yük yüksek oranda bulunuyor?
Na. (Sodyum)
Dolayısıyla dış kısım artı(+)
Bir sinir hücresinde POLARİZASYON konumundayken İÇ kısımda hangi yük yüksek oranda bulunuyor?
K (potasyum)
Dolayısıyla iç kısım eksi (-)
Aksiyon potansiyeli sırası?
Polarizasyon
Depolarizasyon
Repolarizasyon
Hiperpolarizasyon
Sinir hücresi polarizasyon durumunda iken uyartı gelirse
Hangi konuma geçmiş olur
Depolarizasyon
DEPOLARİZASYON konumundayken neler olur
Na hücre içine girmeye başlar.
K olduğu yerde durur.
Na kanalı açık.
Na, hücre içine girdiği için dış kısım eksi iç kısım artı olur.
REPOLARİZASYON konumunda neler olur?
K lar hücre dışına çıkar.
Dış kısım artı.
İç kısım eksi.
Repolarizasyonun polarizasyondan farkı nedir?
Polarizasyon da dışarıda sodyum vardı. Repolarizasyon da dışarıda potasyum var.
📝
Polarizasyon da dışarıyı artı yapan sodyumdur. Repolarizasyon da dışarıya artı yapan potasyumdur.
Repolarizasyon da içteki potasyum dışarı çıkar ve dışarıyı artı olur. Böylece dışarda sodyum ve potasyum bulunur.
Polarizasyon da dışarıda sodyum vardır ve sodyum dışarıyı artı yapar aradaki fark budur.
📝
Repolarizasyon dan sonra hücrede her şey eski haline döner. Sodyumlar kendi yerine potasyumlar kendi yerine geri gider
Polarize durum nedir
Dinlenim durumu
Aksiyon potansiyeli başlamadan önceki zar dinlenim potansiyelidir.
(-90 or -70 mV)
Üç sodyum verilir ve iki potasyum içeriye alınır.
İçerisinin eksi olması istenir.
Depolarızasyon dönemi
Bu sırada zar aniden sodyuma karşı aşırı geçirgen hale gelecek ve çok büyük miktarda sodyum iyonunun hüçre içine almasına sebep olacak.
Aşırı miktarda sodyum sebebiyle zar potansiyeli sıfır düzeyini de aşarak pozitif olur.
Repolarizasyon dönemi
Zarın sodyuma geçirgenliği çok artıktan sonra saniyenin 1/10.000 kadar kısa bir sürede Sodyum kanalları kapanmaya başlar ve potasyum kanalları normale göre daha çok açılır.
Ardından potasyum iyonlarının dışa doğru hızlı difüzyonu normal negatif zar dinlenim potansiyelinin yeniden oluşmasını sağlar.
Sodyum getiren kapıları kapatır.Potasyum kapılarını açar. Hücrenin içindeki potasyumlar dışarıya gönderiyor ki h. İçi eksiye geri dönsün.
Na-K pompası
Dinlenme döneminde ve dinlenme dönemini oluşturabilmek için çalışan bir pompadır. Na-K aynı anda girip çıkıyor. Na’u duşarı atarken K’u içeri alır.
Voltaj-kapılı sodyum kanalları
Zar potansiyeli istirahat durumuna göre daha az negatif olursa yani -90 mV’tan sıfıra doğru yükselirse genellikle -70 ile -50 mV arası (belli bir eşik değer) aksiyon kapısı ani bir şekil değişikliği oluşturarak açılır.
Aktivasyon kanalını açan voltajının artması aynı şekilde inaktivasyon kapısını kapatır.
Dinlenme döneminde kanal durumu
Na Aktivasyon kapısı kapalı İnaktivasyon kapısı açık (-90) Yani sodyum kanalı kapalı.
Hücre zarının potansiyeli eşik değeri aştığında
Sodyum aktivasyon kapısı birden açılır. Hücre içine sodyum girer.
•Sodyum kanalının aktivasyon kapısı ve inaktivasyon kapısı aynı anda Biri kapanırken diğeri açılmaz. Hücre uyarıyı aldığı zaman Aktivasyon kapısı kapalı olan sodyum kanallarının aktivasyon kapısı açılır. inaktivasyon kapısı çok az bir farkla geç kapanır. bu sayede sodyum hücre içine girer. (DEPOLARİZASYON) Bu geç kapanma olmasaydı sodyum hücre içine giremezdi. Ve kanalın hiçbir anlamı kalmazdı.
Aktivasyon ve inaktivasyonu kapısını harekete geçiren şey
Voltajın değişmesi. Eşik değeri aşması.
Voltaj-kapılı potasyum kanalları
Dinlenme durumunda Buda Çalışmaz.
Yine voltajın değişmesi bu kanalın açılmasına sebep olacaktır. Ama bu kanal da yavaş hareket ettiği için bunun tam olarak açılması ve içeriden dışarıya potasyumun çıkması REPOLARİZASYON dönemine denk gelir. ( +35’ten - 90 mV‘a düştüğü döneme denk gelecek )
📝
Voltaj kapılı potasyum kanalları Voltaj kapılı sodyum kanalları
Bu kanalları açan kapatan şey aynı şey olmasına rağmen( hücre zarı potansiyeli değişimi/eşik değer değişimi) Bunların biraz hızlı ve yavaş hareket etmeleri bu olaylara sebep olmakta.
📝
Voltaş kapılı sodyum kanalları repolarizasyondayken inaktivasyon kapısı kapalı aktivasyon kapısı açık
📝
Voltaj kapılı potasyum kanallar repolarizasyonda inaktivasyon kapısı açık (tek kapısı var zaten)
Repolarizasyon da amaç
İçeriyi - yapmak
📝
Kalsiyum iyonları sodyum iyonu gibi çalışmakta
Hep ya da Hiç kuralı
Bir sinir teli eşik değer ve üzerindeki uyarılara aynı tepkiyi verir ama eşik değerin altındaki uyarılara hiç tepki vermez. Buna ya hep ya hiç yasası denir.
📝
Aksiyon potansiyelinden sonra sodyum potasyum farkının yeniden oluşması için Na -K pompası çalışır.
Bu pompa çalıştığında ısı üretilir çünkü ATP ile çalışır
Refrakter (Duyarsız) dönem
Zar aksiyon potansiyeli ile depolarize iken yeni bir aksiyon potansiyeli oluşamaz.
Nedeni aksiyon potansiyeli başladıktan kısa bir süre sonra sodyum kanallarının kapanmış olması.
Ve bu kanalların uyarının şiddeti ne olursa olsun açılmamasıdır.
1/2500 saniye
Stabilize ediciler
Diğer adıyla ‘zar baskılayıcılar’.
zar uyarabilirliğini azaltırlar.
Ekstraselüler sıvıda yüksek kalsiyum iyonu konsantrasyonu zarın sodyum iyon geçirgenliğini azaltır.
Klinikte lokal anestetik olarak kullanılan prokain Tetrakain gibi bir çok madde vardır. direk aksiyon potansiyeli kapılarının açılmasını zorlar
