1/01 Flashcards
FENTOLAMINA
a-adrenolityk, nieselektywny
- KRÓTKIE DZIAŁANIE
- zapobiegawczo i leczniczo w phaeochromocytoma (guz chromochłonny) okołooperacyjnie
DOBUTAMINA
Sympatykomimetyk rec. B1
- wstrząs kardiogenny
- ciężka przewlekła niewydolność serca
- próba dobutaminowa - diagnostyka choroby niedokrwiennej serca
FENOKSYBENZAMINA
a-adrenolityk, nieselektywny
- NIEODWRACALNA blokada rec. a - alkilacja (długie działanie)
- w terapii przełomów nadciśnieniowych
- w zaburzeniach oddawania moczu
FENYLEFRYNA
selektywny agonista a1
- NACZYNIOSKURCZAJĄCY (a1 -> skurcz mm. gładkich poza przewodem pokarmowym)
- POZAJELITOWO: podczas znieczulenia przewodowego i ogólnego
- wspomagający w leczeniu wstrząsu i niedociśnienia
- DOUSTNIE składnik preparatów złożonych (przeciwhistaminowe, przeciwkaszlowe, przeciwbólowe)
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE
lęk, niepokój, nerwowość, osłabienie, bladość powłok, zaburzenia oddychania, zaburzenia oddawania moczu, bezsenność, omamy, drgawki, zaburzenia widzenia, może wystąpić odruchowa BRADYKARDIA
TAMSULOZYNA
antagonista a1A
- w łagodnym przeroście prostaty
-> rozluznienie zwieracza pęcherza moczowego
ALFUZOSYNA
antagonista a1A
- w łagodnym przeroście prostaty
-> rozluznienie zwieracza pęcherza moczowego
PRAZOSYNA
antagonista a1
- krótko działa (dłużej TERAZOSYNA, BUNAZOSYNA)
- leczenie:
- nadciśnienia tętniczego
- w chorobie Raynauda
- w zaburzeniach oddawania moczu
NIE blokuje a2 -> w presynaptycznych zakończeniach nerwowych -> nie upośledza zwrotnego hamowania uwalniania noradrenaliny -> NIE POWODUJE TACHYKARDII
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE
pierwsze dawki - hipotonia ortostatyczna
*** DOKSAZOSYNA - strukturalny analog o długim czasie działania
URAPIDYL
antagonista a1
** dodatkowe ośrodkowe działanie obniżające CTK - pobudza rec. serotoninowe 5-HT1A
- stosowany w stanach nagłych związanych z nadciśnieniem tętniczym
JOHIMBINA
antagonista a2
MIDODRYNA
sympatykomimetyk rec. a
- leczenie hipotonii ortostatycznej
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE
wzrost CTK w pozycji siedzącej i leżącej, parestezje, świąd (gł. skóry głowy), dreszcze, gęsia skórka, zaburzenia oddawania moczu
IZOPRENALINA
sympatykomimetyk rec. B
- w zaburzeniach rytmu serca (bloki) - obecnie rzadko używana
ORCYPRENALINA
sympatykomimetyk rec. B
- w przejściowych zaburzeniach przewodnictwa w sercu (niewymagających elektroterapii ani wszczepienia rozrusznika)
TERBUTALINA
sympatykomimetyk rec. B (głównie B2)
- terapia astmy + POChP
Lek krótko działający
FORMOTEROL
sympatykomimetyk rec. B (głównie B2)
- terapia astmy i POChP
FORMOTEROL - aktywność po 1-3 min.
SALMETEROL - po 10-20 min. + dodatkowe właściwości przeciwzapalne, długo działa
SALMETEROL
sympatykomimetyk rec. B (głównie B2)
- terapia astmy i POChP
FORMOTEROL - aktywność po 1-3 min.
SALMETEROL - po 10-20 min. + dodatkowe właściwości przeciwzapalne, długo działa
FENOTEROL
sympatykomimetyk rec. B (głównie B2)
LEK TOKOLITCZNY - hamuje skurcze macicy
- terapia astmy i POChP
Lek krótko działający.
SALBUTAMOL
sympatykomimetyk rec. B (głównie B2)
LEK TOKOLITCZNY - hamuje skurcze macicy
- terapia astmy i POChP
Lek krótko działający.
TETRYZOLINA
sympatykomimetyk rec. a
Objawowe leczenie prostego nieinfekcyjnego zapalenia spojówek (fizyczne/alergiczne) oraz w nieżycie nosa i zapaleniu zatok.
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE
częste i długotrwałe stosowanie może spowodować przekrwienie błony śluzowej i nawrót objawów chorobowych
+ zespół suchego oka lub niedokrwienie przedniego odcinka gałki ocznej
NAFAZOLINA
sympatykomimetyk rec. a
Miejscowo w ostrym i przewlekłym nieżycie nosa na tle stanów zapalnych i alergicznych.
Krople do oczu w ostrym zapaleniu spojówek.
KSYLOMETAZOLINA
sympatykomimetyk rec. a
Miejscowo w ostrym i przewlekłym nieżycie nosa na tle stanów zapalnych i alergicznych.
Krople do oczu w ostrym zapaleniu spojówek.
DOPAMINA
sympatykomimetyk
*ug/kg mc./min.
0,5-5 DAWKA NERKOWA (gł. rec. dopaminergiczne)
leczenie ostrej niewydolności nerek lub w stanach zagrożenia niewydolnością
5-10 DZIAŁANIE INOTROPOWE (gł. rec. B1 w sercu)
w ostrej niewydolności serca i WE WSTRZĄSIE SEPTYCZNYM
> 10 gł. rec. a1 - uogólniony skurcz naczyń krwionośnych
FENOLDOPAMINA
sympatykomimetyk rec. DOPAMINERGICZNE D1 (-> rozszerzenie naczyń)
WYŁĄCZNIE W WARUNKACH SZPITALNYCH I NIE DŁUŻEJ NIŻ 48 H!!
słaby agonista a1
Działa szybko, rozkurcza naczynia tętnicze -> spadek CTK
Stosowany we wlewie dożylnym w leczeniu ciężkiego nadciśnienia pierwotnego lub wtórnego
EFEDRYNA
pośredni sympatykomimetyk
Najcześciej stosowany lek ZWĘŻAJĄCY naczynia krwionośne w przebiegu spadku CTK w czasie znieczulenia.
Silnie pobudza OUN.
PSEUDOEFEDRYNA
pośredni sympatykomimetyk
- obwodowo: podobnie jak ADRENALINA
- ośrodkowo: słabiej niż AMFETAMINA
Do obkurczania naczyń w śluzówce w nieżycie nosa, zapaleniu zatok i górnych dróg oddechowych.
W wielu preparatach złożonych.
GUANFACYNA
sympatykolityk
Powoduje spadek CTK - działa podobnie jak KLONIDYNA.
KLONIDYNA
sympatykolityk
(+) rec. a2 w neuronach strefy presyjnej rdzenia przedłużonego –>
(-) odśrodkową impulsację sympatyczną - hamuje napięcie zwieraczy przedwłośniczkowych
Działa na obwodzie - (+) presynaptyczne rec. a2 - hamuje uwalnianie NORADRENALINY z zakończeń współczulnych.
W leczeniu NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO.
ZESPÓŁ ODSTAWIENNY!!!
bóle głowy, uczucie lęku, drżenie, bole brzucha, pocenie się i tachykardia (objawy po 18-36 godz. po odstawieniu)
GUANETYDYNA
sympatykolityk
Blokuje uwalnianie noradrenaliny z tzw. “płytkich magazynów neuronalnych” pod wpływem stymulacji neuronów (“zamraża”).
Obecnie bardzo rzadko stosowana w nadciśnieniu tętniczym.
Najczęściej stosowana w odruchowej dystrofii współczulnej.
REZERPINA
sympatykolityk
Rzadko stosowany w nadciśnieniu tętniczym.
WYWOŁUJE DEPRESJĘ! -> wypłukuje aminy katecholowe
(wiąże się trwałe z pęcherzykami magazynującymi aminy kat. - blokuje zdolność magazynowania NORADRNALINY i DOPAMINY)
METYLDOPA
sympatykolityk
PROLEK (przekształcany w a-metylonoradrenalinę)
Ośrodkowe działanie przeciwnadciśnieniowe - pobudza ośrodkowe presynaptyczne rec. a2 -> spadek aktywności neuronów adnergicznych.
BEZPIECZNY DLA PŁODU!!! -> jako jeden z niewielu leków; leczenie nadciśnienia ciężarnych!
Jest równie silnym agonistą rec. adrenergicznych jak noradrenalina.
ATRAKURIUM
zwiotczające - rec. Nm, niedepolaryzujące
Nietypowy mechanizm eliminacji z ustroju - spontaniczna nieenzymatyczna degradacja w osoczu.
** CIS-ATRAKURIUM czysty izomer ATRAKURIUM powoduje mniejszy wyrzut HISTAMINY i 3x silniejszy!
PANKURONIUM
zwiotczające - rec. Nm, niedepolaryzujące
Pierwszy związek tego typu o budowie steroidowej.
Działa szybko, krótki okres od podania do wystąpienia efektu i średnio długi czas działania.
MIWAKURIUM
zwiotczające, rec. Nm, niedepolaryzujące
Lek nowy, budową zbliżony do Atrakurium.
Szybko inaktywowany przez cholinoesterazę osoczową.
ROKURONIUM
zwiotczające, rec. Nm, niedepolaryzujące
6x słabsza siła działania niż Wekuronium
WEKURONIUM
zwiotczające, rec. Nm niedepolaryzujące
3x krótszy czas działania niż PANKURONIUM
SUKSAMETONIUM
SUKCYNYLOCHOLINA
zwiotczające, rec. Nm, DEPOLARYZUJĄCY
(uniemożliwia natychmiastową repolaryzację)
W przeciwieństwie do związków niedepolaryzujących inhibitory acetylocholinesterazy (Neostygmina) nie może odwrócić bloku depolaryzacyjnego - nasilenie działania zwiotczającego!!!
*ester kwasu bursztynowego + 2 cząsteczki choliny
OBECNIE JEDYNY TERAPEUTYCZNIE STOSOWANY W TEJ GRUPIE
DZIAŁANIA NIEPOŻĄDANE
bradykardia, hiperkaliemia, wzrost ciśnienia śródgałkowego, przedłużenie zwiotczenia (u osób z wadą genetyczną), złośliwa hipertermia (u osób z wadą genetyczną)
TUBOKURARYNA
zwiotczające, rec. Nm, niedepolaryzujące
Działania niepożądane związane z uwalnianiem histaminy -> zastąpiona nowszymi substancjami
(skurcz oskrzeli, spadek ciśnienia tętniczego krwi)
