. Flashcards
What are the main neurotransmitters associated with the sympathetic adrenergic system?
Dopamina, adrenalina, noradrenalina
What neurotransmitter is primarily associated with the parasympathetic cholinergic system?
Acetylocholina
What are the three types of neurons based on their functions?
- Czuciowe (afferentne)
- Ruchowe (efferentne)
- Interneurony
What are neurotrophins?
Białka niezbędne dla przeżycia i wzrostu neuronów
What is the role of NGR in neurotrophins?
Reguluje wzrost neuronów współczulnych
What does BNDF stand for and what is its function?
Mózgowo pochodny czynnik neurotroficzny, odpowiedzialny za neurony czuciowe
What are the functions of mikroglej?
- Makrofagi
- Wstępują w pobliżu naczyń krwionośnych
- Fagocytoza
- Wytwarzają interleukiny
What are the roles of astrocytes?
- Receptory dla glutaminianu i GABA
- Tworzenie bariery krew-mózg
- Wspomaganie neuronów
- Utrzymywanie stężeń Ca2+ i K+
What is the function of oligodendrocytes?
Wytwarzanie osłonki mielinowej wokół włókien nerwowych
What is the role of ependyma?
Wyściela wnętrze komór mózgu i kanału rdzenia kręgowego
What is nadwrażliwość odnerwieniowa?
Nerwy szczególnie wrażliwe na działanie neuroprzekaźników
What are the mechanisms that increase sensitivity in the nervous system?
- Mechanizm postsynaptyczny
- Mechanizm presynaptyczny
What is degeneracja and what are its types?
- Wsteczna chromatoliza
- Degeneracja Wallera
- Degeneracja transsynaptyczna
What is the function of the blood-brain barrier?
Ochrona mózgu przed szkodliwymi substancjami
What are the characteristics of the blood-brain barrier?
- Przepuszczalna dla O2, CO2, substancji rozpuszczalnych w tłuszczach
- Nieprzepuszczalna dla substancji białkowych
What are the three functional levels of the central nervous system?
- Poziom rdzenia kręgowego
- Niższy poziom mózgowy
- Wyższy poziom mózgowy
What are the functions of cerebrospinal fluid?
- Ochrona mózgu
- Wymiana składników
- Zmniejszenie ciężaru mózgu
What is the organization of gray matter in the spinal cord?
- Rogi brzuszne
- Rogi pośrednie
- Rogi tylne
What are the characteristics of the spinal cord’s functions?
- Niezależność od wpływu mózgu
- Niezawodność
- Segmentaryczność
What symptoms indicate damage to the lower motor neuron?
- Spadek napięcia mięśniowego
- Osłabienie odruchów rdzeniowych
- Zaniki mięśniowe
What is the structure of the muscle spindle?
Składa się z włókien intrafuzalnych
What are the phases of the stretch reflex?
- Statyczna
- Dynamiczna
What is the significance of the inverse stretch reflex?
- Zapobieganie uszkodzeniom mięśni
- Regulacja napięcia mięśniowego
What receptors are involved in the flexor reflex arc?
Nocyreceptory i inne podrażnione receptory skórne
Co bierze udział w wyrównywaniu napięcia mięśniowego pojedynczych włókien wchodzących w skład mięśnia?
śniowego
Termin ten odnosi się do mechanizmu regulacji napięcia mięśniowego.
Jakie są elementy łuku odruchowego odruchu zgięciowego?
- Receptor
- Droga dośrodkowa
- Ośrodek
- Droga odśrodkowa
- Efektor
Elementy te współpracują w odpowiedzi na bodziec.
Jakie receptory biorą udział w łuku odruchowym zgięciowym?
Przede wszystkim nocyreceptory oraz inne podrażnione receptory skórne i okołostawowe
Nocyreceptory są odpowiedzialne za odbiór bodźców bólowych.
Jakie są główne znaczenie odruchu zgięciowego?
- Zabezpieczenie uszkodzonej kończyny przed dalszym urazem
- Stabilizacja ciała chroniąc przed utratą równowagi
- Przygotowanie do dalszych reakcji (obrony lub ucieczki)
- Podstawa dla ruchów lokomocji
Odruch zgięciowy jest kluczowy dla ochrony ciała.
Czym jest szok rdzeniowy?
Przerwanie ciągłości rdzenia kręgowego
Objawy obejmują zanik odruchów i napięcia mięśniowego przez 2-5 tygodni.
Jakie są objawy uszkodzenia górnego neuronu motorycznego?
- Porażenie lub niedowład spastyczny
- Wzrost napięcia mięśniowego
- Wygórowane odruchy rdzeniowe
- Obecność odruchów patologicznych
Odruchem patologicznym jest m.in. odruch Babińskiego.
Jakie są jądra podstawy mózgu?
- Skorupa
- Gałka blada
- Jądro ogoniaste
- Substancja czarna
- Jądro niskowzgórzowe
Jądra te są kluczowe dla kontroli ruchu i przechowywania wzorców ruchowych.
Jakie są objawy choroby Parkinsona?
- Hipokinezja
- Zwiększenie napięcia mięśniowego
- Drżenie
Choroba ta związana jest z zanikiem neuronów dopaminergicznych.
Czym jest homunkulus ruchowy?
Topograficzna reprezentacja mięśni ciała na powierzchni kory ruchowej
Reprezentacja ta ilustruje, które obszary mózgu odpowiadają za konkretne mięśnie.
Czym jest droga korowo-jądrowa?
Łączy korę ruchową z jądrami ruchowymi pnia mózgu
Droga ta kończy się synapsami w neuronach ruchowych nerwów czaszkowych.
Jakie są różnice między bólem szybkim a bólem wolnym?
- Ból szybki: ostry, dokładnie zlokalizowany, przewodzony grubymi włóknami A(delta)
- Ból wolny: przewlekły, niedokładnie zlokalizowany, przewodzony cienkimi włóknami C
Różnice te dotyczą zarówno charakterystyki bólu, jak i włókien nerwowych, które go przewodzą.
Czym jest hiperalgezja?
Wrażliwość receptorów bólowych na zwiększanie się w miarę działania bodźca bólowego
Zjawisko to prowadzi do intensyfikacji odczuć bólowych.
Jakie są etapy transdukcji czuciowej?
- Bodziec
- Zmiana przepuszczalności błony komórkowej dla jonów
- Potencjał receptora
- Potencjał czynnościowy
Etapy te ilustrują proces przekształcania bodźców w sygnały nerwowe.
Jakie są rodzaje receptorów fazowych i tonicznych?
- Receptory fazowe: szybka adaptacja, rejestrują początek i koniec stymulacji
- Receptory toniczne: wolna adaptacja, rejestrują stałe pobudzenie receptora
Różnice te dotyczą sposobu, w jaki receptory reagują na bodźce.
Czym jest prawo projekcji?
Lokalizacja odbieranego bodźca zależy od położenia receptora, a nie od miejsca drogi czuciowej
Prawo to jest istotne dla zrozumienia, jak mózg lokalizuje bodźce.
Co to jest próba Romberga?
Sprawdza zdolność pacjenta do utrzymania równowagi w pozycji pionowej
Brak możliwości utrzymania równowagi w tej pozycji może świadczyć o uszkodzeniu móżdżku.
Czym jest zespół wzgórzowy?
Zniszczenie tylnej części jąder wzgórza, powodujące niezwykle silne bóle wywołane niewielkim bodźcem
Zespół ten ilustruje nadwrażliwość bólową.
Jakie są składniki ośrodków kontroli ruchowej?
- Kora mózgowa
- Jądra podstawy mózgu
- Móżdżek
- Pień mózgu
Ośrodki te współpracują w regulacji i planowaniu ruchów.
Jakie nerwy są zaangażowane w zgięcie palców?
Nerw pośrodkowy i łokciowy - c8
Nerw pośrodkowy i łokciowy odpowiadają za zgięcie palców.
Jakie nerwy są zaangażowane w ruchy kolanowe?
Nerw udowy - l3, l4
Nerw udowy odpowiada za ruchy kolanowe.
Jakie nerwy są zaangażowane w ruchy skokowe?
Nerw piszczelowy - s1, s2
Nerw piszczelowy odpowiada za ruchy skokowe.
Jakie są główne funkcje układu siatkowatego?
Regulacja homeostazy, połączenie rdzenia kręgowego z wyższymi ośrodkami mózgowymi
Układ siatkowaty ma istotne znaczenie w regulacji wielu funkcji autonomicznych.
Jakie neurotransmitery produkuje układ siatkowaty?
- Serotonina
- Acetylocholina
- Dopamina
- Noradrenalina
Układ siatkowaty zawiera neurony produkujące różne przekaźniki.
Co to jest RAS i jakie ma funkcje?
Odpowiada za stan aktywności kory mózgowej
RAS (układ siatkowaty aktywujący) jest kluczowy dla utrzymania czuwania i aktywności umysłowej.
Jakie są rodzaje fal EEG?
- Fale alfa
- Fale beta
- Fale theta
- Fale delta
Różne fale EEG są związane z różnymi stanami aktywności mózgowej.
Jakie są fazy snu NREM?
- Faza 1
- Faza 2
- Faza 3
- Faza 4
Każda faza snu NREM ma swoje charakterystyczne cechy i różni się głębokością snu.
Jakie mechanizmy regulują temperaturę ciała w odpowiedzi na wysoką temperaturę otoczenia?
- Przewodzenie
- Parowanie potu
- Zwiększenie oddychania
- Rozkurcz naczyń krwionośnych
- Spadek aktywności
- Brak apetytu
- Pragnienie
Mechanizmy te są kluczowe dla utrzymania odpowiedniej temperatury ciała.
Jakie hormony są produkowane w podwzgórzu?
- CRH
- TRH
- LHRH
- PIH
- GRH
- GIH
Hormony te mają różne funkcje w regulacji procesów metabolicznych i endokrynnych.
Co powoduje gorączkę?
Obecność drobnoustrojów chorobotwórczych lub uszkodzenie tkanek
Gorączka jest mechanizmem sygnalizującym stan zapalny w organizmie.
Jakie są pozytywne funkcje gorączki?
- Pobudza produkcję przeciwciał
- Hamuje wzrost nowotworów
Gorączka może mieć korzystne efekty w obronie organizmu.
Jakie są negatywne skutki gorączki?
- Powyżej 41°C może spowodować uszkodzenie mózgu
- Powyżej 43°C może prowadzić do udaru cieplnego, który może zakończyć się zgonem
Wysoka temperatura ciała może być niebezpieczna dla zdrowia.
Jakie peptydy pobudzają ośrodek głodu?
- Neuropeptyd Y
- Oreksyna A
- Oreksyna B
- Proopiomelanokortyna
- β-endorfina
- Grelin
- Peptyd pochodny aguti
- Galanina
Te peptydy mają kluczowe znaczenie w regulacji apetytu.
Jakie peptydy pobudzają ośrodek sytości?
- Leptyna
- Cholecystokinina
- Bombezyna
- Peptydy glukagonopodobne
- Neurotensyna
- Oksytocyna
- Somatostatyna
- Peptyd YY
- Peptyd pochodny genu kalcytoninowego
Te peptydy są kluczowe dla regulacji uczucia sytości.
Jakie są rodzaje połączeń podwzgórza?
- Afferentne: z przysadką mózgową, układem limbicznym, pniem mózgu
- Efferentne: do wzgórza i kory mózgowej
Połączenia te są istotne dla integracji funkcji autonomicznych.
Jakie są funkcje podwzgórza?
- Moduluje czynności autonomicznego układu nerwowego
- Kontroluje funkcje gruczołów dokrewnych
- Reguluje rytmy okołodobowe
- Kieruje funkcjami homeostazy
Podwzgórze odgrywa kluczową rolę w zachowaniu równowagi w organizmie.
Jakie są wahania temperatury ciała w ciągu doby?
- Najniższa temperatura - 6 rano
- Najwyższa temperatura - 18 po południu
Wahania temperatury ciała są związane z rytmem okołodobowym.
What structures are part of the Papez circuit?
Sklepienie, Ciało suteczkowate, Wzgórze, Zakręt obręczy, Hipokamp
The Papez circuit is involved in the regulation of emotional expression.
Which structures are included in the old cortex of the limbic system?
- hipokamp
- zakręt hipokampa
- zakręt obręczy
- węchomózgowie
- opuszka węchowa
- płat węchowy
- płat gruszkowaty
The old cortex is crucial for olfactory processing and emotional responses.
What are the functions of the limbic system?
- powstawanie emocji
- motywację i uzależnienia
- pamięć świeża
- reakcje seksualne
The limbic system plays a key role in emotions and memory.
Which structure triggers reactions of anger and fear?
Jądro migdałowate
The amygdala is critical for the processing of emotions such as fear and anger.
What is the role of the reward system?
- powoduje uczucie spokoju
- relaksu
- zmniejszonej presji
The reward system is associated with pleasure and reinforcement of behaviors.
What is addiction defined as?
Powtarzające się natrętne zachowanie związane z zażywaniem jakiejś substancji pomimo jej negatywnych skutków
Examples include opiates, drugs, alcohol, and nicotine.
What is Kluver-Bucy syndrome characterized by?
Brak odczuwania strachu i nadzwyczajny spokój
This syndrome is caused by lesions in the amygdala.
What does declarative memory include?
- semantyczna
- epizodyczna
- autobiograficzna
- prospektywna
- przestrzenna
Declarative memory refers to facts and events that can be consciously recalled.
What is procedural memory?
Pamięć o tym, jak wykonywać czynności
This includes skills like reading, writing, and driving.
Fill in the blank: Neuron główny + neuron ułatwiający prowadzi do _______.
większy napływ jonów Ca2+ do komórki
This process is essential for the learning and memory mechanisms.
What is the difference between non-associative and associative learning?
- Non-associative: pamięć o pojedynczym bodźcu
- Associative: pamięć z zapamiętywaniem zależności pomiędzy co najmniej dwoma bodźcami
Non-associative learning includes habituation and sensitization.
Define retrograde amnesia.
Niepamięć wsteczna dotycząca niedawnych zdarzeń
It often occurs after a traumatic brain injury.
What are the areas involved in associative memory?
- przedczołowa
- styku skroniowo-potyliczno-ciemieniowego
- skroniowa
These areas are crucial for complex memory processes.
What does the prefrontal area control?
- ośrodek planowania ruchów dowolnych
- ośrodek opracowywania planów działania na przyszłość
- zdolność do przewidywania skutków działania
- rozwiązywanie problemów logicznych i matematycznych
- kontrola postępowania pod względem etycznym i moralnym
The prefrontal cortex is essential for executive functions.
What is Broca’s area responsible for?
Ośrodek ruchowy mowy
Damage to Broca’s area leads to motor aphasia, affecting speech production.
What are the functions of the right hemisphere of the brain?
- rozpoznawanie ruchów i czucia lewej strony ciała
- zdolności twórcze
- zdolności artystyczne
- wyobraźnia
- zdolności przestrzenne
- rozumienie mowy ciała
The right hemisphere is often associated with creativity and spatial abilities.
