მოქმედების პოტენციალი Flashcards

1
Q

რა არის მოქმედების პოტენციალი და რა იწვევს მას ?

A

მემბრანული პოტენციალის სწრაფი რხევა, რომელსაც ნერვული, კუნთოვანი და ჯირკვლოვანი ქსოვილის აგზნება იწვევს, მოქმედების პოტენციალი ეწოდება.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

რა არის საჭირო იმისთვის, რომ მოქმედების პოტენციალი აღმოცენდეს ?

A

ზღურბლოვანი ძალა, რომელიც მემბრანულ პოტენციალს შეცვლის.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

როგორ ვრცელდება მოქმედების პოტენციალი ?

A

ვრცელდება ერთგვარი გეომეტრიით კუნთოოვანისა და ნერვული ქსოვილების გასწვრივ.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

რა პრინციპს ემყარება მოქმედების პოტენციალი ?

A

“სულ, ან არაფრის” პრინციპს, რაც ნიშნავს იმას, რომ ქვეზღურბლოვანი გამღიზიანებელი არ გამოიწვევს პოტენციალის ცვლილებას (გაუტოლდება “არაფერს”), ხოლო ზღურბლოვანი გამღიზიანებელი მაქსიმალურ ეფექტს მოგვცემს (გაუტოლდება “სულ”-ს)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

თუ ზღურბლოვანი ძალა მაქსიმალურ ეფექტს მიაღწევს, რა მოხდება მაშინ ?

A

გამღიზიანებლის შემდგომი გაზრდით მოქმედების პოტენციალის ამპლიტუდა აღარ შეიცვლება.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

წარმოადგინე ქვეზღურბლოვანი გამღიზიანებლის პროპორცია :

A

ქვეზღურბლოვანი გამღიზიანებელი აგზნებად უჯრედში წარმოქმნის “ლოკალურ პასუხს”. შესაბამისად, რაც უფრო დიდია ქვეზღურბლოვანი გამღიზიანებლის ძალა, მით მეტია ლოკალური პასუხის სიდიდე.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

რას არ გამოხატავს “სულ” (ეფექტური გამღიზიანებელი) ?

A

“სულ” არ ნიშნავს იმას, რომ აგზნებადი უჯრედის მოქმედების პოტენციალის გაზრდა შემდგომში არ იქნება შესაძლებელი.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

როდის შეიძლება მოქმედების პოტენციალი დამოკიდებული გახდეს გაღიზიანების ძალის სიდიდეზე ?

A

კონკრეტული პირობის შექმნისას, თუნდაც ეს იყოს Na-ის ინაქტივაციისა და Ka-ის აქტივაციისას (ეს განვლადობის შემცირება-გაზრდის მაგალითია).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

ბუნებრივ პირობებში, რა გამოიწვევს ნერვული ბოჭკოს გაღიზიანებას ?

A

რეცეპტორების ან ნერვული უჯრედის აგზნება.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

რას გამოიწვევს ნერვულ დაბოლოებებთან მიღწეული მოქმედების პოტენციალი ?

A

ქიმიური ნივთიერებების (მედიატორების) გამოყოფას. ისინი კუნთოვან და ნერვულ უჯრედებზე სიგნალის გადაცემაში ჩაერთვებიან.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

რა ხდება მოქმედების პოტენციალის დეპოლარიზაციისას ?

A

მოქმედების პოტენციალი არ ქრება, პირიქით იგი მცირდება ნულამდე და მემბრანის შიდა ზედაპირი დადებითად, ხოლო გარეთა - უარყოფითად იმუხტება (ინვერსია).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

რა ხდება მოქმედების პოტენციალის რეპოლარიზაციისას ?

A

მოქმედების პოტენციალი უბრუნდება საწყის სიდიდეს (რევერსია).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

იშვიათად რა აღინიშნება მოქმედების პოტენციალის ბოლოს ?

A

აღინიშნება რეპოლარიზაციის შენელება, რომელსაც უარყოფითი კვალის პოტენციალს უწოდებენ. მას მოსდევს ჰიპერპოლარიზაცია და ამის შემდეგ ვიღებთ დადებითი კვალის პოტენციალს.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

საფუძვლად რა უდევს მოქმედების პოტენციალის აღმოცენებას ?

A

იონთა რაოდენობის თანმიმდევრული ცვლილება დროის ერთეულში.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

რით ხასიათდება პოტენციალდამოკიდებული მართვადი არხები ?

A

შერჩევითი განვლადობითა და ელექტროაგზნებადობით.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

რა მახასიათებლები აქვთ იონთა არხებს ?

A

მართვის მახასიათებელი - მართვადი და არამართვადი არხები. ცხადია არამართვად არხებში იონები გაცილებით ნელა გადაადგილდებიან ელქიმიური გრადიენტის პირობებში.

სიჩქარე;

აქტივაცია/ ინაქტივაცია;

17
Q

ზოგადად დაახასიათე კალიუმის არხი :

A

ნატრიუმის არხი არამართვადია და მემბრანული პოტენციალის აღმოცენებაში მონაწილეობს.

18
Q

ზოგადად დაახასიათე ნატრიუმის არხი :

A

ნატრიუმის არხი პოტენციალმგრძნოებიარე სწრაფი არხია და წამყვანია მოქმედების პოტენციალის დეპოლარიზაციის პროცესში.

19
Q

ზოგადად დაახასიათე კალციუმის არხი :

A

კალციუმის არხი პოტენციალმგრძნობიარე ნელი არხია და მონაწილეობს მოქმედების პოტენციალის დეპოლარიზაციის ფაზაში.

20
Q

ზოგადად დაახასიათე ქლორის არხი :

A

ქლორის არხი პოტენციალმგრძნობიარეა და გვხვდება კარდიომიოციტებში.

21
Q

რისგან შედგება არხი (იონური არხიც) ?

A

ყელისა და სელექციური ფილტრისგან. იონური არხი ასევე შედგება ჭიშკრის მექანიზმისგანაც.

22
Q

რით ხასიათდება მსგავსი არხების სისტემები ?

A

ურთიერთგავლენის უნარით. ერთი არხის გახსნა მეორეს გახსნას გამოიწვევს და ა.შ.

23
Q

რა არის მემბრანის განვლადობა ?

A

მემბრანის განვლადობა არის მემბრანის უნარი გაატაროს წყალი, დამუხტული და დაუმუხტავი ნაწილაკები დიფუზიისა და ფილტრაციის მექანიზმებით.

24
Q

რა არის გამტარობა ?

A

გამტარობა არის უნარი დამუხტული ნაწილაკებისა, რომელიც იონებს გრადიენტის მიმართულებით ამოძრავებს.

25
Q

რა უნდა გავითვალისწინოთ არხის გამტარობის შესახებ ?

A

ის ფაქტი, რომ გამტარობა აბსოლუტური არაა. არხის სახელი მიგვითითებს იმაზე, რომ კონკრეტული არხი კონკრეტულ იონს უფრო კარგად ატარებს.

26
Q

რომელ ორ ძირითად თვისებას განსაზღვრავენ იონთა მართვადი არხები ?

A

სელექციურობასა და ცვლად გამტარობას.

27
Q

როგორი სახის ჭიშკრები არსებოს ?

A

სწრაფი (h) და ნელი (n) აქტივაციის ჭიშკრები.

28
Q

ბუნებრივ პირობებში რა გამოიწვევს მოქმედების პოტენციალის წარმოქმნას ?

A

ადგილობრივი დენები, რომლებიც აგზნებულსა და მოსვენებულ უბნებში აღმოცენდებიან.

29
Q

როგორი სახის გამღიზიანებელი არსებობს ?

A

ადეკვატური და არაადეკვატური.
(სამიზნე) (?)

30
Q

რით განისაზღვრება ლოკალური პასუხი და მოქმედების პოტენციალი ?

A

მემბრანაში Na-ის იონების განვლადობის მომატებით და პოტენციალის შემდგომი ცვლილებით;

31
Q

როდის გაიზრდება ლოკალური პასუხის ამპლიტუდა ?

A

მაშინ, როდესაც გამღიზინებელი უფრო ახლოს იქნება ზრურბლოვან გამღიზიანებელთან.

32
Q

რა არის რეობაზა ?

A

რეობაზა მინიმალური დენის ძალაა, რომელიც გაღიზიანებას იწვევს.

33
Q

რა არის ქრონაქსია ?

A

ქრონაქსია არის დრო, რომლის განმავლობაშიც უნდა მოქმდებდეს ორმაგი რეობაზის ტოლი დენი გაღიზიანების წარმოსაქმნელად.

34
Q

ახსენი აკომოდაციის ფენომენი :

A

დენის ძალის მზარდი მატებისას მისი განვითარების სისწრაფე იზრდება. შემცირებისას გამღიზიანებელზე პასუხი საერთოდ აღარ მიიღება. ნელა მზარდი დენის ძალით გამღიზიანებლისადმი აგზნებადი უჯრედის “შეგუების” მოვლენას აკომოდაცია ეწოდება.

35
Q

რა არის რეფრაქტორული პერიოდი ?

A

მომენტი, როდესაც სრული აუგზნებადობის ფაზა ისადგურებს. გამოწვეულია gNa-ის პრაქტიკული მარაგის ამოწურვით.

36
Q

რა არის შეფარდებითი რეფრაქტერობის ფაზა ?

A

რეპოლარიზაციის ფაზა, რომლის დროსაც ნატრიუმის არხების გახსნა და კალიუმის არხების დახურვა შეიმჩნევა.