ارایه و معنی ابیات در اول چشمه و سنگ

Question 1

گشت یکی چشمه به سنگ جدا غلغله زن چهرهنما تیزپا

Answer 1

معنی:چشمه ی جوشان خودنما تندرو و جوشان و خروشان از سنگی جدا شد (بیرون زد و جاری شد

کنایه چهره نما از خودنمایی
تشخیص چشمه
سنگ مجاز از کوه
چشمه مجتاز از اب چشمه

Question 2

گه به دهان بر زده کف چون صدف گاه چو تیری که رود بر هدف

Answer 2

معنی گاهی چشمه به جدلیل خروشندگی مانند صدف کف الود بود و گاهی مچل تیری که به هدف میرود مستقیم بود

تشبیه چشمه به تیر چشمه کف الود به صدف
صدف و هدف جناس ناقص
تناسب بین تیر و هدف

Question 3

گفت در این معرکه یکتا منم تاج سر گلبن و صحرا منم

Answer 3

با خودگفت در بین عناصر خلقت موجودی بی همتا و بی مانند هستم و من تاج سر بوته های گل سرخ و صرا هستم

تاج سر بودن کنایه از سرور بودن و مافوق بودن
چشمه تشخیص و استعاره

Question 4

چون بدوم سبزه در اغوش من بوسه زند یر سر و دوش من

Answer 4

وقتی تند و سریع جاری میشوم سبزه به اغوشم می اید و من را غرث بوسه میکند

تشخیص چشمه
تشخیص سبزه
تناسب بین سر و دوش
تاج سر کنایه از برگزیده بودن

Question 5

چ.ن بگشایم ز سر مو شکن ماه بیند رخ خود را به من

Answer 5

وقی پیچ و تاب موهایم را باز میکنم زلال و شفاف میشوم به طوری که ماه تصویر خود را در من میبیند

نشخیص ماه
مو استعاره از اب چشمه

Question 6

قطره باران که افتد به خاک زو بدمد بس گهر تابناک

Answer 6

قطره باران که به زمین می افتد و باعث پدید امدن گل و گیاه های درخشان میشود

خاک مجاز از زمین است
گهر استعاره از گ و گیاه های زیبا است

Question 7

در بر من ره چو به پایان برد از خجلی سر به گریبان برد

Answer 7

وقتی در اغوش من سفرش به پایان میرسد شرمگین و سر به زیر است و سر افکنده میشود

سر در گریبان بردن کنایه از در اندیشه بودن از روی شرمندگی
بر و سر جناس ناقص
چشمه و قطره باران تشخیص

Question 8

ابر ز من حامل سرماایه شد باغ ز من صاحب پیرایه شد

Answer 8

ابر به واسطه من سرمایه دار شد و سرمایه اش را از من میگیرد و باغ به خاطر من صاحب زیور و زینت شد

ابر تشخیص
باغ تشخیص
سرمایه ابر استعاره از بخار ابی که به اسمان میرود

Question 9

گل به همه رنگ و برازندگی ئ میکند از پرتو من زندگی

Answer 9

گل با این همه زیابیی و رنگین بودنش از برکت پرتو من زندگی میکند

واج ارایی گ
تشخیص چشمه

Question 10

در بن این پرده ی نیلوفری کیست کند با چو من همسری

Answer 10

زیر این اسمان ابی چه کسی میتوان با من برابری کند و هم شان من است

استهفام انکاری
پرده نیلوفری استعاره از اسمان است

Question 11

زین نمط ان مست شده از غرور رفت و ز مبدا چو کمی گشت دور

Answer 11

بدین طریق ان مست شده از غرور کمی دور تر رفت و از سرچشمه دور شد

Question 12

دید یکی بحر خروشده ای سهمگنی نادر جوشنده ای

Answer 12

دریای خروشان و جوشانو ترسناکی را دید

تفسیث صفات یعنی چند سفت و موصوف پشت سر هم دارد
بحر تشخیص

Question 13

نعره بر اورد فلک کرده کر دیده سیه کرده شده زهره در

Answer 13

فریادی کشید که گوش فلک را ناشنوا کرد و چشمان سیاهش زهره بینندگان را پاره میکرد

تشخیص چشمه
زهره در شدن کنایه از ترسیدن

Question 14

راست به مانند یکی زلزله داده تنش بر تن ساحل یله

Answer 14

درست مانند زلزله ای بود که تنش را بر تن ساحل تکیه داده بود

تکرار تن
دریا تشخیص زیرا تن و جسماجزای انسانی هستند
تشبیه مانندر زلزله

Question 15

چشمه کوچک چو به ان جا رسید وان همه هنگامه ی دریا بدید

Answer 15

وقتی چشمه به انجا رسید ان عظمت و غوغای دریا را دید

دریا تشخیص
چشمه و دریا تناساب
چشمه تشخیص

Question 16

خواست کزان ورطه قدم در کشد خویشتن از حادثه برتر کشد

Answer 16

خواست از گردباد فاصله بگیرد ودور بشد و خود را از حادثه و مصیبت نجات دهد

عق==قدم در کشیدن کنایه از عقب نشینی
خویشتن از حادثه برتر کشیدن کنایه از خود را از اسیب دور کردن

Question 17

لیک چنان خیره و خاموش ماند کز همه شیرین سخنی گوش ماند

Answer 17

ولی چنان حیران ماند که با وجود ان همه شیرین سخنی ساکت ماند

شیرین سخنی حس امیزی
گوش ماندن کنایه از ساکت شدن
گوش مجاز از شنیدن