Ερωτήσεις - Απαντήσεις

Question 1

Ποιες αλλαγές παρατηρούνται στην Ευρώπη μεταξύ 13ου και 15ου αιώνα, οι οποίες θα
κλονίσουν το φεουδαρχικό σύστημα;

Answer 1

(α) Η εδραίωση ισχυρών εθνικών μοναρχιών.
(β) Η οργάνωση συντεχνιών με θρησκευτικούς, πολιτικούς και οικονομικούς σκοπούς.
(γ) Η εμφάνιση της αστικής τάξης.

Question 2

Όταν τα πρώτα πανεπιστήμια ιδρύονται οι Πάπες προσπαθούν να τα θέσουν υπό τον
έλεγχο τους. Γιατί το κάνουν αυτό;

Answer 2

Με την ίδρυση των πανεπιστημίων ο κόσμος αρχίζει να μορφώνεται και τα πανεπιστήμια
συνδύαζαν στις παραδόσεις τους στοιχεία από τον ελληνικό, ρωμαϊκό και αραβικό
πολιτισμό. `Ετσι η Ρωμαϊκή Εκκλησία για να μη χάσει την αίγλη της προσπαθεί να θέσει υπό
τον έλεγχο της τα Πανεπιστήμια και να συνδυάσει το θρησκευτικό δόγμα με τον ελληνικό,
ρωμαϊκό και αραβικό πολιτισμό.

Question 3

Ποιος ήταν ο Θωμάς Ακινάτης;

Answer 3

Ο Θωμάς Ακινάτης (1224‐1274) ήταν μεγάλος θεολόγος, φιλόσοφος και άγιος της
Καθολικής Εκκλησίας, ο οποίος “συμφιλίωσε” τις απόψεις του Αριστοτέλη με τη χριστιανική
σκέψη.

Question 4

Αναφέρετε τα γεγονότα, που επηρέασαν τις πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη κατά τον
13ο με 15ο αιώνα.

Answer 4

(α) Η ίδρυση πολλών νέων πόλεων και η εμφάνιση της αστικής τάξης.
(β) Η άλωση της Κωνσταντινούπολης πρώτα από τους Φράγκους το 1204 και μετά από τους
Τούρκους το 1453.
(γ) Η επέκταση των Μογγόλων στην Κεντρική Ευρώπη
(δ) Η εμφάνιση και εξάπλωση των Οθωμανών Τούρκων στη Μεσόγειο.

Question 5

Τι είναι η Αναγέννηση;

Answer 5

Αναγέννηση είναι η ιστορική περίοδος από το 1350 έως το 16ο αιώνα κατά την οποία
έχουμε στροφή προς την αρχαιότητα και αναβίωση του πνεύματος των αρχαίων.
Παρατηρείται πρόοδος σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης ζωής, στις επιστήμες, στα
γράμματα, στις τέχνες, στη θρησκεία.

Question 6

Ποιο αποτέλεσμα είχε η δημιουργία της αστικής τάξης;

Answer 6

Με τη δημιουργία της αστικής τάξης παρατηρείται οικονομική άνθιση, με αποτέλεσμα την
πνευματική ανάπτυξη. `Εχουμε την ίδρυση Πανεπιστημίων και τη διδασκαλία επιστημών,
όπως η φιλοσοφία, τα μαθηματικά και η αστρονομία.

Question 7

Πώς εξηγείται το ότι η Αναγέννηση ξεκίνησε από τη Φλωρεντία;

Answer 7

Η Αναγέννηση ξεκίνησε από τη Φλωρεντία γιατί η πόλη αυτή ήταν σημαντικό κέντρο
πνευματικής κίνησης, όπου με το εμπόριο του μεταξιού και με τις τραπεζικές εργασίες
συγκεντρώθηκε πολύς πλούτος. Επίσης, από τη Φλωρεντία κατάγονται τρεις από τις
μεγαλύτερες φυσιογνωμίες της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας, ο Δάντης, ο Πετράρχης και ο
Βοκκάκιος, οι οποίοι με τα έργα τους βοήθησαν στην ανάπτυξη της ανθρώπινης ζωής, των
τεχνών, των επιστημών, της θρησκείας και των γραμμάτων.

Question 8

Ποιοι οι σημαντικότεροι συγγραφείς της εποχής αυτής, ποια τα σημαντικότερα έργα
τους και τι καινούργιο πρόσφεραν στον ευρωπαϊκό πολιτισμό;

Answer 8

Οι σημαντικότεροι συγγραφείς της εποχής αυτής και τα έργα τους είναι:
 Ο Δάντης, με το έργο του “Θεία Κωμωδία”, που αποτέλεσε υπόδειγμα του
μεταγενέστερου γραπτού ιταλικού λόγου.
 Ο Πετράρχης που με τα λυρικά ποιήματα του (Σονάτες) επηρέασε τις ευρωπαϊκές
λογοτεχνίες.
 Ο Βοκκάκιος, που με τη συλλογή των διηγημάτων του με τίτλο “Δεκαήμερο”
επηρέασε το λογοτεχνικό είδος.
Έτσι οι τρεις αυτοί άνδρες βοήθησαν στην ανάπτυξη της θρησκείας, τέχνης, γραμμάτων,
επιστημών.

Question 9

Τι ήταν ο “Καθολικός `Ανθρωπος”;

Answer 9

Ο “Καθολικός Ανθρωπος” (Συνολικός Ανθρωπος) είναι ο νέος τύπος ανθρώπου της
Αναγέννησης, ο οποίος μπορούσε να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της
κοινωνίας. Είναι κυρίαρχος της μοίρας του, έχει βαθιά πίστη στο θεό, χρησιμοποιεί τη
λογική και μελετά τα πάντα..

Question 10

Ποιοι οι σπουδαιότεροι λόγιοι που κατέφυγαν στη Δύση μετά την άλωση της
Κωνσταντινούπολης το 1453;

Answer 10

 Ο Μανουήλ Χρυσολωράς, ο οποίος δίδαξε τα ελληνικά γράμματα στη Βενετία και
στο Μιλάνο.
 Ο Γεώργιος Γεμιστός‐Πλίθων και ο Βησσαρίων, οι οποίοι δίδαξαν τη φιλοσοφία του
Πλάτωνα.

Question 11

Ποια ήταν η συμβολή των σπουδαιότερων λόγιων στην ανθρωπιστική κίνηση;

Answer 11

 Δίδαξαν τα ελληνικά γράμματα στα ιταλικά πανεπιστήμια.
 Ενίσχυσαν τις ανθρωπιστικές σπουδές με τα χειρόγραφα τους.
 Οργάνωσαν βιβλιοθήκες και γυμνάσια, που έγιναν φυτώρια ανθρωπιστικής
παιδείας, Μετέφεραν στην Ιταλία την ελληνική πνευματική κληρονομιά.

Question 12

Ποιος και πότε εφεύρε την τυπογραφία και ποια η σπουδαιότητα της εφευρέσεως αυτής;

Answer 12

Την τυπογραφία εφεύρε ο Γερμανός Γουτεμβέργιος και το 1455 τυπώθηκε το πρώτο βιβλίο
(η Βίβλος). Η σπουδαιότητα της εφεύρεσης αυτής είναι πολύ μεγάλη γιατί έτσι ο κόσμος θα
μορφωνόταν και τα έργα των “Μεγάλων” ανδρών θα έμεναν αθάνατα.

Question 13

Τι είναι η θρησκευτική Μεταρρύθμιση και ποια η σχέση της με τον Ανθρωπισμό και την
Αναγέννηση;

Answer 13

Θρησκευτική Μεταρρύθμιση ονομάζεται η οργανωμένη κίνηση για την εξυγίανση
(καθαρισμό) και αναμόρφωση του εκκλησιαστικού βίου και των θεσμών της
ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας. Η σχέση της με την Αναγέννηση είναι καθαρά χρονική μια και
η θρησκευτική μεταρρύθμιση πραγματοποιήθηκε κατά την περίοδο αυτή.
Όπως και ο Ανθρωπισμός, έτσι και η θρησκευτική μεταρρύθμιση πραγματοποιεί στροφή
προς τη μελέτη και τη γνώση της αρχαιότητας και του Ευαγγελίου.

Question 14

Ποια τα Αίτια της Μεταρρύθμισης;

Answer 14

 Το χάσμα ανάμεσα στο λόγο του Ευαγγελίου και στην τακτική που ακολουθούσε η
ηγεσία της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας.
 Η εκμετάλλευση της αφέλειας και ευπιστίας των πιστών από την εκκλησία.
 Η προκλητική πολυτέλεια του βίου των εκκλησιαστικών ηγετών.
 Η επιβολή φόρων στους πιστούς από τους πάπες, για σκοπούς άσχετους με την
εκκλησία.
 Η επιδίωξη των Γερμανών ηγεμόνων να απαλλαγούν από τη παπική επιρροή.
 Η άσκηση πολιτικής εξουσίας από την εκκλησία.
 Η κοινωνική αθλιότητα και δυσαρέσκεια του γερμανικού πληθυσμού.

Question 15

Ποια θεωρείται ως η αφορμή της Μεταρρύθμισης;

Answer 15

Ως αφορμή της Μεταρρύθμισης θεωρείται η έκδοση “συγχωροχαρτιών” από τον πάπα
Λέοντα Ι’ το Μέδικο και ο τρόπος διάθεσης τους στη Γερμανία από το μοναχό Τέτσελ. Ο
Μαρτίνος Λούθηρος εξοργίστηκε με το γεγονός αυτό και το 1517 θυροκόλλησε στο ναό της
Βιττεμβέργης τις 95 θέσεις του.

Question 16

Γιατί η Μεταρρύθμιση βρήκε κατάλληλο έδαφος στη Γερμανία;

Answer 16

 Στη Γερμανία υπήρχε αντίθεση μεταξύ πολιτικής εξουσίας και εκκλησίας.
 Η επιδίωξη των Γερμανών ηγεμόνων να απαλλαγούν από τον πάπα υπήρχε από
παλιά.
 Ο τρόπος με τον οποίο ο μοναχός Τέτσελ πουλούσε “συγχωροχάρτια” για άφεση
αμαρτιών ήταν προκλητικός.