Αίγυπτος Flashcards
Η χώρα της Αιγύπτου
Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν Αίγυπτο το Β.Α. τμήμα της Αφρικής, το οποίο διαρρέει ο Νείλος. Στις δυο όχθες του Νείλου και στο Δέλτα του υπάρχει εύφορη πεδιάδα. Ανατολικά και δυτικά του ποταμού υπάρχει έρημος. Ο Ηρόδοτος αποκαλεί την Αίγυπτο «Δώρο του Νείλου», διότι οι ετήσιες πλημμύρες του Νείλου την καθιστούν εύφορη. Η χώρα χωρίζεται σε δυο τμήματα: Την Άνω Αίγυπτο (το νότιο ορεινό τμήμα από όπου έρχεται ο Νείλος) και την Κάτω Αίγυπτο (το βόρειο πεδινό τμήμα με το Δέλτα του Νείλου).
Οικονομική οργάνωση
Καλλιεργούνται σιτάρι, κριθάρι (μπύρα) , λινάρι (ρούχα), οπωροφόρα δέντρα 🌳και κηπευτικά. Από τις όχθες του Νείλου συλλέγονται λωτοί (Όμηρος), πάπυροι (χαρτί)📜, καλάμια. Οι Αιγύπτιοι επίσης κυνηγούν🐗, ψαρεύουν🐠 και παράγουν μια μορφή μπύρας🍻. Τέλος, εκτρέφονται διάφορα ζώα🦧🦍. Η καλή ή κακή σοδειά εξαρτάται από το μέγεθος της πλημμύρας του Νείλου και την ποσότητα της λάσπης που καλύπτει τα χωράφια όταν αποσύρονται τα νερά🌊. Η οικονομία βρίσκεται κάτω από την άμεση επίβλεψη του κράτους (Φαραώ). Κάθε χρόνο χαράσσονται αρδευτικά αυλάκια. Η ποσότητα του φόρου που συλλέγεται από κρατικούς υπαλλήλους, εξαρτάται από την ποσότητα της λάσπης (πηγάδια με διαγραμμίσεις για τον υπολογισμό της λάσπης). Ο λαός δουλεύει υποχρεωτικά στα μεγάλα έργα που υλοποιούν οι Φαραώ. Υπάρχει μεγάλος αριθμός ιδιωτικών και ανακτορικών εργαστηρίων τεχνιτών. Εξάγονται: πλεόνασμα σιτηρών, παπύρου, χρυσού🪙. Εισάγονται: ξυλεία, χαλκός, άργυρος. Η διοίκηση στελεχώνεται από μορφωμένους υπαλλήλους (ιερείς, γραφείς, στρατιωτικούς κλπ)
Κοινωνική οργάνωση
Η κοινωνία ήταν διαρθρωμένη σύμφωνα με την πυραμίδα που ακολουθεί:
Φαραώ (Θεός ή εκπρόσωπος του Θεού)
Ισχυροί: Ιερείς, ανώτατοι υπάλληλοι επαγγελματίες στρατιωτικοί - γαιοκτήμονες και γραφείς
Λαός: Ελεύθεροι πολίτες (γεωργοί, τεχνίτες)
Δούλοι: αιχμάλωτοι πολέμου ή αγορασμένοι από σκλαβοπάζαρα
Θρησκεία
Ο πολυθεϊσμός (ζωόμορφοι θεοί). Άμμων Ρα (Θεός Ήλιος, εκπρόσωπός τους επί
γης ο Φαραώ), Ίσις, Όσιρις, Ώρος. Η προσπάθεια του Ακενατών για εξάλειψη της πολυθεΐας απέτυχε. Η μετά θάνατον ζωή υπάρχει, αρκεί να μην καταστραφεί το σώμα του νεκρού. Για το λόγο αυτό, οι νεκροί ταριχεύονται και τοποθετούνται μαζί με αμύθητους θησαυρούς και τα προσωπικά τους είδη σε πολυτελή ταφικά μνημεία. εκτεταμένη τυμβωρυχία ήδη από τα αρχαία χρόνια.
Γραφή
Αποκρυπτογραφήθηκε το 1822 από τον Σαμπολιόν, ο οποίος διάβασε το κείμενο της Στήλης της Ροζέτας (σήμερα στο Λούβρο) που ήταν γραμμένη σε ιερογλυφική, δημώδη Αιγυπτιακή και Ελληνική γλώσσα. Εξειδικευμένοι τεχνίτες, οι γραφείς, αναλάμβαναν να γράφουν τα απαραίτητα έγγραφα πάνω σε παπύρους ή να καθοδηγούν συνεργεία τεχνιτών που εικονογραφούσαν ή σκάλιζαν επιγραφές σε μνημεία. Ήταν ανώτεροι δημόσιοι υπάλληλοι, απαλλαγμένοι από φορολογία και με πολύ κύρος στην κοινωνία. Τα γράμματα: Τα κείμενα που έχουν σωθεί κυρίως εξυμνούν τα κατορθώματα των
Φαραώ. Υπάρχουν όμως και λίγα που έχουν περιεχόμενο θρησκευτικό και λυρικό, καθώς και ελάχιστες λαϊκές διηγήσεις.
Επιστήμες
Η ανάγκη για να παρακολουθούνται οι πλημμύρες του Νείλου ώθησε στην ανάπτυξη της αστρονομίας, η ανάγκη μέτρησης των εκτάσεων μετά την απόσυρση των νερών του ποταμού ανέπτυξε την πρακτική γεωμετρία, η οικοδόμηση μνημείων (πυραμίδων, ναών κλπ) στην ανάπτυξη των μαθηματικών και η ταρίχευση έδωσε ώθηση στην ανατομία και στην ιατρική.
Τέχνες
Τέχνες στην υπηρεσία των Φαραώ: Αρχιτεκτονική, μνημειώδης και μη γλυπτική και ζωγραφική. Έχουν επιζήσει ως τις μέρες μας γιγάντια μνημεία σαν τις πυραμίδες της Γκίζας, τεράστιοι ναοί (Λούξορ, Καρνάκ), έργα ζωγραφικής στις επιφάνειες ναών και ταφικών μνημείων που απεικονίζουν κατορθώματα των Φαραώ, αλλά και σκηνές της καθημερινής ζωής, γιγάντια αγάλματα, μικρά αγάλματα από ξύλο ή πέτρα, έργα μικροτεχνίας από διάφορα πολύτιμα και μη υλικά.
