zenuwstelsel 10 Flashcards
wat doen banen/bundels
Communicatie tussen CZS/PZS/organen
welke soort informatie wordt doorgegeven via banen die beginnen met spino (ruggenmerg) en eindigd in de hersenen
sensorische informatie
voorbeeld baan die sensorische informatie transporteert
spinocerebellaire baan
wat wordt er getransporteerd als een baan eindigt met spinalis?
motorische impulsen
wat betekend het als een baan eindigt in spinalis
baan begint in hogere centra en eindigt in het ruggenmerg
voorbeeld van baan die begint in hogere centra en eindigt in het ruggenmerg
corticospinale baan = piramidebaan
wat doet de corticospinale baan
bewuste aansturing van skeletspieren
wat doet het autonome zenuwstelsel
Coördinatie van vitale functies zoals: hart, bloedvaten, spijsvertering, uitscheiding en voortplanting
tot welk deel van het zenuwstelsel behoort het autonome zenuwstelsel
Efferent deel van perifeer zenuwstelsel
wat is het verschil tussen het somatische zenuwstelsel en het autonoom zenuwstelsel
somatisch zenuwstelsel: motorische impulsen naar skeletspieren
autonoom zenuwstelsel: motorische impulsen naar hart, gladde spieren, klieren,…
hoe oefenent het autonoom zenuwstelsel invloed uit op de organen
via neurotransmittors
wat wordt er bedoeld met dubbele innervatie
zowel sympathische als parasympathische zenuwen.
wat is een preganglionair neuron
Cellichaam bevindt zich in CZS
axon heeft synaps in PZS
neurotransmittor: Acetylcholine
wat is een postganglionair neuron
Synaps op perifere effectoren (hartspier, gladde spieren, etc)
neurotransmittor in parasympatisch zenuwstelsel: acetylcholine
neurotransmittor sympatisch zenuwstelsel: adrenaline
simpel wat is sympatisch zenuwstelsel
fight or flight
sporten
simpel wat is parasympatisch
rest n digest
wat zijn de eigenschappen van het sympatische deel van het autonome zenuwstelsel
Preganglionaire neuronen: thoracale/lumbale ruggenmergsegmenten
autonome ganglia: paravertebraal en prevertebraal
wat zijn de eigenschappen van het PARAsympatische deel van het autonome zenuwstelsel
Preganglionaire neuronen: hersenen en sacrale ruggenmergsegmenten (kort)
Autonome ganglia: terminaal en intramuraal
wat zijn de 2 types van ganglia bij het sympatische systeem
Gepaarde paravertebrale ganglia in borstholte
Ongepaarde prevertebrale ganglia in buik- en bekkenholte
wat is er speciaal aan de vezel van het sympatische systeem die naar het bijniermerg gaan
is een lange preganglionaire vezel
wat doet het bijniermerg
adrenaline/noradrenaline afgeven in bloed
waarvoor dient het sympatische zenuwstelsel
lichaam voorbereiden op plotse intensieve lichamelijke activiteit
wijde pupullen
Toegenomen alertheid
Gevoel van euforie en energie
Toegenomen cardiovasculaire activiteit
Versnelde ademhaling
Verhoogde spiertonus
wat zijn de eigenschappen van het parasympatische deel van het autonome zenuwstelsel
Preganglionaire neuronen: in hersenstam (lang!)
Preganglionaire neuronen in sacrale ruggenmergsegmenten -> afzonderlijke bekkenzenuwen
wat betekend het als ganglia intramuraal of terminaal zijn
in doelorgaan: intramuraal
bij doelorgaan: terminaal
welke zenuw zorgt voor 75% van de parasympatische impulsen
N.X Vagus
organen van borst-, buik- en bekkenholte
waarvoor dient het parasympatische zenuwstelsel
voedselverwerking:
- stimuleren klieren/gladde spieren spijsverteringsstelsel
- toename concentratie voedingstoffen in bloed
- opname in perifere weefsels = groei en energieopslag
ontspannen
vernauwde pupillen
wat gebeurt er met je als je verouderd
vermindering van neuronen (hersenen krimpen)
vermindering hersendoorbloedingen (atherosclerose) -> risico CVA
vermindering synapsverbindingen en neurotransmittors
wat verminderd er door de afname van neuronen
geheugenconsolidatie
zintuigervaringen
reflexen
motorische beheersing
onthouden: Ophoping van niet-functionele stoffen in neuronen
synoniem seniele dementie
ziekte van Alzheimer
hoeveel % van ouderen blijft functioneren
85%
