Zelulen taula Flashcards
Golgi aparatua
Erretikulu endoplasmatikotik ateratako aubstantziak eraldatzen dituzten eta besikulen bidez zelularen beste eremu batzuetara edo kanpora garraiatzen dituzten sakuluen multzoa.
Lisosoma
Organulu irregularra, zelulek irentsitako partikulen digestiorako entzima-erreserbak dituena. Golgitik ateratzen dira.
Kloroplastoa
Fotosintesia egitego espezializatuta daude, prozesu horretan klorofila izeneko molekulak hartzen dute parte. Kloroplastoak landareen hostoetan daude gehienbat, baina landare osoan zehar daude. Organulu zelularren handienetarikoak dira. Mintz bikoitza dauka.(Teoria endosinbiontikoa) DNA propioa.
Mitokondriak
Energia lortzen diote zelulari, arnasketa zelularraren bitartez. Energia-eramaile molekula garrantzitsuena sintetizatzen dute. Mikroskopio optikoarekin ez dira ikusten, eta haien kopurua aldakorra da zelularen arabera. Mitokondrien multzoari kondrioma esaten zaio. Mintz bikoitza. DNA propioa. Teoria endosinbiotikoa.
Zelula horma
Zelula inguratzen duen geruza. Bakterio, archaea, onddo, landare eta algen zeluletan agertzen da. Zelula motaren arabera zelula hormak osagai eta eraketa desberdinak ditu baina guztietan ere funtzio bera du: Zelula babestea. Gogortasuna emateko zelulei eta babesteko.
Erribosomak
Txikiak dira; EE zimurrari itsatsita zein zitoplasman barreiatuta daude. Proteinak sintetizatzeaz arduratzen dira. RNA behar du. (Guztietan dagoen organulu bakarra)
Nukleoa
Organulua da. Zelularen memoria genetikoa da eta han DNA kokatzen da. Parteak: Mintza, DNA, kromosomak (kromatinaz osatuta), nukleoplasma.
Erretikulo endoplasmatikoa
Mintzez osatutako egitura zelularra da. Mintza zaku tubulo eta zisternaz osaturik dago. Funtzioaren arabera bi egitura desberdin daude, erretikulu endoplasmatiko leuna eta zimurra.
Zentrioloak
Zilindro itxurako egitura mikrotobularrak dira. Zatiketa zelularrean eta zilio eta flageloen eraketan hartzen dute parte.
Zitoplasma
Zelula betetzen duen substantzia likatsua da han zelularen edukia dago
Mintz plasmatikoa
Zelula inguratzen duen estalkia da eta zelula kanpoaldetik bereizten du. Lipidoz osatutako geruza bikoitza.
Bakuoloak
Eduki jariakorra duen mintzez inguraturiko organulua. Bakuoloa ura, konposatu inorganiko, molekula organiko eta entzimak ditu. Zelula gazteetan ugariak eta txikiak dira, baina azkenean bat egiten dute bakuolo handi bat eratuz. Zelularentzat kaltegarriak diren materialak isolatzen dituzte. Molekula txikiak gordetzen dituzte.
Erretikulu endoplasmatiko leuna
Erribosomak ez dira mintzari lotuta aurkitzen eta horregatik da leuna. Tubulu ugariz osatuta dago, tubuluak elkarrekin lotuta daude. Lipidoa sintetizatu.
Erretikulu endoplasmatiko zimurra
Erribosomak mintzari lotuta daude, horregatik zimurra da. Funtzio nagusia proteinen sintesia da, eta pilatu eta Golgi aparatu
Zilioak eta flageloak
Mintzaren luzakinak dira. Zilioak laburrak dira eta asko daude; flageloak, ordea, luzeak dira eta gutxiago daude. Haiei esker, zelulak eta zelularen inguruko partikulak mugi daitezke
