Zelfzorg Flashcards
Beroepswinst: Arnold, Calhoun, & Tedeschi (2005) bij therapeuten die werken met trauma
Een toename van sensitiviteit, compassie, tolerantie, empathie door het werken met trauma
Een verhoogd besef van kwetsbaarheid, waardoor een grotere appreciatie van het leven en ‘voller’ willen leven
Een dieper en meer genuanceerd begrip van wat mens-zijn kan betekenen
Een verhoogde spiritualiteit door de existentiële vragen die het werken met trauma met zich meebrengt
Beroepswinst: Levitt & Piazza-Bonin (2016) over klinische wijsheid en ontwikkeling van de persoon van de hulpverlener
Leren van je eigen worstelingen in je leven; wees nederig
Het leren gemakkelijk voelen bij kwetsbaarheid, ambiguïteit en onzekerheid
Groeien in het verdragen van (onduidelijke) emoties
Het appreciëren van onvoorspelbaarheid
Het belang van aanvaarding (naast verandering) zowel bij de cliënt als de therapeut
Het belang van jezelf leren kennen -> authenticiteit en aanwezig zijn bij cliënten
Beroepswinst echter
komt niet vanzelf
Een proces van (ver-)werken
Niet alle hulpverleners houden het vol
Het is vaak een proces met ups & downs
Nood aan zelfzorg
Het werken met cliënten kan emotioneel vermoeiend en uitputtend zijn
‘Niet-geslaagde’ begeleidingen kunnen je zelfvertrouwen en zelfbeeld als hulpverlener aantasten
In je eigen leven kan er zich van alles voordoen waardoor het luisteren naar cliënten moeilijk wordt
De concrete werksituatie (team/centrum/ziekenhuis/instelling/…) kan niet enkel weinig ondersteunend maar ook ondermijnend zijn
Factoren die aanleiding geven voor zelfzorg
Professionele verantwoordelijkheid
Isolatie in de werkcontext
Negatieve emotionele lading
Eenzijdigheid van de therapeutische relatie
Overwerken, case-load
Weinig variatie in doelgroep
Weinig zelfzorg, weinig zorg vragen (!!!)
Stopzetten van hobby’s
Onrealistische verwachtingen naar jezelf toe
Interactie met andere levensgebeurtenissen
Signalen voor zelfzorg
Verlies werkplezier
Depressie, angst,…
Fouten maken
Naar middelen grijpen om te kunnen ontspannen
Minder contact met collega’s
Workaholisme
Intrusieve beelden over traumatisch materiaal cliënt
Voortdurend bezig zijn met cliënten en hun verhalen
Cynisme en nihilisme
Ongeduldig worden, chronisch geïrriteerd zijn
Beroepsrisico’s
Beroepsontevredenheid Desillusies Stress-klachten, psychosomatische klachten Sociale isolatie Relationele conflicten en echtscheiding Middelenmisbruik of afhankelijkheid Depressie Onprofessioneel gedrag en deontologische overtredingen Suïcide
Specifieke risico’s afhankelijk van cliëntpopulatie
Compassion fatigue
Secundaire traumatisering
Basisbehoeftes (Pesso)
Plaats Voeding Steun Bescherming Begrenzing
Plaats
Letterlijk een plaats hebben
Een plek hebben binnen het team
Bestaansrecht, spreekrecht
Voeding
Opleiding, interventie, uitwisseling, gestimuleerd worden
Ontwikkelen van een diepe interesse in het werk, het werk boeiend houden
Gezien worden, aandacht krijgen
Steun
Structuur van het werk, dagindeling, wetenschappelijk onderzoek, een eventueel therapiekader
Een sfeer van mildheid
Bescherming
Zich omringd en geborgen weten door een team, intervisiegroep
Draaiboeken bij suïdale dreiging, garantie privacy hulpverlener…
Iemand die het voor je op neemt
Begrenzing
Omgaan met grenzen en afbakening
Betrokken maar begrensd versus redderspositie
Goed-genoeg hulpverlenerschap
Friluftsliv
= Noors voor in de ‘vrije lucht kunnen leven’
Natuur, wandelen, fysieke activiteit…
Alles waardoor je ‘vrije lucht’ door ademt…
Spiritualiteit; voeding voor de ziel…
