W1&2 Flashcards

1
Q

Daluyan ng anumang uri ng komunikasyon o talastasang nauukol sa lipunan ng mga tao.

A

WIKA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Mga pananagisag sa anumang bagay na binibigyang kahulugan, kabuluhan” at interpretasyon sa pamamagitan ng mga salita, binabasa man ng mga mata o naririnig ng tainga, nakasulat man o binibigkas.

A

wika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Sistema ng mga sagisag na binubuo ng mga tunog o kaya ay pasulat na mga titik na iniuugnay natin sa mga kahulugang nais nating ipabatid sa ibang tao (Emmert at Donagby, 1981).

A

wika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Sistematikong balangkas ng mga sinasalitang tunog na pinipili at isinasaayos sa parang arbitraryo upang magamit ng mga taong kabilang sa isang kultura (Henry Gleason, 1988)

A

wika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Sistema ng arbitraryong pagpapakahulugan sa tunog at simbolo, kodipikadong paraan ng pagsulat, at sa pahiwatig ng galaw o kilos ng tao na ginagamit sa komunikasyon (Bloch at Trager, 1942; Peng, 2005)

A

wika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Pangunahing instrumento ng komunikasyong panlipunan; sa pamamagitan nito ay maaaring matamo ng tao ang mga instrumental at sentimental niyang pangangailangan (Constantino, 1996).

A

wika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

katangian ng wika

A

•May masistemang balangkas
•Sinasalitang tunog
•Arbitraryo.
•Pinipili at isinasaayos
•Buhay.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

dahil ito ay binubuo ng mga makabuluhang tunog (ponema) na kapag pinagsama-sama sa makabuluhang sikwens ay makalilikha ng mga salita (morpema) na bumabagay sa iba pang mga salita (semantika) upang makabuo ng mga pangungusap. Ang pangungusap ay may istraktyur (sintaks) na nagiging basehan sa pagpapakahulugan sa paggamit ng wika.

A

May masistemang balangkas

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

dahil ito ay binubuo ng mga tunog. Upang magamit nang mabuti ang wika, kailangang maipagsama-sama ang mga binibigkas na tunog upang makalikha ng mga salita.

A

Sinasalitang tunog

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Lahat ng wika ay napagkakasunduan ng mga gumagamit nito. Alam ng mga Ilokano na kapag sinabing [balay], bahay ang tinutukoy nito. Sa Chavacano naman ay [casa] kapag nais tukuyin ang bahay at [bay] naman sa Tausug samantalang [house] sa Ingles.

A

Arbitraryo.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

binubuo ng mga makabuluhang tunog

A

ponema

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

makabuluhang tunog na kapag pinagsama-sama sa makabuluhang sikwens ay makalilikha ng mga salita

A

morpema

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

bumabagay sa iba pang mga salita upang makabuo ng mga pangungusap.

A

semantika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

dahil ang wika ay may kakanyahan. Lahat ng wika ay may sariling set ng palatunugan, leksikon at istrukturang panggramatika. May katangian ang isang wika na komon sa ibang wika samantalang may katangian namang natatangi sa bawat wika.

A

Pinipili at isinasaayos

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Buhay ang wika ay patuloy na nagbabago, nadaragdagan at nalilinang.

A

Buhay

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Mga Katangian ng SARILING WIKA

A

• Katagang nanganganak ng salita (word metamorphism)
• Kung ano’ng bigkas, siyang baybay (phonetic simplicity)
• Tunog Kalikasan (onomatopoeia)
• Mahigpit na Kasaklawan at Pagkamaugnayin ( neoligistic cohesion)
• Kataga at salitang inuulit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

may kapangyarihan ang ating wika na makabuo ng marami pang salita mula sa iisang salitang-ugat lamang. Nagagawa ito sa pamamagitan ng paglalakip ng iba’t ibang panlapi at kumbinasyon ng mga salita. Halimbawa, ang salitang-ugat na buhay (hanapbuhay, nabuhay, pagkabuhay, buhay-Maynila, Sumakabilang buhay, walang buhay,atbp.)

A

Katagang nanganganak ng salita (word metamorphism)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Walang piping tunog sa ating wika. Bawat titik na bumubuo sa salita ay may tiyak at ispesipikong tunog o bigkas. Kung paano binigkas, ganoon din ang pagsulat, at kung paano nasusulat, ganoon din bibigkasin.

A

Kung ano’ng bigkas, siyang baybay (phonetic simplicity)-

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

katangian ng ating wika ay ang kakanyahang magaya ang likas na tunog na kaugnay ng mga bagay o kilos na nakapaloob sa salita, ayon sa pag-aaral na ginawa ni Bayani Mendoza de Leon. Halimbawa, “ubo”, “hatsing”, “untog”, “halakhak”, “pagaspas”, “dagundong”, at marami pang iba.

A

Tunog Kalikasan (onomatopoeia)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

pagdurugtong ng unlapi sa mga salitang-ugat

A

neologism

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

neologism ang tawag sa pagdurugtong ng unlapi sa mga salitang-ugat, nagkakamit ng isang antas ng kahulugan at nagpapakita ng maugnayin at masistemang istruktura ng wikang Filipino. Halimbawa, ang unlaping ka- na tumutukoy sa uri ng pagkakaugnayan (kakambal, kamag-anak, kasama, kabiyak, kaanak,atbp)

A

Mahigpit na Kasaklawan at Pagkamaugnayin ( neoligistic cohesion)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

ang wikang Filipino ay may katangiang pag-uulit ng kataga o salita.
Halimbawa, tingting, araw-araw, isa-isa, bitbit, sama-sama, atbp

A

Kataga at salitang inuulit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Wikang sama-samang itinaguyod ng mga mamamayan sa isang bansa upang magsilbing simbolo ng kanilang pagkakakilanan (Topi Omoniyi, 2010).

A

Pambansang Wika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

pinakamalawak na gamitin o lingua franca ng mga mamamayan.

A

Pambansang Wika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Kinkilala at ginagamit ng higit ng nakararami sa pamayanan o ng isang bansa.

A

Pambansang Wika

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Madalas ginagamit sa paaralan, opisina, pampublikong lugar at sa mga tanggapan ng pamahalaan.

A

Pambansang Wika

27
Q

Ang pambansang wika ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililnang, ito ay dapat na payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika.

A

Isinasaad sa probisyong pangwika ng Artikulo XIV, Seksyon 6 ng Saligang Batas ng 1987:

28
Q

•Opisyal na wikang gamit sa klase at talakayang guro-estudyante.

A

Wikang panturo

29
Q

Ginagamit sa mga sa mga aklat pangwika sa paaralan.

A

Wikang Panturo

30
Q

Wikang mabisa sa pagkatuto ng mga mag-aaral sa iba’t ibang asignatura sa paaralan.

A

Wikang Panturo

31
Q

Wikang itinalaga ng tiyak na institusyon para maging wika ng opisyal na pakikipagtalastasan o pakikipagtransaksyon, halimbawa ay sa mga sangay ng pamahalaan o sa isang kompanya o sa isang organisasyon.

A

Wikang Opisyal

32
Q

Mas tiyak ito kaysa pambansang wika na masaklaw

A

Wikang Opisyal

33
Q

Malawakang gamit ng dalawang wika sa pagpapahayag

A

Bilingualismo

34
Q

• Kakayahang makagamit ng dalawa o higit pang wika (Muriel Seville-Troike, 2006).

A

Multingguwalismo

35
Q

Sa sosyolinggwistika, ito ay salita para sa pagkakaiba iba ng porma ng wika.

A

Register/Baryasyon ng Wika

36
Q

Dimensyon ng Baryalidad ng wima

A

Heyograpikal
Sosyal
Okupasyunal

37
Q

Pagbabago ng wika sa lugar

A

Heyograpikal

38
Q

Pagbabago ng wika sa kahingian ng sitwasyon at taong kasangkot.

A

Sosyal

39
Q

Pagbabago ng wika sa kahingian ng propesyon o hanapbuhay.

A

Okupasyunal

40
Q

Natatanging wikang gamit sa tiyak na konteksto.

A

Rehistro ng Wika

41
Q

Bibihirang istilo ng wika dahil piling sitwasyon lamang ang ginagamitan.

A

Static Register

42
Q

Ang wikang ginagamit sa ganitong sitwasyon ay isahang-daan na daluyan lamang (one-way)

A

Formal Register

43
Q

Wikang may pamantayan

A

Consultative Register

44
Q

Impormal na wika na kadalasang ginagamit sa malalapit na kakilala o kaibigan.

A

Casual Register

45
Q

Pangpribadong pakikipag-usap. Ito ay limitado lamang sa mga matatalik na kasama sa bahay o espesyal na tao sa buhay.

A

Intimate Register

46
Q

Magkakatulad o iisa lamang ang wika ng mga mamamayan.

A

HOMOgenous na Wika

47
Q

Magkakaiba ang wikang sinasalita sa isang lugar.

A

HETEROgenous na Wika

48
Q

Unang kinamulatan ng tao at siyang natural niyang ginagamit sa pakikipagkomunikasyon

A

Unang wika

49
Q

Anumang bagong wikang natutuhan ng isang tao matapos niyang matutuhan ang unang wika (Saville-Troike, 2006).

A

Pangalawang wika

50
Q

Nakabatay sa lingua franca ng mga mamamayan sa isang rehiyon.

A

Wikang Rehiyunal

51
Q

Taguri sa wika ng probinsya.

A

Lalawiganin

52
Q

Kadalasang gumagamit ng mga tayutay upang maging iba sa karaniwan.

A

Wikang PAMPANITIKAN

53
Q

Karaniwan at impormal na wika kadalasang sa kalye lamang naririnig.

A

Pabalbal o Kolokyal

54
Q

Kadalasang ginagamit sa larangan ng agham at matematika, teknolohiya at wikang cybernetics.

A

Teknikal na Wika

55
Q

Kadalasang ginagamit sa larangan ng agham at matematika, teknolohiya at wikang cybernetics.

A

Teknikal na Wika

56
Q

Taguri sa wikang ginagamit ng mga etnolinggwistikong grupo.

A

Dayalek

57
Q

ang tawag sa proseso ng pagbuo ng paulit-ulit at panggagaya na kahit mali mali, hanggang magkaintindihan ito.

A

Pidgin

58
Q

ang tawag sa wikang nadedebelop sa isang pidgin at nagiging unang wika ng isang lugar.

A

Creole

59
Q

Ang katangi-tanging pananalita ng isang tao, kaugnay sa kanyang pinagmulang dayalektong sinasalita.

A

Idyolek

60
Q

wikang nakabatay sa pagkakaiba ng katayuan o istatus ng isang ginagamit ng wika sa lipunang ginagalawan.

A

Sosyolek

61
Q

haleer, yuck, praning, japorms, windang at iba pa. Hindi ito lubos na maintindihan ng mga may edad na kapag ito ay binibigkas ng mga kabataan.

A

Slang words

62
Q

Ang mga bakla ay bumuo rin ng naman ng kanilang sariling salita na tinatawag na ____

A

Gaylingo o Sward speak.

63
Q

bawat propesyon o okupasyon ay may sariling wika rin na hindi basta mauunawaan ng hindi ganoon ang trabaho.

A

Jargon

64
Q

Ito ay nakabatay sa uri at paksa ng talakayan, sa mga tagapakinig o kinakausap o kaya ay sa okasyon at iba pang salik.

A

Rehistro